ΧΡΥΣΑΦΙ
Το μέταλλο που αναφέρεται πρώτο και πιο συχνά στην Αγία Γραφή. (Γε 2:11) Εξαρχής το χρυσάφι θεωρούνταν ευγενές μέταλλο και ήταν περιζήτητο για το βάρος του, τη σπανιότητά του, την ανθεκτική λάμψη του που δεν αμαυρώνεται, την αστραφτερή ομορφιά του, την ελατότητα και την πλαστικότητά του. Αρκετές εβραϊκές λέξεις αναφέρονται στο χρυσάφι, όπως ζαχάβ (Εξ 25:11), χαρούτς (Ζαχ 9:3), κέθεμ (Ψλ 45:9), παζ («καθαρό χρυσάφι»· Ψλ 19:10), σεγώρ («καθαρό χρυσάφι»· Ιωβ 28:15) και ’ωφίρ («χρυσάφι του Οφείρ»· Ιωβ 22:24). Οι λέξεις χρυσός και χρυσίον του πρωτότυπου κειμένου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών αναφέρονται σε νομίσματα, στολίδια και στο ίδιο το μέταλλο γενικά. Επίσης χρησιμοποιούνται με μεταφορική έννοια.—Ματ 10:9· 1Πε 3:3· Ματ 2:11· 1Κο 3:12.
Λόγω της σπανιότητάς του, το χρυσάφι απέκτησε χρηματική αξία που το έκανε χρήσιμο ως μέσο εμπορικών συναλλαγών και ως μέτρο πλούτου και εξοχότητας. (Γε 13:2· 1Χρ 21:25· Εσθ 8:15) Η κοπή χρυσών νομισμάτων, όμως, ήταν μεταγενέστερη εφεύρεση. Το χρώμα και η λάμψη του χρυσού, καθώς και η αντοχή του στην οξείδωση, ή στο θάμπωμα, τον κάνουν ιδιαίτερα πολύτιμο για την κοσμηματοποιία και την κατασκευή κάθε είδους στολιδιών.—Γε 24:22· 41:42· Κρ 8:24-26· Ψλ 45:9, 13.
Όταν το χρυσάφι βρίσκεται αυτοφυές σε αποθέσεις χαλικιών και σε κοίτες ποταμών, μπορεί να ξεχωριστεί και να συλλεχθεί εύκολα χάρη στο μεγάλο βάρος του. Το βιβλίο του Ιώβ αναφέρεται στην εξόρυξη και στον καθαρισμό του χρυσού.—Ιωβ 28:1, 2, 6.
Χρήση στη Σκηνή της Μαρτυρίας και στο Ναό. Η πλαστικότητα του χρυσού επιτρέπει τη σφυρηλάτησή του σε αμέτρητα σχήματα. Κατά την κατασκευή της σκηνής της μαρτυρίας, το χρυσάφι σφυρηλατήθηκε σε πλάκες για την επικάλυψη αντικειμένων και σε λεπτά φύλλα από τα οποία κόπηκαν ίνες που υφάνθηκαν σε κάποια ενδύματα του αρχιερέα. (Εξ 25:31· 30:1-3· 37:1, 2· 39:2, 3) Παρόμοια χρήση του χρυσού έγινε στο ναό που έχτισε ο Σολομών. (1Βα 6:21-35· 10:18· 2Χρ 3:5-9) Η δημιουργία κραμάτων χρυσού με άλλα μέταλλα για την αύξηση της σκληρότητάς του διευρύνει τη χρησιμότητά του. Αυτή η μέθοδος εφαρμοζόταν και στον αρχαίο Ισραήλ.—1Βα 10:16· βλέπε ΗΛΕΚΤΡΟ.
Στη σκηνή της μαρτυρίας χρησιμοποιήθηκε μεγάλη ποσότητα χρυσού, η οποία, με σημερινές τιμές, υπολογίζεται στα $11.269.000 περίπου. (Εξ 25:10-40· 38:24) Ωστόσο, όσον αφορά την ποσότητα του χρυσού που χρησιμοποιήθηκε, η σκηνή της μαρτυρίας στην έρημο ήταν μόνο μια μικρογραφία του ένδοξου ναού του Σολομώντα. Ο Δαβίδ είχε αποταμιεύσει για αυτόν το ναό 100.000 τάλαντα χρυσάφι, η σημερινή αξία του οποίου υπερβαίνει τα $38.535.000.000. (1Χρ 22:14) Οι λυχνοστάτες και τα σκεύη του ναού—πιρούνες, κούπες, κανάτια, λεκάνες, ποτήρια και ούτω καθεξής—ήταν φτιαγμένα από χρυσάφι και ασήμι, ενώ μερικά σκεύη ήταν από χαλκό. Τα χερουβείμ στα Άγια των Αγίων, το θυσιαστήριο του θυμιάματος, ακόμη και ολόκληρος ο οίκος εσωτερικά ήταν επικαλυμμένα με χρυσάφι.—1Βα 6:20-22· 7:48-50· 1Χρ 28:14-18· 2Χρ 3:1-13.
Τα Έσοδα του Σολομώντα. Μεγάλες ποσότητες χρυσού κατέληγαν στο θησαυροφυλάκιο του Σολομώντα προερχόμενες από το βασιλιά της Τύρου (120 τάλαντα) και τη βασίλισσα της Σεβά (120 τάλαντα), από ετήσιους φόρους υποτελείας και τέλη, καθώς επίσης μέσω του δικού του εμπορικού στόλου. Η αφήγηση λέει: «Το δε βάρος του χρυσού που ερχόταν στον Σολομώντα μέσα σε έναν χρόνο έφτανε τα εξακόσια εξήντα έξι τάλαντα χρυσού [περ. $256.643.000]». Στο ποσό αυτό δεν συμπεριλαμβάνονταν τα έσοδα που είχε από εμπόρους, κυβερνήτες και ούτω καθεξής.—1Βα 9:14, 27, 28· 10:10, 14, 15.
Το Οφείρ ήταν ένας από τους τόπους από όπου ο Σολομών προμηθευόταν εξαίρετο χρυσάφι. Σε ένα θραύσμα αγγείου που λέγεται ότι χρονολογείται από τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ. ανακαλύφτηκε η εξής επιγραφή: «Χρυσάφι του Οφείρ για την μπετ χορόν, τριάντα σίκλοι».—1Βα 9:28· 10:11· Ιωβ 28:16· βλέπε ΟΦΕΙΡ.
Διαχείριση του Χρυσού στις Κυριευμένες Πόλεις. Ο Θεός πρόσταξε τον Ισραήλ να καίει στη φωτιά τις γλυπτές εικόνες των ειδωλολατρικών θεών των εθνών: «Δεν πρέπει να επιθυμήσεις το ασήμι και το χρυσάφι που είναι πάνω τους ούτε να το πάρεις για τον εαυτό σου, για να μην παγιδευτείς από αυτό· διότι είναι κάτι απεχθές στον Ιεχωβά τον Θεό σου. Και δεν πρέπει να φέρεις κάτι απεχθές μέσα στο σπίτι σου και έτσι να γίνεις κάτι που θα είναι αφιερωμένο στην καταστροφή, όπως αυτό. Πρέπει να το σιχαίνεσαι εξ ολοκλήρου και να το απεχθάνεσαι εντελώς, επειδή είναι κάτι αφιερωμένο στην καταστροφή». (Δευ 7:25, 26) Έτσι λοιπόν, τα είδωλα και τα συναφή αντικείμενα πυρπολούνταν, ενώ μερικές φορές το χρυσάφι και το ασήμι που υπήρχαν πάνω τους κονιορτοποιούνταν.—Εξ 32:20· 2Βα 23:4.
Οι Ισραηλίτες μπορούσαν να πάρουν τα άλλα χρυσά και ασημένια αντικείμενα από τις κυριευμένες πόλεις, αφού πρώτα τα περνούσαν μέσα από τη φωτιά για να τα καθαρίσουν. (Αρ 31:22, 23) Η Ιεριχώ αποτέλεσε εξαίρεση, επειδή ήταν οι πρώτοι καρποί από την κατάκτηση της Χαναάν. Το χρυσάφι και το ασήμι της (εκτός από ό,τι υπήρχε πάνω στα είδωλα) έπρεπε να παραδοθούν στους ιερείς και να αφιερωθούν στο αγιαστήριο για να χρησιμοποιούνται εκεί.—Ιη 6:17-19, 24.
Η Σοφία και η Πίστη Είναι Καλύτερες από το Χρυσάφι. Αν και το χρυσάφι έχει μεγάλη αξία, δεν μπορεί να δώσει ζωή στους κατόχους του, όπως συμβαίνει και με άλλα υλικά πλούτη (Ψλ 49:6-8· Ματ 16:26), ενώ καμιά ποσότητα χρυσού δεν μπορεί να αγοράσει την αληθινή σοφία που έρχεται από τον Ιεχωβά. (Ιωβ 28:12, 15-17, 28) Οι νόμοι, οι εντολές και η διαπαιδαγώγησή του είναι πολύ πιο επιθυμητά από άφθονο καθαρό χρυσάφι. (Ψλ 19:7-10· 119:72, 127· Παρ 8:10) Το χρυσάφι δεν έχει τη δύναμη να διασώσει κάποιον την ημέρα του θυμού του Ιεχωβά.—Σοφ 1:18.
Οι άνθρωποι της υλιστικής κοινωνίας χλευάζουν την πίστη στον Θεό και τη χαρακτηρίζουν μη πρακτική. Ωστόσο, ο απόστολος Πέτρος στρέφει την προσοχή στην ανυπέρβλητη αντοχή και στη μόνιμη αξία της πίστης. Αναφέρει ότι η δοκιμασμένη ποιότητα της πίστης κάποιου έχει πολύ μεγαλύτερη αξία από το χρυσάφι, το οποίο, αν και μπορεί να αντέξει στη φωτιά, είναι δυνατόν να φθαρεί και να καταστραφεί με άλλα μέσα. Οι Χριστιανοί πρέπει να υπομένουν διάφορες δοκιμασίες οι οποίες είναι οδυνηρές μερικές φορές, αλλά με αυτόν τον τρόπο φανερώνεται η ποιότητα της πίστης τους. (1Πε 1:6, 7) Η αληθινή πίστη μπορεί να παραμείνει σταθερή κάτω από οποιεσδήποτε δοκιμασίες.
Συμβολική Χρήση. Το χρυσάφι χαρακτηρίστηκε από τον Ιώβ σύμβολο του υλισμού, ενός από τα πράγματα που γνώριζε ότι έπρεπε να αποφεύγει προκειμένου να ευαρεστεί τον Ιεχωβά. (Ιωβ 31:24, 25) Από την άλλη μεριά, η ομορφιά, η πολυτιμότητα και η αγνότητα που έχει το εξαίρετο χρυσάφι το καθιστούν κατάλληλο σύμβολο για την περιγραφή της άγιας πόλης, της Νέας Ιερουσαλήμ, και του πλατιού δρόμου της.—Απ 21:18, 21.
Η εικόνα που είδε στο όνειρό του ο Ναβουχοδονόσορ είχε χρυσό κεφάλι, ενώ τα υπόλοιπα μέρη της ήταν φτιαγμένα από λιγότερο πολύτιμα υλικά. Ο Δανιήλ εξήγησε ότι τα διάφορα μέρη της εικόνας συμβόλιζαν παγκόσμιες δυνάμεις, το δε χρυσό κεφάλι ήταν ο Ναβουχοδονόσορ, δηλαδή η αυτοκρατορική δυναστεία των βασιλιάδων της Βαβυλώνας με επικεφαλής τον Ναβουχοδονόσορα. (Δα 2:31-33, 37-40) Παρόμοια, η Βαβυλώνα συμβολίζεται από ένα «χρυσό ποτήρι στο χέρι του Ιεχωβά», που του χρησιμεύει στην εκτέλεση των κρίσεών του κατά των εθνών.—Ιερ 51:7.
Στη σκηνή της μαρτυρίας που κατασκεύασε ο Μωυσής, το χρυσάφι χρησιμοποιήθηκε στους κλειστούς χώρους—στα Άγια, όπου έμπαιναν και εκτελούσαν τα καθήκοντά τους οι ιερείς, και στα Άγια των Αγίων, όπου έμπαινε μόνο ο αρχιερέας. Εφόσον τα Άγια των Αγίων με τη χρυσή κιβωτό της διαθήκης αντιπροσώπευαν τον ουρανό, την κατοικία του Θεού, και εφόσον στα Άγια μπορούσαν να μπαίνουν οι ιερείς, αλλά όχι οι απλοί Ισραηλίτες, αυτά τα δύο αντιπροσωπεύουν λογικά κάποια πράγματα σχετικά με τους ουρανούς του Θεού και με το «βασιλικό ιερατείο» του, δηλαδή τα άτομα που έχουν την ουράνια κλήση, καθώς και σχετικά με τις δραστηριότητες και τα καθήκοντα αυτών των ατόμων προς τον Θεό. (1Πε 2:9· Εβρ 9:1-5, 9, 11, 12, 23-25· 3:1) Με αυτόν τον τρόπο, το εν λόγω ιερατείο διαχωρίζεται συμβολικά από τους ανθρώπους στη γη τους οποίους διακονεί.
Παρακινώντας το νεαρό άντρα να υπηρετεί τον Δημιουργό του ενόσω έχει ακόμη δύναμη και σφρίγος, ο σοφός συγγραφέας του βιβλίου Εκκλησιαστής λέει ότι αυτό πρέπει να γίνεται προτού «συντριφτεί η χρυσή κούπα». Προφανώς αναφέρεται στο κρανίο, που έχει σχήμα κούπας και περιέχει τον εγκέφαλο, η συντριβή του οποίου θα στερούσε από τον κάτοχό του τη ζωή.—Εκ 12:6, 7.