Mabuntog sa Gugma ang Dili-Angay nga Pangabugho

“Ang gugma dili abughoan.”​—1 CORINTO 13:4.

 1, 2. (a) Unsay gisulti ni Jesus sa iyang mga disipulo bahin sa gugma? (b) Posible ba nga mahimong mahigugmaon ug abughoan, ug nganong ingon niana ang imong tubag?

ANG gugma maoy timaan sa tinuod nga Kristiyanidad. “Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an, kon kamo adunay gugma taliwala kaninyo,” miingon si Jesu-Kristo. (Juan 13:35) Si apostol Pablo gidasig sa pagpatin-aw kon sa unsang paagi ang gugma makaapektar sa Kristohanong mga relasyon. Lakip sa ubang mga butang, siya misulat: “Ang gugma dili abughoan.”​—1 Corinto 13:4.

² Sa dihang gisulat ni Pablo kadtong mga pulonga, siya nagpunting sa dili-angay nga pangabugho. Kay kon maohon dili unta niya sultihan ang mao gihapon nga kongregasyon: “Ako nangabugho kaninyo sa usa ka diyosnong pangabugho.” (2 Corinto 11:2) Ang iyang “diyosnong pangabugho” napukaw tungod sa mga tawo nga nakahatag ug daotang impluwensiya sa kongregasyon. Kini ang nagtukmod kang Pablo sa pagsulat ngadto sa mga Kristohanon sa Corinto ug ikaduhang dinasig nga sulat nga nasudlan sa daghang mahigugmaong tambag.​—2 Corinto 11:3-5.

Pangabugho Taliwala sa mga Kristohanon

 3. Sa unsang paagi mitungha ang problema nga nalangkit sa pangabugho taliwala sa mga Kristohanon sa Corinto?

³ Diha sa iyang unang sulat ngadto sa mga taga-Corinto, giatiman ni Pablo ang usa ka problema nga nagpugong niining bag-ong mga Kristohanon sa pagsinabtanay sa usag usa. Ilang gituboy ang pipila ka tawo, diin ‘ang tagsatagsa namurot nga pabor sa usa batok sa lain.’ Kini misangpot ug pagkabahinbahin sulod sa kongregasyon, diin may mga tawong nanag-ingon: “Ako iya ni Pablo,” “Apan ako kang Apolos,” “Apan ako kang Cefas.” (1 Corinto 1:12; 4:6) Ubos sa paggiya sa balaang espiritu, si apostol Pablo nakahimo sa pagtugkad sa gamot sa problema. Ang mga taga-Corinto milihok sama sa mga tawong unodnon-ug-hunahuna, dili sama sa “mga tawong espirituwal.” Busa, si Pablo misulat: “Kamo mga unodnon pa. Kay samtang adunay pangabugho ug panag-away taliwala kaninyo, dili ba mga unodnon man kamo ug dili ba nagalakaw man kamo ingon sa mga tawo?”​—1 Corinto 3:1-3.

 4. Unsang ilustrasyon ang gigamit ni Pablo sa pagtabang sa iyang mga igsoon nga makadangat sa hustong hunahuna sa usag usa, ug unsang leksiyon ang atong makat-onan gikan niini?

⁴ Gitabangan ni Pablo ang mga taga-Corinto sa pagsabot sa hustong hunahuna sa mga katakos ug mga abilidad sa nagkalainlaing mga tawo diha sa kongregasyon. Siya nangutana: “Kinsa bay nagahimo kanimo nga malahi sa uban? Sa pagkatinuod, unsay anaa kanimo nga wala nimo madawat? Kon, karon, sa tinuod nadawat mo kini, nganong ikaw manghambog nga daw wala mo kini madawat?” (1 Corinto 4:7) Diha sa 1 Corinto kapitulo 12, si Pablo nagpatin-aw nga kadtong mga sakop sa kongregasyon maoy sama sa nagkalainlaing mga sangkap sa tawhanong lawas, sama sa kamot, mata, ug dalunggan. Siya nag-ingon nga gihimo sa Diyos ang mga sangkap sa lawas sa paagi nga kini nagatagad sa usag usa. Si Pablo usab misulat: “Kon ang usa ka sangkap ginahimaya, ang tanang ubang mga sangkap magamaya uban niini.” (1 Corinto 12:26) Angay ipadapat sa tanang mga alagad sa Diyos karon kining prinsipyoha diha sa ilang relasyon sa usag usa. Imbes pangabughoan ang laing tawo tungod sa iyang asaynment o mga nahimo diha sa pag-alagad sa Diyos, angay kitang malipay uban kaniya.

 5. Unsay gipadayag sa Santiago 4:5, ug sa unsang paagi gipasiugda sa Kasulatan ang kamatuoran niining mga pulonga?

⁵ Sa pagkatinuod, sayon kining isulti kay sa buhaton. Ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago nagpahinumdom kanato nga ang “kiling sa pagkasina” nagpuyo sulod sa tanang tawong makasasala. (Santiago 4:5) Ang unang tawhanong kamatayon midangat tungod kay nagpadaog si Cain sa iyang dili-angay nga pangabugho. Gilutos sa mga Pilistihanon si Isaac tungod kay nasina sila sa iyang nagtubo nga kauswagan. Si Raquel nangabugho sa pagkamaanakon sa iyang igsoong babaye. Ang mga anak nga lalaki ni Jacob nangabugho sa pabor nga gipakita diha sa ilang manghod nga igsoong si Jose. Dayag nga nangabugho si Miriam sa iyang dili-Israelinhong bayaw nga babaye. Si Kore, Dathan, ug Abiram masinahong naglaraw ug daotan batok kang Moises ug Aaron. Si Haring Saul nangabugho sa mga kalamposan ni David sa militar. Walay duhaduha ang pangabugho maoy hinungdan usab sa panaglalis kanunay sa mga disipulo ni Jesus bahin sa kon kinsa ang labing dako taliwala kanila. Ang tinuod mao nga wala gayoy tawong dili-hingpit ang libre sa bug-os sa daotang “kiling sa pagkasina.”​—Genesis 4:4-8; 26:14; 30:1; 37:11; Numeros 12:1, 2; 16:1-3; Salmo 106:16; 1 Samuel 18:7-9; Mateo 20:21, 24; Marcos 9:33, 34; Lucas 22:24.

Diha sa Kongregasyon

 6. Sa unsang paagi mapugngan sa mga ansiano ang kiling sa pagkasina?

⁶ Kinahanglang magbantay ang tanang Kristohanon batok sa kasina ug dili-angay nga pangabugho. Apil na niini ang mga lawas sa mga ansiano nga gitudlo sa pag-atiman sa mga kongregasyon sa katawhan sa Diyos. Kon mapainubsanon ug hunahuna ang usa ka ansiano, dili siya mangambisyon nga magpalabaw sa uban. Sa laing bahin, kon ang usa ka ansiano adunay talagsaong katakos ingong usa ka tig-organisar o mamumulong sa publiko, ikalipay kini sa uban, lantawon kini nga usa ka panalangin sa kongregasyon. (Roma 12:15, 16) Ang usa ka igsoong lalaki tingali naghimog maayong pag-uswag, nagpakitag pamatuod nga nagpatunghag maayong bunga sa espiritu sa Diyos diha sa iyang kinabuhi. Sa pagtimbangtimbang sa iyang mga kuwalipikasyon, ang mga ansiano kinahanglang magbantay nga dili padakoon ang pila ka gamayng kahuyangan aron ipakamatarong ang dili pagrekomendar kaniya ingong ministeryal nga alagad o ansiano. Kana maoy pagpakita sa pagkakulag gugma ug pagkamakataronganon.

 7. Unsang mga problema ang mahimong motungha sa dihang makadawat ang Kristohanon ug usa ka teokratikanhon nga asaynment?

⁷ Kon adunay makadawat ug teokratikanhong asaynment o espirituwal nga panalangin, ang uban sa kongregasyon kinahanglang magbantay batok sa pagkasina. Pananglitan, usa ka may katakos nga igsoong babaye tingali kanunayng gamiton kay sa uban sa paghatag ug mga pasundayag sa Kristohanong mga tigom. Kini mahimong hinungdan sa pagkasina sa bahin sa ubang mga igsoong babaye. Ang susamang problema hayan naglungtad tali kang Euodia ug Sintique sa kongregasyon sa Filipos. Ang mga babaye nga ingon niana sa presenteng-adlaw nagkinahanglag malulotong pagdasig sa mga ansiano aron magmapaubsanon ug “magbaton ug samang kaisipan diha sa Ginoo.”​—Filipos 2:2, 3; 4:2, 3.

 8. Unsang makasasalang mga buhat ang moagak sa pagpangabugho?

⁸ Ang usa ka Kristohanon tingalig nahibalo bahin sa nangaging kasaypanan sa usa kinsa gipanalanginan na karon ug mga pribilehiyo sa kongregasyon. (Santiago 3:2) Tungod sa pangabugho, tingali anaa ang tentasyon sa pagtug-an sa uban bahin niini ug duhaduhaan ang asaynment sa usa diha sa kongregasyon. Kini mahisupak sa gugma, nga “nagatabon ug daghang kasal-anan.” (1 Pedro 4:8) Ang mapangabughoong pagtabi makadaot sa kalinaw sa kongregasyon. “Kon kamo adunay mapait nga pangabugho ug pagkamatigion diha sa inyong mga kasingkasing,” nagpasidaan ang disipulong si Santiago, “ayaw pagpanghambog ug pagpamakak batok sa kamatuoran. Dili kini ang kaalam nga nagagikan sa itaas, kundili mao kanang yutan-on, hinayop, demonyohanon.”​—Santiago 3:14, 15.

Diha sa Imong Pamilya

 9. Sa unsang paagi mapugngan sa mga kapikas sa kaminyoon ang mga pagbati sa pangabugho?

⁹ Daghang kaminyoon nangadaot tungod sa dili maayong pangabugho. Ang pagpakitag kakulang ug pagsalig sa kapikas sa kaminyoon dili mahigugmaon. (1 Corinto 13:7) Sa laing bahin, ang usa ka kapikas tingali dili maninagad sa mga pagbati sa pagpangabugho sa usa nga kapikas. Pananglitan, tingali mangabugho ang asawa tungod sa pagtagad nga gihatag sa iyang bana sa usa ka kaatbang sa sekso. O tingali mangabugho ang bana tungod sa gidaghanon sa panahon nga gigugol sa iyang asawa sa pag-atiman sa usa ka paryente nga nanginahanglan. Maulaw sa maong mga pagbati, ang mga kapikas sa kaminyoon tingali magpakahilom ug magpakita sa ilang disgusto sa mga paagi nga makapasamot sa problema. Hinunoa, ang usa ka nangabughong kapikas sa kaminyoon kinahanglang makigsulti ug magmatinud-anon sa iyang mga pagbati. Sa baylo, kinahanglang magpakita ang iyang kapikas ug pagsabot ug pasaligan siya sa iyang gugma. (Efeso 5:28, 29) Mahimo nga pahupayon nilang duha ang mga pagbati sa pangabugho pinaagi sa paglikay sa mga kahimtang nga mopahinabo niana. May mga panahon tingali nga kinahanglang tabangan sa Kristohanong magtatan-aw ang iyang asawa sa pagsabot nga siya naghatag ug limitado, angay nga pagtagad sa mga membro sa kaatbang nga sekso aron matuman ang iyang responsibilidad ingong usa ka magbalantay sa panon sa Diyos. (Isaias 32:2) Siyempre, angay mag-amping ang usa ka ansiano nga dili gayod maghatag ug bisan unsang balidong hinungdan sa pagpangabugho. Kini nagkinahanglag pagkatimbang, tinoon nga siya nagagugol ug panahon sa paglig-on sa iyang kaugalingong relasyon sa kaminyoon.​—1 Timoteo 3:5; 5:1, 2.

10. Sa unsang paagi makatabang ang mga ginikanan sa ilang mga anak sa pagkontrolar sa mga pagbati sa pangabugho?

¹⁰ Kinahanglang tabangan usab sa mga ginikanan ang ilang mga anak sa pagsabot sa diwa sa dili-angay nga pangabugho. Ang kabataan sagad magkabingkil nga mosangpot ug mga away. Kasagaran ang hinungdan niini mao ang pangabugho. Sanglit ang mga panginahanglan sa tagsatagsa ka bata dili-managsama, ang kabataan dili mahimong tagdon nga managsama. Dugang pa, ang kabataan angay pasabton nga ang matag usa kanila adunay nagkalainlaing maayong mga hiyas ug mga kahuyangan. Kon ang usa ka bata kanunayng dasigon sa paghimo sama sa gihimo sa lain, kini magpaturok ug pangabugho sa usa ug garbo sa lain. Busa, kinahanglang bansayon sa mga ginikanan ang ilang mga anak sa pagsukod sa ilang kauswagan pinaagi sa pagpalandong sa mga panig-ingnan diha sa Pulong sa Diyos, dili pinaagi sa pag-indigay sa usag usa. Ang Bibliya nag-ingon: “Dili kita magpakaimportante sa kaugalingon, nga magaaghat ug panag-indigay sa usag usa, nga magasinahay sa usag usa.” Hinunoa, “ipapamatuod sa matag usa kon unsa ang iyang kaugalingong buhat, ug niana siya may hinungdan sa pagsadya labot sa iyang kaugalingon lamang, ug dili sa pagtandi sa laing tawo.” (Galacia 5:26; 6:4) Labing hinungdanon, kinahanglang tabangan sa Kristohanong mga ginikanan ang ilang mga anak pinaagi sa regular nga pagtuon sa Bibliya, ipasiugda ang maayo ug daotang mga panig-ingnan nga nasulod diha sa Pulong sa Diyos.​—2 Timoteo 3:15.

Mga Panig-ingnan sa Pagkontrolarsa Pangabugho

11. Sa unsang paagi maayong panig-ingnan si Moises sa pagdumala sa pangabugho?

¹¹ Dili sama sa gutom-ug-gahom nga mga lider niining kalibotana, “si Moises mao ang labing mapainubsanong tawo ibabaw sa yuta.” (Numeros 12:3) Sa dihang nabug-atan na si Moises sa pagpanguna sa Israel nga siya rang usa, gipahinabo ni Jehova ang Iyang espiritu sa paglihok diha sa 70 pang ubang mga Israelinhon, naghatag kanila ug gahom sa pagtabang kang Moises. Sa dihang duha niining mga tawhana misugod sa paglihok nga samag mga manalagna, si Josue mibati nga kini sa dili-angay makadaot sa pagpanguna ni Moises. Buot ni Josue nga pugngan kining mga tawhana, apan si Moises mapainubsanong nangatarongan: “Nangabugho ba ikaw alang kanako? Ayaw, ako nanghinaot nga ang tanang katawhan ni Jehova mga manalagna, tungod kay pagakunsaran sila ni Jehova sa iyang espiritu!” (Numeros 11:29) Oo, si Moises nalipay sa dihang ang uban nakadawat ug mga pribilehiyo sa pag-alagad. Siya sa walay pagpangabugho wala magtinguha ug himaya alang sa iyang kaugalingon.

12. Unsay nagpalikay kang Jonathan sa mga pagbati sa pangabugho?

¹² Ang usa ka maayong panig-ingnan kon sa unsang paagi ang gugma nangibabaw sa posibleng dili-angay nga mga pagbati sa pangabugho mao kanang gipakita ni Jonathan, ang anak sa Israelinhong Haring Saul. Si Jonathan maoy sunod sa linya sa pagpanunod sa trono sa iyang amahan, apan gipili ni Jehova si David, ang anak ni Jesse, nga mahimong sunod nga hari. Daghan nga anaa sa posisyon ni Jonathan mangabugho unta kang David, maglantaw kaniya nga usa ka kaindig. Apan, ang gugma ni Jonathan kang David nagpugong sa maong pagbati sa pagpangibabaw kaniya. Sa nakahibalo nga namatay si Jonathan, si David nakaingon: “Naguol ako pag-ayo alang kanimo, igsoon ko nga Jonathan, mahal ka kaayo kanako. Labaw pang katingalahan ang imong gugma kanako kay sa gugma sa mga babaye.”​—2 Samuel 1:26.

Ang Labing Talagsaongmga Panig-ingnan

13. Kinsa ang labing maayong panig-ingnan may kalabotan sa pangabugho, ug ngano?

¹³ Si Jehova nga Diyos mao ang labing talagsaong panig-ingnan sa usa nga nakakontrolar bisan sa angay nga pangabugho. Bug-os nga kontrolado niya ang maong mga pagbati. Ang bisan unsang gamhanang pasundayag sa diyosnong pangabugho kanunay nga nahiuyon sa gugma, hustisya, ug kaalam sa Diyos.​—Isaias 42:13, 14.

14. Unsang panig-ingnan ang gihatag ni Jesus nga lahi kang Satanas?

¹⁴ Ang ikaduhang talagsaong panig-ingnan nga ang usa nakakontrolar sa pangabugho mao ang pinalanggang Anak sa Diyos, si Jesu-Kristo. “Bisan tuod siya naglungtad diha sa dagway sa Diyos,” si Jesus “wala mag-isip ug pagpangilog, nga mao, nga siya mahimong tupong sa Diyos.” (Filipos 2:6) Pagkalahi sa dalan nga gikuha sa ambisyosong manulonda nga nahimong Satanas nga Yawa! Sama sa “hari sa Babilonya,” si Satanas mapangabughoong nagtinguha nga “mahisama sa Labing Hataas” pinaagi sa pagbutang sa iyang kaugalingon ingong kaindig nga diyos sa pagbatok kang Jehova. (Isaias 14:4, 14; 2 Corinto 4:4) Si Satanas misulay pa gani sa pagdani kang Jesus sa ‘paghapa ug sa paghimog usa ka buhat sa pagsimba’ kaniya. (Mateo 4:9) Apan walay makaimpluwensiya kang Jesus gikan sa iyang mapainubsanong dalan sa pagpasakop sa pagkasoberano ni Jehova. Lahi kang Satanas, si Jesus ‘naghaw-as sa iyang kaugalingon ug mihupot sa dagway sa usa ka ulipon ug nahisama sa mga tawo. Labaw pa niana, sa dihang iyang nakaplagan ang iyang kaugalingon nga diha sa dagway sa usa ka tawo, siya mipaubos sa iyang kaugalingon ug nagmasinugtanon hangtod sa kamatayon, oo, kamatayon diha sa sakitanang estaka.’ Gituboy ni Jesus ang pagkamatarong sa pagmando sa iyang Amahan, bug-os nga nagsalikway sa dalan sa garbo ug pangabugho sa Yawa. Tungod sa pagkamatinumanon ni Jesus, “ang Diyos mibayaw kaniya ngadto sa usa ka labaw nga katungdanan ug sa maluloton mihatag kaniya sa ngalan nga labaw sa tanang uban pa nga ngalan, aron nga sa ngalan ni Jesus mangapiko ang tanang tuhod nilang anaa sa langit ug nilang anaa sa yuta ug nilang anaa ilalom sa yuta, ug ang tanang dila magaila sa dayag nga si Jesu-Kristo maoy Ginoo alang sa kahimayaan sa Diyos nga Amahan.”​—Filipos 2:7-11.

Pagkontrolar sa Imong Pangabugho

15. Nganong magbantay kita sa pagpugong sa mga pagbati sa pangabugho?

¹⁵ Dili sama sa Diyos ug ni Kristo, ang mga Kristohanon dili-hingpit. Sanglit makasasala, may mga panahon nga sila tingali matukmod sa dili-angay nga pangabugho. Busa, imbes tugotan ang pangabugho sa pagtukmod kanato sa pagpanaway sa isigkamagtutuo bahin sa usa ka gamay nga kahuyangan o gihunahuna nga sayop, hinungdanon nga atong palandongon kining dinasig nga mga pulong: “Ayaw pagpalabi sa pagkamatarong, ni magpalabi ka sa pagpakamanggialamon. Ngano man nga laglagon mo ang imong kaugalingon?”​—Ecclesiastes 7:16.

16. Unsang maayong tambag sa pangabugho ang gihatag sa miaging gula niining magasina?

¹⁶ Bahin sa ulohang pangabugho, ang The Watch Tower sa Marso 15, 1911, nagpasidaan: “Samtang angay gayod nga kita magmadasigon kaayo, mapangabughoon kaayo sa kawsa sa Ginoo, bisan pa kinahanglang tinoon gayod nato nga ang kuhayangan sa ubang Kristohanon dili maoy usa ka pribadong butang; ug angay magpalandong kon kita ‘mga hilabtanon’ ba o dili. Unya, atong palandongon usab kon angay ba nga manghilabot niini ang mga ansiano ug kon katungdanan ba nato o dili ang pag-adto sa mga ansiano. Kitang tanan angay nga adunay dakong pangabugho alang sa kawsa sa Ginoo ug sa buluhaton sa Ginoo, apan pagbantay gayod nga dili kini ang mapait nga matang . . . sa laing pagkasulti, kinahanglang tinoon nato pag-ayo nga dili kini pangabugho sa uban, kondili pangabugho alang sa uban, pangabugho alang sa iyang mga kabulahanan ug labawng kaayohan.”​—1 Pedro 4:15.

17. Sa unsang paagi atong malikayan ang daotang mga buhat sa pangabugho?

¹⁷ Sa unsang paagi kita ingong mga Kristohanon makalikay sa garbo, pagpangabugho, ug pagkasina? Ang solusyon mao ang pagtugot sa balaang espiritu sa Diyos nga libreng makaagos diha sa atong mga kinabuhi. Pananglitan, kinahanglang mag-ampo kita sa espiritu sa Diyos ug mangayog tabang nga makapasundayag sa bunga niini. (Lucas 11:13) Kinahanglang motambong kita sa Kristohanong mga tigom, nga pagabuksan sa pag-ampo ug makadawat sa espritu sa Diyos ug panalangin diha niana. Dugang pa, kinahanglang magtuon kita sa Bibliya, nga dinasig sa Diyos. (2 Timoteo 3:16) Ug kinahanglang makigbahin kita sa buluhatong pagsangyaw-sa-Gingharian nga ginahimo uban sa gahom sa balaang espiritu ni Jehova. (Buhat 1:8) Ang pagtabang sa kaubang mga Kristohanon nga naguol sa usa ka dili maayong eksperyensiya maoy laing paagi sa pagpasakop sa maayong impluwensiya sa espiritu sa Diyos. (Isaias 57:15; 1 Juan 3:15-17) Ang madasigong pagtuman sa tanan niining Kristohanong mga obligasyon makatabang sa pagpanalipod kanato batok sa madaotong mga buhat sa pangabugho, kay ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Padayon sa paglakaw pinaagi sa espiritu ug kamo dili gayod makahimo ug unodnong tinguha.”​—Galacia 5:16.

18. Nganong kita dili na unya kanunayng makigbisog batok sa dili-angay nga mga pagbati sa pangabugho?

¹⁸ Ang gugma mao ang unang nalista tali sa mga bunga sa balaang espiritu sa Diyos. (Galacia 5:22, 23) Ang pagpakitag gugma motabang kanato sa pagkontrolar sa makasasalang mga kiling karon. Apan unsay ikasulti bahin sa umaabot? Minilyon sa mga alagad ni Jehova adunay paglaom nga mabuhi sa walay kataposan diha sa umaabot nga yutan-ong Paraiso, diin sila makapaabot nga matuboy ngadto sa tawhanong kahingpitan. Niana nga bag-ong kalibotan, ang gugma mao ang mangibabaw ug walay usa ang madaog sa dili-angay nga mga pagbati sa pagpangabugho, kay “ang kalalangan mismo usab igapagawas gikan sa pagkaulipon sa pagkadunot ug makabaton sa mahimayaong kagawasan sa mga anak sa Diyos.”​—Roma 8:21.

Mga Punto nga Pamalandongon

◻ Unsang ilustrasyon ang gigamit ni Pablo nga makatabang sa pagsanta sa pagpangabugho?

◻ Sa unsang paagi ang pangabugho makadaot sa kalinaw sa kongregasyon?

◻ Sa unsang paagi bansayon sa mga ginikanan ang ilang mga anak aron makabuntog sa pangabugho?

◻ Sa unsang paagi atong malikayan ang daotang mga buhat sa pagpangabugho?

[Hulagway sa panid 16]

Ayaw itugot nga madaot sa pangabugho ang kalinaw sa kongregasyon

[Hulagway sa panid 17]

Ang mga ginikanan makabansay sa ilang mga anak sa pagbuntog sa mga pagbati sa pangabugho