Κεφάλαιο 58
Τα Ψωμιά και το Προζύμι
ΠΟΛΥΣ κόσμος έχει μαζευτεί γύρω από τον Ιησού στη Δεκάπολη. Πολλοί έκαναν μεγάλο ταξίδι για να έρθουν σ’ αυτή την περιοχή—που κυρίως κατοικείται από Εθνικούς—με σκοπό να τον ακούσουν και να τους θεραπεύσει τις αναπηρίες τους. Έχουν φέρει μαζί τους και μεγάλα καλάθια ή σκεπαστά κοφίνια, που τα έχουν συνήθως για να μεταφέρουν τα τρόφιμα για το ταξίδι όταν πρόκειται να περάσουν από περιοχές Εθνικών.
Τελικά όμως, ο Ιησούς φωνάζει τους μαθητές του και τους λέει: ‘Σπλαχνίζομαι τον κόσμο, γιατί τρεις μέρες τώρα είναι μαζί μου και δεν έχουν τίποτα να φάνε· και αν τους αφήσω να γυρίσουν στα σπίτια τους νηστικοί, θα αποκάμουν στο δρόμο. Είναι μερικοί μάλιστα που έχουν έρθει από μακριά’.
‘Πώς είναι δυνατό να τους χορτάσει κανείς ψωμί εδώ στην ερημιά;’ τον ρωτούν οι μαθητές.
Ο Ιησούς όμως θέλει να μάθει: ‘Πόσα ψωμιά έχετε;’
‘Εφτά’, του απαντούν, ‘και λίγα ψαράκια’.
Ο Ιησούς λέει στον κόσμο να καθήσουν καταγής και μετά παίρνει τα ψωμιά και τα ψάρια, προσεύχεται στον Θεό, τα κόβει και αρχίζει να τα δίνει στους μαθητές του. Αυτοί, με τη σειρά τους, τα δίνουν στον κόσμο, και όλοι τρώνε μέχρι που χορταίνουν. Έπειτα, όταν μαζεύουν τα περισσέματα, γεμίζουν εφτά κοφίνια, παρ’ όλο που έχουν φάει 4.000 άντρες χώρια τα γυναικόπαιδα!
Ο Ιησούς λέει στον κόσμο να γυρίσουν στα σπίτια τους, μπαίνει σ’ ένα πλοιάριο με τους μαθητές του και περνάει στη δυτική όχθη της Θάλασσας της Γαλιλαίας. Εδώ οι Φαρισαίοι, αυτή τη φορά μαζί με μέλη της θρησκευτικής αίρεσης των Σαδδουκαίων, προσπαθούν να πειράξουν τον Ιησού ζητώντας του να τους επιδείξει ένα σημείο από τον ουρανό.
Ο Ιησούς, που ξέρει καλά ότι προσπαθούν να τον πειράξουν, τους αποκρίνεται: ‘Όταν σουρουπώνει, λέτε «Θα έχουμε καλό καιρό, γιατί ο ουρανός είναι κόκκινος»· και το πρωί λέτε «Ο καιρός θα είναι ψυχρός και βροχερός σήμερα, γιατί ο ουρανός είναι μεν κόκκινος, αλλά είναι και μουντός». Τα σημεία στον ουρανό ξέρετε να τα ερμηνεύετε, αλλά τα σημεία των καιρών δεν μπορείτε να τα ερμηνεύσετε’.
Κατόπιν, ο Ιησούς τούς αποκαλεί γενιά πονηρή και μοιχαλίδα και τους προειδοποιεί ότι, όπως είπε και προηγουμένως στους Φαρισαίους, δεν θα τους δοθεί κανένα σημείο εκτός από το σημείο του Ιωνά. Στη συνέχεια, παίρνει τους μαθητές του, μπαίνουν σ’ ένα πλοιάριο και κατευθύνονται στη Βηθσαϊδά, στη βορειοανατολική όχθη της Θάλασσας της Γαλιλαίας. Στο δρόμο, οι μαθητές βλέπουν ότι ξέχασαν να πάρουν ψωμί και ότι έχουν μείνει μ’ ένα μόνο καρβέλι.
Ο Ιησούς, που στο μυαλό του γυρίζει η συζήτηση που είχε πριν από λίγο με τους Φαρισαίους και τους Σαδδουκαίους υποστηρικτές του Ηρώδη, συμβουλεύει: ‘Να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά, να προσέχετε να βλέπετε το προζύμι των Φαρισαίων και το προζύμι του Ηρώδη’. Προφανώς, επειδή ο Ιησούς μίλησε για προζύμι, οι μαθητές νομίζουν πως εκείνος αναφέρεται στο ότι ξέχασαν να πάρουν ψωμί, και αρχίζουν να φιλονικούν γι’ αυτό το ζήτημα. Ο Ιησούς βλέπει πως παρεξήγησαν τα λόγια του και γι’ αυτό τους λέει: ‘Γιατί μαλώνετε που δεν έχετε ψωμιά;’
Δεν πάει πολύς καιρός που ο Ιησούς προμήθευσε θαυματουργικά ψωμί για χιλιάδες ανθρώπους, ίσως να έκανε αυτό το τελευταίο θαύμα μόλις πριν από μια-δυο μέρες. Οι μαθητές λοιπόν θα έπρεπε να ξέρουν ότι ο Ιησούς δεν ανησυχεί επειδή δεν έχουν κατά γράμμα ψωμιά. ‘Δεν θυμάστε’, τους υπενθυμίζει εκείνος, ‘που μοίρασα τα πέντε ψωμιά σε πέντε χιλιάδες άντρες; Πόσα καλάθια γεμάτα περισσέματα μαζέψατε;’
‘Δώδεκα’, του αποκρίνονται.
‘Όταν μοίρασα τα εφτά ψωμιά στους τέσσερις χιλιάδες άντρες, πόσα κοφίνια γεμάτα περισσέματα μαζέψατε;’
‘Εφτά’, του απαντούν.
‘Και ακόμα δεν έχετε καταλάβει τι εννοώ;’ ρωτάει ο Ιησούς. ‘Πώς γίνεται να μη διακρίνετε ότι δεν σας μιλούσα για ψωμιά; Αλλά να φυλάγεστε από το προζύμι των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων’.
Οι μαθητές καταλαβαίνουν τελικά τι θέλει να τους πει. Η λέξη ‘προζύμι’—που είναι μια ουσία η οποία προκαλεί ζύμωση και κάνει το ψωμί να φουσκώνει—χρησιμοποιούνταν για να υποδηλώσει διαφθορά. Τώρα λοιπόν, οι μαθητές καταλαβαίνουν ότι ο Ιησούς χρησιμοποιεί ένα συμβολισμό, ότι τους προειδοποιεί να προφυλάγονται από ‘τη διδασκαλία των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων’, η οποία διδασκαλία έχει φθοροποιά επίδραση. Μάρκος 8:1-21· Ματθαίος 15:32–16:12.
▪ Γιατί ο κόσμος έχει μαζί του μεγάλα κοφίνια;
▪ Σε ποια μέρη πάει ο Ιησούς με το πλοιάριο, αφού φεύγει από τη Δεκάπολη;
▪ Πώς παρεξηγούν οι μαθητές τα σχόλια του Ιησού για το προζύμι;
▪ Τι εννοεί ο Ιησούς με τα λόγια ‘το προζύμι των Φαρισαίων και των Σαδδουκαίων’;