Ποια Είναι η Άποψις της Βίβλου;
Τι Τιμή Οφείλεται στους Γονείς;
Η Αγία Γραφή δίνει εντολή στα τέκνα να υπακούουν στους γονείς των και να τους τιμούν. Τονίζει την ορθότητα αυτής της πορείας και δείχνει ότι καταλήγει σε διαρκείς ευλογίες. Διαβάζομε: «Τα τέκνα, υπακούετε εις τους γονείς σας εν Κυρίω· διότι τούτο είναι δίκαιον. ‘Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα,’ ήτις είναι εντολή πρώτη με επαγγελίαν· ‘δια να γείνη εις σε καλόν και να ήσαι μακροχρόνιος επί της γης.’»—Εφεσ. 6:1-3.
Έτσι, το να τιμά κανείς τους γονείς περιλαμβάνει το να υπακούη σ’ αυτούς. Γιατί αυτό είναι «δίκαιον»; Φυσικά, το γεγονός ότι Εκείνος που δίνει την εντολή να τιμούμε τους γονείς είναι δίκαιος Θεός, δείχνει, ότι η υπακοή είναι, κατ’ ανάγκην, δίκαιη. Αλλά, γιατί έδωσε ο Θεός αυτή την εντολή;
Πράγματι, τα τέκνα οφείλουν να υπακούουν στους γονείς των. Τι θα συνέβαινε αν οι γονείς τα είχαν παραμελήσει τελείως; Θα μπορούσαν να μεγαλώσουν μόνα τους; Δεν πρέπει λοιπόν τα τέκνα δικαίως να δείχνουν εκτίμησι για ό,τι οι γονείς των έκαμαν γι’ αυτά με το να τους υπακούουν σε όλα τα ζητήματα που δεν τους εμποδίζουν να συμμορφώνωνται με τον υπέρτατο νόμο του Θεού και του Χριστού;
Η απόδοσις τιμής στους γονείς με υπακοή είναι, επίσης, απαραίτητη για να διατηρηθή ενότης και τάξις στην οικογένεια και στην κοινωνία σαν σύνολο. Αν τα τέκνα δεν μάθουν να τιμούν τους γονείς των, είναι πιθανόν να μη σέβωνται καμμιά άλλη εξουσία. Η ανυπακοή των, επομένως, θα τα κάμη ακατάλληλα στην κοινωνία, άτομα που περιφρονούν τα δικαιώματα των άλλων. Επίσης, αν τα τέκνα αρνούνται να υπακούουν στους γονείς των που ενδιαφέρονται με όλη τους την καρδιά γι’ αυτά, πώς μπορούν να υπακούουν στον αόρατο ουράνιο Πατέρα, τον Ιεχωβά Θεό;
Ένας άλλος παράγων που κάνει την υπακοή στους γονείς δικαία είναι ότι οι γονείς έχουν το πλεονέκτημα της ηλικίας και της πείρας. Το παρελθόν ενός παιδιού είναι οπωσδήποτε περιωρισμένο και το ίδιο συμβαίνει και με τις δυνάμεις της λογικής και της κατανοήσεως. Ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια της ζωής το παιδί χρειάζεται την πατρική καθοδηγία και εκπαίδευσι για ν’ αποφύγη στενοχώριες. Αυτό είναι το σημείο που τονίζει η Βιβλική παροιμία: «Η ανοησία είναι συνδεδεμένη μετά της καρδίας του παιδίου· η ράβδος της παιδείας θέλει αποχωρίσει αυτήν απ’ αυτού.»—Παροιμ. 22:15.
Σχετική με την τήρησι της εντολής να τιμούμε τους γονείς είναι η υπόσχεσις: «Δια να γείνη εις σε καλόν και να ήσαι μακροχρόνιος επί της γης.» Αυτό συμβαίνει επειδή οι γονείς γενικά θέλουν το καλό, όχι το κακό, των παιδιών τους. Παρ’ όλες τις αδυναμίες και τις ατέλειες των, οι περισσότεροι γονείς προσπαθούν να κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθήσουν τα τέκνα των ν’ αποφύγουν στενοχώριες. Αν ενεργούν σε αρμονία με την καθοδηγία των γονέων, τα τέκνα μπορούν ν’ αποφεύγουν ανείπωτο πόνο. Γενικά, αν το παιδί υπακούη στη συμβουλή των γονέων θα είναι δυνατόν ν’ αποφύγη τη σεξουαλική ανηθικότητα, τη μέθη, τα ναρκωτικά και άλλες συνήθειες που μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλη βλάβη και ίσως ακόμη και σε πρόωρο θάνατο.
Αλλά το να τιμά ένα παιδί τους γονείς είναι ζήτημα να υπακούη σ’ αυτούς μόνον όταν είναι μικρό; Όχι. Ο Ιησούς Χριστός τόνισε ότι η τιμή απέναντι των γονέων είναι κάτι που εξακολουθεί όσον καιρό ζουν. Εκθέτοντας την παραδοσιακή άποψι των Φαρισαίων, ο Ιησούς είπε: «Ο Θεός προσέταξε, λέγων· Τίμα τον πατέρα σου κατ την μητέρα· και, ο κακολογών πατέρα ή μητέρα, εξάπαντος να θανατώνηται,· σεις όμως λέγετε, Όστις είπη προς τον πατέρα ή προς την μητέρα, Δώρον είναι ό,τι ήθελες ωφεληθή εξ εμού, αρκεί, και δύναται να μη τιμήση τον πατέρα αυτού, ή την μητέρα αυτού· και ηκυρώσατε την εντολήν του Θεού δια την παράδοσίν σας.»—Ματθ. 15:4-6.
Ομοίως, ο απόστολος Παύλος έδειξε ότι η υλική υποστήριξις που δίδεται στους γονείς, στους παππούδες και στις γιαγιάδες είναι απόδειξις τιμής σ’ αυτούς. Σχετικά με την ευθύνη της εκκλησίας και των τέκνων όσον αφορά τις χήρες έγραψε: «Τας χήρας τίμα, τας αληθώς χήρας [δηλαδή, εκείνες που δεν έχουν μέλη της οικογενείας των να τις φροντίσουν]. Εάν δε τις χήρα έχη τέκνα ή έκγονα, ας μανθάνωσι πρώτον να καθιστώσιν ευσεβή τον ίδιον αυτών οίκον, και να αποδίδωσιν αμοιβάς εις τους προγόνους αυτών διότι τούτο είναι καλόν και ευπρόσδεκτον ενώπιον του Θεού. . . . Αλλ’ εάν τις δεν προνοή περί των εαυτού, και μάλιστα των οικείων, ηρνήθη την πίστιν και είναι απίστου χειρότερος.»—1 Τιμ. 5:3-8.
Αυτό το ζήτημα του να τιμούμε τους ηλικιωμένους γονείς και τους παππούδες είναι, επομένως, κάτι που πρέπει να το σκεφθούμε πολύ σοβαρά. Είναι μια Χριστιανική απαίτησις. Αν το αγνοήση κανείς αυτό, σημαίνει ότι απορρίπτει τη Χριστιανική πίστι. Το άτομο που δεν σέβεται τις ανάγκες των άλλων, ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται μαζί του, δεν έχει αγάπη. Αν δεν έχη αγάπη για τους γονείς τους οποίους βλέπει και οι οποίοι τον έχουν φροντίσει, δεν μπορεί ν’ αγαπά τον Θεό.—1 Ιωάν. 4:20.
Συνεπώς το να τιμούμε τους γονείς με το να τους φροντίζωμε μπορεί να μη είναι πάντοτε εύκολο. Λόγω αναπηρίας και ασθενείας, οι ηλικιωμένοι γονείς μπορεί ν’ απαιτούν μεγάλη προσοχή. Η διάθεσίς των μπορεί να μη είναι πάντα καλή. Οι διαφορές προσωπικότητας που υπάρχουν μεταξύ γονέων και τέκνων μπορεί να γίνουν πιο εμφανείς με την πάροδο των ετών και μπορούν να οδηγήσουν σε αξιοσημείωτες προστριβές. Αλλά μήπως αυτό δίνει το δικαίωμα σε κάποιον ν’ αγνοήση τις ανάγκες των γονέων του; Οπωσδήποτε όχι.
Δεν ήταν πάντοτε εύκολο για τους γονείς ν’ ανέχωνται την ανοησία των παιδιών τους και να το περιποιούνται σε καιρούς ασθενείας ή άλλης ατυχίας. Αλλά η αγάπη ήταν αυτή που υποκινούσε τους γονείς να κάνουν εκείνα για τα οποία κανείς δεν θα τους πλήρωνε. Πολλοί γονείς έδωσαν τον χρόνο τους, την περιουσία τους, τις δυνάμεις των και μερικές φορές θυσίασαν ακόμα και την υγεία τους στην προσπάθεια τους να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μεγαλώσουν και να γίνουν ικανοί ενήλικοι. Δεν έχουν δικαίωμα, λοιπόν, οι γονείς να περιμένουν κάποια αμοιβή από τα τέκνα των;
Αλλά τι θα λεχθή αν ένας γονεύς είναι πεθερός ή πεθερά; Οι αληθινοί Χριστιανοί αναγνωρίζουν ότι, όταν νυμφεύωνται μπορεί επίσης μερικές φορές να χρειασθή ν’ αναλάβουν την ευθύνη να φροντίζουν για τις ανάγκες των γονέων του γαμηλίου συντρόφου των. Ο αφιερωμένος Χριστιανός ποτέ δεν θα πη, «Δεν νυμφεύθηκα τους συγγενείς σου,» και δεν θα επιχειρηματολογή ότι αυτός ή αυτή δεν έχει υποχρέωσι για εκείνους που συνδέονται μαζί του μόνον μέσω του γάμου του. Ο άνδρας ή η γυναίκα πρέπει να θέλουν να τιμούν τους γονείς και από τις δυο πλευρές της οικογενείας και ν’ αναγνωρίζη ότι αυτό είναι ορθό.
Σε πολλές χώρες οι γονείς μπορεί να έχουν ό,τι χρειάζονται υλικώς. Αλλά μπορεί να λαχταρούν τη συντροφιά και θέλουν να βλέπουν ότι τα παιδιά τους, που έχουν πια μεγαλώσει, τους αγαπούν βαθειά. Τα τέκνα θα κάμουν καλά να σκεφθούν τι θα μπορούσαν να κάμουν για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη των για ό,τι έχουν κάμει οι γονείς των γι’ αυτά. Πρέπει να θέλουν να κάμουν ό,τι μπορούν για να κάμουν τους γονείς των να αισθάνωνται ότι είναι χρήσιμοι και τους εκτιμούν με το να τους περιλαμβάνουν στα σχέδια των και στις δραστηριότητες των. Με το να συμβουλεύωνται τους γονείς των σε σοβαρά ζητήματα, τα τέκνα δείχνουν ότι εκτιμούν τη σοφία του πατέρα των και της μητέρας των. Αυτά όλα είναι τρόποι με τους οποίους μπορούν να δείξουν τιμή κι εκτίμησι για τους γονείς.
Μόνον όταν αποδίδωμε στους γονείς την τιμή που αξίζουν μπορούμε ν’ αναμένωμε την ευλογία του Ιεχωβά Θεού. Σχετικά μ’ αυτό, οι αληθινοί Χριστιανοί σ’ αυτές ‘τις έσχατες ημέρες’ βρίσκονται σε οξεία αντίθεσι με τον κόσμο που είναι ‘άσπλαγχνοι.’ (2 Τιμ. 3:1-5) Όταν είναι μικρά παιδιά, οι Χριστιανοί νέοι πρέπει να είναι υποδειγματικοί στο να υπακούουν στους γονείς των. Ως ενήλικοι, πρέπει να ενδιαφέρωνται να κάμουν ό,τι μπορούν για να συμβάλλουν στην ευτυχία και την ευημερία των γονέων τους.