Το Καλύτερο Είδος Βοήθειας Είναι Διαθέσιμο!

ΓΙΑ ΤΟΝ Χριστιανό η εκλογή και ο βαθμός στον οποίο θα παρασχεθεί περίθαλψη σε κάποιον που βρίσκεται στο τελικό στάδιο μιας θανατηφόρας ασθένειας μπορεί να εγείρει βαθιά ερωτήματα. Για παράδειγμα:

Θα ήταν αντιγραφικό να κάνει κάποιος λιγότερο από το καλύτερο δυνατό για τη διατήρηση της ζωής; Και αν από ηθική άποψη είναι επιτρεπτό να αφήσουμε κάποιον να πεθάνει με φυσιολογικό θάνατο, χωρίς κάποια ύστατη παρέμβαση για να παραταθεί η ζωή του, τι θα πούμε για την ευθανασία—μια εκούσια, θετική ενέργεια η οποία θέτει τέλος στα παθήματα του ασθενούς, ουσιαστικά συντομεύοντας ή τερματίζοντας τη ζωή του;

Στις μέρες μας και στην εποχή μας, αυτά είναι σημαντικά ερωτήματα. Ωστόσο, δεν είμαστε αβοήθητοι όσον αφορά την απάντησή τους.

Ένας θεόπνευστος συγγραφέας δήλωσε πολύ σωστά: «Ο Θεός είναι καταφυγή ημών και δύναμις, βοήθεια ετοιμοτάτη εν ταις θλίψεσι». (Ψαλμός 46:1) Αυτό αληθεύει και μ’ εμάς καθώς εξετάζουμε το συγκεκριμένο ζήτημα. Ο Ιεχωβά Θεός είναι η πηγή της σοφότερης, της πιο έμπειρης βοήθειας. Εκείνος έχει παρατηρήσει τη ζωή δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Γνωρίζει—καλύτερα από οποιονδήποτε γιατρό ή ειδήμονα σε θέματα ηθικής, ή εισαγγελέα—τι είναι το καλύτερο. Ας δούμε λοιπόν τι είδους βοήθεια έχει κάνει διαθέσιμη για εμάς.—Ψαλμός 25:4, 5, ΜΝΚ· Εβραίους 4:16.

Σωστή Άποψη για τη Ζωή

Θα ήταν καλό να καταλάβουμε ότι η φιλοσοφία διατήρησης της ζωής πάση θυσία δεν χαρακτηρίζει αποκλειστικά και μόνο τους τεχνοκράτες της ιατρικής επιστήμης. Είναι άμεσο προϊόν της σύγχρονης κοσμικής φιλοσοφίας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Αν η τωρινή ζωή είναι το παν που υπάρχει, τότε πιθανόν να φαινόταν ότι η ατομική μας ζωή πρέπει να διατηρηθεί κάτω από όλες τις περιστάσεις και πάση θυσία. Αλλά σε μερικές περιπτώσεις αυτή η κοσμική φιλοσοφία είχε ως αποτέλεσμα τεχνικούς εφιάλτες—άνθρωποι με χαμένες τις αισθήσεις τους διατηρήθηκαν στη «ζωή» επί χρόνια με τη βοήθεια μηχανημάτων.

Από την άλλη μεριά, υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν στην αθανασία της ανθρώπινης ψυχής. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία τους, αυτή η ζωή δεν είναι παρά ένας ενδιάμεσος σταθμός στο δρόμο προς κάτι καλύτερο. Ο Πλάτων, ένας από τους θεμελιωτές αυτής της φιλοσοφίας, εξέφρασε την εξής πεποίθηση:

«Ο θάνατος εν από τα δύο βέβαια είναι, ή δηλαδή κάτι σαν τελεία μηδένισις, τέτοια, που να μην έχη ο νεκρός καμμιάν αίσθησι κανενός, ή, όπως λέγουν, κάποια μεταβολή ίσως είναι και μετοίκησις της ψυχής από τον εδώ τόπο σ’ άλλον. . . . Αν λοιπόν κάτι τέτοιο είναι ο θάνατος, εγώ τουλάχιστον τον θεωρώ κέρδος».

Το άτομο που πιστεύει κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θεωρεί το θάνατο ευπρόσδεκτο φίλο και να επισπεύσει μάλιστα τον ερχομό του. Ωστόσο, η Αγία Γραφή διδάσκει ότι η ζωή είναι αφιερωμένη στον Ιεχωβά. «Μετά σού είναι η πηγή της ζωής», έγραψε ο θεόπνευστος ψαλμωδός. (Ψαλμός 36:9) Πρέπει, λοιπόν, ένας αληθινός Χριστιανός να δεχτεί να συμμετάσχει σε ευθανασία;

Μερικοί πιστεύουν ότι η Αγία Γραφή κάνει κάποια μνεία του ζητήματος αυτού στην περίπτωση που ο Βασιλιάς Σαούλ, ο οποίος ήταν σοβαρά τραυματισμένος, παρακάλεσε τον οπλοφόρο του να τον σκοτώσει. Αυτό το βλέπουν ως μια μορφή ευθανασίας, μια εσκεμμένη ενέργεια επίσπευσης του θανάτου, για κάποιον ο οποίος ήταν ήδη ετοιμοθάνατος. Ένας Αμαληκίτης ισχυρίστηκε αργότερα ότι υπάκουσε στην επιθυμία του Σαούλ να τον θανατώσουν. Αλλά μήπως θεωρήθηκε καλή η πράξη του Αμαληκίτη επειδή είχε θέσει τέλος στο μαρτύριο του Σαούλ; Κάθε άλλο. Ο Δαβίδ, ο χρισμένος του Ιεχωβά, διέταξε να θανατωθεί ο Αμαληκίτης λόγω της ενοχής αίματος που τον βάρυνε. (1 Σαμουήλ 31:3, 4· 2 Σαμουήλ 1:2-16) Αυτό το Γραφικό γεγονός, λοιπόν, δεν δικαιολογεί με κανέναν τρόπο οποιαδήποτε ανάμειξη του Χριστιανού σε ευθανασία.a

Μήπως αυτό σημαίνει, όμως, ότι ο Χριστιανός πρέπει να κάνει ό,τι είναι δυνατό από τεχνολογική άποψη για να παρατείνει μια ζωή που τελειώνει; Πρέπει να παρατείνει κανείς τη διαδικασία του θανάτου όσο το δυνατόν περισσότερο; Οι Γραφές διδάσκουν ότι ο θάνατος είναι, όχι φίλος του ανθρώπου, αλλά εχθρός του. (1 Κορινθίους 15:26) Επιπλέον, οι νεκροί ούτε υποφέρουν ούτε απολαμβάνουν ευδαιμονία, αλλά βρίσκονται σε μια κατάσταση όμοια με αυτή του ύπνου. (Ιώβ 3:11, 13· Εκκλησιαστής 9:5, 10· Ιωάννης 11:11-14· Πράξεις 7:60) Οι μελλοντικές προοπτικές ζωής για τους νεκρούς εξαρτώνται απόλυτα από τη δύναμη του Θεού να τους αναστήσει μέσω του Ιησού Χριστού. (Ιωάννης 6:39, 40) Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι ο Θεός μάς έχει προμηθεύσει αυτή την υποβοηθητική γνώση: Ο θάνατος δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να αδημονούμε ούτε όμως είμαστε υποχρεωμένοι να καταφεύγουμε σε απεγνωσμένες προσπάθειες για να παρατείνουμε τη διαδικασία του θανάτου.

Χριστιανικές Κατευθυντήριες Γραμμές

Σύμφωνα με ποιες κατευθυντήριες γραμμές θα μπορούσε να ενεργήσει ένας Χριστιανός σε περίπτωση που κάποιο αγαπημένο του πρόσωπο βρισκόταν στο τελικό στάδιο μιας θανατηφόρας ασθένειας;

Πρώτα-πρώτα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι κάθε κατάσταση που αφορά μια θανατηφόρα ασθένεια είναι διαφορετική, τραγικά διαφορετική, και συνεπώς δεν υπάρχουν γενικοί κανόνες. Επιπρόσθετα, ο Χριστιανός πρέπει να προσέχει να δείχνει σεβασμό για τους νόμους της χώρας που αφορούν τέτοιες περιπτώσεις. (Ματθαίος 22:21) Να θυμάστε, επίσης, ότι κανένας στοργικός Χριστιανός δεν θα συνηγορούσε υπέρ της ιατρικής αμέλειας.

Μόνο όταν η ασθένεια έχει αναντίρρητα προχωρήσει στο τελικό στάδιο (έχει διευκρινιστεί καθαρά πως δεν υπάρχει πια καμιά ελπίδα) θα πρέπει να εξετάζεται η περίπτωση να ζητηθεί η διακοπή της λειτουργίας των μηχανημάτων που διατηρούν τη ζωή. Σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν υπάρχει Γραφικός λόγος να επιμείνουμε στη χρήση ιατρικής τεχνολογίας που απλώς θα παρέτεινε τη διαδικασία του θανάτου η οποία έχει ήδη προχωρήσει πολύ.

Αυτές οι καταστάσεις είναι συχνά πολύ δύσκολες και πιθανόν να περιλαμβάνουν αγωνιώδεις αποφάσεις. Για παράδειγμα, πώς μπορεί να ξέρει κάποιος πότε δεν υπάρχει πια καμιά ελπίδα; Αν και κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος, χρειάζεται να κάνουμε χρήση της λογικής σε συνάρτηση με προσεκτικές συμβουλές. Μια ιατρική εφημερίδα που περιέχει συμβουλές για γιατρούς σχολιάζει:

«Αν υπάρχει διαφωνία σχετικά με τη διάγνωση ή με την πρόγνωση ή και με τα δύο, πρέπει να συνεχιστεί η μέθοδος διατήρησης της ζωής, ώσπου οι γιατροί να καταλήξουν σε κάποια λογική συμφωνία. Ωστόσο, η εμμονή στη βεβαιότητα, όταν ξεπερνάει τα λογικά όρια, μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση το γιατρό που ασχολείται με τις δυνατότητες θεραπείας σε περιπτώσεις που είναι ολοφάνερο ότι δεν υπάρχει πια καμιά ελπίδα. Ένα σπάνιο δημοσίευμα σχετικά με το ότι κάποιος ασθενής που βρισκόταν σε παρόμοια κατάσταση επέζησε δεν αποτελεί πρώτιστο λόγο για να συνεχιστεί μια δραστική θεραπευτική αγωγή. Αυτές οι αμελητέες στατιστικά πιθανότητες δεν υπερτερούν των λογικών προσδοκιών για το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα το οποίο και θα κατευθύνει τις αποφάσεις περί θεραπείας».

Ο Χριστιανός που βρίσκεται σε μια τέτοια δυσχερή θέση, είτε είναι ασθενής είτε συγγενής, δικαιωματικά αναμένει βοήθεια από το γιατρό του. Η ίδια ιατρική εφημερίδα καταλήγει: «Εν πάση περιπτώσει, δεν θα ήταν δίκαιο από μέρους του γιατρού να δώσει απλώς στον ασθενή έναν όγκο με ιατρικά περιστατικά και επιλογές και να τον αφήσει μετέωρο, χωρίς περαιτέρω καθοδήγηση, όσον αφορά τις εναλλακτικές πορείες ενέργειας ή αδράνειας».

Οι τοπικοί Χριστιανοί πρεσβύτεροι, που είναι ώριμοι διάκονοι, μπορούν επίσης να αποδειχτούν ιδιαίτερα πολύτιμοι. Φυσικά, ο ασθενής και η άμεση οικογένειά του πρέπει να πάρουν μόνοι τους μια ισορροπημένη απόφαση σ’ αυτή την πολύ τεταμένη από πλευράς συναισθημάτων κατάσταση.

Τέλος, κάντε στοχασμούς σ’ αυτά τα σημεία. Οι Χριστιανοί θέλουν πολύ να παραμείνουν ζωντανοί για να απολαμβάνουν την υπηρεσία προς τον Θεό. Αντιλαμβάνονται, ωστόσο, ότι στο τωρινό σύστημα όλοι μας είμαστε ετοιμοθάνατοι· μ’ αυτή την έννοια όλοι μας είμαστε στο τελικό στάδιο μιας θανατηφόρας ασθένειας. Μόνο μέσω του λυτρωτικού αίματος του Ιησού Χριστού έχουμε την ελπίδα να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση.—Εφεσίους 1:7.

Αν ο θάνατος πλήξει κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο, όσο σκληρό και αν είναι αυτό το γεγονός, εμείς δεν έχουμε εγκαταλειφθεί ώστε να αγωνιούμε και να θλιβόμαστε «καθώς και οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα». (1 Θεσσαλονικείς 4:13) Αντίθετα, μπορούμε να βρούμε παρηγοριά στο γεγονός ότι κάναμε το καλύτερο δυνατό, μέσα στα λογικά πλαίσια, για το ασθενές αγαπημένο μας πρόσωπο και ότι κάθε ιατρική βοήθεια που χρησιμοποιήσαμε ήταν στην καλύτερη περίπτωση προσωρινή. Έχουμε, ωστόσο, τη χαροποιά υπόσχεση Εκείνου που θα μας απελευθερώσει απ’ όλα αυτά τα προβλήματα όταν ‘καταργηθεί ο έσχατος εχθρός, ο θάνατος’.—1 Κορινθίους 15:26.

Ναι, τελικά το καλύτερο είδος βοήθειας για τους ετοιμοθάνατους θα έρθει από τον Θεό, ο οποίος έδωσε ζωή στους πρώτους ανθρώπους και ο οποίος υπόσχεται ανάσταση για εκείνους που εξασκούν πίστη σ’ αυτόν και στον Γιο του, τον Ιησού Χριστό.—Ιωάννης 3:16· 5:28, 29.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Υποστηρίζει ο θάνατος του Σαούλ την ευθανασία;