Γιατί να μη Θηλάσετε το Βρέφος Σας;
ΩΣ μητέρα τεσσάρων παιδιών, διεπίστωσα ότι το θήλασμα ενός βρέφους περιλαμβάνει περισσότερα από το να τρέφεται απλώς το βρέφος. Συντελεί στην δημιουργία μιας θερμής και στοργικής σχέσεως μεταξύ μητέρας και παιδιού. Το βρέφος αισθάνεται την ανάγκη να το κρατή η μητέρα του κοντά της, να αισθάνεται το απαλό δέρμα της, ν’ ακούη τον ρυθμικό χτύπο της καρδιάς της και να την ακούη να του μιλά με απαλή φωνή. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να γίνη αυτό από το να κρατή η μητέρα το βρέφος της στο στήθος της και να το θηλάζη!
Σήμερα, όμως, σε πολλά μέρη, έγινε σπάνιο το θέαμα μιας μητέρας που θηλάζει το βρέφος της. Γιατί τόσο λίγες από τις σύγχρονες μητέρες διαλέγουν αυτό τον τρόπο να τρέφουν τα βρέφη τους; Και γιατί σταματούν τόσο πολλές μητέρες που αρχίζουν να θηλάζουν τα βρέφη τους; Εξέτασα με προσοχή αυτά τα ερωτήματα. Ίσως, αυτά που έμαθα μέσω της πείρας και της ερεύνης να σας βοηθήσουν, ειδικά αν είσθε μια μητέρα που αμφιβάλλει για την ικανότητα της να θηλάση το βρέφος της.
Έχω Αρκετό Γάλα;
Αυτό διερωτόμουν κι εγώ πολλές φορές. Ανησυχούσα επειδή δεν ήξερα ότι τα βρέφη κλαίνε για πολλές αιτίες και όχι μόνο όταν πεινάνε. Τα βρέφη μερικές φορές κλαίνε επειδή έχουν βραχή ή ίσως επειδή έχουν κάποιο αέριο. Η ίσως να χρειάζωνται απλώς να τα κουνήσετε λίγο. Αυτή η στοργή μπορεί να έχη γι’ αυτά την ίδια σπουδαιότητα που έχει κι η τροφή.
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει λόγος να φοβόσαστε ότι δεν θα έχετε αρκετό γάλα. Γιατί; Επειδή η παραγωγή γάλακτος λειτουργεί σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς και της ζητήσεως. Έτσι, όσο περισσότερο θηλάζει το βρέφος σας, τόσο περισσότερο γάλα θα υποκινηθή να παράγη το στήθος σας. Ακόμα κι αν έχετε δίδυμα, το στήθος σας, από τη διέγερσι που θα υποστή από τον θηλασμό, θα παράγη αρκετό γάλα και για τα δυο βρέφη. Αυτό είναι ένα θαυμάσιο σύστημα που ικανοποιεί αναλόγως τις ανάγκες της ζητήσεως και έχει σχεδιασθή από έναν πάνσοφο Δημιουργό.
Ένας τρόπος με τον οποίον μπορείτε να καταλάβετε αν το βρέφος σας τρώη αρκετά είναι να εξετάσετε αν βρέχη συχνά τις πάνες του. Για να βραχούν αυτές οι πάνες σημαίνει ότι κάτι πηγαίνει μέσα του! Επίσης, αν το βρέφος σας είναι χαρούμενο την περισσότερη ώρα και αποκτά βάρος με λογική αναλογία, τότε τρώει αρκετά. Είναι αρκετό κατά μέσον όρο ένα πάουντ τον μήνα (450 γραμμάρια περίπου) ή τέσσερις ως επτά ουγγιές (113 ως 200 γραμμάρια) την εβδομάδα.
Πρόγραμμα Διατροφής
Μπορεί να έχετε ακούσει ότι το βρέφος πρέπει να θηλάζη μ’ ένα κανονικό πρόγραμμα, παραδείγματος χάριν, κάθε τρεις ώρες. Επειδή αυτό πίστευα κι εγώ, προσπαθούσα να ταΐζω το πρώτο μου παιδί με το ρολόι και όχι σύμφωνα με το πεινασμένο του στομάχι. Όταν ξυπνούσε και ήθελε να φάη πριν από την προγραμματισμένη ώρα θηλασμού, αναστατωνόμουν κι εκνευριζόμουν. Δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί δεν αντιλαμβανόταν ότι δεν ήταν ακόμη ώρα να φάη.
Εν τούτοις, όταν έφθασε το τέταρτο βρέφος μας, αποφάσισα να μη συσχετίζω την ώρα διατροφής με το ρολόι. Προς έκπληξί μου, διεπίστωσα ότι το μωρό μου ήταν ευχαριστημένο κι εγώ αισθανόμουν πιο ξεκούραστη. Δοκιμάστε το κι εσείς και θα δήτε ότι θα σας βοηθήση.
Εξ άλλου, αν το βρέφος σας συνήθως κοιμάται, θα πρέπει να το ξυπνάτε για να το ταΐζετε. Δεν είναι ασυνήθιστο να κοιμάται το βρέφος πέντε ώρες συνέχεια ή περισσότερο και αυτό είναι ευχάριστο τη νύχτα. Αλλ’ αν κοιμάται τόσο πολύ περισσότερες από μια φορά την ημέρα, θα ήταν καλύτερο να το ξυπνάτε και ίσως να το ταΐζετε κατά διαστήματα τριών ωρών. Πιθανόν να διαπιστώσετε ότι μετά από λίγο θα προσαρμοσθή το βρέφος σε δικό του πρόγραμμα.
Απαιτείται Αποφασιστικότης
Επειδή πολύ λίγες μητέρες σήμερα θηλάζουν τα βρέφη τους, πολλοί γιατροί δεν έχουν αρκετή πείρα για τη μέθοδο του θηλασμού. Οι γιατροί, βέβαια, γνωρίζουν ότι το ανθρώπινο γάλα αποτελεί καλύτερη τροφή για τα παιδιά από το αγελαδινό γάλα. Τα ιατρικά περιοδικά το τονίζουν αυτό. Αλλ’ επειδή η μέθοδος διατροφής του βρέφους με το μπουκάλι έχει γίνει πολύ δημοφιλής, ο γιατρός μπορεί να σας αποθαρρύνη να θηλάσετε τα βρέφος σας, απλώς επειδή ο ίδιος δεν γνωρίζει αρκετά αυτή τη μέθοδο. Τι θα κάνετε τότε;
Υπάρχουν άλλοι γιατροί. Μιλήστε με γυναίκες που έχουν θηλάσει τα βρέφη τους και ρωτήστε τις σε ποιο γιατρό πήγαν και αν πραγματικά τις υποστήριζε στην επιθυμία τους να θηλάσουν το βρέφος τους. Αν ναι, τότε πηγαίνετε και συζητήστε μαζί του και εκθέστε του την επιθυμία σας να θηλάσετε το βρέφος σας. Κάνετε το αυτό πριν γεννηθή τα μωρό σας. Ψάξτε να βρήτε ένα γιατρό που θα σας αρέση.
Αν το μωρό σας πρόκειται να γεννηθή στο νοσοκομείο, είναι σπουδαίο να τονίσετε ότι είσθε αποφασισμένη να θηλάσετε το βρέφος σας. Γιατί; Διότι όπως λέγει η Δρ. Τζην Μέγερ, καθηγήτρια διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ: «Σε νοσοκομεία που είναι επανδρωμένα κυρίως με άνδρες, ο θηλασμός αποθαρρύνεται επισήμως. Συνήθως κάνουν στη νεαρή μητέρα μια ένεσι οιστρογόνης πριν ακόμη συνέλθη από τη νάρκωσι για να ‘γυρίσουν πίσω το γάλα,’ εκτός αν η μητέρα έχη σαφώς δηλώσει την επιθυμία της να θηλάση το βρέφος της.» Αλλ’ ακόμη κι αν της κάνουν ενέσεις για να ‘γυρίσουν πίσω το γάλα,’ ο θηλασμός μπορεί ν’ αποκαταστήση μια καλή προμήθεια γάλακτος.
Αν το ζητήσετε, σε μερικά νοσοκομεία θα σας επιτρέψουν να έχετε το μωρό σας κοντά σας όσο θα είσαστε στο νοσοκομείο. Αν το νοσοκομείο δεν έχη τέτοιο πρόγραμμα, ζητήστε να σας δίνουν το βρέφος τουλάχιστον κάθε τρεις ώρες ή όποτε πεινάει. Αυτό σημαίνει, βέβαια, ότι θα σας το δίνουν για να το ταΐσετε και στη διάρκεια της νύχτας. Ζητήστε να μην του δίνουν συμπληρωματικό γάλα, με το μπουκάλι στο βρεφικό σταθμό του νοσοκομείου, επειδή αυτό θα μετριάση την όρεξί του κι αυτό με τη σειρά του θα αναστείλη την παραγωγή γάλακτος εκ μέρους σας.
Μερικοί γιατροί επιτρέπουν στις πελάτισσες τους να θηλάσουν τα νεογέννητα βρέφη τους ακριβώς επάνω στο τραπέζι του τοκετού. Αυτή η ενέργεια συνιστάται επειδή ο θηλασμός του νεογέννητου βρέφους διεγείρει την παραγωγή γάλακτος. Αλλά εξυπηρετεί κι έναν άλλο σκοπό—βοηθεί τη μήτρα της μητέρας να συσταλή και ίσως συντελεί στην ελάττωσι της αιμορραγίας.
Αν προκύψη κάποιο ιατρικό πρόβλημα σχετικά με τον θηλασμό του βρέφους εκ μέρους σας, βεβαιωθήτε ότι ο γιατρός αντιλαμβάνεται τη ζωηρή σας επιθυμία να συνεχίσετε τον θηλασμό. Κάνετε μόνη σας έρευνα σχετικά μ’ αυτό το πρόβλημα. Αυτό θα δείξη στον γιατρό ότι ενδιαφέρεσθε αρκετά για τον θηλασμό ώστε θέλετε να μάθετε πώς ν’ αντιμετωπίσετε τα εμπόδια που δημιουργούνται. Αν για κάποια ιατρική αιτία ο γιατρός επιμείνη να σταματήσετε τον θηλασμό, σταματήστε τον μόνον προσωρινά. Επίσης, για να συνεχίσετε την παραγωγή γάλακτος, να πιέζετε το στήθος σας για να βγαίνη γάλα, όταν το βρέφος δεν θηλάζη. Αργότερα, όταν η κατάστασις βελτιωθή, μπορείτε να συνεχίσετε το θηλασμό.
Η απόφασίς σας να επιτύχετε στον θηλασμό θα έχη ανταμοιβές. Παραδείγματος χάριν, οι μητέρες που θηλάζουν παρουσιάζουν λιγώτερες περιπτώσεις καρκίνου του στήθους. Επίσης, αν είσθε νευρικό άτομο, το να κάθεστε κατά διαστήματα στη διάρκεια της ημέρας για να θηλάσετε μπορεί να σας βοηθή να χαλαρώνετε. Ο θηλασμός κάνει το σώμα σας να παράγη ορμόνες που έχουν κατευναστικό αποτέλεσμα. Κι επίσης έχοντας υπ’ όψιν τους κινδυνώδεις καιρούς που απειλούνται από συμφορές, θα μπορούσαμε να διερωτηθούμε: «Θα μπορούσε το παιδί μου να επιζήση σε δύσκολους καιρούς με τροφές ύστατης ανάγκης χωρίς θηλασμό;»
Και κάτι για τους συζύγους. Επειδή η γνώμη σας σχετικά με το πώς θα τραφή το βρέφος ίσως έχει μεγαλύτερη σπουδαιότητα για τη σύζυγο σας απ’ ό,τι σκέπτεται οποιοσδήποτε άλλος, υποστηρίξετε την όσο μπορείτε στην προσπάθεια της να θηλάση το βρέφος.
Φροντίστε τη Θηλή
Μερικές γυναίκες έχουν προβλήματα με τη θηλή του στήθους των, ιδιαίτερα οι γυναίκες που είναι κοκκινομάλλες κι εκείνες που έχουν ανοιχτά χρώματα και αυτό τις έκαμε να σταματήσουν το θηλασμό. Εν τούτοις, ένα ρυθμισμένο πρόγραμμα που θ’ αρχίσετε πριν γεννηθή το μωρό θα εμποδίση συνήθως αυτό το πρόβλημα.
Κατ’ αρχήν, συνιστάται να χρησιμοποιήται με μεγάλη φειδώ, αν όχι καθόλου, σαπούνι στις θηλές, επειδή έχει την τάσι να ξηραίνη το δέρμα κι έτσι γίνεται πιο ευαίσθητο στα σκασίματα. Για να διατηρήσετε μαλακές τις θηλές, συνιστάται κάθε μέρα να κάνετε ελαφρά τσιμπήματα σ’ αυτές αρκετές φορές, αλλ’ όχι μέχρι να πονέσουν. Κάνετε αυτή την άσκησι μια ή δυο φορές την ημέρα. Μετά, είναι καλό να χρησιμοποιήτε στις θηλές σας ένα ελαιώδες λιπαντικό, όπως είναι η λανολίνη.
Για ν’ ανοίξουν οι πόροι του γάλακτος κι έτσι να ελαττωθή η έμφραξις του στήθους, που ακολουθεί μερικές φορές τον τοκετό, συνιστάται, έξη εβδομάδες πριν από τον τοκετό, να προσπαθήσετε να βγάλετε με το χέρι σας λίγο πύαρ (πρωτόγαλα) από το στήθος σας. Το πρωτόγαλα είναι το κίτρινο υγρό που βγαίνει από το στήθος σας πριν βγη το πραγματικό γάλα.
Για να βγάλετε το πρωτόγαλα, πιάστε το στήθος σας με το χέρι σας. Βάλτε τον αντίχειρα σας πάνω από τον δείκτη σας κάτω από το στήθος εκεί που τελειώνει η σκούρα περιοχή. Έπειτα, πιέστε μαλακά και τον αντίχειρα και τον δείκτη συγχρόνως, προσέχοντας να μη γλιστρήσουν προς τη θηλή. Περιστρέψτε τον δείκτη σας και τον αντίχειρα σας γύρω από την περιοχή της θηλής μερικές φορές ώστε να φθάσετε όλους τους πόρους γάλακτος κι έτσι να τους βοηθήσετε ν’ ανοίξουν. Στην αρχή μπορεί να βγη μόνο μια μικροσκοπική σταγόνα, το πολύ πολύ, αλλά μην ανησυχήσετε. Δεν επηρεάζει την ποσότητα γάλακτος που θα έχετε.
Αν πονάνε οι θηλές σας μετά τον τοκετό, μην απελπίζεσθε. Διεπίστωσα ότι είναι υποβοηθητικό να εκθέτετε τις θηλές στον αέρα όσο πιο πολύ μπορείτε. Έτσι, αφού θηλάσετε το βρέφος σας, βεβαιωθήτε ότι το στήθος σας στέγνωσε καλά πριν το καλύψετε. Διεπίστωσα ότι η βιταμίνη Ε όταν εφαρμοσθή στην περιοχή που πονάει κάνει θαύματα, ενώ άλλοι συνιστούν λανολίνη ή αλοιφές με βιταμίνη A και D.
Αν οι θηλές σας πονάνε, ίσως σκέπτεσθε ότι αν θηλάζετε το βρέφος σας πιο αραιά θα σας βοηθήση. Αλλά συνήθως συμβαίνει το αντίθετο. Να θηλάζετε πιο συχνά, παραδείγματος χάριν, κάθε δύο ή δυόμισυ ώρες. Αυτό θα βοηθήση το στήθος να διατηρήται άδειο μ’ έναν άνετο τρόπο. Επίσης, το βρέφος δεν θα θηλάζη με αδηφαγία λόγω πείνας κι έτσι δεν θα ερεθίζονται οι θηλές. Θα είναι καλό, επίσης, να περιορίσετε τη διάρκεια του θηλασμού σε δέκα λεπτά από κάθε στήθος όταν πονάνε οι θηλές.
Διατηρώντας την Παραγωγή Γάλακτος
Για να διατηρήσετε την προμήθεια γάλακτος είναι σπουδαίο να θηλάζετε το βρέφος σας και από τα δύο στήθη κάθε φορά. Αν θηλάσατε το βρέφος σας την τελευταία φορά από τον αριστερό σας μαστό, την επόμενη φορά αρχίστε από τον αριστερό σας μαστό. Αφού αδειάση αυτός ο μαστός, δώστε του τον δεξιό μαστό. Την επόμενη φορά που θα το θηλάσετε, αρχίστε από τον δεξιό μαστό. Χρησιμοποιούσα μια μικρή παραμάννα για να θυμάμαι με ποιο μαστό πρέπει ν’ αρχίσω τον θηλασμό την επόμενη φορά. Απλώς καρφώστε την παραμάννα στο εσώρουχο σας.
Μπορεί να διαπιστώσετε ότι όταν το βρέφος σας είναι έξη εβδομάδων, κι έπειτα πάλι όταν είναι περίπου τριών μηνών, μπορεί να γκρινιάζη και να θέλη να θηλάζη πιο συχνά. Αυτό απλώς σημαίνει ότι μεγαλώνει και αυτός είναι ο τρόπος του για ν’ αυξήση την παραγωγή του γάλακτος σας. Θηλάστε το οπότε θέλει να θηλάση και θα διαπιστώσετε ότι σε λίγο θα επιστρέψη στο τακτικό του πρόγραμμα.
Πότε Πρέπει ν’ Αρχίσετε να του Δίνετε Στερεά Τροφή
Συνιστάται να μη σπεύσετε ν’ αρχίσετε να δίνετε στο βρέφος σας στερεά τροφή. Το μόνο που χρειάζεται τους πρώτους λίγους μήνες της ζωής του είναι το δικό σας γάλα. Δεν χρειάζεται ούτε νερό ακόμη, επειδή το γάλα που λαμβάνει θα ικανοποιήση τις ανάγκες του για υγρά.
Γενικά θα καταλάβετε από το βρέφος σας πότε πρέπει ν’ αρχίσετε να του δίνετε στερεά τροφή. Θα σας το δείξη αυτό όταν ξαφνικά αυξήση η ανάγκη του για τροφή. Αν δοκιμάσατε ν’ αυξήσετε τις φορές που το θηλάζετε για μια περίοδο πέντε ημερών κι αυτό δεν ικανοποιήση τη μεγάλη του όρεξι, τότε αυτό σημαίνει ότι το βρέφος σας σάς πληροφορεί ότι είναι έτοιμο για στερεά τροφή. Αρχίστε να του δίνετε στερεά τροφή ένα είδος κάθε φορά και αργά. Έτσι, αν δημιουργηθή κάποιο εξάνθημα ή αν παρουσιασθούν αλλεργικές αντιδράσεις, θα είσθε σε θέσι να γνωρίζετε ποια τροφή είναι υπεύθυνη.
Άρχισα να δίνω στερεά τροφή στο μικρότερο παιδί μας στην ηλικία των πέντε μηνών. Μέχρι τότε τρεφόταν μόνο με το γάλα μου και αναπτυσσόταν κανονικά. Όταν άρχισα να του δίνω στερεά τροφή, διεπίστωσα ότι μπορούσε να κάθεται και να χειρίζεται την καινούργια εμπειρία πολύ καλύτερα από τα πιο μικρά βρέφη. Διεπίστωσα, επίσης, σαν ένα εκπληκτικό δευτερεύον αποτέλεσμα ότι είχαμε κερδίσει αρκετά χρήματα, επειδή δεν είχαμε αγοράσει καμμιά παιδική τροφή εκείνους τους μήνες που το θήλαζα. Ούτε γάλα για βρέφη είχαμε αγοράσει ούτε μπιμπερό! Στους πέντε μήνες άρχισα απλώς να παίρνω τροφή από το τραπέζι μας και την άλεθα για να την αφομοιώση το βρέφος.
Πόσο Πρέπει να Συνεχίσετε τον Θηλασμό;
Μήπως αυτό σημαίνει ότι όταν αρχίσετε να δίνετε στο βρέφος σας στερεά τροφή πρέπει να παύσετε τον θηλασμό; Καθόλου! Απλώς συμπληρώνετε το διαιτολόγιο του βρέφους από γάλα με στερεά τροφή. Πότε, λοιπόν, πρέπει να σταματήσετε το θηλασμό;
Οι Ισραηλίτισσες μητέρες θήλαζαν τα παιδιά τους δυόμισυ ως τρία χρόνια ή και περισσότερο. Η Αγία Γραφή αποκαλύπτει ότι η ηλικιωμένη σύζυγος του Αβραάμ, η Σάρρα, απογαλάκτισε τον γυιο της Ισαάκ στην ηλικία των πέντε ετών. Άλλες γυναίκες, όπως αναφέρεται, θήλασαν τα παιδιά τους περισσότερο. Η έκδοσις Σάτερντεη Ρηβιού οφ δη Σάιενσις του Μαΐου του 1973 παρατηρεί τα εξής:
«Οι αρχαίοι Ινδοί πίστευαν ότι όσο περισσότερο θήλαζε το παιδί, τόσο περισσότερο θα ζούσε. Δεν ήταν ασύνηθες, επομένως, να θηλάζουν τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 8 ή 9 ετών. Προσφάτως, πριν από 40 χρόνια, οι Κινέζες και οι Ιαπωνίδες μητέρες θήλαζαν τα παιδιά τους μέχρι 5 και 6 ετών.»
Ίσως τώρα να σκέπτεσθε, «Ποιος θέλει να θηλάζη τόσο πολύ; Οι άνθρωποι θα νομίσουν ότι κάτι συμβαίνει μ’ εμένα.» Είναι αλήθεια ότι ζούμε σε διαφορετικούς καιρούς. Αλλ’ ίσως θα ήταν καλό να διερωτηθούμε αν εμείς και τα βρέφη μας δεν θα ωφελούμεθα με το να θηλάζωμε περισσότερο απ’ όσο μας υπαγορεύει ότι πρέπει να θηλάζωμε η σημερινή κοινωνία. Δεν είναι παράξενο σήμερα να δη κανείς ένα παιδάκι που μόλις έχει αρχίσει να στρατουλίζη να κρατά ένα μπιμπερό στο χέρι· έτσι, γιατί να είναι παράξενο να συνεχίσετε να θηλάζετε, ας πούμε, τουλάχιστον ένα χρόνο ή περισσότερο; Στο βιβλίο Επαφή, ο Άσλεη Μόνταγκιου αναφέρει τα εξής:
«Αρκετοί ερευνηταί έδειξαν τα πλεονεκτήματα που έχει ο θηλασμός στη διάρκεια του πρώτου έτους της ζωής στη μεταγενέστερη ανάπτυξι και στη ζωή του ατόμου ως ενήλικος. Οι αποδείξεις δείχνουν ότι το παιδί πρέπει να θηλάζη τουλάχιστον δώδεκα μήνες και να παύση ο θηλασμός μόνον όταν το βρέφος είναι έτοιμο γι’ αυτό, με σταδιακά βήματα στα οποία χρησιμοποιούνται στερεές τροφές, που μπορούν ν’ αρχίσουν στους έξη μήνες, για ν’ αντικαταστήσουν το γάλα. Γενικά η μητέρα θα καταλάβη πότε το βρέφος είναι έτοιμο ν’ απογαλακτισθή.»
Θήλασα το μικρότερο βρέφος μας καλά μέχρι που άρχισε να στρατουλίζη και διεπίστωσα ότι σιγά σιγά αποβάλλει τα χαρακτηριστικά του βρέφους και γίνεται ένα μικρό αγόρι.
Χωρίς αμφιβολία, πάντοτε θ’ ανατρέχω σ’ αυτό τον καιρό της ζωής μου και θα ευχαριστώ τον Δημιουργό μου, τον Ιεχωβά Θεό, γι’ αυτό το δώρο που δίνει στις μητέρες που θηλάζουν—αυτή τη θαυμάσια σχέσι που είχα με τα παιδιά μου.—Από Συνεργάτη.