Ρίχνοντας μια Ματιά στον Κόσμο των Τεχνητών Οφθαλμών

ΚΑΘΩΣ ο χαρταετός ανυψωνόταν στον αέρα, χοροπηδούσε σαν βαρκούλα στο νερό. Ξαφνικά, ένας δυνατός άνεμος άρπαξε τον χαρταετό! Αλλά αντί να τον στείλει ψηλά στον ουρανό, τον έσπρωξε ίσια κάτω—μπήγοντας ένα από τα σύρματά του μέσα στο μάτι του ιδιοκτήτη του. Η επιτυχία μετατράπηκε σε τραγωδία και ένα οχτάχρονο αγόρι έχασε το ένα του μάτι.

Μια 20χρονη γυναίκα αγωνιζόταν να καταπολεμήσει το φόβο και τον πανικό που την κυρίευαν καθώς άκουγε το γιατρό της να της εξηγεί ήρεμα ότι ένα από τα μάτια της είχε μολυνθεί, εξαιτίας κάποιου τραύματος, και ότι θα τυφλωνόταν και στα δυο μάτια αν δεν αφαιρούσαν αμέσως εκείνο που ήταν μολυσμένο.

Ένα κοριτσάκι ήταν τυφλό από το ένα μάτι. Μεγάλωσε και παρέμεινε δειλό και συνεσταλμένο. Γνώριζε πάρα πολύ καλά ότι τα μάτια της δεν ταίριαζαν το ένα με τ’ άλλο όπως τα μάτια των περισσότερων άλλων ανθρώπων και στενοχωριόταν που ήξερε ότι και τα άλλα παιδιά το γνώριζαν αυτό.

Όταν Κλείνει Ένα «Παράθυρο»

Τα μάτια έχουν ονομαστεί τα παράθυρά μας στον κόσμο. Είναι συγκλονιστική εμπειρία το να κλείσει έστω και ένα από τύφλωση. Αλλά για πολλούς, αυτό σημαίνει επίσης ότι στην πραγματικότητα θα χάσουν και ολόκληρο το μάτι. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι φορούν τεχνητό οφθαλμό.

Το καθένα από τα άτομα που αναφέρθηκαν παραπάνω έχει ένα τεχνητό οφθαλμό. Τα δυο πρώτα έχασαν τελικά το ένα τους μάτι. Το τρίτο άτομο, αν και εξακολουθεί να έχει και τα δυο μάτια, φοράει τώρα μια πολύ λεπτή προσθήκη που αποκαλείται περίβλημα του σκληρού χιτώνα. Αυτό το είδος προσθήκης είναι ειδικά φτιαγμένο για αισθητικούς και θεραπευτικούς λόγους και φοριέται πάνω από το τυφλό μάτι σαν προστατευτικό κάλυμμα.

Τεχνητοί οφθαλμοί—για τους περισσότερους από μάς είναι κάτι το μυστηριώδες. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ με τι μοιάζει ένας τεχνητός οφθαλμός ή πώς παραμένει στη θέση του και περιστρέφεται; Βλέπει κάποιος με το ένα μάτι όπως βλέπει και με τα δυο; Για να πάρουμε απαντήσεις, ας ρίξουμε μια ματιά στον κόσμο των τεχνητών οφθαλμών για τον οποίο σπάνια γίνεται λόγος, αρχίζοντας από τη στιγμή που χάνεται ένα μάτι.

Οφθαλμός αντί Οφθαλμού

Όταν αφαιρείται ένα μάτι, ο όγκος ή ο χώρος που καταλάμβανε χρειάζεται να συμπληρωθεί. Έτσι σχεδιάζεται ένα μικρό αντικείμενο που ονομάζεται εμφύτευμα για να κάνει τη δουλειά αυτή. Σήμερα, ο σταθερός τύπος εμφυτεύματος που χρησιμοποιείται είναι ένα στρογγυλό, στερεό και πλαστικό σφαιρίδιο. Αφού τοποθετηθεί στην άδεια κόγχη, περικλείεται από τον ιστό της κόγχης. Έτσι το εμφύτευμα ενεργεί σαν ψευδοβολβός, συμπληρώνοντας το κενό που άφησε η αφαίρεση του πραγματικού ματιού. Αργότερα, ο τεχνητός οφθαλμός θα τοποθετηθεί πάνω στο εμφύτευμα όπως ένας φακός επαφής τοποθετείται πάνω σ’ ένα κανονικό μάτι. Και η φυσική λειτουργία των μυώνων του οφθαλμού και του βλεφάρου θα στρέφουν το εμφύτευμα⁄μάτι.

Ωστόσο, τα εμφυτεύματα είναι αντικείμενα ξένα προς το ανθρώπινο σώμα και επομένως αυτό είναι πιθανόν να τα απορρίψει. Και ας υποθέσουμε ότι το σώμα πετυχαίνει—ίσως μήνες ή και χρόνια αργότερα—να απορρίψει το εμφύτευμα. Τότε τι γίνεται;

Εμφύτευμα αντί Εμφυτεύματος

Υπάρχει μεγάλο περιθώριο εκλογής. Μπορείτε να ζητήσετε να σας τοποθετηθεί νέο εμφύτευμα ή μπορείτε να αφήσετε την κόγχη τελείως άδεια. Ή μπορεί να σας γίνει ένα άλλο είδος χειρουργικής επέμβασης, που είναι γνωστή σαν δερματικό μόσχευμα λίπους. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκπαιδεύονται για να χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο κυρίως οι γιατροί που είναι ειδικευμένοι στον τομέα της οφθαλμοπλαστικής χειρουργικής. Το Ξύπνα! ζήτησε από τον ειδικό γιατρό Φρανκ Χ. Κρίστενσεν να εξηγήσει με συντομία την ασυνήθιστη αυτή εγχείρηση καλύτερα.a

Τι είναι το δερματικό μόσχευμα λίπους;

Είναι ένα στρογγυλό έμβολο δέρματος (χώριον) και περιλαμβάνει το λίπος του σώματος που είναι προσκολλημένο στο δέρμα αυτό. Έχει κυπελλοειδές σχήμα και είναι περίπου στο μέγεθος ενός φελλού από μπουκάλι κρασιού. Ωστόσο, άλλες ποικιλίες της ίδιας χειρουργικής μεθόδου χρησιμοποιούν χόνδρο ή κόκαλο αντί για λίπος του σώματος.

Γιατί χρησιμοποιείται το δερματικό μόσχευμα λίπους στη θέση του εμφυτεύματος;

Αν το σώμα αποβάλει κάποια ξένη ύλη, φαίνεται λογικό να αντικαθίσταται αυτή με κάποια άλλη φυσική ύλη που την αναγνωρίζει το σώμα—τον δικό της ζωντανό ιστό. Αυτός είναι ο πιο φυσιολογικός τρόπος.

Μπορεί να απορριφθεί το δερματικό μόσχευμα λίπους όπως απορρίπτεται το εμφύτευμα;

Τα εμφυτεύματα τείνουν να απορριφθούν επειδή είναι ξένα σώματα. Συνήθως το δερματικό μόσχευμα λίπους δεν απορρίπτεται.

Γιατί να μη χρησιμοποιηθεί αυτή η μέθοδος ευθύς εξαρχής αντί για τη συνηθισμένη μέθοδο;

Επειδή προτιμάμε να κάνουμε εγχειρήσεις που έχουν δοκιμαστεί για 30 χρόνια τώρα και πετυχαίνουν στις περισσότερες περιπτώσεις. Και η συνηθισμένη μέθοδος έχει τουλάχιστον ένα 80 τοις εκατό ιστορικό επιτυχίας. Έτσι αφήνουμε τις εναλλακτικές μεθόδους, όπως είναι το δερματικό μόσχευμα λίπους για τα άλλα 20 τοις εκατό που δεν πετυχαίνουν.

Οποιαδήποτε μέθοδος κι αν χρησιμοποιηθεί, γύρω στις τέσσερις με έξι εβδομάδες μετά την εγχείρηση ο ασθενής είναι έτοιμος να δεχτεί έναν τεχνητό οφθαλμό. Έτσι, ας μπούμε στο γραφείο του κατασκευαστού οφθαλμών και ας τον παρακολουθήσουμε την ώρα που κατασκευάζει . . .

Γνήσια Δίδυμα

Οφθαλμίατρος, οπτομέτρης, οπτικός, χειρουργός-οφθαλμίατρος—όλοι αυτοί είναι όροι που μάλλον θα σας φαίνονται γνωστοί. Αλλά τι θα πείτε για τον όρο οφθαλμοτεχνίτης; Ο οφθαλμοτεχνίτης είναι το άτομο που κατασκευάζει και τοποθετεί τεχνητούς οφθαλμούς που φτιάχτηκαν με παραγγελία.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες η εκπαίδευσή του γίνεται μέσω μαθήτευσης, δηλαδή εργάζεται για πέντε χρόνια μαζί με ένα διπλωματούχο οφθαλμοτεχνίτη. Αλλά για να έχει τα προσόντα να λάβει το δίπλωμά του από το Εθνικό Εξεταστικό Σώμα Οφθαλμοτεχνιτών, πρέπει επίσης να ακολουθήσει και το εκπαιδευτικό σύστημα της ASO (Αμερικανική Εταιρία Οφθαλμοτεχνιτών). Αυτό περιλαμβάνει την ανανέωση του διπλώματος κάθε έξι χρόνια. Τη στιγμή που γράφεται το άρθρο αυτό, από τους 200 περίπου οφθαλμοτεχνίτες που εργάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι λιγότεροι από τους μισούς έχουν δίπλωμα από το Εξεταστικό Σώμα.

Η εκπαίδευση της ASO περιλαμβάνει και υποχρεωτική παρακολούθηση διαλέξεων που δίνονται από οφθαλμίατρους (εκείνους που έχουν ειδικότητα στη θεραπεία οφθαλμικών παθήσεων) και από οφθαλμοτεχνίτες με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών για τις τελευταίες βελτιώσεις και μεθόδους που χρησιμοποιούνται και από τα δυο επαγγέλματα. Πώς ωφελεί αυτό τον ασθενή;

Ας υποθέσουμε ότι ένας χειρουργός πιστεύει πως ο τεχνητός οφθαλμός θα διορθώσει αυτόματα ορισμένα προβλήματα αισθητικής, όπως είναι η βλεφαρόπτωση. Ωστόσο, μπορεί να χρειάζεται αυτό το πρόβλημα να διορθωθεί με χειρουργική επέμβαση μάλλον παρά από τον οφθαλμοτεχνίτη που τοποθετεί τον τεχνητό οφθαλμό αργότερα. Η ανταλλαγή απόψεων από τους δυο ειδικούς θα μπορούσε να καθορίσει το σωστό και να λύσει και άλλα προβλήματα. Ο σκοπός της ASO είναι να δοθούν, μέσω αμοιβαίας κατανόησης των σχετικών ρόλων και στενότερης συνεργασίας του χειρουργού και του οφθαλμοτεχνίτη καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα στον ασθενή.

Μήπως πιστεύετε και σεις, όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι, ότι όλοι οι τεχνητοί οφθαλμοί κατασκευάζονται από γυαλί; Κάποτε ήταν αλήθεια αυτό. Κατασκευάζονταν όλοι από ένα ειδικό μαλακό γυαλί που παραγόταν μόνο στην Λάουσα, της επαρχίας Θούριγκεν της Γερμανίας. Αλλά στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, αυτή η παροχή γυαλιού διακόπηκε. Το αποτέλεσμα ήταν να αναπτυχθεί ένα άλλο υλικό για την κατασκευή ματιών—ένα πλαστικό (μεθακρυλικόν άλας του μεθυλίου). Τα ακρυλικά πλαστικά έχουν αποδειχθεί τόσο επιτυχημένα που σήμερα φορούν γυάλινα μάτια λιγότεροι από το 1 τοις εκατό όλων των ασθενών.

Θα θέλατε όμως να γνωρίζετε πώς κατασκευάζονται αυτοί οι πανομοιότυποι δίδυμοι. Ελάτε μαζί μας να παρακολουθήσετε τον κύριο Έντγουιν Ρ. Τζόνστον, διπλωματούχο οφθαλμοτεχνίτη, καθώς αυτός θα απαντάει σε μερικές ερωτήσεις. (Δείτε επίσης το πλαίσιο στη σελίδα 23 για μια σύντομη περιγραφή τού πώς κατασκευάζεται ένας τεχνητός οφθαλμός.)

Τι ιδιαίτερο παρατηρείτε στους ασθενείς σας που σάς επισκέπτονται για πρώτη φορά;

Πολύ συχνά είναι τρομοκρατημένοι. Πιστεύουν ότι θα χρειαστεί να υποβληθούν πάλι σε εγχείρηση και ότι πρόκειται να πονέσουν. Τους δείχνουμε έναν τεχνητό οφθαλμό και τους πληροφορούμε ότι δεν πρόκειται να πονέσουν. Προσπαθούμε να τους δώσουμε να καταλάβουν πως ό,τι έγινε—το δυστύχημα, το τραύμα, η ασθένεια, ο όγκος—όλα έχουν τελειώσει τώρα. Πρόκειται να τους δώσουμε και πάλι τη φυσική τους όψη.

Θεωρείται αναπηρία η απώλεια ενός ματιού;

Η απώλεια ενός ματιού είναι αναπηρία, αλλά δεν είναι γενική αναπηρία. Αν το άτομο πραγματικά το επιθυμεί, μπορεί να εξακολουθήσει να κάνει όλα όσα έκανε και πριν.

Γιατί σε μερικές περιπτώσεις ο τεχνητός οφθαλμός γίνεται πιο εύκολα αντιληπτός από άλλες;

Πρώτα-πρώτα, αυτό έχει σχέση με την αιτία για την αφαίρεση του ματιού. Μήπως έγινε τραυματισμός, και πόσο σοβαρός ήταν; Θα μπορούσε να έχει σχέση και με το ποιος ήταν ο γιατρός. Ή θα μπορούσε να σχετίζεται με το ποιος το τοποθέτησε ή ποιος ήταν ο οφθαλμοτεχνίτης.

Πώς γνωρίζετε το μέγεθος που θα κατασκευαστεί το μάτι;

Στις περισσότερες περιπτώσεις λαμβάνεται ένα αποτύπωμα της κόγχης του ματιού με το εμφύτευμα στη θέση του και κατόπιν γίνεται προετοιμασία ενός εκμαγείου.

Μοιάζει αυτό με τον τρόπο που παίρνει το αποτύπωμα των ούλων ο οδοντίατρος για να κατασκευάσει τις τεχνητές οδοντοστοιχίες;

Ναι. Και υπάρχουν μερικοί επιδέξιοι τρόποι για να ληφθεί ένα αποτύπωμα ώστε τελικά να κινείται ο οφθαλμός περισσότερο.

Έτσι με τις σύγχρονες τεχνολογικές προόδους, ο ασθενής φεύγει από το γραφείο του οφθαλμοτεχνίτη με ολοκληρωμένη εμφάνιση και πάλι. Έχει όμως ακόμα μερικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει πριν μπορέσει να κινηθεί άνετα όπως πρώτα. Έτσι λοιπόν, πώς βλέπει κανείς τον κόσμο . . .

Με Μονόφθαλμη Όραση;

Με μια λέξη, επίπεδο. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό, αφού το άλλο μάτι μπορεί ακόμη να βλέπει; Η απώλεια ενός ματιού σημαίνει επίσης και απώλεια της αντίληψης του βάθους—της ικανότητας να κρίνει κάποιος το μέγεθος των αντικειμένων και την απόστασή τους από αυτόν. Η αντίληψη του βάθους επιτυγχάνεται φυσιολογικά με δυο μάτια που κοιτάζουν το ίδιο αντικείμενο από δυο ελαφρά διαφορετικές γωνίες. Μ’ αυτό τον τρόπο οι άνθρωποι μπορούν να βλέπουν τα αντικείμενα τρισδιάστατα. Το άτομο που έχει μόνο ένα μάτι εξακολουθεί να βλέπει το αντικείμενο αλλά μόνο δισδιάστατο. Έτσι, το βιβλίο A Singular View, στην Αγγλική (Μια Μονή Άποψη) περιγράφει κατάλληλα ότι το μονόφθαλμο άτομο βλέπει τα αντικείμενα σαν «ένα μάλλον ισοπεδωμένο σκηνικό, κάτι που μοιάζει με μια απλή φωτογραφία».

Ωστόσο η τρισδιάστατη όραση μπορεί να αποκτηθεί και πάλι. Η αντίληψη του βάθους μπορεί να δημιουργηθεί με την ελαφριά μετακίνηση του ματιού που βλέπει, ή του κεφαλιού, ή της θέσης του σώματος για να παρατηρηθεί το αντικείμενο από δυο διαφορετικές γωνίες. Αλλά για την εκμάθηση της μεθόδου απαιτείται χρόνος, εξάσκηση και υπομονή.

Στην περίπτωση του μικρού αγοριού που αναφέρθηκε στην αρχή του άρθρου, αυτό ήταν τόσο μικρής ηλικίας που προσαρμόστηκε γρήγορα και μεγάλωσε χωρίς να γνωρίσει ποτέ στην πραγματικότητα πώς είναι το να έχει κανείς φυσιολογική αντίληψη του βάθους. Και χρόνια αργότερα, έμαθε να οδηγεί αυτοκίνητο χωρίς να αντιμετωπίσει κανένα πραγματικό πρόβλημα.

Αλλά για την 20χρονη γυναίκα, η απώλεια της αντίληψης του βάθους ήταν ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Για παράδειγμα, ενώ οδηγούσε αυτοκίνητο εδώ και πολλά χρόνια ήδη, ξαφνικά χρειάστηκε να μάθει από την αρχή αυτή την τέχνη, χρησιμοποιώντας ένα τελείως καινούργιο κατάλογο «κανόνων».

Αν και μπορεί με τον καιρό να κατορθώσει κάποιος να μάθει πώς να βλέπει με ένα μάτι, πώς μπορεί η προσαρμογή αυτή να γίνει κάπως πιο εύκολη;

Το Γέλιο Σώζει

Το να μπορεί ο ασθενής να γελάει με τον εαυτό του και να μην παίρνει τον εαυτό του πολύ στα σοβαρά, θα τον βοηθήσει να ξεπεράσει πολλές στιγμές αμηχανίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίσουμε να παίρνουμε το πρόβλημα στα ελαφρά, γελώντας γι’ αυτό. Όχι, ο ασθενής χρειάζεται συμπαράσταση. Αλλά η λύπηση—από τον εαυτό του ή από οποιοδήποτε άλλο—μπορεί να γίνει πιο καταστροφική ψυχολογικά απ’ ό,τι η απώλεια του ματιού.

Για παράδειγμα, αφού του λείπει η αντίληψη του βάθους θα μπορούσε να του συμβεί να κρατάει ένα μπουκάλι γάλα, να κοιτάζει συγχρόνως το ποτήρι και να βλέπει με απελπισία το γάλα να χύνεται έξω από το ποτήρι! Αλλά ο ασθενής δεν μπορεί να δαπανήσει το υπόλοιπο της ζωής του κλαίγοντας για μικροπράγματα, έτσι μαθαίνει να γελάει μ’ αυτά. Και μέχρι να επέλθει βελτίωση, μπορεί να ρίχνει το γάλα ακουμπώντας το δοχείο στα χείλη του ποτηριού.

Ένα άλλο πρόβλημα εγείρεται όταν κάποιος προσφέρει το χέρι του για να χαιρετήσει τον ασθενή ή απλώνει το χέρι του για να δώσει ρέστα για κάτι που αγοράστηκε. Ο νέος ασθενής δεν είναι βέβαιος πού βρίσκεται το αντικείμενο! Αυτό το πρόβλημα μπορεί να το ξεπεράσει αν απλώνει πρώτος το χέρι του αφήνοντας το άλλο άτομο να ακουμπήσει το αντικείμενο σ’ αυτό. Όταν περιλαμβάνονται χρήματα, η μέθοδος αυτή μπορεί να δώσει εντύπωση απληστίας, αλλά καλύτερα αυτό παρά να προσπαθήσει να πιάσει τα χρήματα επανειλημμένα, χάνοντας το στόχο του, και τελικά να απλώσει το χέρι του πολύ μακριά και να συνθλίψει τα χρήματα καθώς και το χέρι του άλλου ατόμου!

‘Στερνή μου Γνώση να σ’ Είχα Πρώτα!’

Το είπατε αυτό ποτέ αφού πρώτα την ‘πάθατε’ σε κάτι; Για τον νέο μονόφθαλμο ασθενή, υπάρχουν πολλά ερωτήματα και φόβοι. Αλλά ποιος καθησυχάζει τους φόβους αυτούς ή εξηγεί το πώς θα μάθει ο ασθενής να χειρίζεται και πάλι τα καθημερινά πράγματα της ζωής; Πολύ συχνά, κανένας. Πολλοί ασθενείς μαθαίνουν αφού παθαίνουν πρώτα.

Στην περίπτωση του μικρού παιδιού που συναντήσαμε νωρίτερα, αυτό αντιμετώπισε την κατάσταση θετικά. Θυμάται: «Αφού ήμουν πολύ μικρός τότε, δεν με απασχολούσε πραγματικά το μέλλον. Στενοχωριόμουν μόνο για το πόσο καλά θα τα κατάφερνα».

Σε αντίθεση μ’ αυτό, η 20χρονη γυναίκα θυμάται τους φόβους της. «Ερωτήματα άρχισαν να διαπερνούν το μυαλό μου: ‘Πώς θα είναι η εμφάνισή μου; Θα μπορέσω να συνεχίσω να οδηγώ αυτοκίνητο; Θα μπορώ ακόμη να είμαι φυσικώς δραστήρια; Θα το προσέξει κανένας ότι φορώ τεχνητό μάτι; Θα δεχτεί κάποιος να με παντρευτεί;’»

Και στις δυο περιπτώσεις, δεν τους εξήγησε κανένας τι να αναμένουν ή πώς να το αντιμετωπίσουν. Ευτυχώς όμως, οι φόβοι και οι προσαρμογές που πρέπει να κάνουν οι μονόφθαλμοι ασθενείς, είναι μερικοί άλλοι τομείς με τους οποίους η ASO έχει αρχίσει να ασχολείται στα πρόσφατα χρόνια. Όχι μόνο ακούν τα μέλη του συλλόγου διαλέξεις για τη βελτίωση των μεθόδων της ιατρικής και αισθητικής, αλλά λαβαίνουν επίσης και πρακτικές πληροφορίες σχετικά με το ρόλο τους στην προετοιμασία του ασθενή για τη νέα του κατάσταση.

Όταν Ανοιχτούν Όλα τα «Παράθυρα» και Πάλι

Αν και έχει γίνει θαυμάσια πρόοδος για τη βελτίωση της ζωής του μονόφθαλμου ασθενή, δεν έχει καταφέρει κανένας να εξαλείψει την τυφλότητα. Ωστόσο, αυτό ακριβώς είναι εκείνο που λέει η Αγία Γραφή ότι θα συμβεί στο κοντινό μέλλον. Αναφέρει περιστατικά τυφλών ανθρώπων που θεραπεύτηκαν. (Ματθαίος 15:30, 31· Ιωάννης 9:1-6) Τα περιστατικά αυτά αποδεικνύουν ότι η υπόσχεση του Ιεχωβά Θεού να αποκαταστήσει την όραση σε όλα τα τυφλά μάτια είναι αξιόπιστη. Τα γεγονότα που υποστηρίζουν τα λόγια του, υπάρχουν. (Ησαΐας 55:10, 11) Αναφερόμενο σ’ εκείνη την ημέρα που τα «παράθυρα» θα ανοίξουν και πάλι, το εδάφιο Ησαΐας 35:5 λέει: «Τότε οι οφθαλμοί των τυφλών θέλουσιν ανοιχθή».

Το «τότε» δεν έχει έρθει ακόμα, έτσι χρειάζεται ‘μάτια πίστης’ για να το δούμε αυτό τώρα. Αλλά αφού ο Θεός δεν μπορεί να πει ψέματα, τότε ‘η όραση’ αυτή δεν βασίζεται πάνω σε τυφλή πίστη.—Τίτον 1:2.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο/Διάγραμμα στη σελίδα 23]

Πώς Κατασκευάζεται ο Τεχνητός Οφθαλμός

(Η μέθοδος μπορεί να διαφέρει από τον έναν οφθαλμοτεχνίτη στον άλλο )

(1) Λαμβάνεται ένα αποτύπωμα της επιφάνειας του εμφυτεύματος (ή του μοσχεύματος). Πρώτα, ένα διαφανές πλαστικό κέλυφος σαν μεγάλος φακός επαφής τοποθετείται πάνω στο εμφύτευμα. Κατόπιν, μια λευκή, εύπλαστη ουσία που ονομάζεται αλγινικόν εισάγεται πίσω από το πλαστικό κέλυφος, και παίρνει το αποτύπωμα του σχήματος του εμφυτεύματος (Α). Από το αποτύπωμα αυτό κατασκευάζεται ένα πέτρινο καλούπι. Κατόπιν ένας σκούρος δίσκος, στο μέγεθος της ίριδας τοποθετείται στο κέντρο του νέου οφθαλμού για να δείχνει τη θέση της ίριδας. Το καλούπι και το αποτύπωμα τοποθετούνται μέσα σε ένα μεταλλικό περίβλημα και ψήνονται (θερμαίνονται κάτω από πίεση) (Β). Ο οφθαλμός βγαίνει ως ένα λευκό, κοίλο, πλαστικό κέλυφος (Γ). Ενόσω ο ασθενής κάθεται και περιμένει εκεί, αρχίζει το ζωγράφισμα του οφθαλμού.

(2) Ο σκληρός χιτώνας, δηλαδή το λευκό του ματιού, χρωματίζεται, αφού ο πραγματικός σκληρός χιτώνας τείνει να έχει απόχρωση προς το γαλάζιο ή το κίτρινο. Ζωγραφίζεται η ίριδα—καθώς και διάφορα στίγματα, κηλίδες ή οποιεσδήποτε άλλες λεπτομέρειες—για να ταιριάξει με τον πραγματικό οφθαλμό (Δ).

(3) Τα «αγγεία» είναι λεπτότατες, κόκκινες, μεταξωτές κλωστές. Αυτές ρίχνονται πάνω στο σκληρό χιτώνα και τις στριφογυρίζουν μέχρις ότου να υπάρχουν τόσα αγγεία όσα και στο πραγματικό μάτι και η εμφάνισή τους να ταιριάζει (Ε).

(4) Η κόρη του οφθαλμού είναι μια μαύρη κουκίδα που κόβεται από ένα φύλλο χλωριούχου πολυβινύλιου με ένα εργαλείο όμοιο με διατρητή χαρτιών. Το μέγεθος καθορίζεται από την ηλικία του ασθενή και από το πώς αντιδράει στο φως η αληθινή κόρη. Έπειτα, ο οφθαλμός ψήνεται, στιλβώνεται και τοποθετείται στην κόγχη άλλη μια φορά.

Από το αποτύπωμα μέχρι το τελικό αποτέλεσμα, ο οφθαλμός χρειάζεται περίπου οχτώ ώρες για να κατασκευαστεί. Πώς συγκρατείται ο τεχνητός οφθαλμός στη κόγχη; Τοποθετείται όπως ένας φακός επαφής πάνω σ’ ένα πραγματικό μάτι και κατόπιν συμπιέζεται για να αφαιρεθεί όλος ο αέρας από μέσα. Είναι πολύ ασφαλής όταν είναι στη θέση του· οι φυσικές δραστηριότητες δεν θα τον μετακινήσουν από εκεί. Ωστόσο, μπορεί εύκολα και ανώδυνα να αφαιρεθεί με δυο δάκτυλα.

[Διάγραμμα]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Α

Πλαστικό Κέλυφος

Αλγινικόν

Εμφύτευμα

Β

Μεταλλικό Περίβλημα

Πέτρινο Καλούπι

Κάθετος τομή που δείχνει οφθαλμό που ψήνεται σε μεταλλικό περίβλημα

Γ Δ Ε

Άποψη από Εμπρός

Άποψη από Πίσω

[Διάγραμμα στη σελίδα 21]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Τεχνητός οφθαλμός τοποθετημένος πάνω στο εμφύτευμα

Οφθαλμός

Σάρκα

Εμφύτευμα