Κεφάλαιον 14
Τι Σημαίνει ο ‘Βασανισμός στη Λίμνη του Πυρός’;
ΤΩΡΑ που γνωρίζετε ότι σύμφωνα με την Αγία Γραφή, οι νεκροί δεν έχουν συνείδησι της καταστάσεως των ποια θα είναι η αντίδρασίς σας αν βρήτε ένα εδάφιο της Γραφής που αναφέρει έναν τόπο βασάνων; Μήπως θα σκεφθήτε ότι αυτό δικαιολογεί ν’ αγνοήσετε όλα τα άλλα Γραφικά εδάφια και να εμμείνετε στην ιδέα ότι ίσως να υπάρχη συνειδητή ύπαρξις που συνεχίζεται μετά τον θάνατο; Ή μήπως θα κάμετε μια προσεκτική εξέτασι των συμφραζομένων για να καθορίσετε πραγματικά τι ακριβώς σημαίνει αυτό το εδάφιο και πώς αυτό εναρμονίζεται με την υπόλοιπη Αγία Γραφή;
Ο λόγος για τον οποίο εξετάζομε αυτό το ζήτημα, είναι ότι το βιβλίο της Αποκαλύψεως ομιλεί πράγματι για «βασανισμό» μέσα σε μια «λίμνη του πυρός.» Το εδάφιο Αποκάλυψις 20:10 λέγει: «Και ο Διάβολος ο πλανών αυτούς ερρίφθη εις την λίμνην του πυρός και του θείου, όπου είναι το θηρίον και ο ψευδοπροφήτης, και θέλουσι βασανίζεσθαι ημέραν και νύκτα, εις τους αιώνας των αιώνων.»—Βλέπε επίσης Αποκάλυψις 19:20.
Πώς βασανίζονται αυτοί που ρίχθηκαν στη «λίμνην του πυρός;» Από τη φύσι του βιβλίου της Αποκαλύψεως είναι φανερό ότι δεν πρέπει να σπεύσωμε να λάβωμε αυτή τη φράσι κατά γράμμα. Τα αρχικά λόγια του βιβλίου λέγουν: «Αποκάλυψις Ιησού Χριστού, την οποίαν έδωκεν εις αυτόν ο Θεός, δια να δείξη εις τους δούλους αυτού όσα πρέπει να γείνωσι ταχέως, και εφανέρωσεν (εσήμανεν, Κείμενον) αυτά αποστείλας δια του αγγέλου αυτού εις τον δούλον αυτού Ιωάννην.»—Αποκάλυψις 1:1.
Όπως αναγράφεται εκεί, αυτή η αποκάλυψις φανερώθηκε με «σημεία.» Τι μπορεί, λοιπόν, να λεχθή για «την λίμνην του πυρός» και τον βασανισμό που γίνεται μέσα σ’ αυτήν; Είναι κατά γράμμα ή μήπως είναι κι αυτά «σημεία» ή σύμβολα;
Όταν πληροφορούμεθα τι ρίχνεται στη λίμνη του πυρός εκτός από τον Διάβολο, το «θηρίον» και τον «ψευδοπροφήτη,» κατανοούμε καλύτερα το ζήτημα. Σημειώστε τα λόγια της Αποκαλύψεως 20:14, 15: «Και ο θάνατος και ο άδης ερρίφθησαν εις την λίμνην του πυρός· ούτος είναι ο δεύτερος θάνατος. Και όστις δεν ευρέθη γεγραμμένος εν τω βιβλίω της ζωής, ερρίφθη εις την λίμνην του πυρός.»
Είναι δυνατόν ο θάνατος και ο Άδης να ριφθούν μέσα σε μια κατά γράμμα πύρινη λίμνη; Προφανώς όχι, διότι δεν πρόκειται για πράγματα, ζώα ή πρόσωπα. Ο θάνατος είναι μια κατάστασις. Πώς, λοιπόν, θα μπορούσε να ριφθή μέσα σε μια κατά γράμμα πύρινη λίμνη; Όσο για τον Άδη αυτός είναι ο κοινός τάφος του ανθρωπίνου γένους. Τι είδους λίμνη θα μπορούσε να τον χωρέση;
Άλλωστε, τα εδάφια Αποκάλυψις 20:14, 15 δεν λέγουν ότι πρόκειται για μια κατά γράμμα λίμνη. Αντιθέτως, διαβάζομε ότι η ίδια η «λίμνη του πυρός» αποτελεί ένα σημείο ή σύμβολο του «δευτέρου θανάτου.» Το ίδιο σημείο τονίζεται και στην Αποκάλυψι 21:8: «Οι δε δειλοί και άπιστοι και βδελυκτοί και φονείς και πόρνοι και μάγοι και ειδωλολάτραι και πάντες οι ψεύσται θέλουσιν έχει την μερίδα αυτών εν τη λίμνη τη καιομένη με πυρ και θείον· ούτος είναι ο δεύτερος θάνατος.»
Αφού η λίμνη του πυρός αποτελεί σύμβολο του δευτέρου θανάτου, το ρίψιμο του θανάτου και του Άδου μέσα σ’ αυτήν αποτελεί απλώς ένα συμβολικό τρόπο για να λεχθή ότι αυτοί θα καταστραφούν για πάντα. Αυτό συμφωνεί με τη δήλωσι της Γραφής ότι «έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος.» (1 Κορινθίους 15:26) Και αφού ο Άδης, ο κοινός τάφος ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους, θα κενωθή «και ο θάνατος δεν θέλει υπάρχει πλέον,» αυτό σημαίνει ότι ο Άδης θα παύση να λειτουργή, θα περιέλθη σε ανυπαρξία.—Αποκάλυψις 20:13· 21:4.
ΒΑΣΑΝΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ
Ποιος λοιπόν, είναι ο «βασανισμός» που υφίστανται οι ασεβείς και άλλοι οι οποίοι ρίπτονται στη «λίμνη του πυρός;» Χωρίς συνειδητή ύπαρξι, δεν θα μπορούσαν να υποστούν κατά γράμμα βασανισμό. Έτσι δεν είναι; Δεν υπάρχει κανένα εδάφιο της Αγίας Γραφής που να δείχνη ότι αυτοί θα έχουν μια συνειδητή ύπαρξι. Γιατί λοιπόν η Γραφή ομιλεί για αιώνιο βασανισμό στη «λίμνη του πυρός;»
Επειδή η «λίμνη του πυρός» είναι συμβολική, και ο βασανισμός που συνδέεται μ’ αυτήν πρέπει επίσης να έχη συμβολική ή μεταφορική έννοια. Αυτό μπορεί καλύτερα να κατανοηθή στο φως εκείνων που λέγει η Γραφή για τα πράγματα που ρίχνονται «στη λίμνη του πυρός.» Εκείνο που πρέπει να παρατηρήσουμε είναι ότι ο «δεύτερος θάνατος» είναι εκείνο που συμβολίζεται από την «λίμνην του πυρός.» Ο Αδαμιαίος θάνατος, δηλαδή, ο θάνατος τον οποίον όλοι οι άνθρωποι που έχουν γεννηθή εκληρονόμησαν από τον Αδάμ και την Εύα μετά την αμαρτία των, ποτέ δεν παρομοιάζονται μ’ ένα τόσο φοβερό πράγμα, μολονότι ο θάνατος είναι ο «μισθός της αμαρτίας.»—Ρωμαίους 6:23.
Ο Ιησούς Χριστός παρωμοίασε την κατάστασι του θανάτου εκείνων που πεθαίνουν λόγω κληρονομημένης αμαρτίας με ύπνο. Παραδείγματος χάριν, είπε για τον Λάζαρο ο οποίος ήταν νεκρός για μέρη τεσσάρων ημερών, «Λάζαρος ο φίλος ημών εκοιμήθη· αλλά υπάγω δια να εξυπνήσω αυτόν.» (Ιωάννης 11:11) Αργότερα, και ο Ιησούς εκοιμήθη τον ύπνο του θανάτου για μέρη τριών ημερών. «Αλλά τώρα ο Χριστός ανέστη εκ νεκρών, έγεινε απαρχή των κεκοιμημένων.» (1 Κορινθίους 15:20) Ο θάνατος είναι σαν ύπνος που τελειώνει με αφύπνισι.
Εν τούτοις, εκείνοι που πρέπει να υποστούν τον «δεύτερο θάνατο» δεν έχουν την παρηγοριά που προσφέρει η ελπίδα της αναστάσεως. Ο θάνατος των δεν είναι ύπνος. Αυτοί ποτέ δεν θα αφυπνισθούν από την καταστροφή του δευτέρου θανάτου. Επειδή κρατούνται δεσμευμένοι από τον δεύτερο θάνατο, «βασανίζονται για πάντα» με την έννοια ότι τους έχει στερηθή το δικαίωμα να έχουν οποιαδήποτε συνειδητή ύπαρξι ή δράσι. Το γεγονός ότι η δέσμευσίς των στον «δεύτερο θάνατο» αντιπαραβάλλεται με τον βασανισμό μιας φυλακίσεως κατεδείχθη από τον Ιησού στην παραβολή του για τον αχάριστο και άσπλαχνο δούλο. Σχετικά με την ενέργεια που έκαμε ο κύριος του εναντίον του, ο Ιησούς είπε τα εξής: «Και οργισθείς ο κύριος αυτού παρέδωκεν αυτόν εις τους βασανιστάς, εωσού αποδώση παν το οφειλόμενον εις αυτόν.» (Ματθαίος 18:34) Η Μετάφραση Νέου Κόσμου δείχνει ποιοι είναι αυτοί οι βασανισταί, με τα εξής λόγια: «Και οργισθείς ο κύριος αυτού παρέδωκεν αυτόν εις τους δεσμοφύλακας [περιθωρειακή σημείωσις: βασανιστάς] εωσού αποδώση παν το οφειλόμενον εις αυτόν.»
Το ίδιο το γεγονός ότι η «λίμνη του πυρός» αποτελεί σύμβολο του «δευτέρου θανάτου» αποκλείει την ιδέα ότι πρόκειται για έναν τόπο συνειδητών βασάνων. Σε κανένα μέρος η Αγία Γραφή δεν κάνει ούτε καν υπαινιγμό ότι οι νεκροί μπορούν να υφίστανται συνειδητά βάσανα, αλλ’ αντιθέτως υποστηρίζει ότι οι νεκροί έχουν χάσει όλες τις αισθήσεις των. Η Αγία Γραφή λέγει τα εξής για τους νεκρούς που είναι στον κοινό τάφο του ανθρωπίνου γένους. Εκεί οι ασεβείς παύουσιν από του να ταράττωσι, και εκεί αναπαύονται οι κεκοπιασμένοι· εκεί αναπαύονται ομού οι αιχμάλωτοι· δεν ακούουσι φωνήν καταδυνάστου· εκεί είναι ο μικρός και ο μέγας· και ο δούλος, ελεύθερος του κυρίου αυτού.»—Ιώβ 3:17-19.
Όπως ακριβώς ο θάνατος, τον οποίον εξακολουθούν να υφίστανται οι άνθρωποι γενικά, τερματίζει όλες τις αισθήσεις και τα αισθήματα, έτσι και ο «δεύτερος θάνατος.» Εν τούτοις, καμμιά συγχώρησις αμαρτιών ή απολύτρωσις δεν είναι δυνατή για κείνους που τιμωρούνται με τον «δεύτερον θάνατον.» Αυτή η επονείδιστη κατάστασις είναι ο κλήρος των για πάντα. Η μνήμη των σήπεται.—Ησαΐας 66:24· Παροιμίαι 10:7.
Και πριν ακόμη οι ασεβείς βυθισθούν σε ολοσχερή αφανισμό στον «δεύτερο θάνατο,» υφίστανται βασανισμό. Αυτό αναφέρεται συμβολικά στην Αποκάλυψι 14:9-11: «Όστις προσκυνεί το θηρίον και την εικόνα αυτού και λαμβάνει χάραγμα επί του μετώπου αυτού ή επί της χειρός αυτού, και αυτός θέλει πιει εκ του οίνου του θυμού του Θεού, του κεκερασμένου ακράτου εν τω ποτηρίω της οργής αυτού, και θέλει βασανισθή με πυρ και θείον ενώπιον των αγίων αγγέλων και ενώπιον του Αρνίου. Και ο καπνός του βασανισμού αυτών αναβαίνει εις αιώνας αιώνων, και δεν έχουσιν ανάπαυσιν ημέραν και νύκτα όσοι προσκυνούσι το θηρίον και την εικόνα αυτού και όστις λαμβάνει το χάραγμα του ονόματος αυτού.» Με τι μέσον βασίζονται εκείνοι που προσκυνούν το «θηρίον» και την «εικόνα» του; Τα αμέσως επόμενα λόγια της Αποκαλύψεως δίνουν την εξήγησι: «Εδώ είναι η υπομονή των αγίων, εδώ οι φυλάττοντες τας εντολάς του Θεού και την πίστιν του Ιησού.»—Αποκάλυψις 14:12.
Δεν θα υπήρχε ανάγκη εγκαρτερήσεως από μέρους των αγίων αν εκείνοι που προσκυνούν το «θηρίον» και την «εικόνα» του ήσαν περιορισμένοι σ’ έναν κατά γράμμα τόπο βασάνων. Οι ψευδείς εκείνοι προσκυνηταί δεν θα είχαν καμμιά δύναμι να βλάψουν τους πιστούς δούλους του Θεού. Αλλά, ενόσω αυτοί είναι ζωντανοί και ελεύθεροι, μπορούν να επιδίδωνται σε μισητές και κακές πράξεις εναντίον των «αγίων.»
Το γεγονός ότι γίνεται μνεία για τους «αγίους» δείχνει ότι αυτοί αποτελούν τα μέσα που προκαλούν τον βασανισμό στους ασεβείς. Πώς συμβαίνει αυτό; Αυτοί κηρύττουν το άγγελμα που δείχνει την αιώνια καταστροφή που αναμένει εκείνους που προσκυνούν το «θηρίον» και την «εικόνα» του. Αυτό το άγγελμα προξενεί στους ψευδείς λάτρεις βασανισμό, ο οποίος δεν τους αφήνει να ησυχάσουν μέρα και νύκτα. Γι’ αυτόν τον λόγο προσπαθούν να κάνουν ό,τι μπορούν για να αναγκάσουν τους δούλους του Θεού να σιωπήσουν. Ο διωγμός που προκύπτει απ’ αυτό απαιτεί υπομονή από μέρους των «αγίων.» Τελικά, όταν εκείνοι που προσκυνούν το «θηρίον» και την «εικόνα» του καταστραφούν σαν από «πυρ και θείον,» η απόδειξις αυτής της ολοσχερούς καταστροφής θα ανεβαίνη σαν καπνός σ’ ολόκληρη την αιωνιότητα.
Αυτή η πλήρης καταστροφή θα μπορούσε να παραβληθή με ό,τι συνέβη στις πόλεις των Σοδόμων και των Γομόρρων. Ο μαθητής Ιούδας έγραψε: «Καθώς τα Σόδομα και τα Γόμορρα, και αι πέριξ αυτών πόλεις, . . . πρόκεινται παράδειγμα, τιμωρούμενοι με το αιώνιον πυρ.» (Ιούδας 7) Το πυρ που κατέστρεψε εκείνες τις πόλεις είχε παύσει να καίη πολύ προτού ο Ιούδας γράψη την επιστολή του. Αλλά η μόνιμη «αιώνια» απόδειξις της καταστρεπτικότητος εκείνου του πυρός παρέμεινε, διότι εκείνες οι πόλεις εξακολουθούν να μη υπάρχουν.
Ο ΑΙΩΝΙΟΣ ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΕΝΑΡΜΟΝΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Το ότι ολοσχερής καταστροφή, και όχι συνειδητός βασανισμός για όλη την αιωνιότητα, είναι η τιμωρία που θα επιβληθή σ’ εκείνους που εμμένουν στον στασιασμό συμφωνεί και μ’ εκείνο που ο Θεός αποκαλύπτει για τον εαυτό του στον Λόγο του, την Αγία Γραφή. Ο Ιεχωβά Θεός τρέφει στοργικά αισθήματα για την ανθρώπινη δημιουργία του καθώς και για την ζωική κτίσι.
Σκεφθήτε για μια στιγμή τον θείο νόμο για ένα βόδι που εργάζεται: «Δεν θέλεις εμφράξει το στόμα βοός αλωνίζοντος.» (Δευτερονόμιον 25:4) Αυτός ο νόμος εξεδήλωνε το σπλαγχνικό ενδιαφέρον και τη φροντίδα του Θεού για τα άλογα ζώα. Το βόδι δεν έπρεπε να βασανίζεται με το να το εμποδίζουν βίαια να ικανοποιήση την επιθυμία του να φάγη λίγο σιτάρι από εκείνο που αλώνιζε.
Πολύ μεγαλύτερο είναι το ενδιαφέρον και η αγάπη του Θεού για την ανθρωπότητα παρά για τα άλογα ζώα, όπως υπενθύμισε ο Ιησούς Χριστός στους μαθητάς του: «Δεν πωλούνται πέντε στρουθία δια δύο ασσάρια; και έν εξ αυτών δεν είναι λελησμονημένον ενώπιον του Θεού· αλλά και αι τρίχες της κεφαλής υμών είναι πάσαι ηριθμημέναι. Μη φοβείσθε λοιπόν από πολλών στρουθίων διαφέρετε.»—Λουκάς 12:6, 7.
Δεν θα ήταν λοιπόν εντελώς παράλογο να ισχυρισθή κάποιος ότι ένας Θεός με τόσο στοργικά αισθήματα θα βασάνιζε κατά γράμμα μερικούς ανθρώπους σε όλη την αιωνιότητα; Ποιος από μας θα ήθελε να βλέπη κάποιον να υφίσταται τον πιο τρομερό βασανισμό έστω και για μια ώρα; Δεν είναι αλήθεια ότι μόνο δαιμονικοί άνθρωποι θα εύρισκαν ευχαρίστησι να βλέπουν τους άλλους να υποφέρουν; Δεν επαναστατούν μέσα μας τα έμφυτα συναισθήματα της αγάπης και της δικαιοσύνης όταν ακούμε ότι ένας πατέρας βασάνισε το παιδί του σχεδόν μέχρι θανάτου για κάποια πράξι παρακοής; Οσοδήποτε κακό και αν ήταν το παιδί, είναι αδύνατο να έχωμε τρυφερά αισθήματα για έναν τέτοιο πατέρα.
Εν τούτοις, η σπλαγχνική πολιτεία του Θεού με το ατελές ανθρώπινο γένος ελκύει το ηθικό μας αίσθημα. Θερμαίνει την καρδιά μας και μας φέρνει πλησιέστερα στον Δημιουργό μας. Σκεφθήτε: Ακόμη και όταν οι άνθρωποι είναι άξιοι τιμωρίας, ο Θεός δεν αισθάνεται ευχαρίστησι με το να τους τιμωρή όπως ανεφώνησε ο προφήτης Ιερεμίας αναφερόμενος στη θεία κρίσι που επήλθε στην άπιστη Ιερουσαλήμ: «Αλλ’ εάν και θλίψη, θέλει όμως και οικτειρήσει κατά το πλήθος του ελέους αυτού. Διότι δεν θλίβει εκ καρδίας αυτού, ουδέ καταθλίβει τους υιούς των ανθρώπων.»—Θρήνοι 3:32, 33.
Εφ’ όσον δεν είναι μέσα στην καρδιά του να καταθλίβη ή να λυπή τους ανθρώπους που είναι άξιοι τιμωρίας, πώς θα μπορούσε ο Ιεχωβά Θεός να βλέπη με επιδοκιμασία την αγωνία των ασεβών; Και επί πλέον, τι σκοπό θα εξυπηρετούσε αυτό; Σύμφωνα με την αντιγραφική δοξασία των κληρικών για έναν «πύρινο άδη,» ακόμη και αν εκείνοι, που υφίστανται βασανισμό ήθελαν ν’ αλλάξουν πορεία, δεν θα μπορούσαν να το κάμουν, ούτε θα μπορούσαν να βελτιώσουν την κατάστασί τους. Ο Λόγος του Θεού όμως υποδεικνύει με αλάνθαστο τρόπο ότι πλήρης καταστροφή, και όχι βασανισμός θα είναι η τιμωρία όλων εκείνων που εμμένουν στην ασέβεια.
Εκτιμώντας το γεγονός ότι ο Ιεχωβά είναι στοργικός και δίκαιος Θεός, μπορούμε να είμεθα βέβαιοι ότι ο σκοπός του για κείνους που θέλουν να τον υπηρετούν είναι πράγματι μεγαλειώδης. Αποβλέποντας λοιπόν με προσδοκία στο μέλλον ας εξετάσωμε τις Γραφές για να μάθωμε τι ενέργειες έκαμε ο Θεός για να ελευθερώση το ανθρώπινο γένος από τη δουλεία της ασθενείας και του θανάτου.