‘Kami Nahibalo nga Sila Mabanhaw sa Panahon sa Pagkabanhaw’
GIHATAGAN sa Labing Makagagahom nga Diyos ang katawhan ug kinabuhi. Siya usab makapabalik niini ngadto sa mga tawong nangamatay. Gikan kaniya, usab, kita nakabaton ug labing kasaligang tuboran sa impormasyon bahin sa kinabuhi ug kamatayon: ang Hebreohanon ug ang Kristohanon Gregong Kasulatan, nga diin ang duha ka seksiyon naglangkob sa Bibliya. Kini nasudlan sa gipasukad-sa-kamatuoran nga mensahe nga ang kadaghanan sa mga patay mobalik gikan sa patay.—Juan 5:28, 29.
Sa pag-ilustrar, palandonga ang historikal nga asoy bahin kang Lazaro sa Betania, kinsa kaila kaayo ni Jesu-Kristo. Si Lazaro nagkasakit, ug unya siya namatay. Human niana, gisultihan ni Jesus ang igsoon ni Lazaro nga si Marta: “Ang imong [patayng] igsoon mabanhaw.” Siya mitubag: “Ako nahibalo nga siya mobangon sa pagkabanhaw sa kataposang adlaw.” (Juan 11:23, 24) Oo, siya nahibalo niini. Pinasukad sa kasaligang impormasyon, siya wala magduhaduha nga ang iyang minahal nga igsoong Lazaro mobalik “sa kataposang adlaw.”
Samtang imong basahon ang historikal nga rekord diha sa Juan kapitulo 11, imong makita ang mga detalye sa nahitabo. Gibanhaw ni Jesus kadtong tawhana balik sa kinabuhi, bisan upat na ka adlaw nga namatay si Lazaro. Kadto nga pagkabanhaw maoy pamatuod nga ang Diyos makatuman sa iyang mga saad sa pagbalik sa mga patay “sa kataposang adlaw.” Apan diin naglaom si Marta sa pagkakita kang Lazaro pag-usab? Diin gihunahuna sa ubang matinumanong mga Hudiyo nga mahitabo ang umaabot nga pagkabanhaw?
‘Usa ba ka Dapit nga Wala nay Pagbalik’?
Gipili sa Diyos ang yuta nga mao ang kinaiyanhong pinuy-anan alang sa tawo. Gipahayag sa salmista kini niining mga pulonga: “Ang kalangitan mao ang mga langit ni Jehova, apan gihatag niya ang yuta alang sa mga anak sa mga tawo.” (Salmo 115:16) Walay gipakita diha sa Balaang Kasulatan nga kon si Adan ug Eva nagpabiling matinumanon sa Diyos, makabaton unta silag kinabuhing dayon sa laing dapit gawas nianang sa yuta. Sa pagkamatuod, dili ba “ang kahoy sa kinabuhi” dinhi sa yuta, diha sa Paraiso nga gikalipayan sa unang tawhanong magtiayon sa wala pa sila mahulog sa dalan sa pagkamasinupakon sa Diyos? (Genesis 2:9; 3:22) Sanglit wala may impormasyon gikan sa Diyos sa kasukwahi, gilangkit sa iyang matinumanong mga alagad sa gawas sa tanaman sa Eden (gikan sa mahadlokon sa Diyos nga anak ni Adan si Abel paunahan), sa pagkamatuod, ang pagkabanhaw uban sa bugtong pinuy-anan nga ilang nahibaloan alang sa tawo—sa yuta.
‘Apan, hulat una,’ tingali ang ubang mga tawo nga sinati sa Bibliya motutol, ‘dili ba si Job miingon diha sa kapitulo 16, bersikulo 22, nga “sa alagianan” nga siya “dili na mobalik” nga iyang “pagaadtoan”? Ug diha sa Job 7:9 siya mipunting: “Siya nga manaog ngadto sa Sheol [ang lubnganan] dili na mobalik sa ibabaw.” Si Job midugang diha sa bersikulo 10: “Dili na siya mobalik sa iyang balay, ni makaila pa kaniya ang iyang pinuy-anan.’”
Busa, sama sa gipangangkon sa pila ka eskolar, dili ba kadtong maong mga bersikulo ug samang mga pulong nagpakita nga giisip ni Job ang kamatayon ingong ‘usa ka dapit nga wala nay pagbalik’? Nagkahulogan ba ang maong mga pulong nga si Job wala magtuo sa umaabot nga pagkabanhaw? Alang sa tubag, atong kuhaon kining mga pulonga diha sa ilang kahimtang, itandi usab kini sa ubang mga hunahuna nga gipahayag ni Job bahin sa ulohan.
Si Job wala mahibalo sa mga rason sa likod sa iyang pag-antos. Sa usa ka higayon siya nasayop sa paghunahuna nga ang Diyos mao ang responsabli sa iyang kasakit. (Job 6:4; 7:17-20; 16:11-13) Nawad-an sa kadasig, iyang gibati nga ang iyang bugtong dapit sa dihadiha nga kahupayan mao ang lubnganan. (Job 7:21; 17:1; itandi ang 3:11-13.) Didto, gikan sa tinamdan sa iyang mga katalirongan, siya dili na makita, dili na mobalik sa iyang balay, dili na makabatog dugang pag-ila, dili na mobalik o may palaabuton pa sa paghimo sa ingon sa dili pa ang tinudlong panahon sa Diyos. Gipasagdan sa ilang kaugalingon nga walay pagpangilabot sa Diyos, si Job o ang tanang mga kaliwat ni Adan walay gahom sa pagbanhaw gikan sa mga patay.a—Job 7:9, 10; 10:21; 14:12.
Pagtuo Diha sa Pagkabanhaw
Dili nato, hinunoa, sabton nga ang pagkawalay-katinoan ni Job bahin sa iyang giantos ug sa iyang makasubong mga komento bahin sa iyang dihadiha nga umaabot nga magkahulogan nga siya wala motuo sa pagkabanhaw. Nga siya sa pagkamatuod nagtuo diha sa umaabot nga pagkabanhaw matin-daw diha sa Job 14:13-15. Diha nga teksto, si Job naghisgot nga siya gusto nga ‘matago diha sa Sheol’ ug tapos niana ‘hinumdoman’ sa Diyos. Dugang pa, diha sa Job 19:25-27 kining tawo sa pagtuo ug integridad naghisgot nga nakabaton ug “maglulukat” ug sa ulahi nga ‘pagkakita sa Diyos.’ Oo, si Job nagtuo sa pagkabanhaw. Siya nagtuo nga ang Diyos makahimo ug mopabalik kaniya sa kinabuhi, sama nga si Abraham kombinsido sa katakos sa Diyos sa ‘pagbanhaw sa mga patay.’—Hebreohanon 11:10, 16, 19, 35.
Hangtod karon sa atong modernong panahon, ang mga Hudiyo nagtuo sa umaabot nga pagkabanhaw sa kinabuhi dinhi sa yuta. Ang Encyclopædia Judaica (1971) nag-ingon: “Ang pagtuo nga sa kataposan ang mga patay pagabuhion diha sa ilang mga lawas ug mabuhi pag-usab dinhi sa yuta” maoy “pangunang doktrina” sa Judaismo. Ang ensiklopedia nagpadayon: “Kining ideyaha seryoso ug literal nga gidawat nga sa kasagaran ang relihiyosong mga Hudiyo nabalaka bahin sa mga besti nga ilang isul-ob sa paglubong, sa bug-os nga paglubong sa tanang mga organo, ug nga ilubong sa Israel.”
Makaiikag, ang Bibliya wala magsulti nga sa pagkabanhaw tigomon sa Diyos pagbalik ang nadugta nang mga lawas sa tawong patay. Ang aktuwal nga mga atomo niadtong kinsa dugay nang patay nakatag na sa ibabaw sa tibuok yuta ug nasagol na sa mga utanon ug sa kinabuhi sa mga hayop—oo, bisan ngadto sa ubang mga tawo, kinsa human niana nangamatay. Matin-aw nga sa pagkabanhaw ang samang mga atomo dili na magamit nga sobra sa usa ka tawong banhawon. Hinunoa, banhawon sa Diyos ang mga tawo sa kinabuhi nga dunay angay nga mga lawas, nga walay mawalang mga bahin ug ubang mga kadaot nga giantos sa wala pa mamatay, sa iyang kahimuot.—Itandi ang 1 Corinto 15:35-38.
Kini bang mga binanhaw mailhan sa ilang mga higala ug mga paryenti nga gibanhaw usab sa kinabuhi? Makataronganon kana, kay kon dili nato mailhan ang atong mga patayng minahal nga gibanhaw ug sila dili makaila nato, sa unsang paagi atong mahibaloan nga gibanhaw ang atong mga minahal? Bisan pa nga nagkadugta na ang lawas ni Lazaro, nailhan siya sa iyang mga paryenti ug mga kaila human nga gibanhaw siya ni Jesus. Busa, kita usab makalaom nga si Jehova nga Diyos sa mahigugmaon motugot kanato sa pagkakita ug sa pagkaila sa usag usa diha sa pagkabanhaw sa kinabuhi dinhi sa yuta.
Usa ka Langitnong Paglaom Alang sa Pipila
Sama sa ato nang nahibaloan, ang yuta mao ang hinatag sa Diyos nga pinuy-anan sa katawhan. Bisan pa, mihatag si Jesu-Kristo ug kadan-agan bahin sa palaabuton nga dunay piniling gidaghanon gikan sa katawhan nga banhawon ngadto sa dili-madunot, dili-mamatayng espiritu nga kinabuhi uban kaniya didto sa langit. (2 Timoteo 1:10) Sa usa ka higayon human nga giinagurasyonan ni Jesus ang “bag-o ug buhing dalan” ngadto sa langitnong kinabuhi ang tanang mga Kristohanon gidapit sa pakig-ambit sa maong paglaom. (Hebreohanon 9:24; 10:19, 20) Pila sa kataposan ang makadawat niana nga ganti? Ang dinasig nga ‘pinadayag, nga gihatag sa Diyos kang Jesus sa pagpakita sa iyang mga ulipon sa mga butang kinahanglang mahitabo,’ naghatag sa numero nga 144,000, kadtong “kinsa gipalit gikan sa yuta.”—Pinadayag
1:1; 7:4-8; 14:1, 3.
Nganong ang maong gamayng gidaghanon sa mga tawo “gipalit gikan sa yuta” alang sa kinabuhi sa langit? Ang mao gihapong libro sa Pinadayag naghatag kanato sa rason sa limitadong gidaghanon. Atong mabasa diha sa kapitulo 20, bersikulo 5 ug 6: “Kini mao ang nahaunang pagkabanhaw. Malipayon ug balaan ang tawo nga makaambit sa nahaunang pagkabanhaw; sa mga tawong ingon niini ang ikaduhang kamatayon walay gahom sa pagbuot, hinunoa sila mahimong mga saserdote sa Diyos ug ni Kristo, ug uban kaniya magahari sila sa usa ka libo ka tuig.”—Tan-awa usab ang Pinadayag 5:9, 10.
Yutan-ong mga Ginsakopan sa Hari
Sa dayag, dili tanang mga tawo magmando ingong mga hari ug mga saserdote, kay kon ang tanan mga hari kinsa man unyay ilang “mandoan”? Hinunoa, kining linain nga pagkapiling grupo, nga natukod palibot sa matinumanong mga apostoles ni Jesus, magmando ibabaw sa yuta nga pagapuy-an may bahin sa “dakong panon” nga gihubit sa Pinadayag kapitulo 7, mga bersikulo 9 ngadto sa 17. Minilyon niini nagapaabot sa kalit nga pagsingabot sa “gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Makagagahom,” nga magahinlo niining yutaa sa tanang pagkadili-matarong. Pinaagi sa dili-takos nga kalulot sa Diyos, sila makalabang-buhi sa dakong kasakitan nga dili na gayod mamatay.—Pinadayag 16:14; 21:14; Proverbio 2:21, 22.
‘Apan komosta kadtong nangamatay na, sama sa akong mga minahal’ tingali mangutana ka. Gisultihan ni Jesus mismo si Marta nga ang uban, ‘bisan pa nga sila nangamatay, sila mabuhi.’ (Juan 11:25) Kana mahitabo diha sa yutan-ong pagkabanhaw. Sa panahon sa pagmando ni Kristo uban sa iyang 144,000 ka kaubang mga hari ug mga saserdote sa langit, daghang minilyon sa mga patay nga paborableng mahinumdoman sa Diyos banhawon ug makabaton sa bug-os nga higayon sa pagkakat-on sa matuod nga pagsimba kang Jehova. Kon matinumanon, sila makabaton sa ganti sa kinabuhing dayon diha sa usa ka tibuok-yuta nga paraiso. Kana mahitabo sa panahon sa “kataposang adlaw” nga gihisgotan ni Marta sa iyang pag-uyon kang Jesus nga ang iyang igsoong si Lazaro banhawon sa kinabuhi pag-usab.—Juan 5:28, 29; 11:24; Lucas 23:43.
Usa ka Paglaom nga Nasandig sa mga Pasalig
Ang mga pagkabanhaw nga narekord sa Bibliya maoy mga sumbanan ug mga pasalig sa pagkamakataronganon sa paglaom sa pagkabanhaw nga gitanyag sa Balaang Kasulatan. Kining maong rekord naghinugilon bahin sa mga pagkabanhaw nga gihimo sa yuta pinaagi sa mga manalagnang Elias ug Eliseo sa una-Kristohanong mga panahon, pinaagi sa Anak sa Diyos (apil ang kang Lazaro), pinaagi sa mga apostol nga si Pedro ug Pablo, ug ilabina kang Jehova nga Diyos sa pagbanhaw sa iyang Anak. Imong mabasa ang maong mga report diha sa imong Bibliya sa: 1 Hari 17:17-24; 2 Hari 4:32-37; Mateo 28:1-10; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Buhat 9:36-42; 10:38-42; 20:7-12.b
Pinasukad sa maong gamhanang dokumentadong paglaom sa pagkabanhaw, gipasaligan ni Pablo ang mga taga Atenas: “Ang Diyos . . . nakatudlo na ug adlaw kanus-a subay sa katarongan iyang pagahukman ang kalibotan pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo alang niini, ug kini iyang gipanghimatud-an ngadto sa tanang mga tawo pinaagi sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.”—Buhat 17:30, 31.
Oo, ang pagkabanhaw ni Jesus mao ang ultimong garantiya sa pagkatinuod sa paglaom sa pagkabanhaw. Busa kita usab dunay lig-ong basehanan sa bug-os pagsalig sa gahom ug gugma ni Jehova nga Diyos. Kita usab makapahayag sa pagtuo nga nabatonan ni Marta: ‘Kami nahibalo nga ang patay banhawon sa panahon sa pagkabanhaw sa kataposang adlaw!’
Human nakadungog ang mga mamiminaw ni Pablo diha sa Mars’ Hill sa iyang testimoniya bahin sa “pagkabanhaw sa mga patay,” kini nabahin sa tulo ka grupo: “Ang uban misugod sa pagbiaybiay, apan ang uban miingon: ‘Maminaw ra kami kanimo pag-usab mahitungod niini.’ . . . Apan dihay mga tawo nga mikuyog kaniya ug nahimong mga magtutuo.”—Buhat 17:32-34.
Unsay imong reaksiyon sa paglaom sa pagkabanhaw? Tumanon ni Jehova ang iyang saad sa pagbanhaw sa mga minilyon, binilyon pa gani, gikan sa patay. Kon atua ka unya didto aron makakita kanila pag-usab, ug makita nila, nagadependeg dako sa imong pagabuhaton. Andam ka ba sa pagtuon ug sa pagkinabuhi nga subay sa mga kinahanglanon sa Diyos aron makabaton sa kinabuhing dayon? Ang mga Saksi ni Jehova malipay kaayo sa paghatag kanimo ug dugang impormasyon bahin sa paglaom sa mga patay ug bahin sa kon unsang paagi ikaw maluwas sa kataposan niining sistema sa mga butang.—Juan 17:3.
[Mga Footnote]
a Sa samang diwa, misulat ang salmista niining paagiha bahin sa kahimtang nga naglungtad niadtong panahona sa wala pa mangilabot ang Diyos: “Ug nahinumdoman sa [Diyos] nga [ang mga Israelinhon] mga unod lamang, nga ang espiritu [o puwersa-sa-kinabuhi nga gikan sa Diyos] molabay lamang ug dili na mobalik.”—Salmo 78:39.
b Imong makita ang dugang detalyadong diskusyon sa mga pagkabanhaw sa mga panahon sa Bibliya ug sa saad sa Bibliya sa umaabot nga pagkabanhaw sa panahon sa paghari ni Kristo diha sa Ikaw Mabuhing Walay Kataposan sa Paraiso sa Yuta. Ang Kapitulo 20 nag-ulohang “Pagkabanhaw—Alang Kang Kinsa ug Diin?” Kining libroha mabatonan gikan sa mga Saksi ni Jehova sa imong dapit o gikan sa mga opisina nga nalista sa panid 2 niining magasina.