Γονείς, Φτάστε στην Καρδιά του Παιδιού Σας
«Υιέ μου εάν η καρδία σου γίνει σοφή, θέλει ευφραίνεσθαι και η καρδία εμού.»—Παρ. 23:15.
1, 2. (α) Ποια είναι η επιθυμία των Χριστιανών γονέων, αλλά πώς ένοιωθε ένα πατέρας; (β) Στην εκπαίδευση των παιδιών μέχρι πού πρέπει να φτάσουν οι γονείς και γιατί;
ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ γονείς λαχταράνε να προστατέψουν τα παιδιά τους από τις καταστροφικές παγίδες. Χωρίς αμφιβολία, αν είστε γονέας συμμερίζεστε τα αισθήματα ενός Χριστιανού πατέρα με τέσσερα παιδιά εφηβικής ηλικίας που έγραψε: «Τα ήθη που αντιμετωπίζουν οι νέοι μας διαρκώς χειροτερεύουν, και μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να είσαι ενήμερος για κάθε νέα αντίληψη του κόσμου περί ηθικής. Προσεύχομαι συνέχεια για να μπορώ να τα βοηθώ. Τ’ αγαπώ τόσο πολύ.»
2 Κι’ όμως, γιατί μερικές φορές ακόμα κι όταν το παιδί οδηγείται στις συναθροίσεις και διδάσκεται την ηθική της Γραφής μπορεί παρ’ όλα αυτά να εμπλακεί σε σεξουαλική ανηθικότητα; Αν και η εγκεφαλική γνώση είναι σημαντική η καρδιά παίζει ζωτικό ρόλο, ιδιαίτερα σε σχέση με την ηθική. Τι μπορεί να κάνει ένας γονέας για να φτάσει στην καρδιά ενός παιδιού ώστε ‘να γίνει σοφή’;—Παρ. 4:23· 23:15.
ΑΝΑΣΥΡΕΤΕ ΤΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ
3. Τι σημαίνει το Παροιμίες 20:5, και ποια ενέργεια απαιτεί αυτό από τους γονείς;
3 Πριν μπορέσετε να φθάσετε στην καρδιά, πρέπει ν’ ανακαλύψετε μέχρις ορισμένου σημείου, τι περιέχει η καρδιά. «Η βουλή [ο πραγματικός σκοπός, οι βαθιά ριζωμένες τάσειςa] εν τη καρδία του ανθρώπου είναι ως ύδατα βαθέα· αλλά ο συνετός άνθρωπος θέλει ανασύρει αυτήν.» (Παρ. 20:5) Τα πραγματικά αισθήματα στην καρδιά ενός παιδιού μοιάζουν με νερό στο βυθό ενός βαθιού πηγαδιού. Στους Βιβλικούς χρόνους, μερικά πηγάδια έφταναν πάνω από 30 μέτρα (100 πόδια) βάθος, και οι άνθρωποι ήταν υποχρεωμένοι να κατεβαίνουν σκαλιά για να «ανασύρουν» το νερό. Ήταν αληθινός αγώνας. Το να «ανασύρετε» τις τάσεις του δικού σας παιδιού μπορεί να είναι κι αυτό εξ ίσου δύσκολο. Για να το κάνετε αυτό πρέπει να νοιώσετε τα δικά του αισθήματα και να είστε πολύ προσεχτικός παρατηρητής. Ίσως χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε ερωτήσεις με κατάλληλο τρόπο, υπομονή—μερικές φορές να είστε πρόθυμοι να μιλάτε με το παιδί για ώρες μέχρι να έρθουν στην επιφάνεια τα πραγματικά του αισθήματα. Αν υπενθυμίζετε στο παιδί ότι και σεις περάσατε την ίδια ηλικία, ότι και σεις είστε ατελής, και δημιουργείτε ευκαιρίες ώστε το παιδί να μπορεί να μένει μόνο μαζί σας κατά καιρούς, θα το διευκολύνετε να σας ανοίξει την καρδιά του. Ιώβ 33:5-7.
4. Σύμφωνα με το Παροιμίες 12:18, ποιο είδος ομιλίας μπορεί να βλάψει την επικοινωνία;
4 Όμως μια ‘απερίσκεπτη’ λέξη ή δήλωση μπορεί να φέρει καταστροφή μεγάλη. Μερικοί μιλάνε απερίσκεπτα, τα λόγια τους είναι «τραύματα μαχαίρας». Τα λόγια τους πληγώνουν και διώχνουν το συνομιλητή. Γι’ αυτό αγωνισθείτε σκληρά να είστε «ψύχραιμοι» καθώς ακούτε προσεκτικά και πραγματικά. Ίσως μπορείτε να θυμηθείτε την περίπτωση που κάποιος σας μίλησε υποτιμητικά ή γελοιοποίησε τα αισθήματά σας. Ίσως σας είπε, ‘Δεν ντρέπεσαι μ’ αυτά που λες!’ Έχετε τη λαχτάρα να ξαναεμπιστευθείτε αυτό το άτομο;—Παρ. 12:18· 17:27.
5. (α) Τι είδους νουθεσία χρειάζεται ένας έφηβος; (β) Άραγε οι πιο πολλοί γονείς παρέχουν τέτοια εκπαίδευση;
5 Όταν ένα παιδί φτάσει στην εφηβεία, οι σεξουαλικές του επιθυμίες γίνονται πολύ ισχυρές. Το νεαρό άτομο χρειάζεται να μιλήσει με κάποιον που μπορεί να εξηγήσει τι συμβαίνει στο σώμα του και να μπορεί να απαντήσει σε έναν ατέλειωτο κατάλογο πολύ λεπτών και προσωπικών ερωτήσεων. Και όμως σε μια έρευνα 1.400 γονέων με παιδιά εφηβικής ηλικίας, το 92 τοις εκατό ποτέ δεν είχαν συζητήσει τη σεξουαλική συμπεριφορά με τα παιδιά τους. Το παρελθόν των γονέων, οι συνήθειες της περιοχής τους, ή η άποψη ότι μια τέτοια συζήτηση δεν είναι αναγκαία, κατά καιρούς εμποδίζει ακόμη και χριστιανούς γονείς να δείξουν τέτοια διορατική φροντίδα. Αλλά πόσο σπουδαίες είναι αυτές οι συζητήσεις;
6, 7. Πόσο σπουδαίο είναι το να συζητούν οι γονείς τη σεξουαλική συμπεριφορά με τα παιδιά τους;
6 Έτσι, ένας Χριστιανός πρεσβύτερος, αφού συζήτησε με αρκετές οικογένειες, έβγαλε το εξής συμπέρασμα: «Είναι ενδιαφέρον ότι ισχύει ένας κανόνας. Όταν οι γονείς χειρίστηκαν πραγματικά το ζήτημα του σεξ νωρίς και αγωνίστηκαν σκληρά να διατηρήσουν στενή επαφή με τα παιδιά τους, τα αποτελέσματα ήταν καλά. Όταν, για οποιοδήποτε λόγο, δεν χειρίστηκαν το πρόβλημα αυτό νωρίς, τα αποτελέσματα ήταν συνήθως άσχημα.»
7 Τα οφέλη από τέτοιες συζητήσεις είναι πολλά. Πρώτα πρώτα, μπορούν να προστατεύσουν το μυαλό του παιδιού από τις λαθεμένες, βρώμικες πληροφορίες που θ’ ακούσει αργότερα. Έπειτα, μπορούν να οικοδομήσουν σεβασμό κι εμπιστοσύνη για τους γονείς και να βάλουν μια κοινή βάση για επικοινωνία η οποία θα διατηρηθεί και στην εφηβεία. Και τρίτον, θα μπορέσουν να διευκολύνουν το παιδί σας να συζητά μαζί σας τα πιο ιδιαίτερα ζητήματά του. Ωστόσο, πολλοί γονείς αναρωτιούνται πώς δηλαδή να συζητήσουν αυτό το λιγάκι ενοχλητικό θέμα.
ΔΙΔΑΞΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ
8. Πόσο νωρίς πρέπει ν’ αρχίσουν οι συζητήσεις για το σεξ;
8 Δεν υπερβάλλουμε όταν δίνουμε τόση έμφαση στην αξία της ενάρξεως εκπαιδεύσεως του παιδιού σε μικρή ηλικία. Μερικά 10-χρονα και 11-χρονα κορίτσια έχουν μείνει και έγκυες ακόμη. Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η επικοινωνία για τα θέματα του σεξ πρέπει να έχει θεμελιωθεί σταθερά πριν το παιδί φτάσει τα έξι. Αλλιώς μπορεί ποτέ να μην επιτευχθεί. Συνήθως, αρκεί να απαντήσετε απλώς ειλικρινά και χωρίς ντροπή στις σχετικές ερωτήσεις ενός μικρού παιδιού.b Όμως ένας έφηβος χρειάζεται οδηγίες για το πώς να ελέγχει αυτές τις επιθυμίες. Για να φτάσετε στην καρδιά, η συμβουλή πρέπει να έρθει σαν φιλική βοήθεια, όχι σαν κατηγορία.
9. Τι πρέπει να προσπαθεί να βάλει ένας γονέας στην καρδιά του παιδιού και γιατί;
9 Ο Ιησούς είπε: «Ο αγαθός άνθρωπος εκ του αγαθού θησαυρού της καρδίας αυτού εκφέρει το αγαθόν». (Λουκάς 6:45) Ώστε, για να φτάσετε στην καρδιά του παιδιού σας απαιτείται να βάλετε μέσα στη νεαρή αυτή καρδιά ανεκτίμητα πράγματα—πράγματα που θα κάνουν το μικρό αγόρι ή κορίτσι να ανταποκριθεί συναισθηματικά και να τα εκτιμήσει ενδόμυχα. Γιατί; Για να βγουν «καλά» πράγματα από την καρδιά αυτή.—Ματθ. 12:34, 35.
10, 11. Τι μπορείτε να μάθετε, από το βιβλίο των Παροιμιών, για το πώς να φτάνετε στην καρδιά του παιδιού σας σε μια συζήτηση για τη σεξουαλική ηθική;
10 Η διδαχή που δίνεται γι’ αυτή την περίπτωση στις Παροιμίες δίνει ένα καλό παράδειγμα στους γονείς. Αντιμετωπίζει τη σεξουαλική συμπεριφορά με ειλικρίνεια, αλλά και αξιοπρέπεια. Σημειώστε τον ισορροπημένο τρόπο που χρησιμοποιεί το πέμπτο κεφάλαιο. Ο δάσκαλος ή ο γονέας συζητάει ρεαλιστικά την ηδονή των σεξουαλικών σχέσεων και ιδιαίτερα την ανάγκη να αποφεύγεται η σεξουαλική ανηθικότητα. Τα χείλη της πόρνης φαίνεται να «στάζουσιν ως κηρήθρα μέλιτος» καθώς αυτή πασχίζει να ξελογιάσει κάποιον άντρα. Ναι, αλλά τα επακόλουθα—«πικρόν ως αψίνθιον» και «οξύ ως μάχαιρα δίστομος»! (Εδάφια 3, 4) Μετά, ο βιβλικός δάσκαλος αγγίζει ένα λεπτό σημείο, δείχνοντας στον νεαρό πώς μπορεί να χάσει την «τιμή» του [αξιοπρέπεια, ΜΝΚ] από τη συμπεριφορά αυτή. (Εδάφιο 9) Κι’ όμως η συζήτηση αυτή δεν δείχνει ότι ‘κάθε μορφή σεξ είναι αμαρτία’. Με πόσο όμορφη εικόνα περιγράφει τις σεξουαλικές σχέσεις μέσα στο γάμο.—Εδάφια 15-19.
11 Ο γονέας ούτε κατηγορεί ούτε επιπλήττει τον νεαρό. Στο έβδομο κεφάλαιο των Παροιμιών αφηγείται τις εμπειρίες, των άλλων και χρησιμοποιεί ευθείς όρους. (Παρ. 7:6, 7, 13, 17, 18) Ο δάσκαλος χρησιμοποιεί ζωντανά παραδείγματα—ο φλογερός άντρας, που ξελογιάζεται από μια πόρνη παρομοιάζεται με ταύρο που πηγαίνει για σφαγή, και ένα ‘βέλος διαπερνάει το συκώτι του’. (Παρ. 7:22, 23) Πώς θα μπορούσε ο νεαρός να ξεχάσει ποτέ μια τέτοια παρομοίωση! Το προειδοποιητικό αυτό παράδειγμα που αποθηκεύεται στην καρδιά θα βοηθήσει τον νεαρό να αντιμετωπίσει με επιτυχία τον πειρασμό. Ο γονέας δεν είπε απλώς ότι η σεξουαλική ανηθικότητα είναι κακό πράγμα, αλλά είπε γιατί είναι κακό πράγμα, εξηγώντας τα αποτελέσματα και δείχνοντας πόσο εύκολα θα μπορούσε να παραπλανηθεί ένας νεαρός.
12, 13. (α) Ποιες είναι μερικές περιπτώσεις που ένας γονέας μπορεί να συζητήσει τη σεξουαλική συμπεριφορά με το παιδί του; (β) Έχετε βρει άλλες ευκαιρίες που να είναι κατάλληλες; (γ) Για να είναι ηθικό ένα παιδί, είναι αρκετό να του βάζουμε απλώς καλές οδηγίες στην καρδιά;
12 Πολλοί Χριστιανοί γονείς είχαν παρόμοιες συζητήσεις. Είχαν πολυάριθμες ευκαιρίες, κατά τις οποίες το θέμα θα μπορούσε να προσεγγιστεί με φυσικό φιλικό τρόπο. Ορισμένες από τις ευκαιρίες αυτές ήταν στη διάρκεια μεγάλων περιπάτων, μιλώντας για ορισμένα περιστατικά, που αποσαφήνιζαν την αξία της πρέπουσας ηθικής, αφού το θέμα αυτό θα είχε συζητηθεί στις συναθροίσεις της εκκλησίας ή όταν οι πνευματικές συζητήσεις της οικογένειας θα διαπραγματεύονταν το θέμα. Πολλοί χρησιμοποίησαν για βοήθεια το βιβλίο Η Νεότης σας—Επωφεληθείτε απ’ Αυτήν.c Μια τέτοια συζήτηση δεν ήταν πάντοτε εύκολη, αλλά η ειλικρινής αγάπη για το παιδί, υποκίνησε τους γονείς να την κάνουν. Όπως παραδέχτηκε μια μητέρα πέντε παιδιών: «Πίεζα τον εαυτό μου να μιλήσω γι’ αυτό το θέμα μέχρι που τελικά δεν ένοιωθα άσχημα ούτε εγώ ούτε το παιδί.» Μην αφήνετε το παιδί σας να υποφέρει απερίγραπτες στενοχώριες λόγω ελλείψεως «καλής διδασκαλίας» σ’ αυτό τον τόσο πολύ ευαίσθητο τομέα.—Παρ. 4:2.
13 Ωστόσο, παρ’ όλη την καλή διδασκαλία που μπορεί να μπει στην καρδιά ενός παιδιού, η ανοησία είναι βαθιά φυτεμένη εκεί λόγω της κληρονομημένης αμαρτωλότητας.—Ψαλμ. 51:5.
Η ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ
14. Τι είναι η πειθαρχική διαπαιδαγώγηση και γιατί είναι τόσο σπουδαία;
14 Τι μπορεί να βγάλει την ανοησία από τη νεανική καρδιά; «Η ράβδος της παιδείας (πειθαρχικής εκπαιδεύσεως ΜΝΚ) σύμφωνα με τις Παροιμίες 22:15. Η πειθαρχική εκπαίδευση διαμορφώνει ή διορθώνει. Απαιτεί σταθερότητα με κατανόηση· συνεπώς, δεν δημιουργεί ασφυξία στο παιδί ούτε το ‘ερεθίζει’ με παράλογους περιορισμούς. (Εφεσ. 6:4) Η πειθαρχική εκπαίδευση είναι ζωτική όταν το παιδί σας αποκτά ένα ενδιαφέρον για το αντίθετο φύλο, Αν επιτρέψετε ένα ζευγάρι να κάνει παρέα όταν και οι δυο τους είναι πολύ νέοι για γάμο είναι σαν να προκαλείτε την καταστροφή.
15. (α) Ποια κατάσταση φέρνει σε αμηχανία πολλούς γονείς; (β) Τι έκαναν τα αδέλφια της Σουναμίτιδας παρθένου όταν εκείνη κι ο αγαπημένος της, ήθελαν να βρεθούν μαζί, μόνοι τους;
15 Αλλά πολλοί γονείς ρωτούν, ‘Τι μπορείς να κάνεις όταν θέλουν να είναι μαζί;’ Προφανώς κάτω από την καθοδηγία των γονέων τους ή με την έγκρισή τους, τα αδέλφια της Σουναμίτιδας παρθένου, όταν ανακάλυψαν ότι ο βοσκός ήθελε να πάρει την αδελφή τους για ένα περίπατο σ’ ένα απομονωμένο μέρος του βουνού, τους σταμάτησαν! Της ανέθεσαν δουλειά για να την κρατούν απασχολημένη και να κρατούν το ζευγάρι μακριά τον ένα από τον άλλο. Αν και την εμπιστεύονταν ήξεραν τη δύναμη του πειρασμού. Μήπως αυτό κατέστρεψε τη ζωή του κοριτσιού; Αντίθετα βοήθησε το ζευγάρι να παραμείνουν αγνοί μέχρι που παντρεύτηκαν αργότερα.—Άσμ. Ασμ. 1:6· 2:8-15.
16. Τι έχουν κάνει μερικοί γονείς για να προστατεύσουν τις καρδιές των παιδιών τους;
16 Σήμερα χρειάζεται παρόμοια σταθερότητα, παράλληλα με τη δημιουργία δραστηριοτήτων που θα κρατούν απασχολημένο το μυαλό του παιδιού. Σχετικά μ’ αυτό, οι γονείς πρέπει να χρησιμοποιούν πραγματική διάκριση και θεία σοφία. (Παρ. 24:3) Είναι φοβερά δύσκολο για τους γονείς να περιορίσουν τα αισθήματα ενός παιδιού αφού δεθεί συναισθηματικά. Οι Χριστιανοί γονείς, πριν επιτρέψουν στο παιδί τους να βγει ραντεβού (όπου είναι κοινωνικά αποδεκτό), θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους την ηλικία του παιδιού, το βαθμό συναισθηματικής προόδου, με ποιον ή ποια θα βγει ραντεβού το παιδί και σε τι δραστηριότητες θα ασχοληθούν. Μια μητέρα, της οποίας η 19-χρονη κόρη αποκόπηκε για ανηθικότητα, ρωτήθηκε τι νόμιζε πως έπρεπε να είχε κάνει διαφορετικό στην ανατροφή του παιδιού της. Να τι απάντησε: «Ποτέ δεν θα την άφηνα να μπλέξει με άτομο του αντίθετου φίλου σ’ ένα ρομαντικό δεσμό ενόσω βρισκόταν στην αρχή της εφηβείας της. Δεν θα υπέθετα ότι είναι τόσο δυνατή ώστε να μπορεί να υπερνικήσει το πρόβλημά της.»
17, 18. (α) Πρέπει να μνησικακεί ένα ζευγάρι που επιδιώκει το γάμο όταν ένας γονέας ή κάποιος με την εντολή του, τούς συνοδεύει; (β) Τι έμαθε ένας νέος με οδυνηρό τρόπο;
17 Μερικοί γονείς κάθισαν κάτω με το νεαρό ζευγάρι και τους εξήγησαν γιατί δεν μπορούν να εγκρίνουν το ραντεβού τους. Αν συζητηθεί το θέμα με τους γονείς του άλλου παιδιού, μπορεί να κερδηθεί και πρόσθετη υποστήριξη. Ένας Χριστιανός γονέας με τέσσερα παιδιά είπε: «Μερικοί γονείς νομίζουν ότι οι δεσμοί μικρών παιδιών είναι ‘χαριτωμένοι’ και τα ενθαρρύνουν, και ακόμη επιτρέπουν σε ομάδες εφήβων να βγαίνουν χωρίς να κατευθύνονται από ενήλικες. Αυτό που βλέπουμε είναι ‘ζευγαρώματα’, ανηθικότητα και γάμοι σε μικρή ηλικία. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να αναπτύσσουν χόμπι και άλλες σωματικές δραστηριότητες όπως παγοδρομία και ποδηλασία που μπορούν να τα κάνουν μόνα τους, με την οικογένεια, με άλλα άτομα του ίδιου φύλου.»
18 Ακόμα κι όταν το ζευγάρι έχει αρκετή ηλικία ώστε να δημιουργήσει δεσμό για γάμο, βοηθήστε τους με το να φροντίζετε να έχουν κι ένα συνοδό όταν βγαίνουν. Ένα αρραβωνιασμένο ζευγάρι Χριστιανών που σύντομα θα παντρεύονταν έπαψαν να είναι προσεκτικοί και διέπραξαν «ακαθαρσία». (Γαλ. 5:19) Αναπολώντας το παρελθόν ο νέος παραδέχτηκε: «Τις περισσότερες φορές συνοδευόμαστε από κάποιον. Αλλά τις λίγες αυτές φορές που δεν συνοδευόμαστε κάναμε λάθη.» Άλλοι νεαροί αργότερα ευχαρίστησαν τους γονείς τους που υπήρξαν αυστηροί και κατεύθυναν τη διασκέδασή τους με προσοχή, γιατί έτσι έμειναν αγνοί και μπήκαν στη γαμήλια διάταξη χωρίς να λυπούνται για κάτι ή με κακές αναμνήσεις. Αν οι προθέσεις του παιδιού σας είναι έντιμες, δεν πρέπει να μνησικακεί για τη θεοσεβή σας πειθαρχική εκπαίδευση, γιατί είναι «οδός ζωής».—Παρ. 6:23.
ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΝΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΕΙ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟ
19. (α) Ποια είναι η μεγαλύτερη προστασία του παιδιού σας ενάντια στην ανηθικότητα; (β) Ποια ερωτήματα πρέπει να θέσουν οι γονείς στον εαυτό τους για το δικό τους παράδειγμα;
19 Η μεγαλύτερη προστασία του παιδιού σας από την ανηθικότητα είναι να αναπτύξει μια προσωπική ιδιαίτερη στενή σχέση με τον Ιεχωβά. Αν και αυτό είναι κάτι που το ίδιο το παιδί πρέπει να κάνει, ένας γονέας μπορεί να βοηθήσει. Πρώτ’ απ’ όλα, το δικό σας παράδειγμα αφοσιώσεως θ’ αποτελέσει ένα ζωντανό πρότυπο για μίμηση. Εκείνοι που έγιναν Χριστιανοί στη Θεσσαλονίκη του πρώτου αιώνα είδαν ‘τι είδους άνθρωπος’ ήταν ο Παύλος και οι σύντροφοί του και ‘έγιναν μιμηταί’ τους αναπτύσσοντας παρόμοια ‘πληροφορία [ισχυρή πεποίθηση ΜΝΚ]’. (1 Θεσ. 1:4-6) Τι άτομα βλέπουν τα παιδιά σας στο πρόσωπό σας; Βλέπουν την «ισχυρή πεποίθησή» σας, παρατηρώντας ότι οικοδομείτε ολόκληρη τη ζωή σας γύρω από την αφιέρωσή σας στον Θεό και ότι κάνετε θυσίες για τη λατρεία του; Βλέπουν τη μεγάλη σας απέχθεια για την ανηθικότητα παρατηρώντας ότι δεν διασκεδάζετε με ό,τι είναι ηθικά διεφθαρμένο; Βλέπουν ένα παράδειγμα αγάπης στον τρόπο που συμπεριφέρεστε στο γαμήλιο σύντροφό σας ή σ’ άλλους ανθρώπους; Σας ακούνε να μιλάτε για τον Ιεχωβά μ’ ένα τρόπο που δείχνει σαφώς ότι είναι ζωντανός για σας; Ένα τέτοιο παράδειγμα θα αποτελέσει κίνητρο για το παιδί να κάνει θυσίες για να εφαρμόσει το νόμο του Ιεχωβά. Το παιδί σας θα διακρίνει ότι το να ενεργεί έτσι είναι σπουδαίο.
20. Τι μπορεί να καταστρέψει την επίδραση της καλής σας εκπαιδεύσεως;
20 Επίσης, αν παρακολουθείτε στενά τις συναναστροφές των παιδιών σας και διαλέγετε γι’ αυτά συντροφιές που δείχνουν «ισχυρή πεποίθηση» από πνευματική άποψη, αυτό θα ενισχύσει τις προσπάθειές σας. Τίποτε δεν μπορεί να καταστρέψει το έργο σας γρηγορότερα παρά οι κακές τους παρέες—έστω κι αν αυτές βρίσκονται μέσα στη Χριστιανική εκκλησία. Αυτές οι κακές παρέες μπορούν να διαλύσουν την πνευματικότητα του παιδιού σας και να προκαλέσουν το χάσμα των γενεών.—Παρ. 13:20· Ιούδας 3, 4, 12, 16, 19.
21.(α) Σύμφωνα με το 1 Ιωάννου 2:14, τι δίνει πνευματική δύναμη και ποια ευθύνη ρίχνει αυτό στους γονείς; (β) Τι υποδείξεις έχετε για να διατηρούνται αυτές οι μελέτες τακτικές και ενδιαφέρουσες;
21 Σαν γονέας, πρέπει να είστε πεπεισμένος για τη δύναμη του Λόγου του Θεού, της Γραφής. Ο απόστολος Ιωάννης είπε ότι οι πνευματικά ισχυροί «νεανίσκοι» μέσα στην εκκλησία στους οποίους έγραψε, είχαν «νικήσει τον πονηρό» γιατί ‘ο λόγος του Θεού παρέμενε μέσα τους’. (1 Ιωάννου 2:14) Συνεπώς, εκτός από την ανάπτυξη ενός ζεστού οικογενειακού πνεύματος και το καλό παράδειγμα, οι θεοσεβείς γονείς πρέπει να κανονίσουν να μελετά τακτικά η οικογένεια το Λόγο του Θεού ώστε το μήνυμά του να πάει βαθιά μέσα στην καρδιά του νεαρού ατόμου. Ένα ζευγάρι με πόνο ψυχής παρακολουθούσε τα δυο από τα τρία παιδιά τους να γίνονται παλιόπαιδα κατά την εφηβεία. Ο πατέρας, που τα είχε αναθρέψει σ’ ένα Χριστιανικό σπίτι από μωρά, παραδέχτηκε: «Αν είχα την ευκαιρία να άρχιζα πάλι απ’ την αρχή θα κανόνιζα να είχαμε πιο τακτικές οικογενειακές μελέτες της Γραφής. Οι δικές μας πάντα γίνονταν κάπου-κάπου. Ξέρω ότι μια τακτική μελέτη θα μας είχε ενώσει περισσότερο σαν οικογένεια και θα τα είχε ενισχύσει πολύ περισσότερο πνευματικά.» Με καλή προετοιμασία από την πλευρά των γονέων, αποφεύγοντας μια μηχανική, άκαμπτη, υπερβολικά τυπική διαδικασία, και διαμορφώνοντας τη μελέτη ώστε να ταιριάζει στις ανάγκες των παιδιών, θα βοηθήσει να την περιμένουν με ενδιαφέρον και θα ενώσει την οικογένεια πιο στενά από πνευματική άποψη. Οπωσδήποτε, με όλες τις υποχρεώσεις από πλευράς χρόνου που έχουν οι γονείς, αυτό δεν είναι κάτι εύκολο, αλλά πιο σπουδαία από τη διάρκεια τέτοιων συζητήσεων είναι η ποιότητα των στιγμών που δαπανώνται μαζί. Επί πλέον τα παιδιά χρειάζονται να διδάσκονται δικές τους καλές προσωπικές συνήθειες μελέτης.—Δευτ. 6:4-9.
22. Πώς μπορείτε να διδάξετε το παιδί σας να κάνει προσευχές με νόημα;
22 Όπως μπορεί να καταλάβει κανείς από την εμπειρία στη σελίδα 13, οι πολύ προσωπικές προσευχές που τις νοιώθει κανείς στην καρδιά οικοδομούν μια στενή σχέση με τον Θεό. Βοηθήστε το παιδί σας να μάθει την ανάγκη της προσευχής και πώς να ‘ανοίγει την καρδιά του’ στον Ιεχωβά. (Ψαλμ. 62:8) Αφήστε το παιδί σας ν’ ακούσει τις προσευχές σας που τις νοιώθετε με την καρδιά σας. Συζητήστε το τι μπορεί να περιλαμβάνεται στις προσευχές του. Λέγοντάς του το πώς ο Ιεχωβά έχει απαντήσει στις προσευχές σας και ενθαρρύνοντας το παιδί να αποβλέπει σε απαντήσεις για τα δικά του προβλήματα, το παιδί θα συνειδητοποιήσει ότι η προσευχή έχει δύναμη,
23, 24. (α) Γιατί πρέπει ένα παιδί να διδαχτεί το φόβο του Ιεχωβά; (β) Με ποιον πρέπει να συνεργάζονται τακτικά οι γονείς στην υπηρεσία αγρού, και γιατί;
23 «Το απόρρητον (η στενή ιδιαίτερη σχέση ΜΝΚ) του Κυρίου είναι μετά των φοβουμένων αυτόν», έγραψε ο βασιλιάς Δαβίδ. (Ψαλμ. 25:14) Για ν’ αναπτύξει πραγματικά το παιδί σας μια ιδιαίτερη στενή σχέση με τον Θεό, πρέπει να έχει έναν ολόψυχο φόβο των τρομακτικών συνεπειών που προκύπτουν όταν κανείς δυσαρεστήσει τον «ζώντα Θεό». (Εβρ. 10:31· Παρ. 8:13) Είναι αλήθεια ότι το παιδί πρέπει να αγαπά τον Ιεχωβά και να εκτιμά βαθιά τη γεμάτη στοργή καλοσύνη και αγαθότητά Του, αλλά πρέπει να έχει κι έναν ιερό σεβασμό στην ικανότητα του Ιεχωβά να τιμωρεί ή να αφήνει κάποιον να ‘θερίζει ό,τι έσπειρε’. (Γαλ. 6:7) Αν αυτός ο υγιής «φόβος» του ενσταλαχθεί από μικρή ηλικία, το παιδί θα αναπτύξει μια καλή συνείδηση. Αντί να σκέπτεται, ‘Όσο δεν με πιάνουν, είμαι εντάξει’, θα νοιώθει όπως ο Ιωσήφ που αντιστάθηκε στην πρόκληση για ανηθικότητα και είπε: «Πώς να πράξω τούτο το μέγα κακόν, και να αμαρτήσω εναντίον του Θεού;»—Γεν. 39:7-9.
24 Αν συνεργάζεστε στη Χριστιανική διακονία, θα βοηθήσετε το παιδί σας να καλλιεργήσει το ίδιο τρυφερό ενδιαφέρον για τους ανθρώπους που έχει ο Ιεχωβά. Καθώς η εκτίμηση του παιδιού θα μεγαλώνει, η καρδιά του θα διακρίνει πώς μπορεί να ‘πλουτίσει πολλούς’ διδάσκοντάς τους το «ευαγγέλιο» που μπορεί να παράγει ωφέλιμες αλλαγές στη ζωή τους. Αυτή η διακονία είναι επίσης μια θαυμάσια βοήθεια για την ανάπτυξη μιας στενής σχέσεως με τον Θεό.—2 Κορ. 6:10.
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΗ ΒΟΗΘΕΙΑ
25, 26. (α) Γιατί χρειάζονται οι γονείς βοήθεια ‘πέρα από τη συνηθισμένη;’ (β) Από πού έρχεται αυτή η βοήθεια; (γ) Τι έκανε ένας πατέρας όταν νόμισε ότι ‘έχανε’ το παιδί του, και τι συνειδητοποίησε αργότερα;
25 «Δεν είναι εύκολο να είσαι γονέας έφηβων», είπε ένας Χριστιανός πατέρας, που ανέφερε ότι νοιώθει αμηχανία για την κλειστή στον εαυτό της 16-χρονη κόρη του που δέχεται μεγάλες πιέσεις από αγόρια στο σχολείο. «Προσεύχομαι και μόνος μου και μαζί της συχνά—αλλά και πάλι ανησυχώ.» Πραγματικά, αυτός ο πατέρας διέκρινε την ανάγκη για θεία βοήθεια που θα έδινε και σ’ αυτόν και στην κόρη του «δύναμη πάρα πάνω από τη συνηθισμένη».—2 Κορ. 4:7.
26 Καμιά φορά οι γονείς μπορούν να νοιώθουν αβοήθητοι όταν όλες οι προσπάθειές τους φαίνεται να μην πετυχαίνουν. Αλλά μην παραιτείστε. Ένας Χριστιανός πατέρας, λόγω των τάσεων φυγής του αγοριού του, παραδέχτηκε ότι κάποια στιγμή ένιωσε ότι είχε «χάσει» το γιο του, που τον είχε αναθρέψει με Χριστιανική διδασκαλία από μωρό. «Έπεσα στα γόνατά μου και προσευχήθηκα μέχρι που τα δάκρυα κύλησαν στο πρόσωπό μου, και ικέτευσα τον Ιεχωβά να με βοηθήσει», δήλωσε αυτός ο πατέρας. «Ο Ιεχωβά απάντησε σ’ αυτές τις προσευχές και το αγόρι σταδιακά άλλαξε προς το καλύτερο. Σίγουρα πλησίασα πιο πολύ τον Ιεχωβά όταν είδα το χέρι του να φέρνει αποτελέσματα στην οικογένειά μου.» Ναι, να αποβλέπετε στον Ιεχωβά για βοήθεια· ακουμπήστε πάνω του. Να προσεύχεστε με τα παιδιά σας και για τα παιδιά σας. Παρατηρήστε το χέρι του Ιεχωβά να φέρνει αποτελέσματα στην οικογένειά σας.—1 Θεσ. 5:17.
27. (α) Ποιος πρέπει να γράψει το νόμο του Θεού στην καρδιά του παιδιού; (β) Πώς νοιώθετε σεις γονείς όταν το παιδί σας δείχνει ότι η καρδιά του έχει ‘γίνει σοφή’;
27 Συνειδητοποιήστε ότι το παιδί τελικά πρέπει να γράψει τους νόμους του Ιεχωβά στη δική του την καρδιά. (Συγκρίνετε με Παροιμίες 3:1-4.) Αλλά κάνετε ό,τι μπορείτε σαν γονέας για να φτάσετε στην καρδιά του παιδιού σας. Τι αμοιβή θα είναι να δείτε το παιδί να παραμένει πιστό, νομιμόφρον στην αλήθεια! Πόσο σοβαρό λόγο έχετε να ‘ευφραίνεται η καρδιά σας’ αν τα παιδιά σας δείχνουν ότι οι καρδιές τους έχουν «γίνει σοφές»! (Παρ. 23:15) Θα είστε σαν τον απόστολο Ιωάννη που μπορούσε να πει για τα πνευματικά του παιδιά: «Μεγαλυτέραν χαράν δεν έχω παρά τούτο, να ακούω ότι τα τέκνα μου περιπατούσιν εν τη αληθεία.»—3 Ιωάννου 4.
[Υποσημειώσεις]
a Μερικές φορές η λέξη «βουλή» έχει την έννοια του σκοπού.—Βλέπε Ησαΐας 29:15· 46:10.
b Για συγκεκριμένες υποδείξεις για τέτοιες συζητήσεις, δείτε το βιβλίο Κάνετε την Οικογενειακή Σας Ζωή Ευτυχισμένη, σελίδες 122-124, καθώς και το άρθρο «Ένας Πατέρας Μιλεί στους Γιους Του,» και «Μια Μητέρα Μιλεί στις Θυγατέρες Της», που δημοσιεύθηκαν στο Ξύπνα! της 22 Δεκεμβρίου 1965 και 22 Απριλίου 1966.
c Εκδόθηκε από τη Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά.
Μπορείτε να απαντήσετε σαν ανασκόπηση στις παρακάτω ερωτήσεις;
◼ Όταν εκπαιδεύετε τα παιδιά, γιατί είναι ζωτικό να φτάσετε στην καρδιά τους;
◼ Γιατί πρέπει να συζητούν οι γονείς με τα παιδιά τα σεξουαλικά θέματα;
◼ Ποια είναι η μεγαλύτερη προστασία του παιδιού ενάντια στη σεξουαλική ανηθικότητα, και τι θα τα βοηθούσε να αναπτύξουν αυτή την προστασία;
◼ Πώς μπορεί να διδαχθεί ένα παιδί να κάνει προσευχές με νόημα;
◼ Γιατί πρέπει να συνεργάζονται τακτικά οι Χριστιανοί γονείς με τα παιδιά τους στην υπηρεσία αγρού;
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 15]
‘Οι γονείς μου ποτέ δεν συζήτησαν ειλικρινά μαζί μου για το σεξ. Υπήρχαν τόσο πολλά πράγματα που ήθελα να μάθω. Έγινα πολύ περίεργη, ανόητη και ευκολοεπηρέαστη.’—Ένα 15-χρονο κορίτσι
[Εικόνα στη σελίδα 16]
Η επικοινωνία ανάμεσα στον γονέα και το παιδί είναι πολύ σημαντική
[Εικόνα στη σελίδα 17]
Με τη χρήση Βιβλικών βοηθημάτων, ο γονέας μπορεί να δώσει σωστή νουθεσία για το σεξ
[Εικόνα στη σελίδα 19]
Η ενασχόληση στην υπηρεσία αγρού μαζί με το παιδί σας το βοηθάει πνευματικά