“Mungwenda mu Umwenemwene We”
“Yehova, ungulongese kama jila ye. Mungwenda mu umwenemwene we.”—SAMU 86:11.
1-3. (a) Kuchi twatamba kwivwa hakutwala ku umwenemwene wa Mbimbiliya? Lumbununa. (Tala yizulie ha uputukilo.) (b) Yika mutulilongesa ha mutwe uno?
MUSONO, chili chako kuli atu kulanda chuma ha chitanda, hanyima machifunyisa. Nawa chipwe malanda chuma ha internet, nihindu ayo mahasa kuchihilwisa. Ayo kota kakulinga chocho, mumu kazangile chuma chacho hanji kuchishi kanawa. Kashika akuzanga kuchifunyisa hanga aehe cheka hanji kwaafunyishina mbongo.
2 Kutwatambile kulinga chuma chamutapu au ku umwenemwene wa mu Mbimbiliya. Muze ‘hitwaulanda,’ kutwatambile ‘kuulanjisa,’ chekwamba, muze hitwalilongesa umwenemwene, kutwatambile kuuhichika. (Tanga Yishima 23:23; 1 Timoteu 2:4) Ngwe chize twamona ha mutwe wapalika, twakusa mashimbu anji mba tulilongese umwenemwene. Chikwo nawa, hanji twechele kulilongesa yimwe yize te muyitwaha mbongo jinji. Nawa hanji twechele kulikata ni amwe masepa, manyonga ni yitanga, mianda ni ndako jize Yehova keshi kuzanga. Alioze tuli ni shindakenyo ngwetu, yeswayo mutwecha mumu lia umwenemwene, mutukazuka yiwape yinji.
3 Yesu katele chishima hakutwala kuli mukwa-mingoso yoze te wakufupa tukanga apema. Muze awanyine kakanga mupema kuhiana, hazehene yalanjisa yuma yeswe yize apwile nayo hanga amulande. Kakanga wacho te kanalumbunuka umwenemwene hakutwala ku Wanangana wa Zambi. Hachino, Yesu yasolola chize umwenemwene ukwete ulemu kuli waze akuzanga kuufupa. (Mateu 13:45, 46) Muze twalilongesele umwenemwene chitangu, chekwamba, umwenemwene hakutwala ku Wanangana wa Zambi ni umwenemwene ukwo weswe uze uli mu Mbimbiliya, ni yetu nawa twechele yimwe yuma hanga tuuzuke. Nyi twanunga ni kulemesa umwenemwene, kutuchi keza kauhichika. Alioze chaluyinda, tuvumbi twa Zambi amwe, haneche kulemesa umwenemwene, hanji kuuhichika lume. Yetu kutwazangile kuchilinga! Kashika, twatamba kukaula yiyulo ya Mbimbiliya hanga ‘twende mu umwenemwene.’ (Tanga 3 Yoano 2-4.) Chino chinalumbunuka ngwo, twatamba kusa umwenemwene kulutwe ku mwono wetu ni kuusolola ku yitanga. Alioze kuchi, nawa mumu liaka umwe mahasa “kulanjisa” hanji kuhichika umwenemwene? Kuchi mutuhasa kunyingika pundu ngwetu, kanda tuchilanjisa umwenemwene? Nawa kuchi mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, ‘tunende mu umwenemwene’?
KUCHI, NAWA MUMU LIAKA AMWE ‘AKULANJISA’ UMWENEMWENE?
4. Mumu liaka amwe kakanungine mu umwenemwene ha mashimbu ja Yesu?
4 Ha mashimbu ja Yesu, atu amwe waze atayijile chitangu umwenemwene kakanungine ni kwenda mu umwenemwene. Chakutalilaho, muze Yesu alingile chikomokeso ni kulisa atu anji, mbunga yeswe yiyimukaula ku sali likwo lia Kalunga Lwiji wa Ngalileya. Alioze Yesu yamba chimwe chize chaevwishile yikola, ngwenyi: “Kunushi ni mwono muli yenwene shina munulia musunya wa mwe Mwana Mutu, ni kunwa manyinga jenyi.” Shimbu te ahule kuli Yesu ulumbunwiso wa maliji jenyi, ayo yamba ngwo: “Liji lino likalu. Iya mahasa kulivwa?” Hachino, “anji a kuli tumbaji twenyi ahilukile kunyima, kaliendelele nenyi nawa.”—Yoano 6:53-66.
5, 6. (a) Mumu liaka musono amwe akuhichika umwenemwene? (b) Kuchi umwe mahasa kusesumuka ku umwenemwene?
5 Chaluyinda, amwe musono no kakuhichika umwenemwene. Mumu liaka? Amwe kachilingile mumu lia ulumbunwiso waha wa chimwe chisoneko hanji yize aambile hanji aalingile kuli ndumbu yoze ukwete yiteli yinji mu ululikiso. Akwo kakazangile muze umwe aehele chiyulo cha mu Mbimbiliya, hanji kakapwile ni kulivwashana niumwe mu chikungulwila. Eka kakawile malongeso a mahuza a yitanganyanyi ni atu akwo waze akuhanjika mahuza hakutwala kuli yetu. Yino yili yimwe yitela yize yatwalile amwe hanga ahichike Yehova ni chikungulwila. (A-Hepreu 3:12-14) Te muchipema chinji nyi ayo kafulielele muli Yesu ngwe, chize Petulu alingile! Muze amwe mukachi ka mbunga evwile yikola ha maliji a Yesu, Yesu yahula apostolo jenyi nyi no kazangile kumuhichika. Petulu yakumbulula ngwenyi: “Mwene, kuli iya mutuya? Maliji a mwono wa mutolo yenu wika nuli no.”—Yoano 6:67-69.
6 Mandumbu akwo kakusesumuka mu umwenemwene hakehe-hakehe, hanji chakuhona kunyingika ngwo yino ye yinalingiwa kuli ayo. Mutu yoze wakuhichika umwenemwene hakehe-hakehe kapwa ngwe ulungu uze unasesumuka hakehe-hakehe ku zuzu. Mbimbiliya yinatukolweza ngwo, twatamba kukanyama hanga tuhone ‘kusesumuka’ hanji kuhambuluka mu umwenemwene. (A-Hepreu 2:1) Mutu yoze wakusesumuka mu umwenemwene kanji-kanji keshi kunyingika ngwo ye yinalingiwa ku mwono wenyi. Alioze kakwecha usepa wenyi ni Yehova utepuluke, hi kulutwe hanji muufwa lume. Yika mutuhasa kulinga mba chino chihone kulingiwa kuli yetu?
KUCHI MUTUHASA KUPWA NI SHINDAKENYO NGWETU, KANDA TULANJISA KAMA UMWENEMWENE?
7. Yika muyitukwasa mba tuhone kulanjisa umwenemwene?
Kutwatambile kusakula umwenemwene wa Mbimbiliya uze mutukaula, ukwo ka
7 Mba tununge ni kwenda mu umwenemwene, twatamba kutayiza ni kwononoka kuli Yehova ha yuma yeswe yize akwamba. Umwenemwene watamba kupwa chuma chilemu ku mwono wetu ni kukaula shimbi ja Mbimbiliya ha yuma yeswayo mutulinga. Mwanangana Ndawichi kalembele kuli Yehova ni kumulakenya ngwenyi: “Mungwenda mu umwenemwene we.” (Samu 86:11) Ndawichi kazangile kununga ni kwenda mu umwenemwene, ni yetu che twatamba kulinga. Nyi ka, mutuhasa kuputuka kunyonga ha yuma yize twechele mumu lia umwenemwene ni kuzanga kuyifunyina. Alioze kutwatambile kusakula umwenemwene wa Mbimbiliya uze mutukaula, ukwo ka. Twatamba kukaula “umwenemwene weswe.” (Yoano 16:13) Ha mutwe uze wapalika, twashimutwinanga yuma yitano yize twechele mba tulilongese umwenemwene ni kuukaula. Haliapwila mutumona chize mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, kutuchi kahilukila yuma yize twahichikile kunyima.—Mateu 6:19.
8. Kuchi mutapu uze mukwa-Kristu mazachishilamo mashimbu jenyi muhasa kumuhambulwisa mu umwenemwene? Hana chilweza.
8 Mashimbu. Mba tupwe ni shindakenyo ngwetu, kanda tuhambuluka mu umwenemwene, twatamba kununga ni kuzachisa mashimbu jetu ni mana. Nyi kutwakanyamine, mutuhasa kupalikisa mashimbu anji ku yiteleka, yiheho, kuya ha internet, hanji kutala televizau. Chipwe ngwe yuma yacho hi yipi ko, alioze muyihasa kutumbata mashimbu waze te mutuzachisa hanga tulilongese Mbimbiliya ni kuya mu munda. Yino ye yalingiwile kuli pangi Emma.a (Tala maliji mushi lia lifwo.) Putu ku wanuke wenyi, iye te kakuzanga chinji tuvwalu nawa te he akwendela. Alioze yaputuka kulipikala mumu lia mashimbu waze te akupalikisa ku yiheho yacho, chocho yakwata chiyulo cha kumona yize atamba kusa kulutwe ku mwono wenyi. Emma nawa yawana longeso ha chilweza cha Cory Wells, umwe pangi yoze te wakuheha yiheho ya tuvwalu.b (Tala maliji mushi lia lifwo.) Emma haliapwila kakupalikisa mashimbu anji mu mulimo wa Yehova, nawa kakupalikisa mashimbu ni asoko hamwe ni masepa waze akuwayila Yehova. Haliapwila, iye kali ni usepa upema ni Zambi nawa kanawahilila chinji hakunyingika ngwo kanazachisa mashimbu jenyi ni mana.
9. Kuchi upite muuhasa kupwa ni ulemu unji ku mwono wetu?
9 Yikumba hanji upite. Mba tununge ni kwenda mu umwenemwene, kutwatambile kwecha upite hanga upwe ni ulemu unji ku mwono wetu. Muze twaputukile kulilongesa umwenemwene, twanyingikine ngwetu kulingila Yehova chili chilemu kuhiana upite, chocho yitwecha yuma yimwe mumu lia umwenemwene. Alioze hakupalika cha mashimbu, mutuhasa kumona chize akwetu analande yuma yaha, ngwe telefone, tablet, computador ni TV hanji kanalivwisa kuwaha ni yuma yikwo yize mahasa kulanda ni mbongo. Mutuhasa kuputuka kunyonga ngwetu tunahono yuma yinji. Hachino, mutuhona kuwahilila ni yuma yize tukwete ni kuputuka kulihulikila chinji ku kufupa upite kuhiana kulingila Yehova. Chino chinatwiwulula yize yalingiwile kuli Ndima. Iye kazangile chinji “yuma ya mwakono” kashika ahichikile mulimo uze te akulinga ni postolo Paulu. (2 Timoteu 4:10) Kota Ndima kazangile chinji upite kuhiana mulimo wa Zambi. Kota kakazangile kwecha yimwe yuma hanga akalakale hamwe ni Paulu. Yika mutuhasa kulilongesa ha chilweza chenyi? Hanji kunyima te twakuzanga chinji upite. Kashika nyi twakanyamine, zango liacho mulihasa kufuna nawa ni kusa miji mu mbunge yetu. Chino muchihasa kutulingisa tutokese zango lietu ha umwenemwene.
10. Aya waze kutwatambile kulikata no chinji?
10 Usepa wetu ni akwetu. Mba tununge ni kwenda mu umwenemwene, kutwatambile kulikata chinji ni atu waze keshi kuwayila Yehova. Muze twanyingikine umwenemwene, usepa wetu ni atu waze hi Yela ja Yehova ko hamwe ni asoko jetu walumukine. Amwe kota kavumbikile ufulielo wetu waha, alioze akwo kota kalimikine nawo. (1 Petulu 4:4) Chochene ngwetu, twakusa tachi hanga tutwame kanawa ni asoko jetu ni kwaasolwela umbovu. Alioze kutwatambile kwehuka shimbi ja Yehova hanga twaevwise kuwaha. Nawa ngwe chize akwamba ha 1 A-Korindu 15:33, masepa jetu katamba kupwa atu waze akuzanga Yehova.
11. Kuchi mutuhasa kwehuka manyonga ni yitanga ya luchisa?
11 Manyonga ni yitanga ya luchisa. Mba twende mu umwenemwene, twatamba kupwa asandu, hanji alinanga kumeso ja Yehova. (Izaia 35:8; tanga 1 Petulu 1:14-16.) Muze twalilongesele umwenemwene, twalumwine mwono wetu hanga twende kulita ni shimbi ja Mbimbiliya. Amwe kalumwine yuma yinji ku mwono wo. Alioze, nihindu twatamba kukanyama hanga tuchine kusumbakenya mwono wetu walinanga ni wa luchisa. Yika muyihasa kutukwasa mba twehuke hita cheseko cha kulinga yuma ya luchisa? Kunyonga ha yize Yehova ahanyine hanga tuhase kupwa asandu. Iye kahanyine mwono ungunu wa Mwanenyi yoze azanga chinji, Yesu Kristu! (1 Petulu 1:18, 19) Mba tuhase kupwa alinanga kumeso ja Yehova, twatamba kwiwuluka chize chitapo cha ukuule wa Yesu chili ni ulemu kuli yetu.
12, 13. (a) Mumu liaka twatamba kumona matangwa akunanga ngwe chize Yehova akwamona? (b) Yika mutushimutwina nawa?
12 Mianda ni yitanga yize Zambi keshi kuzanga. Asoko, akwa-milimo-ni-akwetu ni alongi-ni-akwetu mahasa kutwita hanga tuye no ku yiwanyino. Yika muyihasa kutukwasa mba tukumbe yeseko ya akwetu hakulinga mianda ni matangwa akunanga waze Yehova keshi kuzanga? Twatamba kunyingika kanawa mumu liaka Yehova keshi kuzanga matangwa wano akunanga. Mutuhasa kuhengwola mu mikanda yetu hanga tunyingike chize matangwa amwe akunanga aputukile. Muze mutupukuna ha Yisoneko yize yakutukinda kulinga yiwanyino ya matangwa akunanga, mutupwa ni shindakenyo ngwetu tunende mu jila yize ‘yinapemena kuli Mwene.’ (A-Efwesu 5:10) Nyi mutufuliela kuli Yehova ni mu Liji lienyi, kutuchi kwivwa woma ha yize akwetu manyonga.—Yishima 29:25.
13 Tunazange kununga ni kwenda mu umwenemwene ku miaka yeswe. Yika muyitukwasa mba tunyongonone ni kwenda mu umwenemwene? Tutalenu yuma yitatu yize mutuhasa kulinga.
NUNGA NI KWENDA MU UMWENEMWENE
14. (a) Kuchi kununga ni kulilongesa Mbimbiliya muchitukwasa tuhone kuhichika umwenemwene? (b) Mumu liaka tunafupiwa mana, fumbo ni malinjekela?
14 Chitangu, kununga ni kulilongesa Mbimbiliya ni kupukuna ha yize unalilongesa. Linga katalilo wa yuma yacho. Muze mulilongesa chinji, muzanga umwenemwene nawa kuuchi kauhichika. Mukanda wa Yishima 23:23, unatulweze hanga ‘tulande umwenemwene,’ ni kulanda nawa ‘mana, ni fumbo, ni malinjekela.’ Kuchakumbanyine wika kunyingika umwenemwene wa Mbimbiliya. Twatamba nawa kuukaula ku mwono wetu. Nyi twapwa ni malinjekela, mutuchinga yuma yize tunalilongesa ni yize hitunanyingika kulu. Mana matukwasa hanga tulinge yize tunanyingika. Ha mashimbu amwe, umwenemwene wa kutufumba ha kutusolwela yize twatamba kwalumuna ku mwono wetu. Kashika, twatamba kutayiza kawashi-washi fumbo liacho, lize Mbimbiliya yinambe ngwo, yikwete ulemu unji kuhiana prata.—Yishima 8:10.
15. Kuchi umwenemwene muhasa kutufunga ngwe muya?
15 Chamuchiali, kuzanga kukaula umwenemwene ku mwono wetu wa hita tangwa. Mbimbiliya yakutesa umwenemwene ni muya wa swalale. (A-Efwesu 6:14) Ku mashimbu akunyima, muya te wakukwasa swalale ni kumufunga ku jita, alioze te katamba kuujichika kanawa. Nyi kaujichikile kanawa, kuuchi kumukukwasa. Kuchi umwenemwene wakutufunga ngwe muya? Nyi mutukaula umwenemwene wa Mbimbiliya ku mwono wetu weswe, muutufunga ku manyonga api ni kutukwasa hanga tukwate yiyulo yipema. Muze mutupwa mu kapalia hanji cheseko chakulinga yuma yipi, umwenemwene wa Mbimbiliya muutukwasa kulinga yuma yalita. Ngwe chize swalale kechi kuya ku jita chakuhona muya, ni yetu kutuchi keza kahichika umwenemwene. Kashika twakusa tachi hanga tukaule umwenemwene wa Mbimbiliya ku mwono wetu weswe. Swalale nawa te kakumbata katana mu chindalo cha muya wenyi. Tutalenu chize ni yetu mutuhasa kuchilinga.
16. Kuchi kulongesa umwenemwene chakutukwasa tununge ni kwenda mu umwenemwene?
16 Chamuchitatu, kusa tachi hanga ulongese akwenu umwenemwene. Mbimbiliya kakuyitesa ni katana. Ngwe swalale mupema yoze wakujichika kanawa katana kenyi, ni yetu twatamba kujichika, chekwamba, kuzanga chinji Liji lia Zambi. (A-Efwesu 6:17) Yetweswe mutuhasa kupwa alongeshi apema, waze akulongesa “kanawa mu liji lia umwenemwene.” (2 Timoteu 2:15) Nyi twazachisa kanawa Mbimbiliya ha kulongesa akwetu, mutunyingika umwenemwene ni kuuzanga. Chino muchitukwasa tununge ni kwenda mu umwenemwene.
Umwenemwene uli chawana chilemu cha kuli Yehova
17. Mumu liaka umwenemwene ukwete ulemu ku mwono we?
17 Umwenemwene uli chawana chilemu cha kuli Yehova. Wakutukwasa hanga tupwe ni usepa upema ni Tata yetu wa mu malilu. Chino chili chuma chilemu chize twatamba kupwa nacho. Yehova hatulongesa yuma yinji, chipwe chocho yili wika uputukilo! Iye kanalakenya kutulongesa ndo ku miaka yeswe. Kashika, funga umwenemwene ngwe chize te mufunga kakanga wa ndando yinji. Nunga ni ‘kulanda umwenemwene, kanda uulanjisa.’ Hachino, ngwe Ndawichi mufunga chilakenyo chino kuli Yehova: “Mungwenda mu umwenemwene we.”—Samu 86:11.
a Jina liapwa kwalumuna.
b Yako ha JW Broadcasting, ha chikuma YIHWOJOLA NI YAKULITAKANA NAYO > UMWENEMWENE UNALUMUNA MWONO.