Κεφάλαιο 11

‘Εξακολουθήστε να Επιζητείτε Πρώτα τη Βασιλεία’

 1. (α) Γιατί, πριν από 1.900 χρόνια, είπε ο Ιησούς να επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία; (β) Ποιο ερώτημα θα πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας;

ΠΡΙΝ από 1.900 και πλέον χρόνια, σε μια ομιλία που εκφωνήθηκε στη Γαλιλαία, ο Ιησούς παρότρυνε τους ακροατές του: «Εξακολουθήστε, λοιπόν, να επιζητείτε πρώτα τη βασιλεία και τη δικαιοσύνη του». Γιατί όμως; Μήπως δεν επρόκειτο να ενθρονιστεί ο Χριστός έπειτα από πολλούς αιώνες; Ναι. Αλλά αυτή η Μεσσιανική Βασιλεία είναι το μέσο με το οποίο θα δικαιωθεί το άγιο όνομα του Ιεχωβά και θα εκπληρωθεί ο μεγαλειώδης σκοπός Του για τη γη. Όποιος εκτιμάει πραγματικά το πόσο σημαντικό είναι αυτό θα δώσει στη Βασιλεία την πρώτη θέση στη ζωή του. Αυτό αλήθευε τον πρώτο αιώνα και ασφαλώς αληθεύει και τώρα που η Βασιλεία κυβερνάει. Δείχνει ο τρόπος της ζωής σας ότι επιζητείτε πρώτα τη Βασιλεία του Θεού;—Ματθ. 6:33.

 2. Ποια είναι τα πράγματα που επιδιώκουν με λαχτάρα οι άνθρωποι γενικά;

² Οι άνθρωποι γενικά ενδιαφέρονται περισσότερο για άλλα πράγματα. Επιδιώκουν με λαχτάρα πλούτη και το ρουχισμό, την τροφή και άλλα υλικά αγαθά και απολαύσεις τα οποία μπορούν να αγοράσουν με χρήματα. (Ματθ. 6:31, 32) Ο τρόπος της ζωής τους δείχνει ότι είναι κυρίως απασχολημένοι με τον εαυτό τους και με τις απολαύσεις. Στη ζωή τους, ο Θεός μπαίνει σε δεύτερη θέση—αν πιστεύουν καν σε αυτόν.

 3. (α) Ποιο είδος θησαυρών ενθάρρυνε ο Ιησούς τους μαθητές του να επιζητούν, και γιατί; (β) Γιατί δεν υπήρχε ανάγκη να ανησυχούν υπερβολικά για τις υλικές ανάγκες;

³ Αλλά ο Ιησούς έδωσε στους μαθητές του την εξής συμβουλή: «Σταματήστε να συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς πάνω στη γη», επειδή κανένα από αυτά τα αποκτήματα δεν διαρκεί για πάντα. «Απεναντίας», είπε, «να συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς στον ουρανό», υπηρετώντας τον Ιεχωβά. Παρότρυνε τους ακολούθους του να κρατούν το μάτι τους «απλό», συγκεντρώνοντας την προσοχή τους σε ένα μόνο πράγμα, την εκτέλεση του θελήματος του Θεού. «Δεν μπορείτε να υπηρετείτε ως δούλοι τον Θεό και τον Πλούτο», τους είπε. Τι θα γινόταν όμως με τις υλικές ανάγκες—την τροφή, το ρουχισμό και τη στέγαση; «Σταματήστε να ανησυχείτε», συμβούλεψε ο Ιησούς. Έστρεψε την προσοχή τους στα πουλιά—ο Θεός τα τρέφει. Ενθάρρυνε τους ακολούθους του να πάρουν ένα μάθημα από τα λουλούδια—ο Θεός τα ντύνει με πανέμορφο τρόπο. Δεν αξίζουν οι νοήμονες ανθρώπινοι υπηρέτες του Ιεχωβά περισσότερο από οποιοδήποτε από αυτά; «Εξακολουθήστε, λοιπόν, να επιζητείτε πρώτα τη βασιλεία και τη δικαιοσύνη του, και όλα αυτά τα άλλα [απαραίτητα] πράγματα θα σας προστεθούν». (Ματθ. 6:19-34) Το πιστεύετε εσείς αυτό; Το δείχνουν αυτό οι πράξεις σας;

Μην Αφήσετε να Καταπνίγει η Αλήθεια της Βασιλείας

 4. Αν κάποιος δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στα υλικά πράγματα, ποιο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα; Δώστε παράδειγμα.

⁴ Αν κάποιος ανησυχεί υπερβολικά για τα υλικά πράγματα, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά. Ακόμη και αν ισχυρίζεται ότι ενδιαφέρεται για τη Βασιλεία, αν στην καρδιά του βάζει άλλα πράγματα πρώτα, η αλήθεια της Βασιλείας θα καταπνιγεί. (Ματθ. 13:18, 19, 22) Για παράδειγμα, σε μια περίπτωση ένας πλούσιος νεαρός άρχοντας ρώτησε τον Ιησού: «Τι πρέπει να κάνω για να κληρονομήσω αιώνια ζωή;» Η απόκρισή του στην απάντηση του Ιησού έδειξε ότι ζούσε ηθική ζωή και ότι συμπεριφερόταν καλά στους άλλους. Αλλά ήταν υπερβολικά προσκολλημένος στα υλικά του αποκτήματα. Δεν μπορούσε να τα αποχωριστεί προκειμένου να γίνει ακόλουθος του Χριστού. Γι’ αυτό έχασε μια ευκαιρία που θα μπορούσε να τον οδηγήσει στο να είναι άρχοντας μαζί με τον Χριστό στην ουράνια Βασιλεία. Όπως είπε ο Ιησούς σε αυτή την περίπτωση: «Πόσο δύσκολο θα είναι να μπουν στη βασιλεία του Θεού εκείνοι που έχουν χρήματα!»—Μάρκ. 10:17-23.

 5. (α) Με ποια πράγματα ενθάρρυνε ο Παύλος τον Τιμόθεο να είναι ικανοποιημένος, και γιατί; (β) Πώς χρησιμοποιεί ο Σατανάς τη «φιλαργυρία» ως καταστροφική παγίδα;

⁵ Χρόνια αργότερα, ο απόστολος Παύλος έγραψε στον Τιμόθεο ο οποίος ήταν τότε στην Έφεσο, ένα πλούσιο εμπορικό κέντρο. Του υπενθύμισε: «Δεν φέραμε τίποτα στον κόσμο ούτε και μπορούμε να πάρουμε μαζί μας τίποτα. Έτσι λοιπόν, έχοντας διατροφή και σκεπάσματα, θα είμαστε ικανοποιημένοι με αυτά». Το να εργάζεται κάποιος για να προμηθεύει κατάλληλη «διατροφή και σκεπάσματα» για τον εαυτό του και την οικογένειά του είναι ορθό. Αλλά ο Παύλος προειδοποίησε: «Εκείνοι που είναι αποφασισμένοι να πλουτίσουν πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα και πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, οι οποίες βυθίζουν τους ανθρώπους σε καταστροφή και απώλεια». Ο Σατανάς είναι ύπουλος. Στην αρχή μπορεί να δελεάσει κάποιον σε μικρά πράγματα. Συνήθως αυτό ακολουθείται από μεγαλύτερη πίεση—ίσως η ευκαιρία για προαγωγή σε μια εργασία με μεγαλύτερο μισθό, η οποία όμως απαιτεί το χρόνο που προηγουμένως διέθετε το άτομο για πνευματικά ζητήματα. Αν δεν προσέξουμε, «η φιλαργυρία» μπορεί να καταπνίξει τα σημαντικότατα συμφέροντα της Βασιλείας. Όπως το έθεσε ο Παύλος: «Επιδιώκοντας [τη φιλαργυρία] μερικοί έχουν παροδηγηθεί από την πίστη και έχουν μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους».—1 Τιμ. 6:7-10.

 6. (α) Για να μην παγιδευτούμε, τι πρέπει να κάνουμε; (β) Είναι αυτό ρεαλιστικό αν λάβουμε υπόψη μας την οικονομική κατάσταση του κόσμου σήμερα;

⁶ Με γνήσια αγάπη για το Χριστιανό αδελφό του, ο Παύλος παρότρυνε τον Τιμόθεο: «Να φεύγεις από αυτά τα πράγματα», και: «Να αγωνίζεσαι τον καλό αγώνα της πίστης». (1 Τιμ. 6:11, 12) Αν θέλουμε να μην παρασύρει και εμάς ο υλιστικός τρόπος ζωής του κόσμου που μας περιβάλλει, χρειάζεται να καταβάλλουμε ειλικρινείς προσπάθειες. Αν, όμως, αγωνιζόμαστε σε αρμονία με την πίστη μας, ο Ιεχωβά ποτέ δεν θα μας εγκαταλείψει. Άσχετα με την ακρίβεια και την ευρέως διαδεδομένη ανεργία, ο Θεός θα φροντίσει να έχουμε οπωσδήποτε αυτά που πραγματικά χρειαζόμαστε.—Εβρ. 13:5, 6.

Οι Πρώτοι Μαθητές Παρέχουν ένα Υπόδειγμα

 7. Όταν ο Ιησούς έστειλε τους αποστόλους να κηρύξουν στον Ισραήλ, ποιες οδηγίες τους έδωσε, και γιατί ήταν αυτές κατάλληλες;

⁷ Ο Ιησούς, αφού έδωσε στους αποστόλους του κατάλληλη εκπαίδευση, τους απέστειλε στον Ισραήλ για να κηρύξουν τα καλά νέα. «Η βασιλεία των ουρανών έχει πλησιάσει». Τι συγκινητικό άγγελμα ήταν αυτό! Ο Ιησούς Χριστός, ο Μεσσιανικός Βασιλιάς, ήταν ανάμεσά τους. Εφόσον οι απόστολοι είχαν αφιερωθεί στην υπηρεσία του Θεού, ο Ιησούς τούς παρότρυνε να έχουν την πεποίθηση ότι ο Θεός θα φρόντιζε για αυτούς. Γι’ αυτό τους είπε: «Μην πάρετε τίποτα για το ταξίδι, ούτε μπαστούνι ούτε σακίδιο τροφίμων ούτε ψωμί ούτε ασημένια νομίσματα· ούτε να έχετε δύο εσωτερικά ενδύματα. Αλλά σε οποιοδήποτε σπίτι μπείτε, εκεί να μένετε και από εκεί να φεύγετε». (Ματθ. 10:5-10· Λουκ. 9:1-6· 10:4-7) Ο Ιεχωβά θα φρόντιζε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες τους μέσω των συμπατριωτών τους, των Ισραηλιτών, για τους οποίους η φιλοξενία ήταν κάτι το συνηθισμένο.

 8. (α) Γιατί έδωσε ο Ιησούς διαφορετικές οδηγίες λίγο πριν από το θάνατό του; (β) Παρ’ όλα αυτά, ποιο πράγμα έπρεπε να εξακολουθεί να είναι σε πρώτη θέση στη ζωή τους;

⁸ Αργότερα, λίγο πριν από το θάνατό του, ο Ιησούς προειδοποίησε τους αποστόλους του σχετικά με το γεγονός ότι θα έκαναν έργο κάτω από διαφοροποιημένες συνθήκες. Ως αποτέλεσμα της επίσημης εναντίωσης, ίσως να μην εκδηλωνόταν τόσο πρόθυμα φιλοξενία στον Ισραήλ. Επίσης, σύντομα θα μετέδιδαν το άγγελμα της Βασιλείας σε χώρες Εθνικών. Τώρα έπρεπε να έχουν μαζί τους «πουγκί» και «σακίδιο τροφίμων». Παρ’ όλα αυτά, θα έπρεπε να εξακολουθούν να επιζητούν πρώτα τη Βασιλεία του Ιεχωβά και τη δικαιοσύνη του, με την πεποίθηση ότι ο Θεός θα ευλογούσε τις προσπάθειες τις οποίες θα έκαναν για να αποκτήσουν τη διατροφή και τα σκεπάσματα που χρειάζονταν.—Λουκ. 22:35-37.

 9. (α) Πώς είχε ο Παύλος συνεχώς τη Βασιλεία στην πρώτη θέση; (β) Πώς καλύπτονταν οι υλικές του ανάγκες; (γ) Ποιες συμβουλές έδωσε στους άλλους για αυτά τα ζητήματα;

⁹ Ο απόστολος Παύλος έθεσε ένα θαυμάσιο παράδειγμα σχετικά με το πώς μπορεί να εφαρμόζει κάποιος τη συμβουλή του Ιησού. Ο Παύλος οικοδόμησε τη ζωή του γύρω από τη διακονία. (Πράξ. 20:24, 25) Όταν πήγαινε σε μια περιοχή για να κηρύξει, φρόντιζε για τις υλικές του ανάγκες με το να εργάζεται ως σκηνοποιός. Δεν περίμενε να τον φροντίζουν οι άλλοι. (Πράξ. 18:1-4· 1 Θεσ. 2:9· 1 Κορ. 9:18) Ωστόσο, δεχόταν με ευγνωμοσύνη τη φιλοξενία και τα δώρα όταν οι άλλοι ήθελαν να εκφράσουν με αυτόν τον τρόπο την αγάπη τους και την εκτίμησή τους. (Πράξ. 16:15, 34· Φιλιπ. 4:15-17) Δεν ενθάρρυνε τους Χριστιανούς άντρες και τις Χριστιανές γυναίκες να παραμελούν τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις για να πάνε να κηρύξουν, αλλά αντίθετα τους ενθάρρυνε να χειρίζονται τις διάφορες ευθύνες τους με ισορροπημένο τρόπο. Τους συμβούλεψε να εργάζονται με τα χέρια τους, να αγαπούν την οικογένειά τους και να δίνουν απλόχερα σε άλλους. (Εφεσ. 4:28· 2 Θεσ. 3:7-12· Τίτο 2:3-5) Τους παρότρυνε επίσης να θέτουν την εμπιστοσύνη τους, όχι στα υλικά αποκτήματα, αλλά στον Θεό, και να χρησιμοποιούν τη ζωή τους με τρόπο που να δείχνει ότι κατανοούν πραγματικά ποια είναι τα πιο σπουδαία πράγματα στη ζωή. Σε αρμονία με τις διδασκαλίες του Ιησού, αυτό σήμαινε να επιζητούν πρώτα τη Βασιλεία του Θεού και τη δικαιοσύνη του.—Φιλιπ. 1:9-11.

Να Έχετε τη Βασιλεία Πρώτη στη Ζωή Σας

10. (α) Τι σημαίνει να ‘επιζητούμε πρώτα τη βασιλεία’; (β) Αλλά τι δεν πρέπει να παραμελούμε;

¹⁰ Σε ποιο βαθμό μεταδίδουμε εμείς προσωπικά τα καλά νέα της Βασιλείας σε άλλους; Αυτό εξαρτάται, εν μέρει, από τις περιστάσεις μας και, σε μεγάλο βαθμό, από το βάθος της εκτίμησής μας. Να θυμάστε ότι ο Ιησούς δεν είπε: ‘Να επιζητείτε τη Βασιλεία όταν δεν έχετε τίποτα άλλο να κάνετε’. Ούτε είπε: ‘Εφόσον μιλάτε για τη Βασιλεία πού και πού, δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα άλλο’. Δεν είπε: ‘Ξεκινήστε εκδηλώνοντας ζήλο για τα συμφέροντα της Βασιλείας· όμως αν φαίνεται ότι το νέο σύστημα αργεί να έρθει, εξακολουθήστε να κάνετε κάτι στην υπηρεσία του Θεού, αλλά να ζείτε περισσότερο σαν τους άλλους ανθρώπους’. Επειδή γνώριζε καλά τη σπουδαιότητα της Βασιλείας, εξέφρασε το θέλημα του Πατέρα του σε αυτό το ζήτημα, λέγοντας: «Να ζητάτε συνεχώς τη βασιλεία του». Ή, όπως το κατέγραψε ο απόστολος Ματθαίος: «Εξακολουθήστε, λοιπόν, να επιζητείτε πρώτα τη βασιλεία και τη δικαιοσύνη του». (Λουκ. 12:31· Ματθ. 6:33) Μολονότι οι περισσότεροι από εμάς χρειάζεται να κάνουμε κάποια εργασία προκειμένου να φροντίσουμε για τις υλικές ανάγκες του εαυτού μας και της οικογένειάς μας, αν πραγματικά έχουμε πίστη, τότε η ζωή μας θα περιστρέφεται γύρω από το έργο που μας έχει δώσει ο Θεός και το οποίο σχετίζεται με τη Βασιλεία του. Συγχρόνως, δεν θα παραμελούμε τις οικογενειακές μας ευθύνες.—1 Τιμ. 5:8· Παρ. 29:15.

11. (α) Πώς έδειξε ο Ιησούς σε μια παραβολή το γεγονός ότι δεν θα μπορούσαν όλοι να προσφέρουν το ίδιο στη διάδοση του αγγέλματος της Βασιλείας; (β) Ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο σε αυτό;

¹¹ Μερικοί από εμάς είναι σε θέση να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στη διακονία αγρού από όσο άλλοι. Αλλά στην παραβολή που έδωσε ο Ιησούς σχετικά με τα διάφορα είδη εδάφους, έδειξε ότι όλοι εκείνοι των οποίων οι καρδιές είναι σαν το καλό χώμα θα φέρουν καρπό. Σε ποιο βαθμό; Οι περιστάσεις των ατόμων διαφέρουν. Η ηλικία, η υγεία και οι οικογενειακές ευθύνες είναι διάφοροι παράγοντες που παίζουν ρόλο. Αλλά όταν υπάρχει γνήσια εκτίμηση, πολλά μπορούν να επιτελεστούν.—Ματθ. 13:19, 23.

12. Ποιον υγιή πνευματικό στόχο ενθαρρύνονται να εξετάσουν ιδιαίτερα οι νεαροί;

¹² Είναι καλό να έχουμε στόχους που θα μας βοηθήσουν να επεκτείνουμε τη συμμετοχή μας στη διακονία της Βασιλείας. Οι νεαροί θα πρέπει να σκέφτονται σοβαρά το έξοχο παράδειγμα ενός ζηλωτή νεαρού Χριστιανού, του Τιμόθεου. (Φιλιπ. 2:19-22) Θα υπήρχε κάτι καλύτερο για αυτούς από το να αναλάβουν την ολοχρόνια διακονία όταν τελειώσουν την κοσμική σχολική τους εκπαίδευση; Και οι μεγαλύτεροι, επίσης, θα ωφεληθούν αν θέτουν υγιείς πνευματικούς στόχους.

13. (α) Ποιος αποφασίζει τι μπορείτε να κάνετε εσείς προσωπικά στην υπηρεσία της Βασιλείας; (β) Αν πραγματικά επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία, τι αποδεικνύουμε;

¹³ Αντί να επικρίνουμε εκείνους οι οποίοι, κατά τη γνώμη μας, θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα, η πίστη μας θα πρέπει να μας υποκινεί να εργαζόμαστε για να βελτιωθούμε εμείς προσωπικά ώστε να μπορούμε να υπηρετούμε τον Θεό στο πλήρες ανάλογα με όσα μας επιτρέπουν οι δικές μας περιστάσεις. (Ρωμ. 14:10-12· Γαλ. 6:4) Όπως φάνηκε στην περίπτωση του Ιώβ, ο Σατανάς υποστηρίζει ότι ενδιαφερόμαστε κυρίως για τα υλικά μας αποκτήματα, για την άνεσή μας και για την προσωπική μας ευημερία, καθώς και ότι το κίνητρο με το οποίο υπηρετούμε τον Θεό είναι ιδιοτελές. Αλλά αν πραγματικά επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία, τότε και εμείς θα συμβάλλουμε στο να αποδειχτεί ότι ο Διάβολος είναι πράγματι ένας πολύ μεγάλος ψεύτης. Αποδεικνύουμε ότι στη ζωή μας δεν έχουν την πρώτη θέση τα υλικά αποκτήματα ούτε η προσωπική μας άνεση, αλλά η υπηρεσία του Θεού. Έτσι, αποδεικνύουμε με λόγια και με έργα ότι αγαπάμε βαθιά τον Ιεχωβά, ότι υποστηρίζουμε όσια την κυριαρχία του και ότι αγαπάμε τους συνανθρώπους μας.—Παρ. 27:11· Ιώβ 1:9-11· 2:4, 5.

14. (α) Γιατί είναι ωφέλιμο να έχουμε πρόγραμμα για την υπηρεσία αγρού; (β) Σε ποιο βαθμό συμμετέχουν στην υπηρεσία αγρού πολλοί Μάρτυρες, και γιατί;

¹⁴ Ένα πρόγραμμα μπορεί να μας βοηθήσει να επιτελέσουμε περισσότερα πράγματα από όσα θα κάναμε διαφορετικά. Ο ίδιος ο Ιεχωβά έχει ‘προσδιορισμένους καιρούς’ για την εκπλήρωση του σκοπού του, και θα ήταν καλό να τον μιμηθούμε. (Έξοδ. 9:5· Μάρκ. 1:15· Γαλ. 4:4) Αν είναι δυνατόν, είναι καλό να συμμετέχουμε στη διακονία αγρού μία ή και περισσότερες καθορισμένες φορές κάθε εβδομάδα. Δεκάδες χιλιάδες Μάρτυρες του Ιεχωβά σε όλο τον κόσμο έχουν εγγραφεί βοηθητικοί σκαπανείς και χαίρονται να διαθέτουν κατά μέσο όρο δύο ή και περισσότερες ώρες την ημέρα στο κήρυγμα των καλών νέων. Ορισμένοι το κάνουν αυτό τακτικά· άλλοι, μερικές φορές κάθε χρόνο. Πολλές χιλιάδες άλλα άτομα υπηρετούν ως τακτικοί σκαπανείς, χρησιμοποιώντας κατά μέσο όρο τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα για να διακηρύττουν το άγγελμα της Βασιλείας. Άλλοι πάλι, ως ειδικοί σκαπανείς και ιεραπόστολοι, διαθέτουν πολύ περισσότερο χρόνο στην υπηρεσία της Βασιλείας. Επίσης, είτε είμαστε στην υπηρεσία αγρού είτε όχι, μπορούμε να επιζητούμε να βρίσκουμε ευκαιρίες για να μεταδώσουμε την ελπίδα της Βασιλείας σε κάθε κατάλληλη περίσταση και σε όποιον θέλει να ακούσει. (Παράβαλε Ιωάννης 4:7-15). Όλοι μας πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά το τι ακριβώς συνεπάγεται η προφητεία του Ιησού ότι «αυτά τα καλά νέα της βασιλείας θα κηρυχτούν σε όλη την κατοικημένη γη για μαρτυρία σε όλα τα έθνη· και τότε θα έρθει το τέλος». Η επιθυμία μας θα πρέπει να είναι να συμμετέχουμε σε αυτό το έργο όσο περισσότερο το επιτρέπουν οι περιστάσεις μας.—Ματθ. 24:14· Εφεσ. 5:15-17.

15. Σε σχέση με τη διακονία μας, γιατί πιστεύετε ότι είναι επίκαιρη η συμβουλή του εδαφίου 1 Κορινθίους 15:58;

¹⁵ Ενωμένα, σε όλα τα μέρη της γης, άσχετα με το έθνος στο οποίο ανήκουν, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συμμετέχουν δραστήρια σε αυτό το μεγαλειώδες προνόμιο υπηρεσίας. Εφαρμόζουν στον εαυτό τους τη θεόπνευστη συμβουλή της Αγίας Γραφής: «Να γίνεστε σταθεροί, αμετακίνητοι, έχοντας πάντοτε πολλά να κάνετε στο έργο του Κυρίου, γνωρίζοντας ότι ο κόπος σας δεν είναι μάταιος σε σχέση με τον Κύριο».—1 Κορ. 15:58.

Συζήτηση Ανασκόπησης

● Όταν ο Ιησούς είπε να επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία, τι υπονοούσε ότι θα πρέπει να βάζουμε σε δεύτερη θέση;

● Ποια άποψη πρέπει να έχουμε ως προς τη φροντίδα για τις υλικές ανάγκες του εαυτού μας και της οικογένειάς μας; Ποια βοήθεια θα μας δώσει ο Θεός;

● Έχει σημασία το πόσα κάνουμε στην υπηρεσία της Βασιλείας, τη στιγμή που έχουμε κάποια συμμετοχή; Γιατί;