Το Όνομα του Θεού και οι Μεταφραστές της Αγίας Γραφής

ΣΤΙΣ αρχές του δεύτερου αιώνα, μετά το θάνατο και του τελευταίου αποστόλου, η αποσκίρτηση από τη Χριστιανική πίστη που προειπώθηκε από τον Ιησού και τους ακολούθους του άρχισε να φουντώνει. Ειδωλολατρικές φιλοσοφίες και δοξασίες διείσδυσαν στην εκκλησία· δημιουργήθηκαν αιρέσεις και διαιρέσεις, και η αρχική αγνότητα της πίστης διαφθάρηκε. Και, το όνομα του Θεού έπαψε να χρησιμοποιείται.

Καθώς η αποστάτισσα αυτή Χριστιανοσύνη απλωνόταν, δημιουργήθηκε η ανάγκη να μεταφραστεί η Αγία Γραφή από την πρωτότυπη Εβραϊκή και Ελληνική γλώσσα σε άλλες γλώσσες. Πώς απέδωσαν οι μεταφραστές το όνομα του Θεού στις μεταφράσεις τους; Συνήθως, χρησιμοποιούσαν τη λέξη «Κύριος». Μια μετάφραση με μεγάλη επιρροή εκείνης της εποχής ήταν η Λατινική Βουλγάτα, μια μετάφραση της Αγίας Γραφής που έγινε από τον Ιερώνυμο στην καθομιλουμένη Λατινική. Ο Ιερώνυμος απέδωσε το Τετραγράμματο (ΓΧΒΧ) με τη λέξη Dominus, δηλαδή «Κύριος».

Τελικά, άρχισαν να εμφανίζονται στην Ευρώπη καινούριες γλώσσες όπως η Γαλλική, η Αγγλική και η Ισπανική. Ωστόσο, η Καθολική Εκκλησία αποθάρρυνε τη μετάφραση της Αγίας Γραφής σ’ αυτές τις καινούριες γλώσσες. Έτσι, ενώ οι Ιουδαίοι χρησιμοποιώντας την Αγία Γραφή στην πρωτότυπη Εβραϊκή γλώσσα αρνούνταν να προφέρουν το όνομα του Θεού όταν το έβλεπαν, οι περισσότεροι «Χριστιανοί» άκουγαν την Αγία Γραφή να διαβάζεται στις Λατινικές μεταφράσεις οι οποίες δεν χρησιμοποιούσαν το όνομα.

Με τον καιρό, το όνομα του Θεού ξαναήρθε σε χρήση. Το 1278 εμφανίστηκε στη Λατινική στο έργο Εγχειρίδιο Πίστης (Pugio fidei), του Ραϋμόνδου Μαρτίνι, Ισπανού μοναχού. Ο Ραϋμόνδος Μαρτίνι χρησιμοποίησε τη μορφή Γιοχουα.a Σύντομα μετά απ’ αυτό, το 1303, ο Πορκέτους ντε Σαλβατίκις ολοκλήρωσε ένα έργο με τίτλο Η Νίκη του Πορχέτου Εναντίον των Ασεβών Εβραίων (Victoria Porcheti adversus impios Hebraeos). Σ’ αυτό ανέφερε και το όνομα του Θεού, γράφοντάς το με διάφορους τρόπους Ιοχουαχ, Ιοχουα και Ιχουαχ. Έπειτα, το 1518, ο Πέτρος Γαλατίνος δημοσίευσε ένα έργο με τίτλο Σχετικά με τα Μυστικά της Παγκόσμιας Αλήθειας (De arcanis catholicae veritatis) στο οποίο χρησιμοποιεί το όνομα του Θεού Ιεχουα.

Σε Αγγλική Αγία Γραφή το όνομα για πρώτη φορά εμφανίστηκε το 1530, όταν ο Γουίλλιαμ Τυντέηλ εξέδωσε μια μετάφραση των πρώτων πέντε βιβλίων της Αγίας Γραφής. Σ’ αυτήν περιέλαβε το όνομα του Θεού, που συνήθως γραφόταν Ιεχουαχ, σε αρκετά εδάφια,b και σε μια σημείωση σ’ αυτή την έκδοση έγραψε: «Ιεχωβά είναι το όνομα του Θεού . . . Επιπλέον όταν συναντάτε τη λέξη ΚΥΡΙΟΣ με κεφαλαία γράμματα (εκτός αν έχει γίνει κάποιο λάθος στην εκτύπωση) στα Εβραϊκά είναι Ιεχωβά». Έτσι άρχισε η συνήθεια να χρησιμοποιούν το όνομα του Ιεχωβά σε λίγα μόνο εδάφια και να γράφουν «ΚΥΡΙΟΣ» ή «ΘΕΟΣ» στα περισσότερα άλλα μέρη όπου στο Εβραϊκό Κείμενο συναντιέται το Τετραγράμματο.

Το 1611 δημοσιεύτηκε η Εξουσιοδοτημένη Μετάφραση, που έγινε η πιο πλατιά διαδεδομένη Αγγλική μετάφραση. Σ’ αυτήν, το όνομα εμφανιζόταν τέσσερις φορές στο κύριο κείμενο. (Έξοδος 6:3· Ψαλμός 83:18· Ησαΐας 12:2· 26:4) Το όνομα «Γιαχ», μια ποιητική σύντμηση του ονόματος, εμφανιζόταν στο εδάφιο Ψαλμός 68:4. Και το όνομα εμφανιζόταν πλήρες σε ονόματα τοποθεσιών όπως το «Ιεοβά-ιρέ». (Γένεσις 22:14· Έξοδος 17:15· Κριταί 6:24) Ωστόσο, σύμφωνα με το παράδειγμα του Τυντέηλ, οι μεταφραστές στις περισσότερες περιπτώσεις αντικατέστησαν το όνομα του Θεού με τις λέξεις «ΚΥΡΙΟΣ» ή «ΘΕΟΣ». Αλλά αν το όνομα του Θεού μπορούσε να εμφανίζεται σε τέσσερα εδάφια, γιατί δεν θα μπορούσε να εμφανιστεί και σ’ όλες τις άλλες χιλιάδες εδάφια που το περιέχουν στην πρωτότυπη Εβραϊκή;

Κάτι παρόμοιο συνέβη και με τη Γερμανική γλώσσα. Το 1534 ο Μαρτίνος Λούθηρος εξέδωσε την πλήρη του μετάφραση της Αγίας Γραφής, την οποία βάσισε στις πρωτότυπες γλώσσες. Για κάποιο λόγο δεν περιέλαβε το όνομα του Θεού αλλά χρησιμοποίησε αντικατάστατα, όπως HERR («ΚΥΡΙΟΣ»). Ωστόσο, γνώριζε το θείο όνομα, επειδή σε μια ομιλία πάνω στα εδάφια Ιερεμίας 23:1-8, την οποία έκανε το 1526, είπε: «Αυτό το όνομα, Ιεχωβά, Κύριος, ανήκει αποκλειστικά στον αληθινό Θεό».

Το 1543 ο Λούθηρος έγραψε με χαρακτηριστική ειλικρίνεια: «Το γεγονός ότι [οι Ιουδαίοι] τώρα ισχυρίζονται ότι δεν πρέπει να προφέρεται το όνομα του Ιεχωβά, σημαίνει ότι δεν ξέρουν τι λένε . . . Αν επιτρέπεται να γραφτεί με πένα και μελάνι, γιατί δεν πρέπει να μιλιέται, πράγμα που είναι πολύ καλύτερο από το να γράφεται με πένα και μελάνι; Γιατί δεν λένε επίσης ότι δεν επιτρέπεται να γραφτεί, δεν επιτρέπεται να διαβαστεί ή δεν επιτρέπεται ούτε καν να το σκεφτεί κανείς; Αν λάβουμε υπόψη όλα τα πράγματα, εδώ κάτι δεν πάει καλά». Παρ’ όλα αυτά, ο Λούθηρος δεν είχε διορθώσει τα ζητήματα όταν μετέφρασε την Αγία Γραφή. Ωστόσο, σε μετέπειτα χρόνια, άλλες Γερμανικές μεταφράσεις περιείχαν το όνομα στο κείμενο του εδαφίου Έξοδος 6:3.

Στους αιώνες που ακολούθησαν, οι Βιβλικοί μεταφραστές πήραν τη μια από τις δυο κατευθύνσεις. Μερικοί απέφυγαν οποιαδήποτε χρήση του ονόματος του Θεού, ενώ άλλοι το χρησιμοποίησαν εκτενώς στις Εβραϊκές Γραφές, είτε με τη μορφή Ιεχωβά είτε με τη μορφή Γιαχβέ. Ας εξετάσουμε δύο μεταφράσεις οι οποίες απέφυγαν το όνομα και ας δούμε γιατί σύμφωνα με τους μεταφραστές τους έγινε αυτό.

Γιατί Το Παρέλειψαν

Όταν ο Τζ. Μ. Πόουις Σμιθ και ο Έντγκαρ Τζ. Γκούντσπιντ έφτιαξαν μια σύγχρονη μετάφραση της Αγίας Γραφής το 1935, οι αναγνώστες διαπίστωσαν ότι στα περισσότερα μέρη της Αγίας Γραφής το όνομα του Θεού είχε αντικατασταθεί με τις λέξεις ΚΥΡΙΟΣ και ΘΕΟΣ. Ο λόγος εξηγήθηκε στον πρόλογο: «Σ’ αυτή τη μετάφραση έχουμε ακολουθήσει την ορθόδοξη Ιουδαϊκή παράδοση και αντικαταστήσαμε το όνομα ‘Γιαχβέ’ με τη λέξη ‘ο Κύριος’ και τη φράση ‘ο Κύριος Γιαχβέ’ με τη φράση ‘Κύριος ο Θεός’. Σ’ όλες τις περιπτώσεις όπου έχει αντικατασταθεί το πρωτότυπο ‘Γιαχβέ’ με ‘Κύριος’ ή ‘Θεός’ έχουν χρησιμοποιηθεί μικρά κεφαλαία».

Έπειτα, σε μια ασυνήθιστη αντιστροφή της παράδοσης των Ιουδαίων οι οποίοι διάβαζαν ΓΧΒΧ αλλά πρόφεραν «Κύριος», ο πρόλογος λέει: «Καθένας, λοιπόν, ο οποίος επιθυμεί να διατηρήσει τη γεύση του αρχικού κειμένου δεν έχει παρά να διαβάζει ‘Γιαχβέ’ όποτε βλέπει τη λέξη ΚΥΡΙΟΣ ή ΘΕΟΣ»!

Διαβάζοντάς τα αυτά, αμέσως έρχεται στο νου το ερώτημα: Αν με το να διαβάζουμε «Γιαχβέ» αντί για «ΚΥΡΙΟΣ» κρατάμε τη «γεύση του πρωτότυπου κειμένου», γιατί οι μεταφραστές δεν χρησιμοποίησαν τη λέξη «Γιαχβέ» στη μετάφρασή τους; Γιατί, όπως λένε, ‘αντικατέστησαν’ το όνομα του Θεού με τη λέξη «ΚΥΡΙΟΣ» και επομένως διαστρέφουν τη γεύση του πρωτότυπου κειμένου;

Οι μεταφραστές λένε ότι ακολούθησαν την ορθόδοξη Ιουδαϊκή παράδοση. Ωστόσο είναι αυτό σοφό για ένα Χριστιανό; Να θυμάστε ότι οι Φαρισαίοι, οι τηρητές της ορθόδοξης Ιουδαϊκής παράδοσης, ήταν εκείνοι που απέρριψαν τον Ιησού και για τους οποίους αυτός είπε: «Ηκυρώσατε την εντολήν του Θεού δια την παράδοσίν σας». (Ματθαίος 15:6) Αυτή η αντικατάσταση πραγματικά εξασθενίζει το Λόγο του Θεού.

Το 1952 εκδόθηκε στα Αγγλικά η Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφραση (Revised Standard Version) των Εβραϊκών Γραφών και αυτή η Γραφή επίσης αντικατέστησε το όνομα του Θεού. Αυτό ήταν αξιοσημείωτο επειδή η πρωτότυπη Αμερικανική Στερεότυπη Μετάφραση (American Standard Version), της οποίας αυτή ήταν μια αναθεώρηση χρησιμοποιούσε το όνομα Ιεχωβά σ’ όλες τις Εβραϊκές Γραφές. Επομένως, η παράλειψη του θείου ονόματος ήταν μια σημαντική απομάκρυνση. Γιατί έγινε αυτό;

Στον πρόλογο της Αναθεωρημένης Στερεότυπης Μετάφρασης, διαβάζουμε: «Για δύο λόγους η Επιτροπή επέστρεψε στην πιο γνωστή τακτική της Μετάφρασης Βασιλέως Ιακώβου [δηλαδή, στο να παραλείψει το όνομα του Θεού]: (1) η λέξη ‘Ιεχωβά’ δεν αντιπροσωπεύει ακριβώς κάποια μορφή του Ονόματος που χρησιμοποιήθηκε ποτέ στα Εβραϊκά· και (2) η χρήση οποιουδήποτε κύριου ονόματος για τον έναν και μόνο Θεό, λες και υπήρχαν κι άλλοι θεοί από τους οποίους έπρεπε να διακρίνεται, είχε σταματήσει στον Ιουδαϊσμό πριν από τη Χριστιανική εποχή και είναι εντελώς ακατάλληλη για την παγκόσμια πίστη της Χριστιανικής Εκκλησίας».

Είναι αυτά σωστά επιχειρήματα; Όπως εξετάσαμε προηγουμένως, το όνομα Ιησούς δεν αντιπροσωπεύει ακριβώς την πρωτότυπη μορφή του ονόματος του Γιου του Θεού που χρησιμοποιούσαν οι ακόλουθοί του. Ωστόσο αυτό δεν έπεισε την Επιτροπή να αποφύγει τη χρήση αυτού του ονόματος και να χρησιμοποιήσει αντί γι’ αυτό κάποιον τίτλο όπως «Μεσίτης» ή «Χριστός». Είναι αλήθεια ότι χρησιμοποιούνται αυτοί οι τίτλοι, αλλά χρησιμοποιούνται επιπλέον από το όνομα του Ιησού, όχι αντί γι’ αυτό.

Ως προς το επιχείρημα ότι δεν υπάρχουν άλλοι θεοί από τους οποίους πρέπει να ξεχωρίζει ο αληθινός Θεός, αυτό δεν είναι αλήθεια. Υπάρχουν εκατομμύρια θεοί που λατρεύει το ανθρώπινο γένος. Ο απόστολος Παύλος είπε: «Είναι θεοί πολλοί». (1 Κορινθίους 8:5· Φιλιππησίους 3:19) Φυσικά, υπάρχει μόνο ένας αληθινός Θεός, όπως συνεχίζει και λέει ο Παύλος. Επομένως, ένα μεγάλο πλεονέκτημα της χρήσης του ονόματος του αληθινού Θεού είναι ότι τον κρατάει χωρισμένο απ’ όλους τους ψεύτικους θεούς. Επίσης, αν η χρήση του ονόματος του Θεού είναι «τελείως ακατάλληλη», γιατί εμφανίζεται σχεδόν 7.000 φορές στις πρωτότυπες Εβραϊκές Γραφές;

Η αλήθεια είναι ότι πολλοί μεταφραστές πιστεύουν ότι το όνομα, με τη σύγχρονη προφορά του, έχει θέση στην Αγία Γραφή. Το έχουν περιλάβει στις μεταφράσεις τους, και το αποτέλεσμα πάντα ήταν η δημιουργία μιας μετάφρασης που δίνει περισσότερη τιμή στον Συγγραφέα της Αγίας Γραφής και αποδίδει πιο πιστά το πρωτότυπο κείμενο. Μερικές μεταφράσεις που χρησιμοποιούνται πλατιά και οι οποίες περιέχουν το όνομα είναι η μετάφραση Βαλέρα (Valera) (Ισπανική, εκδόθηκε το 1602), η μετάφραση Αλμέιντα (Almeida) (Πορτογαλική, εκδόθηκε το 1681), η αρχική μετάφραση Ελμπερφέλντερ (Elberfelder) (Γερμανική, εκδόθηκε το 1871), καθώς επίσης και η Αμερικανική Στερεότυπη Μετάφραση (Αγγλική, εκδόθηκε το 1901). Μερικές μεταφράσεις, όπως Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ (The Jerusalem Bible), χρησιμοποιούν με συνέπεια το όνομα του Θεού αλλά με την προφορά Γιαχβέ.

Διαβάστε εδώ τα σχόλια μερικών μεταφραστών οι οποίοι περιέλαβαν το όνομα στις μεταφράσεις τους και συγκρίνετε τον τρόπο σκέψης τους με τον τρόπο σκέψης εκείνων οι οποίοι παρέλειψαν το όνομα.

Γιατί Άλλοι Περιλαμβάνουν το Όνομα

Εδώ είναι ένα σχόλιο των μεταφραστών της Αμερικανικής Στερεότυπης Μετάφρασης του 1901: «[Οι μεταφραστές] έφτασαν στην ομόφωνη πεποίθηση ότι μια Ιουδαϊκή δεισιδαιμονία, η οποία θεωρούσε το Θείο Όνομα πολύ ιερό για να το προφέρει κανείς, δεν έπρεπε πια να κυριαρχεί στην Αγγλική ή σε κάποια άλλη μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης . . . Αυτό το Αναμνηστικό Όνομα, που εξηγήθηκε στα εδάφια Έξοδος 3:14, 15 και τονίστηκε επανειλημμένα στο πρωτότυπο κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης, προσδιορίζει τον Θεό σαν τον προσωπικό Θεό, σαν τον Θεό διαθηκών, τον Θεό αποκαλύψεων, τον Ελευθερωτή, τον Φίλο του λαού του . . . Αυτό το προσωπικό όνομα, με τον πλούτο των ιερών συνδυασμών του, αποκαθίσταται τώρα στη θέση του στο ιερό κείμενο στο οποίο έχει αδιαμφισβήτητο δικαίωμα».

Παρόμοια, στον πρόλογο της αρχικής Γερμανικής Ελμπερφέλντερ Μπίμπελ (Elberfelder Bibel) διαβάζουμε: «Ιεχωβά. Διατηρήσαμε αυτό το όνομα του Θεού της Διαθήκης του Ισραήλ επειδή ο αναγνώστης το έχει συνηθίσει για χρόνια».

Ο Στήβεν Τ. Μπάινγκτον, μεταφραστής της Βίβλου στη Ζωντανή Αγγλική (The Bible in Living English), εξηγεί γιατί χρησιμοποιεί το όνομα του Θεού: «Η ορθογραφία και η προφορά δεν είναι πολύ σπουδαία. Εκείνο που είναι πολύ σπουδαίο είναι να ξεκαθαριστεί ότι αυτό είναι ένα προσωπικό όνομα. Υπάρχουν αρκετά εδάφια που δεν μπορούν να κατανοηθούν κατάλληλα αν μεταφράσουμε αυτό το όνομα μ’ ένα κοινό ουσιαστικό όπως ‘Κύριος’, ή, το χειρότερο μ’ ένα ουσιαστικοποιημένο επίθετο [για παράδειγμα, ο Αιώνιος]».

Η περίπτωση μιας άλλης μετάφρασης, του Τζ. Μπ. Ρόδερχαμ, είναι ενδιαφέρουσα. Αυτός χρησιμοποίησε το όνομα του Θεού στη μετάφρασή του αλλά προτίμησε τη μορφή Γιαχβέ. Ωστόσο, σ’ ένα μετέπειτα έργο του το οποίο δημοσιεύτηκε το 1911 με τίτλο Μελέτες στους Ψαλμούς (Studies in the Psalms), επέστρεψε στη μορφή Ιεχωβά. Γιατί; Εξηγεί: «ΙΕΧΩΒΑ.—Η χρησιμοποίηση αυτής της μορφής του Αναμνηστικού ονόματος (Έξοδος 3:18) στην τωρινή μετάφραση του Ψαλτηρίου δεν προέρχεται από κάποιο φόβο μήπως η σωστή προφορά δεν είναι Γιαχβέ· αλλά αποκλειστικά επειδή προσωπικά επιθυμούσα να συμβαδίζω μ’ αυτό που συνήθιζαν να λένε και να ακούνε οι άνθρωποι σε σχέση μ’ αυτό το θέμα, στο οποίο το κύριο πράγμα είναι η εύκολη αναγνώριση του Θείου ονόματος».

Στο εδάφιο Ψαλμός 34:3 οι λάτρεις του Ιεχωβά προτρέπονται: «Μεγαλύνατε τον Κύριον [Ιεχωβά, ΜΝΚ] μετ’ εμού, και ας υψώσωμεν ομού το όνομα αυτού». Πώς μπορούν οι αναγνώστες των μεταφράσεων της Αγίας Γραφής οι οποίες παραλείπουν το όνομα του Θεού ν’ ανταποκριθούν πλήρως σ’ αυτή την προτροπή; Οι Χριστιανοί είναι ευτυχισμένοι που τουλάχιστον μερικοί μεταφραστές είχαν το θάρρος να περιλάβουν το όνομα του Θεού στις μεταφράσεις τους των Εβραϊκών Γραφών, και έτσι διατηρούν αυτό που ο Σμιθ και ο Γκούντσπιντ ονομάζουν «γεύση του πρωτότυπου κειμένου».

Ωστόσο, οι περισσότερες μεταφράσεις ακόμη κι όταν περιλαμβάνουν το όνομα του Θεού στις Εβραϊκές Γραφές, το παραλείπουν από τις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, την «Καινή Διαθήκη». Ποιος είναι ο λόγος γι’ αυτό; Υπάρχει καμιά δικαιολογία για να περιληφθεί το όνομα του Θεού σ’ αυτό το τελευταίο τμήμα της Γραφής;

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που Τονίζεται στη σελίδα 17]

Οι μεταφραστές της Εξουσιοδοτημένης Μετάφρασης διατήρησαν το όνομα του Θεού, Ιεχωβά, σε τέσσερα μόνο εδάφια, και σ’ όλα τα άλλα σημεία το αντικατέστησαν με το ΘΕΟΣ και ΚΥΡΙΟΣ

[Πρόταση που Τονίζεται στη σελίδα 22]

Αν η χρησιμοποίηση του ονόματος του Θεού είναι «εντελώς ακατάλληλη», γιατί εμφανίζεται σχεδόν 7.000 φορές στο πρωτότυπο Εβραϊκό κείμενο;

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 21]

Εχθρότητα για το Όνομα του Θεού;

Σήμερα, δεν υπάρχει καμιά τρέχουσα μετάφραση της Αγίας Γραφής στην Αφρικάνικη γλώσσα (που μιλάνε οι Νοτιοαφρικάνοι Ολλανδικής καταγωγής) που να περιέχει το όνομα του Θεού. Αυτό είναι εκπληκτικό επειδή πολλές μεταφράσεις στις φυλετικές γλώσσες που μιλιούνται σ’ αυτή τη χώρα χρησιμοποιούν το όνομα ελεύθερα. Ας δούμε πώς έγινε αυτό.

Στις 24 Αυγούστου 1878, έγινε μια μεγάλη έκκληση σε μια συνάθροιση της Εταιρίας των Αληθινών Αφρικανών (G.R.A.) να γίνει μια μετάφραση της Αγίας Γραφής στην Αφρικάνικη γλώσσα. Μετά από έξι χρόνια, το ζήτημα ξανασυζητήθηκε, και τελικά αποφασίστηκε να προβούν στη μετάφραση της Αγίας Γραφής από τις πρωτότυπες γλώσσες. Το έργο ανατέθηκε στον Σ. Τζ. ντυ Τουά, Επιθεωρητή Παιδείας στο Τρανσβάαλ.

Μια επιστολή με οδηγίες που στάλθηκε στον ντυ Τουά περιλάμβανε τις επόμενες κατευθύνσεις: «Το σωστό όνομα του Κυρίου, Ιεχωβά ή Γιαχβέ, πρέπει να μείνει παντού αμετάφραστο [δηλαδή, να μην αντικατασταθεί από τις λέξεις Κύριος ή Θεός]». Ο Σ. Τζ. ντυ Τουά μετέφρασε εφτά βιβλία της Γραφής στα Αφρικάνικα, και το όνομα Ιεχωβά εμφανιζόταν παντού.

Άλλες εκδόσεις της Νότιας Αφρικής επίσης περιείχαν κάποτε το όνομα του Θεού. Για παράδειγμα, στη Σύντομη Κατήχηση (De Korte Catechismus), του Τζ. Α. Μαλχέρμπε, 1914, εμφανίζονταν τα ακόλουθα: «Ποιο είναι το κατεξοχήν Όνομα του Θεού;» Η απάντηση; «Ιεχωβά, που είναι γραμμένο στις Γραφές μας με τη λέξη ΚΥΡΙΟΣ με κεφαλαία γράμματα. Αυτό [το όνομα] ποτέ δεν δόθηκε σε κάποιο πλάσμα».

Στη Die Katkisasieboek (μια κατήχηση που εκδόθηκε από την Ομόσπονδη Επιτροπή Κατηχητικών της Ολλανδικής Μεταρρυθμιστικής Εκκλησίας στη Νότια Αφρική) υπήρχε το εξής ερώτημα: «Δεν μπορούμε λοιπόν ποτέ να χρησιμοποιούμε το όνομα Ιεχωβά ή ΚΥΡΙΟΣ; Αυτό είναι εκείνο που κάνουν οι Ιουδαίοι . . . Αυτή δεν είναι η σημασία της εντολής. . . . Μπορούμε να χρησιμοποιούμε το Όνομά του, αλλά ποτέ μάταια». Μέχρι πρόσφατα, ανατυπώσεις του Υμνολογίου (Die Halleluja) περιείχαν επίσης το όνομα Ιεχωβά σε μερικούς ύμνους.

Ωστόσο, η μετάφραση του ντυ Τουά δεν ήταν δημοφιλής, και το 1916 διορίστηκε μια Επιτροπή για τη Μετάφραση της Αγίας Γραφής για να φροντίσει ώστε να βγει μια Αγία Γραφή στα Αφρικάνικα. Αυτή η Επιτροπή ακολούθησε την τακτική να παραλείπει από τη Γραφή το όνομα του Ιεχωβά. Το 1971 η Βιβλική Εταιρία της Νότιας Αφρικής δημοσίευσε μια «δοκιμαστική μετάφραση» λίγων βιβλίων της Γραφής στα Αφρικάνικα. Ενώ στην εισαγωγή αναφερόταν το όνομα του Θεού, δεν χρησιμοποιήθηκε στο κείμενο της μετάφρασης. Παρόμοια, το 1979 έγινε μια καινούρια μετάφραση της «Καινής Διαθήκης» και των Ψαλμών αλλά και σ’ αυτή παραλείφθηκε το όνομα του Θεού.

Επιπλέον, από το 1970 αφαιρέθηκε και από το Υμνολόγιο το όνομα του Ιεχωβά. Και η έκτη εκτύπωση της αναθεωρημένης έκδοσης της Die Katkisasieboek, που εκδόθηκε από την Ολλανδική Μεταρρυθμιστική Εκκλησία στη Νότια Αφρική παραλείπει επίσης τώρα το όνομα.

Στην πραγματικότητα, οι προσπάθειες για να εξαλειφθεί η μορφή Ιεχωβά δεν περιορίζονται στα βιβλία. Μια Ολλανδική Μεταρρυθμιστική εκκλησία στο Πάαρλ συνήθιζε να έχει έναν ακρογωνιαίο λίθο πάνω στον οποίο ήταν χαραγμένα τα γράμματα ΙΕΧΩΒΑ ΙΡΕ («Ο Ιεχωβά Θα Προμηθεύσει»). Μια εικόνα αυτής της εκκλησίας και του ακρογωνιαίου λίθου της δημοσιεύτηκε στις 22 Οκτωβρίου 1974, στο τεύχος του περιοδικού Ξύπνα! στην Αφρικάνικη γλώσσα. Από τότε, ο ακρογωνιαίος λίθος έχει αντικατασταθεί από έναν άλλον με τα λόγια «Ο ΚΥΡΙΟΣ Θα Προμηθεύσει» (DIE HERE SAL VOORSIEN). Η Γραφική παραπομπή και η ημερομηνία του ακρογωνιαίου λίθου έχουν μείνει όπως ήταν, αλλά το όνομα Ιεχωβά έχει αφαιρεθεί.

Έτσι, πολλοί Νοτιοαφρικάνοι Ολλανδικής καταγωγής σήμερα δεν γνωρίζουν το όνομα του Θεού. Τα μέλη της Εκκλησίας που το γνωρίζουν διστάζουν να το χρησιμοποιήσουν. Μερικοί μάλιστα επιχειρηματολογούν εναντίον αυτού του ονόματος, λέγοντας ότι το όνομα του Θεού είναι ΚΥΡΙΟΣ και κατηγορούν τους Μάρτυρες του Ιεχωβά ότι αυτοί επινόησαν το όνομα Ιεχωβά.

[Εικόνες]

Μια Ολλανδική Μεταρρυθμιστική εκκλησία στο Πάαρλ, Νότια Αφρική. Αρχικά, το όνομα Ιεχωβά ήταν χαραγμένο πάνω στον ακρογωνιαίο λίθο (πάνω δεξιά). Αργότερα, αντικαταστάθηκε (πάνω αριστερά)

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Το όνομα του Θεού με τη μορφή Γιοχουα εμφανίστηκε το 1278 στο έργο Εγχειρίδιο Πίστης όπως φαίνεται σ’ αυτό το χειρόγραφο (χρονολογείται από το 13ο ή 14ο αιώνα) από τη βιβλιοθήκη Σεντ Ζενεβιέβ, Παρίσι, Γαλλία (folio 162b)

[Εικόνα στη σελίδα 19]

Ο Γουίλλιαμ Τυντέηλ στη μετάφρασή του των πρώτων πέντε βιβλίων της Αγίας Γραφής που εκδόθηκε το 1530, περιέλαβε το όνομα του Θεού στο εδάφιο Έξοδος 6:3. Σε μια σημείωση για τη μετάφραση εξήγησε γιατί χρησιμοποίησε το όνομα

[Ευχαριστίες]

(Φωτογραφία με την ευγενική άδεια της Βιβλιοθήκης της Αμερικανικής Βιβλικής Εταιρίας, Νέα Υόρκη)