Κεφάλαιο 12
Μια Ανώτερη Πηγή Σοφίας
‘Πόσον μεγάλα [πολλά, ΜΝΚ] είναι τα έργα σου, Ιεχωβά. Τα πάντα εν σοφία εποίησας· η γη είναι πλήρης των ποιημάτων σου’. (Ψαλμός 104:24) Ναι, από το μεγαλείο του αχανούς σύμπαντος μέχρι τη λεπτή ομορφιά ενός λουλουδιού, η δημιουργία πιστοποιεί την απαράμιλλη σοφία του Δημιουργού της. Η τεχνολογία αυτού του 20ού αιώνα ωχριά και φαίνεται ασήμαντη όταν συγκριθεί με τα έργα του Θεού. Αν η Αγία Γραφή είναι Λόγος Θεού, τότε θα αναμέναμε κι από αυτήν επίσης να παρέχει αποδείξεις σοφίας που είναι πέρα από τις ανθρώπινες δυνατότητες. Το κάνει αυτό;
1. (Συμπεριλάβετε τον πρόλογο.) (α) Πού βλέπουμε αποδείξεις της απαράμιλλης σοφίας του Θεού; (β) Ποιες συμβουλές δίνει η Αγία Γραφή σχετικά με τη σοφία;
Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ τονίζει τη σπουδαιότητα της σοφίας. Λέει: «Η σοφία είναι το πρώτιστον· απόκτησον σοφίαν· και υπέρ πάσαν απόκτησίν σου απόκτησον σύνεσιν [κατανόηση, ΜΝΚ]». (Παροιμίαι 4:7) Αναγνωρίζει επίσης ότι εμείς οι άνθρωποι συχνά στερούμαστε σοφίας, και μας ενθαρρύνει: «Εάν κανείς από σας υστερή σε σοφίαν, ας ζητήσει από τον Θεόν, ο οποίος δίνει εις όλους με γενναιοδωρίαν».—Ιακώβου 1:5, ΚΔΤΚ.
2. Πώς μπορεί ένα άτομο να αυξήσει τη σοφία του;
2 Πώς δίνει ο Θεός ‘σοφία με γενναιοδωρία’; Ένας τρόπος είναι με το να μας ενθαρρύνει να διαβάζουμε την Αγία Γραφή και να μαθαίνουμε από αυτήν. Το βιβλίο των Παροιμιών, που είναι ένα από τα βιβλία της Αγίας Γραφής, προτρέπει: ‘Υιέ μου, εάν δεχθής τους λόγους μου και ταμιεύσης τας εντολάς μου παρά σεαυτώ, ώστε να προσέξης . . . εις την σοφίαν, . . . θέλεις εννοήσει τον φόβον του Ιεχωβά και θέλεις ευρεί την επίγνωσιν του Θεού. Διότι ο Ιεχωβά δίδει σοφίαν’. (Παροιμίαι 2:1, 2, 5, 6) Όταν εφαρμόζουμε τις συμβουλές που υπάρχουν στην Αγία Γραφή και βλέπουμε πόσο αποτελεσματικές είναι, τότε συνειδητοποιούμε ότι αυτή πράγματι αντιπροσωπεύει τη θεϊκή σοφία.
Σοφά Λόγια
3, 4. (α) Τι λέει η Αγία Γραφή ως προς τη ματαιότητα της φιλαργυρίας; (β) Ποια θαυμάσια ισορροπία επιδεικνύει η Αγία Γραφή καθώς μας συμβουλεύει για την αξία των χρημάτων;
3 Για να το εκτιμήσουμε αυτό καλύτερα, ας εξετάσουμε μερικά εδάφια της Αγίας Γραφής. Αναλογιστείτε αυτά τα σοφά λόγια: «Όσοι δε θέλουσι να πλουτώσι πίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα και εις επιθυμίας πολλάς ανοήτους και βλαβεράς . . . Διότι ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία». (1 Τιμόθεον 6:9, 10) Συγκρίνετέ το αυτό με την άποψη που επικρατεί στους σύγχρονους καιρούς—τουλάχιστον στη Δυτική κοινωνία—η οποία ενθαρρύνει τους ανθρώπους να έχουν ως πρώτιστο στόχο τους την επιδίωξη χρημάτων. Δυστυχώς, πολλοί αποκτούν τα πλούτη που επιζητούν και εξακολουθούν να νιώθουν κενοί και ανικανοποίητοι. Ένας νοσοκομειακός ψυχολόγος παρατήρησε: «Το να γίνεις σημαίνον πρόσωπο και πλούσιος δεν σε κάνει να αισθάνεσαι πλήρης, ικανοποιημένος, πραγματικά αξιοσέβαστος ή αγαπητός».1
4 Αυτό δεν σημαίνει ότι ένα πρακτικό άτομο μπορεί να αγνοήσει τελείως τα χρήματα. Η Αγία Γραφή δείχνει θαυμάσια ισορροπημένη σοφία όταν λέει: «Η σοφία είναι σκέπη, ως είναι σκέπη το αργύριον· πλην η υπεροχή της γνώσεως είναι, ότι η σοφία ζωοποιεί τους έχοντας αυτήν». (Εκκλησιαστής 7:12) Έτσι, η Αγία Γραφή μάς βοηθάει να δούμε ότι τα χρήματα, ενώ είναι σπουδαία, δεν είναι το σπουδαιότερο πράγμα που υπάρχει. Αυτά είναι μόνο ένα μέσο που εξυπηρετεί κάποιο σκοπό, και έχουν περιορισμένη αξία αν δεν έχουμε τη σοφία να τα χρησιμοποιήσουμε κατάλληλα.
5, 6. (α) Γιατί είναι σοφή η συμβουλή που δίνει η Αγία Γραφή να αποφεύγουμε τις κακές συναναστροφές; (β) Πώς ωφελούμαστε από το να ‘περπατούμε με σοφούς’;
5 Η ακόλουθη δήλωση της Αγίας Γραφής είναι επίσης αληθινή: «Ο περιπατών μετά σοφών θέλει είσθαι σοφός· ο δε σύντροφος των αφρόνων θέλει απολεσθή». (Παροιμίαι 13:20) Έχετε παρατηρήσει ποτέ τι ισχυρή επίδραση έχουν πάνω μας τα άτομα που συναναστρεφόμαστε; Η πίεση των συνομηλίκων έχει οδηγήσει ορισμένα νεαρά άτομα σε μέθη, χρήση ναρκωτικών και ανηθικότητα. Αν συναναστρεφόμαστε μ’ εκείνους που χρησιμοποιούν ακάθαρτη γλώσσα, τελικά θα διαπιστώσουμε ότι κι εμείς οι ίδιοι θα χρησιμοποιούμε ακάθαρτη γλώσσα. Το να κάνουμε παρέα με ανέντιμα άτομα τείνει να μας κάνει κι εμάς ανέντιμους. Πράγματι, όπως επίσης λέει η Αγία Γραφή, «φθείρουσι τα καλά ήθη αι κακαί συναναστροφαί».—1 Κορινθίους 15:33.
6 Από την άλλη πλευρά, οι καλές συναναστροφές μπορούν να μας βελτιώσουν. Αν ‘περπατούμε με σοφούς’, εμείς οι ίδιοι θα γίνουμε σοφότεροι. Οι καλές συνήθειες είναι μεταδοτικές, όπως ακριβώς και οι κακές. Για άλλη μια φορά, η Αγία Γραφή δείχνει σοφία καθώς μας ενθαρρύνει να διαλέγουμε προσεκτικά τα άτομα που συναναστρεφόμαστε.
7. Τι κάνει την Αγία Γραφή μοναδική στο είδος της πηγή συμβουλών;
7 Η Αγία Γραφή περιέχει πολλούς τέτοιους κανόνες διαγωγής για να μας βοηθήσει να καθοδηγούμε τη ζωή μας. Ως πηγή συμβουλών, είναι μοναδική στο είδος της. Οι συμβουλές της είναι πάντοτε ωφέλιμες. Ποτέ δεν είναι απλώς και μόνο θεωρητικές, και ποτέ δεν μας κάνουν κακό. Το ευρύ φάσμα των συμβουλών της Αγίας Γραφής είναι ασύγκριτο. Εκείνοι που τις εφαρμόζουν στη ζωή τους και βλέπουν πώς αυτές τους βγαίνουν πάντοτε σε καλό, φτάνουν στο σημείο να εκτιμήσουν την Αγία Γραφή ως μοναδική στο είδος της πηγή σοφίας.
Σοφές Αρχές
8. Πώς μπορεί η Αγία Γραφή να μας βοηθήσει ακόμη κι όταν αντιμετωπίζουμε μια κατάσταση για την οποία δεν αναφέρει κάτι συγκεκριμένο;
8 Τι μπορεί να γίνει, ωστόσο, όταν αντιμετωπίζουμε μια κατάσταση για την οποία δεν αναφέρεται τίποτε συγκεκριμένο στην Αγία Γραφή; Συχνά, βρίσκουμε γενικές αρχές που μπορούν να μας καθοδηγήσουν. Για παράδειγμα, σε κάποια στιγμή της ζωής τους πολλά άτομα πρέπει να πάρουν μια απόφαση σχετικά με τη συνήθεια του καπνίσματος. Αφού ο καπνός ήταν άγνωστος στη Μέση Ανατολή στις μέρες του Ιησού, η Αγία Γραφή δεν αναφέρει τίποτε γι’ αυτόν. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κατάλληλες Γραφικές αρχές που μας βοηθούν να πάρουμε μια σοφή απόφαση στο θέμα αυτό.
9-11. Με ποιον τρόπο μας βοηθούν οι αρχές της Αγίας Γραφής να καταλήξουμε σε μια σοφή απόφαση σε ό,τι αφορά το ζήτημα της χρήσης καπνού, και πώς ωφελούμαστε αν ακολουθούμε αυτές τις αρχές;
9 Μολονότι λέγεται ότι το κάπνισμα είναι ευχάριστο, στην πραγματικότητα περιλαμβάνει την εισπνοή σωρείας μολυσματικών ουσιών μέσα στους πνεύμονες. Ένας καπνιστής μολύνει το σώμα του, καθώς επίσης τα ρούχα του και τον αέρα που τον περιβάλλει. Επιπλέον, το κάπνισμα αποτελεί εθισμό. Οι άνθρωποι που θέλουν να το κόψουν συχνά το βρίσκουν αυτό πολύ δύσκολο. Μ’ αυτά υπόψη, μπορούμε να στραφούμε στην Αγία Γραφή για βοήθεια ώστε να καταλήξουμε σ’ ένα σοφό συμπέρασμα σχετικά με το κάπνισμα.
10 Πρώτον, εξετάστε το πρόβλημα του εθισμού. Ο Παύλος, όταν μιλούσε για τροφές, είπε: «Εγώ δεν θέλω εξουσιασθή υπ’ ουδενός». (1 Κορινθίους 6:12) Ο Παύλος ήταν ελεύθερος να φάει οποιοδήποτε είδος τροφής, αλλά γνώριζε ότι μερικά άτομα της εποχής εκείνης είχαν ευαίσθητη συνείδηση. Έτσι, αν ήταν ανάγκη να σταματήσει να τρώει ορισμένες τροφές για να μη σκανδαλίσει άλλους, είπε ότι δεν ήταν τόσο «εθισμένος» σ’ αυτές ώστε να μην μπορεί να το κάνει αυτό. Αν ένα άτομο δεν μπορεί να σταματήσει το κάπνισμα—ή το μάσημα του καπνού—αναμφίβολα έχει «εξουσιασθή» από αυτό. Επομένως, η δήλωση που έκανε ο Παύλος για το ζήτημα της τροφής είναι μια καλή κατευθυντήρια γραμμή για τη χρήση καπνού. Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να υποδουλωθεί σε μια συνήθεια.
11 Δεύτερον, αναλογιστείτε το ζήτημα της μόλυνσης. Η Αγία Γραφή λέει: «Ας καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος». (2 Κορινθίους 7:1) Χωρίς αμφιβολία, το κάπνισμα είναι μόλυνση της σάρκας. Η σοβαρότητα αυτής της μόλυνσης φαίνεται από το γεγονός ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το κάπνισμα γίνεται αιτία ώστε πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα να πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο. Αν ακολουθούμε τη Γραφική αρχή που λέει να παραμείνουμε καθαροί από μολυσμούς της σάρκας, θα προστατευτούμε από τους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία οι οποίοι προξενούνται από το κάπνισμα, καθώς επίσης από τα ναρκωτικά και από άλλους μολυσμούς.
Ωφέλιμα Λόγια
12. Γιατί συνδέονται πάντοτε με τη σωματική και τη συναισθηματική μας ευημερία οι συμβουλές της Αγίας Γραφής;
12 Δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι αν ακολουθούμε τις συμβουλές της Αγίας Γραφής αυτό μας ωφελεί από σωματική άποψη. Οι συμβουλές της Αγίας Γραφής προέρχονται από τον Θεό. Εφόσον είναι Δημιουργός μας, αυτός γνωρίζει λεπτομερώς πώς είμαστε φτιαγμένοι και τι χρειαζόμαστε. (Ψαλμός 139:14-16) Οι συμβουλές του συνδέονται πάντοτε με τη σωματική και τη συναισθηματική μας ευημερία.
13, 14. Γιατί αποτελεί πορεία σοφίας το να ακολουθούμε τις συμβουλές της Αγίας Γραφής που μας προτρέπουν να μη λέμε ψέματα;
13 Αυτό το βλέπουμε στις συμβουλές που μας προτρέπουν να μη λέμε ψέματα. Τα ψέματα συγκαταλέγονται στα επτά πράγματα που μισεί ο Ιεχωβά, και το βιβλίο της Αποκάλυψης συγκαταλέγει τους ψεύτες σ’ εκείνους που δεν θα έχουν θέση στο νέο κόσμο του Θεού. (Παροιμίαι 6:19· Αποκάλυψις 21:8) Παρ’ όλα αυτά, το να λέει κανείς ψέματα είναι κάτι πολύ διαδεδομένο. Ένα εμπορικό περιοδικό παρατηρεί: «Οι Η.Π.Α. δοκιμάζουν το χειρότερο κύμα απάτης, παραπλάνησης και συναφών καταχρήσεων στην ιστορία τους».2
14 Ωστόσο, παρ’ όλο που είναι κοινό, το να λέει κανείς ψέματα κάνει κακό στην κοινωνία και στο άτομο. Ο αρθρογράφος Κλίφορντ Λόνγκλεϊ σημειώνει ορθά: «Τα ψέματα βλάπτουν τον ψεύτη και το άτομο στο οποίο απευθύνονται στο πιο βαθύ επίπεδο της ύπαρξής τους, διασπώντας τη ζωτική επαφή που υπάρχει μεταξύ του νου και της πραγματικότητας».3 Το The American Journal of Psychiatry (Αμερικανικό Περιοδικό Ψυχιατρικής) δηλώνει: «Ο ψυχολογικός αντίκτυπος που έχουν τα ψέματα στα άτομα στα οποία λέγονται μπορεί να είναι καταστρεπτικός. Σημαντικές αποφάσεις της ζωής μπορεί να στηριχτούν σε λανθασμένες πληροφορίες, τις οποίες κάποιος πιστεύει ότι είναι σωστές. Τα ψέματα μπορεί επίσης να έχουν δυσμενή αποτελέσματα και στους ίδιους τους ψεύτες».4 Πόσο καλύτερο είναι να λέει κανείς την αλήθεια, όπως συμβουλεύει σοφά η Αγία Γραφή!
15, 16. Με ποιους τρόπους είναι προς όφελός μας το να ακολουθούμε τις συμβουλές της Αγίας Γραφής που μας λένε να δείχνουμε αγάπη στους άλλους;
15 Μιλώντας σε πιο θετικό τόνο, η Αγία Γραφή μάς λέει ότι θα πρέπει να ενδιαφερόμαστε για τους άλλους, να τους δείχνουμε αγάπη και να τους βοηθούμε. Τα λόγια του Ιησού είναι πολύ γνωστά: «Λοιπόν πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς».—Ματθαίος 7:12.
16 Πόσο καλύτερος θα ήταν ο κόσμος αν ο καθένας ακολουθούσε αυτόν τον κανόνα! Επιπλέον, σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε στις Ηνωμένες Πολιτείες και είχε σχέση με την ψυχολογία, οι άνθρωποι θα αισθάνονταν καλύτερα. Τα 1.700 άτομα που εξετάστηκαν ανέφεραν ότι το να βοηθούν άλλους τους έδωσε ένα αίσθημα ηρεμίας και ανακούφισης από ενοχλήματα που συνδέονται με την ένταση, όπως οι πονοκέφαλοι και η απώλεια της φωνής. Η έκθεση καταλήγει: «Φαίνεται, λοιπόν, ότι η φροντίδα για τους άλλους αποτελεί μέρος της ανθρώπινης φύσης όπως και η φροντίδα για τον εαυτό μας».5 Αυτό μας υπενθυμίζει την εντολή της Αγίας Γραφής: «Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν». (Ματθαίος 22:39· παράβαλε Ιωάννης 13:34, 35.) Είναι φυσικό να αγαπούμε τον εαυτό μας. Αλλά για να είμαστε συναισθηματικά υγιείς, η Αγία Γραφή λέει ότι πρέπει να εξισορροπούμε την αγάπη για τον εαυτό μας με την αγάπη για τους άλλους.
Γάμος και Ηθική
17. Γιατί μερικές φορές φαίνονται απαρχαιωμένες οι συμβουλές της Αγίας Γραφής;
17 Αν και οι συμβουλές της Αγίας Γραφής παρέχουν αποδείξεις βαθιάς σοφίας, δεν λένε πάντοτε τα πράγματα που θέλουν να ακούσουν οι άνθρωποι. Συχνά, τις κατηγορούν ότι είναι απαρχαιωμένες. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή, ενώ οι συμβουλές της Αγίας Γραφής είναι για το μακροπρόθεσμο όφελός μας, η εφαρμογή τους συχνά απαιτεί διαπαιδαγώγηση και αυταπάρνηση, και οι ιδιότητες αυτές δεν είναι δημοφιλείς σήμερα.
18, 19. Ποιοι είναι οι κανόνες της Αγίας Γραφής για το γάμο και την ηθική;
18 Πάρτε για παράδειγμα το ζήτημα του γάμου και της ηθικής. Οι κανόνες της Αγίας Γραφής στο θέμα αυτό είναι πολύ αυστηροί. Αυτή καθορίζει τη μονογαμία, ένας σύζυγος για μια σύζυγο. Και ενώ αναφέρει τις ακραίες καταστάσεις όπου θα ήταν δυνατό να υπάρξει διαζύγιο ή χωρισμός, σε γενικές γραμμές λέει ότι ο γαμήλιος δεσμός είναι ισόβιος. «Δεν ανεγνώσατε ότι ο πλάσας απ’ αρχής άρσεν και θήλυ έπλασεν αυτούς και είπεν, Ένεκεν τούτου θέλει αφήσει άνθρωπος τον πατέρα και την μητέρα και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού, και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν; Ώστε δεν είναι πλέον δύο, αλλά μία σαρξ. Εκείνο λοιπόν το οποίον ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος ας μη χωρίζη».—Ματθαίος 19:4-6· 1 Κορινθίους 7:12-15.
19 Επιπλέον, η Αγία Γραφή λέει ότι οι σεξουαλικές σχέσεις έχουν θέση μόνο μέσα στο γαμήλιο δεσμό. Απαγορεύει κάθε τέτοια σχέση έξω από το γάμο. Διαβάζουμε: «Ούτε πόρνοι ούτε ειδωλολάτραι ούτε μοιχοί ούτε μαλακοί ούτε αρσενοκοίται . . . θέλουσι κληρονομήσει την βασιλείαν του Θεού».—1 Κορινθίους 6:9, 10.
20. Με ποιους τρόπους σήμερα περιφρονούνται γενικά οι κανόνες της Αγίας Γραφής για την ηθική;
20 Σήμερα, αυτοί οι κανόνες περιφρονούνται γενικά. Ο καθηγητής της κοινωνιολογίας Ντέιβιντ Μέις παρατηρεί: «Στη διάρκεια του παρόντα αιώνα ο πολιτισμός μας έχει υποστεί εκτεταμένες αλλαγές και πολλά αρχαία έθιμα και θεσμοί έχουν κλονιστεί από τα θεμέλιά τους. Ο γάμος δεν αποτέλεσε εξαίρεση».6 Οι ηθικά χαλαρές συνήθειες είναι κοινές. Οι σεξουαλικές σχέσεις ανάμεσα σε ζευγάρια εφήβων που βγαίνουν ραντεβού συχνά θεωρούνται φυσιολογικές. Πολλές φορές τα άτομα συζούν πριν από το γάμο—‘απλώς για να είναι σίγουροι’. Και αφού παντρεύονται τα ζευγάρια, οι παράνομες σεξουαλικές σχέσεις δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο.
21. Τι προέκυψε από τη γενικά διαδεδομένη περιφρόνηση των κανόνων της Αγίας Γραφής για το γάμο και την ηθική;
21 Έφερε ευτυχία αυτό το χαλαρότερο ηθικό κλίμα; Όχι, έφερε μόνο αναταραχές—και μάλιστα πολυδάπανες—που καταλήγουν σε δυστυχία και σε διαλυμένα σπίτια. Υπάρχει επίσης μια πανδημία σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών που είναι άμεσο αποτέλεσμα της χαλαρής ηθικής. Η διάδοση της γονόρροιας, της σύφιλης και της χλαμύδιας, μεταξύ άλλων, είναι εκτός ελέγχου. Στα πρόσφατα χρόνια, η πορνεία και οι ομοφυλοφιλικές πράξεις έχουν επιταχύνει τη διάδοση του AIDS. Υπάρχει μια επιδημία νεαρών άγαμων κοριτσιών που αποκτούν μωρά ενώ τα ίδια βρίσκονται ακόμη στην παιδική ηλικία. Το περιοδικό Ladies’ Home Journal (Λέιντις Χόουμ Τζόρναλ) παρατήρησε: «Η έμφαση στο σεξ που χαρακτήρισε τις δεκαετίες του εξήντα και του εβδομήντα δεν έφερε στους ανθρώπους απέραντη ευτυχία, αλλά επέφερε σ’ αυτούς σοβαρή δυστυχία».7
22. Σε ό,τι αφορά το θέμα της ηθικής, τι φέρνει τη μεγαλύτερη ευτυχία;
22 Έτσι, ακούμε τώρα σχόλια όπως αυτά του καθηγητή της κοινωνιολογίας Κάρλφρεντ Μπ. Μπρόντερικ: «Ίσως να έχουμε ωριμάσει αρκετά για να αναλογιστούμε μήπως θα μας εξυπηρετούσε καλύτερα να προωθήσουμε την αποχή από το προγαμιαίο σεξ ως εκείνη την τακτική που ανταποκρίνεται περισσότερο από κάθε άλλη στις ανάγκες των πολιτών μας και στο δικαίωμά τους για ελευθερία: ελευθερία από ασθένειες, ελευθερία από ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες».8 Πράγματι, οι κανόνες της Αγίας Γραφής για την ηθική έχουν αποδείξει ότι φέρνουν, μακροπρόθεσμα, τη μεγαλύτερη ευτυχία.
Αρχές που Φέρνουν Πράγματι Καλά Αποτελέσματα
23. (α) Είναι μήπως το διαζύγιο η μόνη δυνατή λύση όταν από ένα γάμο λείπει η ευτυχία; (β) Ποιοι είναι δυο από τους παράγοντες που συμβάλλουν σ’ έναν ευτυχισμένο, σταθερό γάμο;
23 Αφού ο γάμος πρόκειται να διαρκέσει ισόβια, χρειάζεται να γνωρίζουμε πώς να τον κάνουμε να πετύχει. Μερικοί έχουν ισχυριστεί ότι είναι καλύτερο να διαλύει κανείς ένα γάμο από τον οποίο λείπει η ευτυχία παρά να τον διατηρεί και να είναι δυστυχισμένος. Αλλά υπάρχει και μια άλλη εναλλακτική λύση: να αγωνιστεί για να λύσει τα προβλήματα που προκαλούν τη δυστυχία. Αυτός είναι ένας άλλος τομέας όπου βοηθάει η Αγία Γραφή. Έχουμε ήδη δει πώς αυτή μας συμβουλεύει να είμαστε πιστοί στο γαμήλιο σύντροφό μας, και αυτός είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει σ’ έναν ευτυχισμένο, σταθερό γάμο. Ένας άλλος είναι να αναγνωρίζει κανείς ότι μπορεί να υπάρξει μόνο μια κεφαλή στο γάμο και η Αγία Γραφή λέει ότι αυτή η κεφαλή πρέπει να είναι ο σύζυγος. Στη σύζυγο δίνεται η συμβουλή να υποστηρίζει το σύζυγό της και να μην αμφισβητεί τη θέση του. Στον άντρα, από την άλλη πλευρά, λέγεται να χρησιμοποιεί τη θέση του προς όφελος της συζύγου του και να μην είναι ιδιοτελής.—1 Κορινθίους 11:3· 1 Τιμόθεον 2:11-14.
24, 25. Πώς ενθαρρύνει η Αγία Γραφή τους συζύγους και τις συζύγους να εκπληρώνουν κατάλληλα τους ρόλους τους στο γάμο;
24 Στο σύζυγο, η Αγία Γραφή λέει: «Χρεωστούσιν οι άνδρες να αγαπώσι τας εαυτών γυναίκας ως τα εαυτών σώματα. Όστις αγαπά την εαυτού γυναίκα εαυτόν αγαπά· διότι ουδείς εμίσησέ ποτέ την εαυτού σάρκα». (Εφεσίους 5:28, 29) Ο στοργικός σύζυγος ασκεί την εξουσία του με τρόπο που δείχνει ενδιαφέρον. Θυμάται ότι μολονότι αυτός είναι η κεφαλή, θα πρέπει να λαβαίνει υπόψη του τη σύζυγό του και να ζητάει τη γνώμη της. Ο γάμος αποτελεί συνεργασία, κι όχι δικτατορία.
25 Η συμβουλή της Αγίας Γραφής για τις συζύγους περιλαμβάνει και τα εξής λόγια: ‘Η σύζυγος θα πρέπει να δείχνει βαθύ σεβασμό για το σύζυγό της’. (Εφεσίους 5:33, ΜΝΚ) Αυτή σέβεται το σύζυγό της λόγω της θέσης του, και ο σεβασμός της θα γίνεται φανερός από την υποστήριξη που του παρέχει, όπως ακριβώς και η αγάπη του συζύγου της θα γίνεται φανερή από το ενδιαφέρον που της δείχνει. Για πολλά άτομα που έχουν το σύγχρονο τρόπο σκέψης, συμβουλές σαν κι αυτές είναι απαράδεκτες. Αλλά οι δεσμοί των ατόμων που στηρίζουν τη σχέση τους στην αγάπη και στο σεβασμό—όπως συμβουλεύει η Αγία Γραφή—χαρακτηρίζονται πάντοτε από ευτυχία.
26. Φέρνουν πράγματι καλά αποτελέσματα οι Γραφικοί κανόνες για το γάμο; Δείξτε το αυτό με παράδειγμα.
26 Το γεγονός ότι οι συμβουλές της Αγίας Γραφής σ’ αυτόν τον τομέα φέρνουν πράγματι καλά αποτελέσματα φαίνεται από μια εμπειρία από τις Νότιες Θάλασσες. Ένα ζευγάρι που ζούσε εκεί πείστηκε μετά από δέκα χρόνια συζυγικής ζωής ότι ο γάμος τους ήταν αποτυχημένος. Έτσι άρχισαν να κάνουν σχέδια για να χωρίσουν. Τότε η σύζυγος μίλησε με μια Μάρτυρα του Ιεχωβά. Αυτή και η Μάρτυρας μελέτησαν μαζί τις συμβουλές της Αγίας Γραφής για τα αντρόγυνα. Ο σύζυγος αναφέρει: «Καθώς η σύζυγός μου μάθαινε τις αρχές της Αγίας Γραφής, έκανε προσπάθειες για να τις εφαρμόζει στη ζωή της. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, άρχισα να παρατηρώ μερικές αλλαγές». Εντυπωσιασμένος, συμφώνησε να συμμετέχει στη Γραφική μελέτη της συζύγου του και έμαθε τις συμβουλές της Αγίας Γραφής για τους παντρεμένους άντρες. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Αυτός λέει: «Τώρα έχουμε βρει τη βάση για μια πραγματικά ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή».
27. Η εφαρμογή ποιων αρχών της Αγίας Γραφής μπορεί να βοηθήσει τους Χριστιανούς που υποφέρουν επειδή είναι φτωχοί από οικονομική άποψη;
27 Η αντιμετώπιση της φτώχειας με επιτυχία είναι ένας άλλος τομέας όπου οι συμβουλές της Αγίας Γραφής έχουν αποδειχτεί υποβοηθητικές. Για παράδειγμα, το κάπνισμα και η μέθη, που είναι και τα δυο αντίθετα με τις αρχές της Αγίας Γραφής, αποτελούν σπατάλη των περιορισμένων πόρων. (Παροιμίαι 23:19-21) Επιπλέον, η Αγία Γραφή συστήνει την εργατικότητα, επειδή ένα σκληρά εργαζόμενο άτομο μπορεί ευκολότερα να βρει κάποιον τρόπο για να θρέψει την οικογένειά του από ό,τι ένας τεμπέλης ή κάποιο άτομο που ενδίδει στην απόγνωση. (Παροιμίαι 6:6-11· 10:26) Εκτός αυτού, αν δίνει κανείς προσοχή στη συμβουλή που λέει να μη ‘ζηλεύει τους εργάτες της ανομίας’, αυτό τον εμποδίζει να καταφεύγει σε πράγματα όπως το έγκλημα ή τα τυχερά παιχνίδια ως τρόπους για να μετριάσει τη φτώχεια. (Ψαλμός 37:1) Τέτοιου είδους πράξεις μπορεί να φαίνεται ότι προσφέρουν γρήγορη λύση σε οικονομικές δυσχέρειες, αλλά η μακροπρόθεσμη καρποφορία τους είναι πολύ πικρή.
28-30. (α) Πώς η εφαρμογή των αρχών της Αγίας Γραφής βοήθησε μια Χριστιανή γυναίκα να αντιμετωπίσει τη φτώχεια; (β) Τι πιστοποιούν οι εμπειρίες χιλιάδων Χριστιανών που βρίσκονται σε φτωχή κατάσταση από οικονομική άποψη;
28 Βοηθάνε πραγματικά οι συμβουλές αυτές εκείνους που είναι πολύ φτωχοί ή είναι απλώς ιδεαλιστικές θεωρίες; Η απάντηση είναι: Οι συμβουλές φέρνουν καλά αποτελέσματα, όπως δείχνουν πολλές εμπειρίες από όλο τον κόσμο. Ας πάρουμε ένα μόνο παράδειγμα: Μια Χριστιανή γυναίκα από την Ασία έμεινε χήρα, χωρίς κανένα εισόδημα και έχοντας να φροντίσει για το μικρό γιο της. Πώς βοήθησε η Αγία Γραφή αυτήν και το γιο της;
29 Αυτή ήταν εργατική, όπως συμβουλεύει η Αγία Γραφή, και άρχισε να ράβει ρούχα και να τα πουλάει. Επειδή ήταν έντιμη και αξιόπιστη, όπως επίσης συμβουλεύει η Αγία Γραφή, σύντομα απέκτησε τακτικούς πελάτες. (Κολοσσαείς 3:23) Κατόπιν, μετέτρεψε ένα μικρό δωμάτιο του σπιτιού της σ’ ένα μικρό χώρο φαγητού και σηκωνόταν γύρω στις τέσσερις κάθε πρωί για να ετοιμάσει φαγητά προκειμένου να τα πουλήσει, και αυτό αύξησε το εισόδημά της. «Παρ’ όλα αυτά», λέει, «πρέπει να ζούμε απλά». Αλλά θυμάται τη συμβουλή της Αγίας Γραφής: «Έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, ας αρκώμεθα εις ταύτα».—1 Τιμόθεον 6:8.
30 Η ίδια προσθέτει: «Αν και η ζωή μου χαρακτηρίζεται από σχετική φτώχεια, δεν νιώθω δυσφορία ούτε πίκρα. Η αλήθεια της Αγίας Γραφής με γεμίζει με μια θετική άποψη». Επιπλέον, αυτή διαπίστωσε ότι, στην περίπτωσή της, μια αξιοσημείωτη υπόσχεση που έδωσε ο Ιησούς πράγματι έφερε καλά αποτελέσματα. Αυτός είπε: «Αλλά ζητείτε πρώτον την βασιλείαν . . . και την δικαιοσύνην αυτού, και ταύτα πάντα [τα αναγκαία υλικά πράγματα] θέλουσι σας προστεθή». (Ματθαίος 6:33) Έχει ανακαλύψει από πείρα ότι θέτοντας την υπηρεσία της προς τον Θεό στην πρώτη θέση στη ζωή της, λαβαίνει πάντοτε, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, τα αναγκαία υλικά πράγματα. Οι εμπειρίες αυτής της Χριστιανής γυναίκας, μαζί με τις εμπειρίες αμέτρητων άλλων Χριστιανών που είναι φτωχοί από οικονομική άποψη, αποτελούν επιπρόσθετη μαρτυρία για το ότι οι συμβουλές της Αγίας Γραφής φέρνουν πράγματι καλά αποτελέσματα.
31. Τι συμβαίνει όταν ακολουθούμε τις συμβουλές της Αγίας Γραφής, και για ποιο πράγμα δίνει μαρτυρία το γεγονός αυτό;
31 Στο κεφάλαιο αυτό, έχουμε αγγίξει απλώς τον τεράστιο πλούτο συμβουλών που περιέχει η Αγία Γραφή και έχουμε δει λίγες μόνο περιπτώσεις στις οποίες αυτές οι συμβουλές έφεραν καλά αποτελέσματα. Οι εμπειρίες που αναφέρθηκαν μπορούν να πολλαπλασιαστούν χιλιάδες φορές. Επανειλημμένα, όταν οι άνθρωποι ακολουθούν την Αγία Γραφή, ωφελούνται. Όταν την αγνοούν, υποφέρουν. Καμιά άλλη συλλογή συμβουλών, αρχαία ή σύγχρονη, δεν είναι τόσο σταθερά ωφέλιμη και δεν εφαρμόζεται σε ανθρώπους όλων των φυλών. Σοφές συμβουλές όπως αυτές δεν μπορεί να είναι απλώς και μόνο παραδοσιακή σοφία. Το γεγονός ότι η Αγία Γραφή είναι ένας πλούσιος θησαυρός τέτοιας σοφίας αποτελεί ισχυρή απόδειξη για το ότι είναι ο Λόγος του Θεού.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 168]
Όλοι ωφελούνται όταν κάποιος έχει ως συνήθειά του να βοηθάει τους άλλους
[Εικόνα στη σελίδα 163]
Αν περπατούμε με σοφά άτομα, αυτό θα μας κάνει σοφούς, αλλά η συναναστροφή με ανόητα άτομα, θα μας επηρεάσει δυσμενώς
[Εικόνα στη σελίδα 165]
Το κάπνισμα πρέπει να αποφεύγεται επειδή αντιτίθεται στις αρχές της Αγίας Γραφής
[Εικόνα στη σελίδα 171]
Εκείνοι που ακολουθούν τις συμβουλές της Αγίας Γραφής σχετικά με το γάμο έχουν στερεή βάση για ευτυχία
[Εικόνα στη σελίδα 173]
Η εφαρμογή των συμβουλών της Αγίας Γραφής βοηθάει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τα σοβαρά προβλήματα της φτώχειας