Sugilanon sa Kinabuhi
Gipalig-on ni Jehova sa Tanan Nakong mga Adlaw
SUMALA SA GIASOY NI FORREST LEE
Bag-o lang nga giilog sa mga polis ang among mga ponograpo ug ang among literatura sa Bibliya. Ang Gubat sa Kalibotan II naghatag ug katarongan sa mga magsusupak sa paghaylo sa bag-ong gobernador-heneral sa Canada nga ideklarar nga ilegal ang buluhaton sa mga Saksi ni Jehova. Nahitabo kini niadtong Hulyo 4, 1940.
WALA mahadlok sa nahitabo, nagkuha kamig dugang literatura gikan sa dapit diin kini gitagoan ug nagpadayon sa among pagsangyaw. Kanunay kong mahinumdoman ang mga pulong ni Papa niadtong panahona: “Dili kami ingon niana kadali nga mohunong. Si Jehova nagsugo kanamo sa pagwali.” Niadtong panahona, usa ako ka lagsik nga diyes-anyos. Apan bisan karon, ang determinasyon ni Papa ug ang iyang kasibot sa ministeryo maoy usa ka pahinumdom kanunay kon sa unsang paagi ang among Diyos, si Jehova, nagpalig-on sa iyang mga maunongon.
Sa sunod higayon nga gipahunong kami sa mga polis, gikuha nila dili lamang ang among literatura kondili gibilanggo usab nila si Papa, nga nagbilin lamang kang Mama uban sa upat ka bata. Nahitabo kana niadtong Septiyembre 1940 sa Saskatchewan. Wala magdugay human niadto gipalagpot ako sa eskuylahan tungod sa pagsunod sa akong tanlag nga nabansay sa Bibliya ug wala mosaludo sa bandera o moawit sa nasodnong awit. Ang pagpadayon sa pag-eskuyla pinaagig pagsulatanay nagpaarang kanako sa usa ka mapailin-ilinong eskedyul, ug ako bug-os nga nakig-ambit sa buluhatong pagsangyaw.
Niadtong 1948 usa ka pagdapit ang gipaabot sa mga payunir, ang bug-os-panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova, nga mobalhin ngadto sa silangang baybayon sa Canada. Busa nagpayunir ako sa Halifax, Nova Scotia, ug sa Cape Wolfe, Prince Edward Island. Sa pagkasunod tuig, gidawat ko ang pagdapit nga motrabaho sulod sa duha ka semana sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Toronto. Kadtong duha ka semana nahimong kapin ug unom ka magantihong mga tuig sa pag-alagad. Sa ulahi, nahimamat ko si Myrna, nga nakig-ambit sa akong paghigugma kang Jehova, ug kami nagminyo niadtong Disyembre 1955. Mipuyo kami sa Milton, Ontario, ug wala magdugay natukod didto ang usa ka bag-ong kongregasyon. Ang silong sa among balay gihimong Kingdom Hall.
Tinguha sa Pagpalapad sa Among Ministeryo
Sa misunod nga mga tuig, nahimo kaming mga ginikanan sa unom ka anak nga halos sunodsunod. Ang among anak nga babayeng si Miriam maoy panganay. Dayon gisundan ni Charmaine, Mark, Annette, Grant, ug ang kataposan si Glen. Sagad kong maabtan sa pagpauli gikan sa trabaho ang mga bata nga nag-alirong sa halingan diha sa salog, uban kang Myrna nga nagbasa kanila sa Bibliya, nagpatin-aw sa mga asoy sa Bibliya ug nagpatisok diha sa ilang mga kasingkasing sa tinuod nga gugma alang kang Jehova. Tungod sa iyang mahigugmaong pagpaluyo, ang tanan sa among mga anak nakabaton ug igong kahibalo sa Bibliya samtang bata pa.
Ang kasibot sa akong amahan sa ministeryo nagbilin ug dili mapapas nga impresyon sa akong hunahuna ug kasingkasing. (Proverbio 22:6) Busa, niadtong 1968, sa dihang gidapit ang mga pamilya sa mga Saksi ni Jehova nga mobalhin sa Sentral ug Habagatang Amerika aron motabang sa buluhatong pagsangyaw, gitinguha sa among pamilya nga mosanong sa maong pagdapit. Niadtong panahona ang edad sa among mga anak maoy gikan sa 5 hangtod 13, ug walay usa kanamo ang makamaog usa ka pulong sa Kinatsila. Sa pagsunod sa gihatag nga direksiyon, mibiyahe ako sa nagkalainlaing mga nasod aron matino ang mga kahimtang sa pagkinabuhi. Human sa akong pagpauli, kami mainampoong nagtimbangtimbang ingong pamilya sa among mga kapilian ug nakahukom nga mobalhin sa Nicaragua.
Pag-alagad sa Nicaragua
Pagka-Oktubre 1970 didto na kami sa among bag-ong balay, ug sulod sa tulo ka semana gihatagan ako ug gamayng bahin sa programa sa tigom sa kongregasyon. Nanglimbasog ako nga makahuman sa akong tibuok bahin pinaagi sa akong limitado kaayong Kinatsila ug gitapos kini pinaagi sa pagdapit sa tibuok kongregasyon ngadto sa among balay alang sa cerveza sa Sabado sa alas 9:30 s.b. Ang buot kong ipasabot maoy servicio, ang pulong alang sa pag-alagad sa kanataran, apan sa pagkatinuod, gidapit ko ang tanan alang sa serbesa. Ang pagtuon ug pinulongan usa gayod ka hagit!
Sa sinugdan, gisulat ko ang usa ka presentasyon sa akong palad ug ensayohon kini sa akong pagpaingon ngadto sa balay ug balay. Ako moingon: “Uban sa libro mao ang libreng pagtuon sa Bibliya sa balay.” Usa ka tawo nga midawat sa maong tanyag miingon human niadto nga siya kinahanglang motambong sa among mga tigom aron matino kon unsay buot nakong isulti kaniya. Kining tawhana nahimong usa sa mga Saksi ni Jehova. Dayag gayod nga ang Diyos maoy nagpatubo sa mga binhi sa kamatuoran diha sa mapainubsanong mga kasingkasing, nga giila usab ni apostol Pablo!—1 Corinto 3:7.
Human sa mga duha ka tuig sa kaulohan nga siyudad sa Managua, gihangyo kami nga mobalhin ngadto sa habagatang bahin sa Nicaragua. Didto mitabang kami sa kongregasyon sa Rivas ug sa kanait nga nahilit nga mga grupo sa mga interesado. Si Pedro Peña, usa ka matinumanong edarang Saksi, nag-uban kanako sa pagduaw niining mga grupoha. Ang usa ka grupo maoy didto sa bolkanikong pulo sa Lake Nicaragua, diin usa lamang ka pamilya ang mga Saksi ni Jehova.
Bisag kini nga pamilya kabos sa materyal, sila naningkamot gayod nga ipakita ang ilang pagpabili sa among pagduaw. Sa gabii sa among pag-abot, usa ka panihapon ang giandam na alang kanamo. Nagpabilin kami sulod sa usa ka semana, ug daghan sa maayohong mga tawo didto nga nahigugma sa Bibliya nagpaambit sa ilang pagkaon kanamo. Nalipay kami nga 101 ang mitambong sa pakigpulong publiko sa Bibliya sa pagka-Dominggo.
Gibati kong gipadayag ang nagpalig-ong gahom ni Jehova sa dihang, sa laing okasyon, amo nang duawon ang usa ka grupo sa interesadong mga tawo sa kabukiran duol sa utlanan sa Costa Rica. Sa adlaw nga kami mogikan na, si Pedro mihapit kanako, apan ako naghigda tungod kay nagsakit ug malarya. “Dili ako makauban, Pedro,” matod ko. Nagtapion sa iyang kamot sa akong agtang, siya mitubag: “Taas kaayo ang imong hilanat, apan kinahanglan ka nga mouban! Ang mga igsoon nagpaabot.” Dayon iyang gibungat ang usa sa labing kinasingkasing nga mga pag-ampo nga sukad akong nadungog.
Human niadto, ako miingon: “Pag-inom una ug fresko (ilimnon gikan sa prutas). Andam na ako sulod sa mga diyes minutos.” Duha ka pamilyang Saksi ang nagpuyo sa dapit nga among giduaw, ug giatiman gayod nila kami pag-ayo. Sa pagkasunod adlaw giubanan namo sila sa pagsangyaw, bisag luya pa ako tungod sa hilanat. Pagkamakapalig-on nga makita nga kapin sa usa ka gatos ka tawo ang mitambong sa among tigom sa Dominggo!
Pagbalhin Pag-usab
Niadtong 1975 natawo ang among ikapitong anak, si Vaughn. Sa pagkasunod tuig, kinahanglang mobalik kami sa Canada tungod sa pinansiyal nga mga katarongan. Dili sayon ang pagbiya sa Nicaragua tungod kay gibati gayod namo ang nagpalig-ong gahom ni Jehova sa panahon sa among pagpuyo. Sa panahong kami mibiya, kapin sa 500 ka tawo gikan sa teritoryo sa among kongregasyon ang nagtambongan sa mga tigom.
Sayo pa niana, sa dihang ang among anak nga babayeng si Miriam ug ako gitudlong mga espesyal payunir sa Nicaragua, si Miriam nangutana kanako: “Pa, kon pananglit ikaw mobalik sa Canada, tugotan mo ba ako nga magpabilin dinhi?” Wala gayod ako maghunahuna nga mobiya, busa ako miingon: “Aw, siyempre!” Busa sa dihang kami mibiya, si Miriam nagpabilin aron ipadayon ang iyang bug-os-panahong ministeryo. Sa ulahi, siya naminyo kang Andrew Reed. Niadtong 1984 mitambong sila sa ika-77 nga klase sa Gilead, ang tunghaan sa mga misyonaryo sa mga Saksi ni Jehova, nga nahimutang niadto sa Brooklyn, New York. Karon si Miriam nag-alagad uban sa iyang bana sa Dominican Republic, nagtuman sa tinguha nga gitisok diha kaniya sa ekselenteng mga misyonaryo sa Nicaragua.
Sa kasamtangan, ang mga pulong ni Papa, “dili kami ingon niana kadali nga mohunong,” nagdilaab pa sa akong kasingkasing. Busa niadtong 1981 dihang nakatigom na kami ug igong salapi nga mobalik sa Sentral Amerika, mibalhin kami pag-usab, niining panahona sa Costa Rica. Samtang nag-alagad didto, kami gidapit nga motabang sa pagtukod sa ilang bag-ong mga pasilidad sa sanga. Apan, niadtong 1985 ang among anak nga lalaking si Grant nagkinahanglan ug medikal nga pag-atiman, busa kami mibalik sa Canada. Si Glen nagpabilin sa Costa Rica sa pagtrabaho sa proyekto sa pagtukod sa sanga, samtang si Annette ug Charmaine nag-alagad ingong mga espesyal payunir. Kaming mibiya sa Costa Rica wala gayod maghunahuna nga dili na mobalik pa.
Pagsagubang sa Kalisdanan
Ang Septiyembre 17, 1993, maoy usa ka mahayag ug masanag nga adlaw. Ang among kinamagulangang anak nga lalaki, si Mark, ug ako nag-atop sa bubongan. Nag-uban kami sa pagtrabaho ug naghisgotay bahin sa espirituwal nga mga butang, ingon sa among naandang ginabuhat. Sa usa ka paagi nawad-an ako sa akong panimbang ug nahulog gikan sa bubongan. Sa nahibalik na ang akong panimuot, ang nakita ko lamang mao ang hayag nga mga suga ug mga tawo nga nagbestig puti. Usa kadto ka lawak sa emerhensiya sa ospital.
Tungod sa ginaingon sa Bibliya, ang una kong reaksiyon maoy: “Walay dugo, walay dugo!” (Buhat 15:28, 29) Makapahupay kaayo nga madungog nga si Charmaine miingon: “Ayaw kabalaka, Pa. Ania kaming tanan.” Nahibaloan ko sa ulahi nga nakita sa doktor ang akong medikal nga dokumento, ug dili gayod problema ang paggamit sa dugo. Nabali ang akong liog ug bug-os nga paralisado, dili gani ako arang makaginhawa sa akong kaugalingon.
Kay dili makalihok, labaw ko pang gikinahanglan sukad nga palig-onon ni Jehova. Ang pag-opera sa akong tutonlan, nga gihimo aron ikasuksok ang usa ka respirator tube, miali sa pag-agi sa hangin ngadto sa akong mga kuwerdas sa paningog. Dili ako makasulti. Kinahanglang tan-awon sa mga tawo ang akong mga ngabil aron makasabot sa buot nakong isulti.
Dali rang midako ang balayranan. Kay anaa sa bug-os-panahong ministeryo ang akong asawa ug kadaghanan sa akong mga anak, naghunahuna ako kon biyaan ba nila kini nga pag-alagad aron atimanon kining maong mga kaakohan sa panalapi. Hinuon, si Mark nakatrabaho nga sulod lamang sa tulo ka bulan nakatabang ug dako sa pagbayad niini nga galastohan. Tungod niana, ang tanan nakapabilin gihapon sa bug-os-panahong ministeryo gawas sa akong asawa ug ako.
Nalukop ang mga bungbong sa akong lawak sa ospital sa ginatos nga mga kard ug mga sulat gikan sa unom ka nagkalainlaing mga nasod. Gipalig-on gayod ako ni Jehova. Ang kongregasyon mitabang usab sa akong pamilya sa pagtaganag pagkaon kanila sulod sa lima ug tunga ka bulan nga ako diha sa intensive care unit. Adlaw-adlaw, gugolon sa usa ka Kristohanong ansiyano ang tibuok hapon uban nako, basahan ako ug Bibliya ug mga publikasyon sa Bibliya, ingon man usab asoyan ug makapadasig nga mga kasinatian. Duha ka membro sa akong pamilya ang motabang nako sa pag-andam sa matag tigom sa kongregasyon, busa wala ako masayloi sukad sa hinungdanong espirituwal nga pagkaon.
Samtang diha pa ako sa ospital, dihay kahikayan nga gihimo aron ako makatambong sa usa ka programa sa espesyal nga adlaw sa asembliya. Gihikay sa mga kawani sa ospital nga iuban kanako sa tibuok adlaw ang usa ka rehistradong nars ug usa ka teknisyan sa respiratoryo. Pagkamakapalipay nga nakauban pag-usab ang akong Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye! Dili ko gayod makalimtan nga nakita ang ginatos nga naglumbay, naghulat sa ilang turno sa pagpangomosta kanako.
Pagmentinar sa Espirituwalidad
Duolag usa ka tuig human sa pagkaaksidente, nakapauli na ako sa balay uban sa akong pamilya, bisag gikinahanglan ko pa ang 24-oras nga pag-atiman sa usa ka adlaw. Usa ka espesyal nga pagkasangkap nga van ang nagpaarang kanako nga makatambong sa mga tigom, nga talagsa ra nakong mapaltahan. Apan, angkonon ko nga gikinahanglan ang determinasyon aron makatambong. Sukad sa akong pagpauli sa balay, nakatambong ako sa tanang distritong mga kombensiyon.
Sa ngadtongadto, niadtong Pebrero 1997, makasulti na akog gamay. Ang uban sa akong mga nars mapabilhong mamati kanako samtang ipakig-ambit ko kanila ang akong paglaom nga gipasukad sa Bibliya. Nahuman pagbasa sa usa ka nars ngari kanako ang tibuok librong Mga Saksi ni Jehova—Mga Magmamantala sa Gingharian sa Diyos ingon man ang ubang mga publikasyon sa Watch Tower. Nakigsinulatay ako sa mga tawo pinaagig paggamit ug panuslok aron makagamit sa kompiyuter. Bisag hago kaayo ang pakigsinulatay sa ingon niini nga paagi, kini magantihon nga makapadayon ako sa pagpakigbahin sa ministeryo.
Ako nag-antos pag-ayo sa kasakit sa kaunoran. Apan maorag bation ko ang kahupayan sa dihang ipaambit ko sa uban ang mga kamatuoran sa Bibliya o makadungog niini nga basahon kanako. Usahay, ginabuhat ko ang pagsangyaw sa kadalanan uban sa akong mapaluyohong asawa, nga maoy magpatin-aw alang kanako kon gikinahanglan ko ang tabang. Sa ubay-ubayng mga okasyon, nakaarang ako sa pag-alagad ingong oksilyare payunir. Ang pag-alagad ingong usa ka Kristohanong ansiyano nakahatag kanakog kalipay, ilabina kon ang mga igsoon moduol kanako panahon sa mga tigom o moduaw kanako sa akong balay ug ako makahimo sa pagtabang ug sa pagdasig kanila.
Angkonon ko nga dali ra akong maguol. Busa sa dihang bation ko kini, dihadiha ako mag-ampo nga unta makabaton ako ug kalipay. Ako nagaampo adlaw ug gabii nga si Jehova magpadayon unta sa paglig-on kanako. Kanunay akong mobatig kalipay kon may usa nga mosulat o moduaw kanako. Ang pagbasa sa mga magasing Bantayanang Torre o Pagmata! nagpatugob usab sa akong kaisipan sa makapalig-ong mga hunahuna. Usahay nagkalainlaing mga nars ang mobasa kanako niining mga magasina. Sukad sa akong pagkaaksidente, nakapamati na ako sa pagbasa sa tibuok Bibliya diha sa mga teyp sa cassette sa pito ka higayon. Kini maoy lakip sa nagkalainlaing mga paagi nga si Jehova nagpalig-on kanako.—Salmo 41:3.
Ang kausaban sa akong mga kahimtang naghatag kanakog daghang panahon sa pagpalandong kon sa unsang paagi ang atong Dakong Instruktor, si Jehova, nagtudlo kanato alang sa kinabuhi. Naghatag siya kanatog tukmang kahibalo bahin sa iyang kabubut-on ug katuyoan, usa ka makahuloganong ministeryo, tambag bahin sa sekreto sa kalipay sa pamilya, ug pagsabot sa pagkahibalo kon unsay buhaton sa mga panahon sa kalisod. Gipanalanginan ako ni Jehova ug usa ka matinumanon ug buotan kaayong asawa. Ang akong mga anak usab maunongong nagpaluyo kanako, ug ako nalipay nga silang tanan nakigbahin sa bug-os-panahong ministeryo. Ngani, niadtong Marso 11, 2000, ang among anak nga si Mark ug ang iyang asawa, si Allyson, migraduwar sa ika-108 nga klase sa Tunghaang Gilead ug giasayn sa Nicaragua. Ang akong asawa ug ako nakatambong sa ilang graduwasyon. Sa pagkatinuod makaingon ako nga ang kalisod nakausab sa akong kinabuhi apan dili sa akong kasingkasing.—Salmo 127:3, 4.
Nagpasalamat ako kang Jehova sa kaalam nga iyang gihatag nga nagpaarang kanako nga ipasa ngadto sa akong pamilya ang espirituwal nga panulondon nga akong nadawat. Ako napalig-on ug nadasig sa pagkakita sa akong mga anak nga nag-alagad sa ilang Maglalalang uban ang tinamdan nga susama nianang sa akong amahan, kinsa miingon, “Dili kami ingon niana kadali nga mohunong. Si Jehova nagsugo kanamo sa pagwali.” Sa pagkatinuod, si Jehova nagpalig-on kanako ug sa akong pamilya sa tanan namong mga adlaw.
[Hulagway sa panid 24]
Uban kang Papa, akong mga igsoong lalaki, ug igsoong babaye, tapad sa among balayng-sakyanan, nga gigamit niadtong mga adlaw nga kami nagpayunir. Ako anaa sa tuo
[Hulagway sa panid 26]
Uban sa akong asawa, si Myrna
[Hulagway sa panid 26]
Bag-ong hulagway sa among pamilya
[Hulagway sa panid 27]
Nagsangyaw pa gihapon ako pinaagig mga sulat