Ang Espiritu ba sa Kalibotan Nagahinlo kanimo?

NIADTONG Septiyembre 12, 1990, usa ka pagbuto ang nahitabo sa usa ka pabrika sa Kazakstan. Ang peligrosong radyoaktibidad gipagula ngadto sa atmospera, nga naghulga sa panglawas sa 120,000 ka lokal nga mga molupyo, daghan kanila miprotesta diha sa kadalanan batok sa makamatayng hilo.

Apan samtang dugang impormasyon ang gipadayag, ilang nadiskobrehan nga sila nagpuyo sa usa ka makahilong palibot sulod na sa mga dekada. Latas sa katuigan, 100,000 ka toneladang radyoaktibong biya ang gilabay ngadto sa wala bantayi, bukas nga dapit. Bisan tuod ang kapeligrohan anaa ra sa ilang duol, walay nagtagad niana. Nganong wala man?

Kada adlaw, sa lokal nga estadyum sa esports, ang mga opisyal nagpaskin sa sukod sa radyasyon, nga naghatag ug ideya nga wala gayoy kapeligrohan. Ang mga numero tukma, apan gipakita lamang niana ang gamma nga radyasyon. Ang alpha nga radyasyon, nga wala masukod, mahimong sama ra ka makamatay. Daghang inahan ang nagsugod sa pagkasabot kon nganong ang ilang mga anak magsigeg kasakit.

Sa espirituwal nga paagi, mahimong mahilo usab kita sa dili makitang kahugawan. Ug sama niadtong alaot nga mga tawo sa Kazakstan, ang kadaghanan wala mahibalo niining naghulga sa kinabuhi nga kapeligrohan. Ang Bibliya nagpaila niining maong kahugawan ingon nga “ang espiritu sa kalibotan,” nga walay laing nagmaniobra kondili si Satanas nga Yawa. (1 Corinto 2:12) Ang Kaaway sa Diyos madinaotong naggamit niining maong espiritu​—o kaylap nga tinamdan​—sa kalibotan aron daoton ang atong diyosnong pagkamahinalaron.

Sa unsang paagi ang espiritu sa kalibotan magpaluya kanato sa espirituwal? Pinaagi sa pagpalihok sa tinguha sa mga mata ug pinaagi sa pagpahimulos sa atong kinaiyanhong kahakog. (Efeso 2:​1-3; 1 Juan 2:16) Ingong pananglitan, atong konsiderahon ang tulo ka lainlaing natad diin ang kalibotanong panghunahuna inanayng makahilo sa atong espirituwalidad.

Pagpangita Pag-una sa Gingharian

Gidasig ni Jesus ang mga Kristohanon nga ‘pangitaon pag-una ang Gingharian ug ang pagkamatarong sa Diyos.’ (Mateo 6:33) Ang espiritu sa kalibotan, sa laing bahin, mahimong moagak kanato sa paghatag ug dili-angayng importansiya sa atong kaugalingong mga intereses ug mga kaharuhay. Ang unang kapeligrohan nahimutang, dili sa pagbiya sa bug-os sa espirituwal nga mga intereses, kondili sa pagbutang niana sa ikaduhang dapit. Mahimong dili nato makita ang kapeligrohan​—sama sa mga tawo sa Kazakstan​—tungod sa usa ka mini nga pagbati sa kasegurohan. Ang atong mga tuig sa matinumanong pag-alagad ug ang atong apresasyon alang sa atong espirituwal nga mga igsoong lalaki ug babaye mahimong magtultol kanato ngadto sa paghunahuna nga dili gayod nato mabiyaan ang dalan sa kamatuoran. Lagmit, daghan sa kongregasyon sa Efeso ang mibati sa samang paagi.

Sa mga tuig 96 K.P., gihatagan sila ni Jesus sa mosunod nga tambag: “Akong ginahuptan kini batok kanimo, nga imong gibiyaan ang gugma nga imong gibatonan sa sinugdan.” (Pinadayag 2:4) Kining dugay nang nag-alagad nga mga Kristohanon nakaantos na sa daghang kalisdanan. (Pinadayag 2:​2, 3) Natudloan sila sa matinumanong mga ansiyano, lakip ni apostol Pablo. (Buhat 20:​17-21, 27) Bisan pa niana, latas sa katuigan ang ilang gugma kang Jehova naawop, ug nawad-an sila sa ilang espirituwal nga panukmod.​—Pinadayag 2:5.

Lagmit, ang pipila sa mga taga-Efeso naapektahan sa komersiyalismo ug kauswagan diha sa siyudad. Ikasubo, ang materyalistikanhong kiling sa katilingban karong adlawa sa susama nag-anod sa pipila ka mga Kristohanon duyog niana. Ang determinadong paningkamot nga makabaton ug haruhay nga estilo sa kinabuhi dili-kalikayang magpatipas kanato gikan sa espirituwal nga mga tumong.​—Itandi ang Mateo 6:24.

Nagpasidaan mahitungod niining maong kapeligrohan, si Jesus miingon: “Ang lampara sa lawas mao ang mata. Nan, kon ang imong mata yano, ang imong tibuok lawas mahimong hayag; apan kon ang imong mata tuman-kadaotan [“masinahon,” potnot], ang imong tibuok lawas mahimong ngitngit.” (Mateo 6:​22, 23) Ang “yano” nga mata maoy mata nga nasentro sa espirituwal, usa ka mata nga nagatutok sa Gingharian sa Diyos. Sa laing bahin, ang “daotan” nga mata o “masinahon” nga mata mubo ra ug panglantaw, nasentro lamang sa dihadihang unodnong mga tinguha. Ang espirituwal nga mga tumong ug umaabot nga mga ganti dili makita niana.

Si Jesus miingon sa nag-unang bersikulo: “Kon asa ang imong bahandi, maatua usab ang imong kasingkasing.” (Mateo 6:21) Unsaon nato pagkahibalo kon ang atong kasingkasing nasentro sa espirituwal o materyal nga mga butang? Tingali ang labing maayong giya mao ang atong pagpakigsulti, sanglit ‘gumikan sa kadagaya sa kasingkasing ang baba magasulti.’ (Lucas 6:45) Kon kita kanunayng maghisgot sa materyal nga mga butang o kalibotanong mga kalamposan, pamatuod kana nga ang atong kasingkasing nabahin ug depektoso ang atong espirituwal nga panglantaw.

Si Carmen, usa ka Espanyol nga igsoon, nakigbisog niining sulirana.a “Gimatuto ako diha sa kamatuoran,” misaysay si Carmen, “apan sa edad nga 18, nagsugod ako sa akong kaugalingong kindergarten nga tunghaan. Tulo ka tuig sa ulahi nakabaton ako ug upat ka empleyada, milambo ang negosyo, ug ako mikita ug daghang salapi. Hinunoa, ang nakapatagbaw tingali kanako pag-ayo mao ang kamatuoran nga ako independente sa pinansiyal nga paagi, ug ako ‘malamposon.’ Sa pagkatinuod, ang akong kasingkasing diha sa akong negosyo​—mao kadto ang akong kinadak-ang gugma.

“Gibati nako nga mahimo gihapon akong Saksi samtang nagpahinungod sa kadaghanan sa akong panahon sa mga intereses sa negosyo. Sa laing bahin, nabatonan ko usab ang nagpabiling pagbati nga ako makahimog labaw pa diha sa pag-alagad kang Jehova. Ang nakadani kanako sa kataposan nga unahon ang mga intereses sa Gingharian mao ang panig-ingnan sa duha ka higala nga mga payunir. Usa kanila, si Juliana, diha sa akong kongregasyon. Wala niya ako pugsa nga magpayunir, apan ang iyang mga pakigkokabildo ug ang kangaya nga dayag nga nakuha niya gikan sa iyang ministeryo nakatabang kanako sa pagkonsiderar pag-usab sa ako mismong espirituwal nga mga prinsipyo.

“Pipila ka panahon sa ulahi, samtang nagbakasyon sa Tinipong Bansa, miestar ako uban kang Gloria, usa ka payunir nga igsoon. Bag-o lang siyang nabalo, ug siya nag-atiman sa iyang singko-anyos nga anak babaye ug usa ka inahan nga may kanser. Apan siya nagpayunir. Ang iyang panig-ingnan ug ang iyang kinasingkasing nga apresasyon alang sa ministeryo nakatandog sa akong kasingkasing. Ang upat ka mugbong adlaw nga akong gigugol didto sa iyang balay nagpadeterminado kanako nga ihatag kang Jehova ang kinamaayohan. Una sa tanan ako nahimong regular payunir, ug pipila ka tuig sa ulahi, ang akong bana ug ako gidapit nga mag-alagad sa Bethel. Akong gihunong ang akong negosyo​—usa ka babag sa akong espirituwal nga pag-uswag​—ug karon akong gibati nga ang akong kinabuhi malamposon diha sa mga mata ni Jehova, nga maoy labing hinungdanon.”​—Lucas 14:33.

Ang pagkat-on nga “matino ang mas hinungdanong mga butang,” sama sa gibuhat ni Carmen, makatabang kanato sa paghimog maalamong mga desisyon maylabot sa atong panarbaho, edukasyon, pamuyo, ug estilo sa kinabuhi. (Filipos 1:10) Apan gitino ba usab nato ang mas hinungdanong mga butang maylabot sa lulinghayaw? Mao kini ang laing bahin diin ang espiritu sa kalibotan adunay dakong impluwensiya.

Hupti ang Lingawlingaw Diha sa Hustong Dapit Niini

Ang espiritu sa kalibotan malinlangong nagpahimulos sa kinaiyanhong tinguha sa mga tawo alang sa pagpahulay ug paglingawlingaw. Sanglit kadaghanang tawo walay tinuod nga paglaom sa umaabot, masabtan nga sila angayng maningkamot nga pun-on ang presente sa kalingawan ug pagpahayahay. (Itandi ang Isaias 22:​13; 1 Corinto 15:32.) Kita ba nagbutang ug dugang ug dugang importansiya sa lingawlingaw? Mahimong usa kana ka timailhan nga ang paagi sa panghunahuna sa kalibotan nagahulma sa atong panglantaw.

Ang Bibliya nagpasidaan: “Siya nga nahigugma sa paglipaylipay [“kalingawan,” Lamsa] mahimong tawo nga kabos.” (Proverbio 21:17) Ang paglingawlingaw dili sayop, apan ang paghigugma niana, o paghatag niana ug pangunang importansiya, motultol sa espirituwal nga kakabos. Ang atong espirituwal nga gana dili kalikayang mahabol, ug diyutay na lang ang atong panahon alang sa pagsangyaw sa maayong balita.

Tungod niining katarongana, ang Pulong sa Diyos nagtambag kanato nga “mahimong andam sa kalihokan, pinugngan sa hingpit ang kaugalingon.” (1 Pedro 1:​13, The New English Bible) Ang pagpugong sa kaugalingon gikinahanglan sa paglimite sa atong panahon sa paglingawlingaw sa kon unsay makataronganon. Ang pagkahimong andam alang sa kalihokan nagkahulogan nga mahimong andam alang sa espirituwal nga kalihokan, kana man pagtuon, mga tigom, o pagsangyaw sa kanataran.

Komosta ang gikinahanglang pahulay? Mobati ba kitang sad-an sa dihang mogahin kitag panahon sa pagpahulay? Dili gayod. Hinungdanon ang pagpahulay, ilabina sa pit-os nga kalibotan karon. Bisan pa niana, ingong dedikadong mga Kristohanon dili nato katugotan ang atong mga kinabuhi nga masentro diha sa lingawlingaw. Ang sobrang lingawlingaw magtultol kanato ngadto sa paghimog diyutay ug diyutayng makahuloganong kalihokan. Makaiban kini sa atong pagbati sa pagkadinalian, ug mahimo gani kining magdasig sa pagpatuyang sa kaugalingon. Nan, sa unsang paagi mabatonan nato ang timbang nga panglantaw sa pagpahulay?

Ang Bibliya nagrekomendar nga mopahulay ug diyutay inay maghago pag-ayo​—ilabina kon ang sekular nga trabaho wala kinahanglana. (Ecclesiastes 4:6) Bisan tuod ang pagpahulay makatabang sa atong lawas sa pagpasig-uli sa kusog, ang tuboran sa espirituwal nga kusog mao ang aktibong gahom sa Diyos. (Isaias 40:​29-31) Madawat nato kining balaang espiritu maylabot sa atong Kristohanong mga kalihokan. Ang personal nga pagtuon magpakaon sa atong mga kasingkasing ug magpalihok sa hustong mga tinguha. Ang pagtambong sa mga tigom magpalambo sa atong apresasyon alang sa Maglalalang. Ang pagpakig-ambit diha sa Kristohanong ministeryo magpalig-on sa pagbati alang sa uban. (1 Corinto 9:​22, 23) Sumala sa realistikanhong gipatin-aw ni Pablo, “ang pagkatawo sa gawas sa pagkatinuod nagaantos sa kalisdanan, apan sa adlaw-adlaw ang pagkatawo sa sulod nagadawat ug bag-ong kusog.”​—2 Corinto 4:​16, Phillips.

Si Ileana, inahan sa unom ka anak ug asawa sa usa ka dili-magtutuong bana, adunay puliki kaayo nga kinabuhi. Siya may mga kaakohan ngadto sa iyang kaugalingong pamilya ug daghang ubang mga paryente, nga nagkahulogang morag kanunay lang siyang okupado ug nagdali. Bisan pa niana, siya aduna usab ing talagsaong panig-ingnan sa pagsangyaw ug pagpangandam sa panagkatigom. Giunsa niya pagdumala ang daghan kaayong kalihokan?

“Ang mga tigom ug pagsangyaw sa kanataran nakatabang gayod kanako sa pagsagubang sa uban nakong mga kaakohan,” misaysay si Ileana. “Pananglitan, human magsangyaw, daghan akog angayng hunahunaon samtang nagabuhat sa akong trabaho sa balay. Kasagaran magkantakanta ako samtang nagabuhat niana. Sa laing bahin, kon may napaltahan akong tigom ug diyutay rag nahimo sa pagsangyaw sa kanataran, ang mga buluhaton sa panimalay kinahanglan nang paningkamotan pag-ayo.”

Pagkalahi sa hinobrang importansiya nga gilangkit sa lingawlingaw!

Espirituwal nga Katahom Makapahimuot Kang Jehova

Nagkinabuhi kita sa kalibotan nga nag-anam ka mahunahunaon kaayo sa pisikal nga panagway. Ang mga tawo mogasto ug dagkong kantidad sa mga pamaagi nga gidisenyo sa pagpaarang-arang sa ilang hitsura ug pagpamenos sa mga epekto sa pagtigulang. Naglakip kini sa mga pag-transplant ug pagtina sa buhok, pagpadako sa dughan, ug cosmetic surgery. Minilyon ang nagatambong sa mga sentro sa pagpamenos sa timbang, mga gymnasium, ug mga klase sa aerobic, o mopalit sila ug mga video sa ehersisyo ug mga libro bahin sa pagdiyeta. Ang kalibotan nagpatuo kanato nga ang atong pisikal nga panagway maoy paagi nga magmalipayon, nga ang pagtan-aw sa mga tawo kanato mao ang labing hinungdanon.

Sa Tinipong Bansa, usa ka surbi nga gikutlo sa magasing Newsweek nakakaplag nga 90 porsiyento sa puti nga Amerikanong mga tin-edyer ang “wala matagbaw sa ilang mga lawas.” Ang hilabihang pagpangita sa hingpit nga lawas makaapektar sa atong espirituwalidad. Si Dora maoy usa ka batan-ong Saksi ni Jehova nga mibatig kaulaw sa iyang pisikal nga panagway tungod kay medyo sobra ang iyang timbang. “Sa dihang mamalit ako, lisod ang pagpangita ug angayang mga sinina sa akong gidak-on,” siya mipatin-aw. “Daw ang uso nga mga sinina mao lamang kadtong gitahi alang sa niwang nga mga tin-edyer. Mas grabe pa, ang mga tawo mihimog makauulawng mga komento bahin sa akong timbang, nga nakapapikal kaayo kanako, ilabina sa dihang naggikan kini sa akong espirituwal nga mga igsoong lalaki ug babaye.

“Ingong sangpotanan, nag-anam ako ka mahunahunaon pag-ayo sa akong panagway, sa gilapdon nga ang espirituwal nga mga prinsipyo nahimong ikaduhang bahin sa akong kinabuhi. Daw ang akong kalipay nagdepende sa gidak-on sa akong hawak. Daghang tuig ang nanglabay, ug karon nga ako nahamtong na nga babaye ug Kristohanon, lahi na ang akong panglantaw sa mga butang. Bisan tuod giatiman nako ang akong panagway, akong naamgohan nga ang espirituwal nga katahom ang labing hinungdanon, ug mao kana ang naghatag kanako ug kinadak-ang katagbawan. Sa dihang nasabtan ko kana, nakahimo na ako sa pagbutang sa mga intereses sa Gingharian sa hustong dapit niana.”

Si Sarah maoy matinumanong babaye sa kakaraanan nga nakabaton niining timbang nga panglantaw. Bisan tuod ang Bibliya naghisgot sa iyang pisikal nga katahom sa dihang siya kapin na sa 60 anyos, kini ilabinang nagdani sa pagtagad ngadto sa iyang maayong mga hiyas​—ang tinagong pagkatawo sa kasingkasing. (Genesis 12:​11; 1 Pedro 3:​4-6) Nagpakita siya ug buotan ug malumo nga espiritu, ug siya mapinasakopong nagsunod sa iyang bana. Si Sarah wala mabalaka pag-ayo sa kon unsay panglantaw sa uban kaniya. Bisan tuod naggikan siya sa adunahang kagikan, siya andam nga mipuyo diha sa mga tolda sulod sa kapin sa 60 ka tuig. Siya mapainubsanon ug dili-mahakogong nagpaluyo sa iyang bana; siya maoy usa ka babaye sa pagtuo. Mao kanay naghimo kaniya nga tinuod nga matahom nga babaye.​—Proverbio 31:​30; Hebreohanon 11:11.

Ingong mga Kristohanon, kita interesado sa pagpauswag sa atong espirituwal nga katahom, usa ka katahom nga, kon kanunayng ugmaron, molambo ug magpadayon. (Colosas 1:​9, 10) Maatiman nato ang atong espirituwal nga panagway sa duha ka dagkong paagi.

Mahimo kitang labi pang matahom sa mga mata ni Jehova samtang kita nakig-ambit sa nagaluwas sa kinabuhi nga ministeryo. (Isaias 52:​7; 2 Corinto 3:​18–4:2) Dugang pa, samtang nakat-onan nato kon unsaon pagpasundayag sa Kristohanong mga hiyas, ang atong katahom mosamot. Daghan ang mga kahigayonan sa pagpauswag sa atong espirituwal nga katahom: “Batoni ang malumong pagmahal alang sa usag usa. Manguna sa pagpakitag pasidungog sa usag usa. . . . Magmainiton sa espiritu. . . . Sunda ang dalan sa pagkamaabiabihon. . . . Magmaya uban sa mga tawong nagamaya; hilak uban sa mga tawong nanghilak. . . . Ayaw balosig daotan ang daotan. . . . Magmadaiton sa tanang tawo.” (Roma 12:​10-18) Ang pag-ugmad sa maong mga tinamdan magpamahal kanato sa Diyos ug sa atong isigkatawo, ug kana magpamenos sa ngil-ad nga panagway sa atong napanunod nga mga hilig sa pagpakasala.​—Galacia 5:​22, 23; 2 Pedro 1:​5-8.

Atong Mapakigbisogan ang Espiritu sa Kalibotan!

Sa daghang malansisong mga paagi, ang makahilong espiritu sa kalibotan makapaluya sa atong integridad. Makapahimo kini kanatong dili matagbaw sa kon unsay atong nabatonan ug mabalak-on sa pagbutang sa atong kaugalingong mga panginahanglan ug intereses nga una kay sa iya sa Diyos. O mahimong magtultol kini kanato sa paghunahuna sa mga hunahuna sa tawo inay sa iya sa Diyos, nga nagbutang ug dili-angayng importansiya sa paglingawlingaw o sa panagway.​—Itandi ang Mateo 16:​21-23.

Si Satanas determinado sa pagdaot sa atong espirituwalidad, ug ang espiritu sa kalibotan maoy usa sa iyang pangunang mga hinagiban. Hinumdomi nga ang Yawa makausab sa iyang mga taktika gikan nianang sa nagangulob nga leyon ngadto nianang sa malalangong bitin. (Genesis 3:​1; 1 Pedro 5:8) Usahay, daogon sa kalibotan ang usa ka Kristohanon pinaagi sa mabangis nga paglutos, apan kasagaran kana inanayng maghilo kaniya. Si Pablo mas nabalaka bahin sa ulahing kapeligrohan: “Ako nahadlok nga sa unsa mang paagi, ingon nga ang halas nagdaldal kang Eva pinaagi sa lipatlipat niini, basin unyag ang inyong mga kaisipan madaot gikan sa katim-os ug kaputli nga angay sa Kristo.”​—2 Corinto 11:3.

Aron mapanalipdan ang atong kaugalingon sa kamalinlangon sa bitin, kinahanglang ilhon nato ang propaganda nga “nagagikan sa kalibotan” ug unya kusganong isalikway kana. (1 Juan 2:16) Kinahanglang dili kita malimbongan sa pagtuo nga ang kalibotanong paagi sa panghunahuna dili makadaot. Ang makahilong hangin sa sistema ni Satanas nakaabot sa makahahadlok nga sukod.​—Efeso 2:2.

Sa dihang mailhan ang kalibotanong panghunahuna, ato kining mapakigbisogan pinaagi sa pagpuno sa atong mga hunahuna ug mga kasingkasing sa putling pagtulon-an ni Jehova. Sama kang Haring David, moingon kita: “Ipaila kanako ang imong kaugalingong mga dalan, Oh Jehova; tudloi ako sa imong kaugalingong mga alagianan. Palakta ako sa imong kamatuoran ug tudloi ako, kay ikaw mao ang akong Diyos sa kaluwasan.”​—Salmo 25:​4, 5.

[Mga footnote]

[Kapsiyon sa panid 26]

Ang pagpaningkamot nga makabaton ug haruhay nga estilo sa kinabuhi makapatipas kanato gikan sa espirituwal nga mga tumong