Κεφάλαιο Έντεκα
“Εξακολουθήστε να Επιζητείτε Πρώτα τη Βασιλεία”
1. (α) Γιατί παρότρυνε ο Ιησούς τους ακροατές του να επιζητούν πρώτα τη Βασιλεία; (β) Ποιο ερώτημα πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας;
Ο ΙΗΣΟΥΣ, σε μια ομιλία που εκφώνησε στη Γαλιλαία πριν από 1.900 και πλέον χρόνια, παρότρυνε τους ακροατές του: «Εξακολουθήστε, λοιπόν, να επιζητείτε πρώτα τη βασιλεία και τη δικαιοσύνη του [Θεού]». Αλλά γιατί ήταν τόσο επιτακτικό αυτό; Δεν θα περνούσαν πολλοί αιώνες προτού αναλάβει ο Χριστός Βασιλική εξουσία; Ναι, αλλά η Μεσσιανική Βασιλεία θα ήταν το μέσο με το οποίο θα δικαίωνε ο Ιεχωβά την κυριαρχία του και θα εκπλήρωνε το μεγαλειώδη σκοπό του για τη γη. Όποιος κατανοούσε αληθινά τη σπουδαιότητα αυτών των πραγμάτων θα έδινε στη Βασιλεία την πρώτη θέση στη ζωή του. Αν αυτό αλήθευε τον πρώτο αιώνα, πόσο μάλλον σήμερα που ο Χριστός έχει ενθρονιστεί ως Βασιλιάς! Το ερώτημα, λοιπόν, είναι: Δείχνει ο τρόπος της ζωής μου ότι επιζητώ πρώτα τη Βασιλεία του Θεού;—Ματθαίος 6:33.
2. Ποια πράγματα επιδιώκουν συνήθως με λαχτάρα οι άνθρωποι;
2 Σήμερα, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο επιζητούν πράγματι πρώτα τη Βασιλεία. Δείχνουν ότι υποστηρίζουν τη διακυβέρνηση της Βασιλείας επικεντρώνοντας τη ζωή τους στην εκτέλεση του θελήματος του Ιεχωβά, αφού πρώτα έχουν αφιερωθεί σε αυτόν. Απεναντίας, η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων ενδιαφέρεται για τα πράγματα αυτού του κόσμου. Οι άνθρωποι επιδιώκουν τα χρήματα, καθώς επίσης τα αποκτήματα και τις απολαύσεις που μπορούν να αγοράσουν με τα χρήματα. Ή αφιερώνουν όλες τους τις δυνάμεις στην προώθηση της καριέρας τους. Ο τρόπος της ζωής τους δείχνει ότι είναι κυρίως απασχολημένοι με τον εαυτό τους, με τα υλικά πράγματα και με τις απολαύσεις. Θέτουν τον Θεό σε δεύτερη θέση, αν πιστεύουν καν σε αυτόν.—Ματθαίος 6:31, 32.
3. (α) Τι είδους θησαυρούς παρότρυνε ο Ιησούς τους μαθητές του να επιζητούν, και γιατί; (β) Γιατί δεν χρειάζεται να ανησυχούμε υπερβολικά για τα υλικά πράγματα;
3 Αλλά ο Ιησούς έδωσε στους μαθητές του την εξής συμβουλή: «Μη συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς πάνω στη γη», επειδή κανένα από αυτά τα αποκτήματα δεν διαρκεί για πάντα. «Απεναντίας», είπε, «να συσσωρεύετε για τον εαυτό σας θησαυρούς στον ουρανό», υπηρετώντας τον Ιεχωβά. Ο Ιησούς παρότρυνε τους ακολούθους του να κρατούν το μάτι τους «απλό» συγκεντρώνοντας την προσοχή τους και τις δυνάμεις τους στην εκτέλεση του θελήματος του Θεού. «Δεν μπορείτε να υπηρετείτε ως δούλοι τον Θεό και τον Πλούτο», τους είπε. Τι θα γινόταν, όμως, με τις υλικές ανάγκες—την τροφή, το ρουχισμό και τη στέγη; «Μην ανησυχείτε», συμβούλεψε ο Ιησούς. Έστρεψε την προσοχή τους στα πουλιά—ο Θεός τα τρέφει. Ο Ιησούς παρότρυνε τους ακολούθους του να πάρουν ένα μάθημα από τα λουλούδια—ο Θεός τα ντύνει. Δεν αξίζουν οι νοήμονες άνθρωποι που υπηρετούν τον Ιεχωβά περισσότερο παρά οποιοδήποτε από αυτά; «Εξακολουθήστε, λοιπόν, να επιζητείτε πρώτα τη βασιλεία και τη δικαιοσύνη του», είπε ο Ιησούς, «και όλα αυτά τα άλλα [απαραίτητα] πράγματα θα σας προστεθούν». (Ματθαίος 6:19-34) Δείχνουν οι πράξεις σας ότι το πιστεύετε αυτό;
Μην Αφήσετε την Αλήθεια της Βασιλείας να Καταπνιγεί
4. Αν δίνει κανείς πολύ μεγάλη έμφαση στα υλικά πράγματα, ποιο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα;
4 Το να μας ενδιαφέρει να έχουμε αρκετά για να καλύπτουμε τις δικές μας υλικές ανάγκες και αυτές της οικογένειάς μας είναι ορθό. Ωστόσο, αν κάποιος ανησυχεί υπερβολικά για τα υλικά πράγματα, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά. Μολονότι μπορεί να ισχυρίζεται ότι πιστεύει στη Βασιλεία, αν στην καρδιά του βάζει άλλα πράγματα πρώτα, η αλήθεια της Βασιλείας θα καταπνιγεί. (Ματθαίος 13:18-22) Για παράδειγμα, ένας πλούσιος νεαρός άρχοντας ρώτησε κάποτε τον Ιησού: «Τι πρέπει να κάνω για να κληρονομήσω αιώνια ζωή;» Ζούσε ηθική ζωή και συμπεριφερόταν καλά στους άλλους, αλλά ήταν υπερβολικά προσκολλημένος στα υλικά του αποκτήματα. Δεν μπορούσε να τα αποχωριστεί για να γίνει ακόλουθος του Χριστού. Γι’ αυτό άφησε ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία να είναι ενδεχομένως μαζί με τον Χριστό στην ουράνια Βασιλεία. Όπως είπε ο Ιησούς σε εκείνη την περίπτωση: «Πόσο δύσκολο θα είναι να μπουν στη βασιλεία του Θεού εκείνοι που έχουν χρήματα!»—Μάρκος 10:17-23.
5. (α) Με ποια πράγματα πρότρεψε ο Παύλος τον Τιμόθεο να είναι ικανοποιημένος, και γιατί; (β) Πώς χρησιμοποιεί ο Σατανάς τη «φιλαργυρία» ως καταστροφική παγίδα;
5 Χρόνια αργότερα, ο απόστολος Παύλος έγραψε στον Τιμόθεο ο οποίος βρισκόταν τότε στην Έφεσο, ένα πλούσιο κέντρο εμπορίου, και του έκανε την εξής υπενθύμιση: «Δεν φέραμε τίποτα στον κόσμο ούτε και μπορούμε να πάρουμε μαζί μας τίποτα. Έτσι λοιπόν, έχοντας διατροφή, ενδύματα και στέγη, θα είμαστε ικανοποιημένοι με αυτά». Το να εργάζεται κανείς προκειμένου να προμηθεύει «διατροφή, ενδύματα και στέγη» στον εαυτό του και στην οικογένειά του είναι ορθό. Αλλά ο Παύλος προειδοποίησε: «Εκείνοι που είναι αποφασισμένοι να πλουτίσουν πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα και πολλές ανόητες και βλαβερές επιθυμίες, οι οποίες βυθίζουν τους ανθρώπους σε καταστροφή και απώλεια». Ο Σατανάς είναι ύπουλος. Στην αρχή μπορεί να δελεάσει κάποιον με μικρά πράγματα. Κατόπιν μπορεί να ακολουθήσει μεγαλύτερη πίεση, ίσως η ευκαιρία για προαγωγή ή για μια καλύτερη εργασία η οποία έχει μεγαλύτερες αποδοχές, αλλά απαιτεί το χρόνο που προηγουμένως διέθετε το άτομο για πνευματικά ζητήματα. Αν δεν προσέξουμε, «η φιλαργυρία» μπορεί να καταπνίξει τα πολύ πιο σημαντικά συμφέροντα της Βασιλείας. Ο Παύλος το έθεσε ως εξής: «Επιδιώκοντάς την μερικοί έχουν παροδηγηθεί από την πίστη και έχουν μαχαιρώσει παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους».—1 Τιμόθεο 6:7-10.
6. (α) Για να μην παγιδευτούμε από τον υλισμό, τι πρέπει να κάνουμε; (β) Ποια πεποίθηση μπορούμε να έχουμε παρά την παγκόσμια οικονομική κατάσταση σήμερα;
6 Ο Παύλος παρότρυνε με γνήσια αγάπη το Χριστιανό αδελφό του τον Τιμόθεο: «Να φεύγεις από αυτά τα πράγματα» και, «Να αγωνίζεσαι τον καλό αγώνα της πίστης». (1 Τιμόθεο 6:11, 12) Απαιτείται ένθερμη προσπάθεια για να μην παρασυρθούμε από τον υλιστικό τρόπο ζωής του κόσμου που μας περιβάλλει. Αλλά αν αγωνιζόμαστε σε αρμονία με την πίστη μας, ο Ιεχωβά ποτέ δεν θα μας εγκαταλείψει. Παρά την ακρίβεια και τη διαδεδομένη ανεργία, θα φροντίσει να έχουμε αυτά που πραγματικά χρειαζόμαστε. Ο Παύλος έγραψε: «Ο τρόπος της ζωής σας ας είναι απαλλαγμένος από τη φιλαργυρία, καθώς μένετε ικανοποιημένοι με τα παρόντα πράγματα. Διότι [ο Θεός] έχει πει: “Δεν πρόκειται να σε αφήσω ούτε πρόκειται να σε εγκαταλείψω”. Ώστε εμείς να έχουμε μεγάλο θάρρος και να λέμε: “Ο Ιεχωβά είναι βοηθός μου· δεν θα φοβηθώ. Τι μπορεί να μου κάνει άνθρωπος;”» (Εβραίους 13:5, 6) Και ο Βασιλιάς Δαβίδ έγραψε: «Νέος ήμουν και γέρασα, και όμως δεν είδα δίκαιο εγκαταλειμμένο ούτε κάποιον απόγονό του να ζητάει ψωμί».—Ψαλμός 37:25.
Οι Πρώτοι Μαθητές Παρέχουν Υπόδειγμα
7. Ποιες οδηγίες για το κήρυγμα έδωσε ο Ιησούς στους μαθητές του, και γιατί ήταν κατάλληλες;
7 Ο Ιησούς, αφού εκπαίδευσε κατάλληλα τους αποστόλους του, τους έστειλε στον Ισραήλ για να κηρύξουν τα καλά νέα και να αναγγείλουν: «Η βασιλεία των ουρανών έχει πλησιάσει». Τι συγκινητικό άγγελμα ήταν αυτό! Ο Ιησούς Χριστός, ο Μεσσιανικός Βασιλιάς, ήταν ανάμεσά τους. Εφόσον οι απόστολοι είχαν αφοσιωθεί στην υπηρεσία του Θεού, ο Ιησούς τούς παρότρυνε να έχουν την πεποίθηση ότι ο Θεός θα φρόντιζε για αυτούς. Έτσι λοιπόν, είπε: «Μην πάρετε τίποτα για το ταξίδι, ούτε μπαστούνι ούτε σακίδιο τροφίμων ούτε ψωμί ούτε ασημένια νομίσματα· ούτε να έχετε δύο εσωτερικά ενδύματα. Αλλά σε οποιοδήποτε σπίτι μπείτε, εκεί να μένετε και από εκεί να φεύγετε». (Ματθαίος 10:5-10· Λουκάς 9:1-6) Ο Ιεχωβά θα φρόντιζε να καλυφτούν οι ανάγκες τους μέσω των άλλων Ισραηλιτών, για τους οποίους η προσφορά φιλοξενίας σε αγνώστους ήταν κάτι το συνηθισμένο.
8. (α) Λίγο πριν από το θάνατό του, γιατί έδωσε ο Ιησούς νέες οδηγίες για το κήρυγμα; (β) Τι θα έπρεπε να παραμένει πρώτο στη ζωή των ακολούθων του Ιησού;
8 Αργότερα, λίγο πριν από το θάνατό του, ο Ιησούς προειδοποίησε τους αποστόλους του ότι στο μέλλον οι συνθήκες υπό τις οποίες θα εκτελούσαν το έργο τους θα άλλαζαν. Ως αποτέλεσμα της επίσημης εναντίωσης στη δραστηριότητά τους, ίσως να μην έβρισκαν τόσο εύκολα φιλοξενία στον Ισραήλ. Επίσης, σύντομα θα μετέδιδαν το άγγελμα της Βασιλείας σε περιοχές Εθνικών. Τώρα έπρεπε να έχουν μαζί τους «πουγκί» και «σακίδιο τροφίμων». Παρ’ όλα αυτά, θα έπρεπε να εξακολουθούν να επιζητούν πρώτα τη Βασιλεία του Ιεχωβά και τη δικαιοσύνη του, έχοντας την πεποίθηση ότι ο Θεός θα ευλογούσε τις προσπάθειες τις οποίες θα έκαναν για να αποκτήσουν τη διατροφή, τα ενδύματα και τη στέγη που χρειάζονταν.—Λουκάς 22:35-37.
9. Πώς έθετε ο Παύλος τη Βασιλεία πρώτη στη ζωή του ενώ παράλληλα φρόντιζε για τις υλικές του ανάγκες, και τι συμβούλεψε για αυτό το ζήτημα;
9 Ο απόστολος Παύλος αποτέλεσε θαυμάσιο παράδειγμα ατόμου που εφάρμοζε τη συμβουλή του Ιησού. Ο Παύλος οικοδόμησε τη ζωή του γύρω από τη διακονία. (Πράξεις 20:24, 25) Όταν πήγαινε να κηρύξει σε μια περιοχή, φρόντιζε ο ίδιος για τις υλικές του ανάγκες, ακόμη και εργαζόμενος ως σκηνοποιός. Δεν περίμενε να τον φροντίζουν οι άλλοι. (Πράξεις 18:1-4· 1 Θεσσαλονικείς 2:9) Ωστόσο, δεχόταν με ευγνωμοσύνη τη φιλοξενία και τα δώρα που του πρόσφεραν οι άλλοι όταν ήθελαν να εκφράσουν με αυτόν τον τρόπο την αγάπη τους. (Πράξεις 16:15, 34· Φιλιππησίους 4:15-17) Ο Παύλος παρότρυνε τους Χριστιανούς, όχι να παραμελούν τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις για να κηρύττουν, αλλά αντιθέτως να εξισορροπούν τις διάφορες ευθύνες τους. Τους συμβούλεψε να εργάζονται, να αγαπούν την οικογένειά τους και να δίνουν στους άλλους. (Εφεσίους 4:28· 2 Θεσσαλονικείς 3:7-12) Τους πρότρεψε να θέτουν την εμπιστοσύνη τους στον Θεό, όχι στα υλικά αποκτήματα, και να χρησιμοποιούν τη ζωή τους με τρόπο που θα έδειχνε ότι κατανοούσαν πραγματικά ποια είναι τα πιο σπουδαία πράγματα. Σε αρμονία με τις διδασκαλίες του Ιησού, αυτό σήμαινε να επιζητούν πρώτα τη Βασιλεία του Θεού και τη δικαιοσύνη του.—Φιλιππησίους 1:9-11.
Να Διατηρείτε τη Βασιλεία Πρώτη στη Ζωή Σας
10. Τι σημαίνει να επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία;
10 Σε ποιο βαθμό μεταδίδουμε εμείς προσωπικά τα καλά νέα της Βασιλείας σε άλλους; Αυτό εξαρτάται, εν μέρει, από τις περιστάσεις μας και από το βάθος της εκτίμησής μας. Να θυμάστε ότι ο Ιησούς δεν είπε: “Να επιζητείτε τη Βασιλεία όταν δεν έχετε τίποτα άλλο να κάνετε”. Επειδή γνώριζε πόσο σημαντική είναι η Βασιλεία, εξέφρασε το θέλημα του Πατέρα του, λέγοντας: «Να επιζητείτε συνεχώς τη βασιλεία του». (Λουκάς 12:31) Μολονότι οι περισσότεροι χρειάζεται να εργαζόμαστε για να καλύπτουμε τις δικές μας ανάγκες και αυτές της οικογένειάς μας, αν έχουμε πίστη, η ζωή μας θα περιστρέφεται γύρω από το έργο της Βασιλείας που μας έχει αναθέσει ο Θεός. Συγχρόνως, θα εκπληρώνουμε τις οικογενειακές μας ευθύνες.—1 Τιμόθεο 5:8.
11. (α) Πώς έδειξε ο Ιησούς με παραβολή ότι δεν θα μπορούσαν όλοι να συμβάλουν εξίσου στη διάδοση του αγγέλματος της Βασιλείας; (β) Ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο στο πόσα μπορεί να κάνει κάποιος;
11 Μερικοί από εμάς είναι σε θέση να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στο κήρυγμα των καλών νέων της Βασιλείας από όσο άλλοι. Αλλά ο Ιησούς, στην παραβολή που είπε σχετικά με τα διάφορα είδη εδάφους, έδειξε ότι όλα τα άτομα των οποίων η καρδιά είναι σαν το καλό χώμα θα καρποφορούν. Σε ποιο βαθμό; Οι περιστάσεις των ατόμων διαφέρουν. Η ηλικία, η υγεία και οι οικογενειακές ευθύνες—όλοι αυτοί οι παράγοντες παίζουν ρόλο. Αλλά όταν υπάρχει γνήσια εκτίμηση, μπορούν να επιτελεστούν πολλά πράγματα.—Ματθαίος 13:23.
12. Ποιον ωφέλιμο πνευματικό στόχο παροτρύνονται ειδικά οι νεαροί να εξετάσουν;
12 Είναι καλό να έχουμε στόχους που θα μας βοηθούν να επεκτείνουμε τη συμμετοχή μας στη διακονία της Βασιλείας. Οι νεαροί θα πρέπει να σκέφτονται σοβαρά το έξοχο παράδειγμα ενός ζηλωτή νεαρού Χριστιανού, του Τιμόθεου. (Φιλιππησίους 2:19-22) Τι καλύτερο θα μπορούσαν να κάνουν παρά να αναλάβουν την ολοχρόνια διακονία όταν τελειώσουν την κοσμική σχολική τους εκπαίδευση; Οι μεγαλύτεροι, επίσης, θα ωφεληθούν αν θέτουν υγιείς πνευματικούς στόχους.
13. (α) Ποιος αποφασίζει τι μπορούμε να κάνουμε εμείς προσωπικά στην υπηρεσία της Βασιλείας; (β) Αν πραγματικά επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία, τι αποδεικνύουμε;
13 Αντί να επικρίνουμε εκείνους που, κατά τη γνώμη μας, θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα, η πίστη θα πρέπει να μας υποκινεί να προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε εμείς προσωπικά, ώστε να υπηρετούμε τον Θεό στο πλήρες ανάλογα με όσα μας επιτρέπουν οι δικές μας περιστάσεις. (Ρωμαίους 14:10-12· Γαλάτες 6:4, 5) Όπως φάνηκε στην περίπτωση του Ιώβ, ο Σατανάς υποστηρίζει ότι ενδιαφερόμαστε κυρίως για τα υλικά μας αποκτήματα, για την άνεσή μας και για την προσωπική μας ευημερία, καθώς και ότι το κίνητρο με το οποίο υπηρετούμε τον Θεό είναι ιδιοτελές. Αλλά αν πραγματικά επιζητούμε πρώτα τη Βασιλεία, τότε κάνουμε και εμείς το μέρος μας για να αποδειχτεί ότι ο Διάβολος είναι πράγματι ένας πολύ μεγάλος ψεύτης. Κάνουμε φανερό ότι η υπηρεσία του Θεού έρχεται πρώτη στη ζωή μας. Έτσι αποδεικνύουμε με λόγια και έργα τη βαθιά αγάπη μας για τον Ιεχωβά, την όσια υποστήριξή μας στην κυριαρχία του και την αγάπη μας για τους συνανθρώπους μας.—Ιώβ 1:9-11· 2:4, 5· Παροιμίες 27:11.
14. (α) Γιατί ωφελεί η κατάρτιση ενός προγράμματος για τη διακονία αγρού; (β) Σε ποιο βαθμό συμμετέχουν στη διακονία αγρού πολλοί Μάρτυρες;
14 Η κατάρτιση ενός προγράμματος μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε περισσότερα πράγματα από όσα θα κάναμε χωρίς αυτό. Ο ίδιος ο Ιεχωβά έχει «προσδιορισμένο καιρό» για την εκπλήρωση του σκοπού του. (Έξοδος 9:5· Μάρκος 1:15) Αν γίνεται, καλό είναι να έχουμε προσδιορισμένο χρόνο για να συμμετέχουμε στη διακονία αγρού μία ή και περισσότερες φορές κάθε εβδομάδα. Εκατοντάδες χιλιάδες Μάρτυρες του Ιεχωβά σε όλο τον κόσμο έχουν εγγραφεί ως βοηθητικοί σκαπανείς, διαθέτοντας γύρω στις δύο ώρες την ημέρα στο κήρυγμα των καλών νέων. Εκατοντάδες χιλιάδες άλλα άτομα υπηρετούν ως τακτικοί σκαπανείς, χρησιμοποιώντας περίπου δυόμισι ώρες την ημέρα για να διακηρύττουν το άγγελμα της Βασιλείας. Οι ειδικοί σκαπανείς και οι ιεραπόστολοι διαθέτουν ακόμη περισσότερο χρόνο στην υπηρεσία της Βασιλείας. Επίσης, μπορούμε να αναζητούμε ευκαιρίες για να μεταδίδουμε ανεπίσημα την ελπίδα της Βασιλείας σε όποιον θέλει να ακούσει. (Ιωάννης 4:7-15) Πρέπει να επιθυμούμε να συμμετέχουμε σε αυτό το έργο όσο πληρέστερα το επιτρέπουν οι περιστάσεις μας, διότι ο Ιησούς προείπε: «Αυτά τα καλά νέα της βασιλείας θα κηρυχτούν σε όλη την κατοικημένη γη για μαρτυρία σε όλα τα έθνη· και τότε θα έρθει το τέλος».—Ματθαίος 24:14· Εφεσίους 5:15-17.
15. Σε σχέση με τη διακονία μας, γιατί πιστεύετε ότι είναι επίκαιρη η συμβουλή του εδαφίου 1 Κορινθίους 15:58;
15 Ενωμένοι, σε όλα τα μέρη της γης, άσχετα με τη χώρα στην οποία ζουν, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά συμμετέχουν σε αυτό το προνόμιο υπηρεσίας. Εφαρμόζουν στον εαυτό τους τη θεόπνευστη Γραφική συμβουλή: «Να γίνεστε σταθεροί, αμετακίνητοι, έχοντας πάντοτε πολλά να κάνετε στο έργο του Κυρίου, γνωρίζοντας ότι ο κόπος σας δεν είναι μάταιος σε σχέση με τον Κύριο».—1 Κορινθίους 15:58.
Συζήτηση για Ανασκόπηση
• Όταν ο Ιησούς είπε “να επιζητούμε πρώτα τη βασιλεία”, τι υποδήλωνε ότι πρέπει να βάζουμε σε δεύτερη θέση;
• Ποια άποψη πρέπει να έχουμε ως προς τη φροντίδα για τις δικές μας υλικές ανάγκες και αυτές της οικογένειάς μας; Ποια βοήθεια θα μας δώσει ο Θεός;
• Σε ποιες μορφές της υπηρεσίας της Βασιλείας μπορούμε να συμμετέχουμε;
[Εικόνα στη σελίδα 107]
Σε κάθε χώρα, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σήμερα κηρύττουν τα καλά νέα, προτού έρθει το τέλος