Ειρήνη—Τι Πιθανότητες Υπάρχουν;
ΠΑΡΑ τα όσα λένε οι επικεφαλίδες των εφημερίδων, η αλήθεια είναι ότι, όπως αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι από εμάς, η ανθρωπότητα απέχει ακόμη πολύ από την πραγματική ειρήνη. Η αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από το Αφγανιστάν δεν έφερε ειρήνη σ’ αυτή τη χώρα. Και εξακολουθούν να υπάρχουν διενέξεις διαφόρων ειδών στις Φιλιππίνες, στο Σουδάν, στο Ισραήλ, στη Βόρεια Ιρλανδία, στο Λίβανο, στη Σρι Λάνκα, για να κατονομάσουμε μερικές μόνο χώρες.
Εφόσον οι περισσότεροι λογικοί άνθρωποι προτιμούν την ειρήνη από τον πόλεμο, γιατί είναι η ειρήνη τόσο ανέφικτη; Εδώ και πολλούς αιώνες, οι πολιτικοί προσπαθούν με διάφορους τρόπους να φέρουν την ειρήνη, αλλά οι προσπάθειές τους πάντοτε αποτυγχάνουν. Γιατί; Ας εξετάσουμε μερικά παραδείγματα προκειμένου να το δούμε αυτό.
Ειρήνη Μέσω της Θρησκείας και του Νόμου
Μερικοί θεωρούν τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ως επιτυχή προσπάθεια ειρήνευσης. Υπό την κυριαρχία της, ένας συνδυασμός από καθιερωμένους νόμους, ευπροσάρμοστη διοίκηση, φοβερές λεγεώνες και καλοσχεδιασμένους δρόμους διατήρησε μια διεθνή σταθερότητα γνωστή ως η Pax Romana (Ρωμαϊκή Ειρήνη), σε μεγάλες εκτάσεις της Δυτικής Ασίας, της Αφρικής και της Ευρώπης. Τελικά, όμως, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία υπέκυψε στην εσωτερική διαφθορά και στις εξωτερικές επιδρομές, και η Ρωμαϊκή Ειρήνη κατέρρευσε.
Αυτό δείχνει παραστατικά μια πικρή αλήθεια σχετικά με τις ανθρώπινες προσπάθειες. Μετά από ένα ελπιδοφόρο ξεκίνημα, συνήθως εκφυλίζονται. Ο ίδιος ο Θεός είπε: «Ο λογισμός [η τάση, ΜΝΚ] της καρδίας του ανθρώπου είναι κακός εκ νηπιότητος αυτού», και συνήθως αυτή η κακή τάση υπερισχύει τελικά. (Γένεσις 8:21) Επιπλέον, ο προφήτης Ιερεμίας είπε: «Η καρδία είναι απατηλή υπέρ πάντα και σφόδρα διεφθαρμένη· τις δύναται να γνωρίση αυτήν;» (Ιερεμίας 17:9) Οι άνθρωποι ενεργούν με τρόπο απρόβλεπτο. Οι καλές προθέσεις ενός ατόμου μπορεί να υπονομευτούν από ζήλεια ή από τις ιδιοτελείς φιλοδοξίες άλλων. Ή ένας άρχοντας, που τον διέπουν υψηλές αρχές, μπορεί να διαφθαρεί ο ίδιος. Λαβαίνοντας υπόψη μας την κατάσταση αυτή, πώς θα μπορέσουν ποτέ οι άνθρωποι να φέρουν ειρήνη;
Αναφέρεται ότι στον τρίτο αιώνα Π.Κ.Χ. έλαβε χώρα μια καταπληκτική προσπάθεια ειρήνευσης στην Ινδία. Εκεί, ένας ισχυρός άρχοντας που ονομαζόταν Ασόκα δημιούργησε μια τεράστια αυτοκρατορία, πολεμώντας και χύνοντας πολύ αίμα. Κατόπιν όμως, σύμφωνα με τα χρονικά, ασπάστηκε τις αρχές του Βουδισμού. Αποκήρυξε τον πόλεμο και ανήγειρε μνημεία σ’ ολόκληρη την επικράτειά του, πάνω στα οποία είχαν χαραχτεί διάφορα ρητά που θα βοηθούσαν τους υπηκόους του να διάγουν μια καλύτερη ζωή. Και είναι φανερό ότι η αυτοκρατορία του απολάμβανε ειρήνη και ευημερία.
Είναι μήπως η οδός που ακολούθησε ο Ασόκα αυτή που οδηγεί στην ειρήνη; Δυστυχώς, όχι. Όταν ο αυτοκράτορας πέθανε, η ειρήνη πέθανε μαζί του και η αυτοκρατορία του διαλύθηκε. Αυτό δείχνει ότι ακόμη και οι προσπάθειες ενός καλοπροαίρετου και ικανού άρχοντα ματαιώνονται τελικά, επειδή είναι βέβαιο ότι αυτός θα πεθάνει. Ο συγγραφέας του βιβλίου Εκκλησιαστής αναφέρθηκε σ’ αυτό το πρόβλημα όταν έγραψε: «Εμίσησα έτι εγώ πάντα τον μόχθον μου, . . . διότι αφίνω αυτόν εις τον άνθρωπον όστις θέλει σταθή μετ’ εμέ. Και τις οίδεν αν θέλη είσθαι σοφός ή άφρων; και όμως θέλει εξουσιάσει επί παντός του μόχθου μου, τον οποίον εμόχθησα και εις τον οποίον έδειξα την σοφίαν μου υπό τον ήλιον· ματαιότης και τούτο».—Εκκλησιαστής 2:18, 19.
Ναι, η θνητότητα του ανθρώπου είναι ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης. Η συμβουλή του ψαλμωδού σε σχέση μ’ αυτό είναι σίγουρα πολύ σοφή: «Μη πεποίθατε [μη θέτετε την εμπιστοσύνη σας, ΜΝΚ] επ’ άρχοντας, επί υιόν ανθρώπου, εκ του οποίου δεν είναι σωτηρία. Το πνεύμα αυτού εξέρχεται· αυτός επιστρέφει εις την γην αυτού· εν εκείνη τη ημέρα οι διαλογισμοί αυτού αφανίζονται».—Ψαλμός 146:3, 4.
Περαιτέρω Προσπάθειες για Ειρήνη
Και άλλες ανθρώπινες προσπάθειες δείχνουν επίσης γιατί ο άνθρωπος αποτυγχάνει στην προσπάθειά του να φέρει ειρήνη. Για παράδειγμα, το δέκατο αιώνα, άρχισε στην Ευρώπη ένα κίνημα με το όνομα ‘η Ειρήνη του Θεού’. Έχοντας σκοπό την προστασία της εκκλησιαστικής περιουσίας, εξελίχτηκε σ’ ένα είδος συμφώνου μη επίθεσης που, μέχρι τα μέσα του 12ου αιώνα, επεκτάθηκε σ’ ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης.
Μια άλλη ιδέα είναι η «ισορροπία των δυνάμεων». Ακολουθώντας αυτή την πολιτική, μια ομάδα εθνών—όπως η Ευρώπη—αποτρέπει τον πόλεμο διατηρώντας μια, λίγο-πολύ, ισορροπημένη κατανομή δύναμης ανάμεσα στα κράτη. Αν κάποιο δυνατό κράτος απειλεί κάποιο πιο αδύνατο, ένα άλλο ισχυρό κράτος συμμαχεί προσωρινά με το πιο αδύνατο προκειμένου να αποτρέψει τον πιθανό εισβολέα. Αυτή η πολιτική κατηύθυνε τις Ευρωπαϊκές σχέσεις από το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων μέχρι το 1914, όταν ξέσπασε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος.
Μετά από αυτόν τον πόλεμο, ιδρύθηκε η Κοινωνία των Εθνών στην οποία τα έθνη θα μπορούσαν να συζητούν και να λύνουν τις διαφορές τους αντί να καταφεύγουν στον πόλεμο εξαιτίας τους. Η Κοινωνία των Εθνών έπαψε να υπάρχει όταν ξέσπασε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, αλλά μετά τον πόλεμο το πνεύμα που τη διέκρινε αναβίωσε όταν ιδρύθηκαν τα Ηνωμένα Έθνη που εξακολουθούν να υπάρχουν.
Ωστόσο, όλες αυτές οι προσπάθειες δεν κατάφεραν να φέρουν πραγματική ή διαρκή ειρήνη. Ενώ ίσχυε στην Ευρώπη το κίνημα ‘η Ειρήνη του Θεού’, οι Ευρωπαίοι πολεμούσαν τους Μουσουλμάνους στις αιμοσταγείς Σταυροφορίες. Και ενώ οι πολιτικοί προσπαθούσαν να διαφυλάξουν την ειρήνη στην Ευρώπη, μέσω της ισορροπίας των δυνάμεων, διεξήγαν πολέμους και έχτιζαν αυτοκρατορίες έξω από την Ευρώπη. Η Κοινωνία των Εθνών δεν ήταν σε θέση να αποτρέψει το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και τα Ηνωμένα Έθνη δεν απέτρεψαν τις φρικτές σφαγές στην Καμπότζη ή τις συγκρούσεις σε μέρη όπως η Κορέα, η Νιγηρία, το Βιετνάμ και το Ζαΐρ.
Ναι, μέχρι τώρα έχουν αποτύχει ακόμη και οι καλύτερες ειρηνευτικές προσπάθειες των πολιτικών. Οι ηγέτες απλώς δεν ξέρουν πώς να επιτύχουν διαρκή ειρήνη, εφόσον τους παρεμποδίζει η θνητότητα, καθώς και οι ανθρώπινες αδυναμίες που διακρίνουν τους ίδιους και άλλους. Ωστόσο, ακόμη κι αν δεν συνέβαινε αυτό, οι πολιτικοί δεν θα μπορούσαν να φέρουν ειρήνη. Γιατί δεν θα μπορούσαν; Εξαιτίας ενός άλλου εμποδίου που είναι πραγματικά τρομακτικό.
Μια Κρυφή Δύναμη που Παρεμποδίζει την Ειρήνη
Η Αγία Γραφή μιλάει γι’ αυτό το εμπόδιο όταν λέει: ‘Αλλ’ ο κόσμος ολόκληρος βρίσκεται υπό την εξουσίαν του πονηρού’. (1 Ιωάννου 5:19, ΚΔΤΚ) Ο πονηρός είναι ο Σατανάς ο Διάβολος, ένα υπεράνθρωπο πνευματικό πλάσμα πολύ πιο ισχυρό από εμάς. Από την αρχή, ο Σατανάς έχει αναμειχτεί σε στασιασμούς, ψέματα και φόνο. (Γένεσις 3:1-6· Ιωάννης 8:44) Η ισχυρή, αλλά κρυφή, επιρροή που ασκεί αυτός στις υποθέσεις του κόσμου επιβεβαιώνεται και από άλλους θεόπνευστους συγγραφείς. Ο Παύλος τον αποκάλεσε ‘θεό αυτού του συστήματος πραγμάτων’, «άρχοντα της εξουσίας του αέρος». (2 Κορινθίους 4:4, ΜΝΚ· Εφεσίους 2:2) Ο Ιησούς τον αποκάλεσε, σε περισσότερο από μια περιπτώσεις, ‘άρχοντα του κόσμου τούτου’.—Ιωάννης 12:31· 14:30· 16:11.
Εφόσον ο κόσμος βρίσκεται υπό την εξουσία του Σατανά, δεν υπάρχει καμιά πιθανότητα να φέρουν διαρκή ειρήνη οι ανθρώπινοι πολιτικοί. Μήπως αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να έρθει ποτέ ειρήνη; Υπάρχει κάποιος που μπορεί να οδηγήσει το ανθρώπινο γένος σε ειρήνη;
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 5]
Όσο σοφός κι αν είναι ένας άρχοντας και όσο υψηλές κι αν είναι οι αρχές του, αυτός τελικά πεθαίνει και αναλαμβάνουν την εξουσία άλλοι, λιγότερο ικανοί και με κατώτερες αρχές
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]
Το μεγαλύτερο και κύριο εμπόδιο για την ειρήνη είναι ο Σατανάς ο Διάβολος
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 5]
U.S. National Archives photo