Κεφάλαιο 86
Η Ιστορία για το Χαμένο Γιο
Ο ΙΗΣΟΥΣ μόλις έχει τελειώσει την αφήγηση των παραβολών για την ανεύρεση του χαμένου προβάτου και της χαμένης δραχμής, τις οποίες είπε στους Φαρισαίους, και τώρα συνεχίζει με μια άλλη παραβολή. Αυτή μιλάει για ένα στοργικό πατέρα και για τον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται τους δυο γιους του, ο καθένας από τους οποίους έχει σοβαρά ελαττώματα.
Πρώτα-πρώτα, έχουμε το μικρότερο γιο, το κύριο πρόσωπο της παραβολής. Αυτός παίρνει την κληρονομιά του, την οποία ο πατέρας του τού δίνει χωρίς δισταγμό. Έπειτα φεύγει από το σπίτι και μπλέκεται σ’ έναν πολύ ανήθικο τρόπο ζωής. Αλλά ακούστε καλύτερα τον Ιησού να αφηγείται αυτή την ιστορία, και δείτε αν μπορείτε να προσδιορίσετε ποιους προορίζεται να αντιπροσωπεύσουν τα διάφορα πρόσωπα.
‘Κάποιος άνθρωπος’, αρχίζει ο Ιησούς, ‘είχε δυο γιους. Κι ο μικρότερος απ’ αυτούς είπε στον πατέρα του: «Πατέρα, δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου αναλογεί». Τότε ο πατέρας τούς μοίρασε το βιος του’. Τι κάνει αυτός ο μικρότερος γιος μ’ αυτά που παίρνει;
‘Έπειτα από λίγες μέρες’, λέει ο Ιησούς, ‘ο μικρότερος γιος τα μάζεψε όλα και ταξίδεψε σε χώρα μακρινή, κι εκεί σκόρπισε την περιουσία του κάνοντας ακόλαστη ζωή’. Στην πραγματικότητα, ξοδεύει τα λεφτά του ζώντας με πόρνες. Ύστερα έρχονται δύσκολοι καιροί, όπως συνεχίζει και λέει ο Ιησούς:
‘Όταν τα ξόδεψε όλα, έπεσε μεγάλη πείνα σε ολόκληρη τη χώρα εκείνη, κι αυτός άρχισε να στερείται. Έφτασε στο σημείο να πάει και να προσκολληθεί σ’ έναν από τους πολίτες εκείνης της χώρας, κι αυτός τον έστειλε στα χωράφια του να βόσκει γουρούνια. Και λαχταρούσε να χορτάσει από τα χαρούπια που έτρωγαν τα γουρούνια, και κανείς δεν του έδινε τίποτα’.
Τι ατιμωτικό να είναι αναγκασμένος να βόσκει γουρούνια, τη στιγμή που τα ζώα αυτά ήταν ακάθαρτα σύμφωνα με το Νόμο! Αλλά το γιο αυτόν τον πονούσε περισσότερο η βασανιστική πείνα που τον έκανε να φτάνει στο σημείο να λαχταράει το φαγητό με το οποίο τάιζαν τα γουρούνια. Και λόγω αυτής της τρομερής του συμφοράς, ‘ήρθε στα λογικά του’, είπε ο Ιησούς.
Συνεχίζοντας την ιστορία του, ο Ιησούς εξηγεί: ‘Είπε στον εαυτό του: «Πόσοι μισθωτοί του πατέρα μου έχουν άφθονο ψωμί, ενώ εγώ εδώ χάνομαι από την πείνα! Θα σηκωθώ και θα πάω στον πατέρα μου και θα του πω: ‘Πατέρα, αμάρτησα ενάντια στον ουρανό και σ’ εσένα. Δεν είμαι πια άξιος να λέγομαι γιος σου. Κάνε με σαν έναν από τους μισθωτούς σου’». Σηκώθηκε λοιπόν και πήγε στον πατέρα του’.
Εδώ υπάρχει κάτι που πρέπει να το σκεφτούμε: Αν ο πατέρας του τού είχε αγριέψει και του είχε βάλει οργισμένα τις φωνές όταν έφευγε από το σπίτι, ο γιος αυτός πιθανώς να μην αποφάσιζε έτσι, χωρίς δισταγμό, τι θα έκανε. Ίσως έπαιρνε την απόφαση να γυρίσει στην πατρίδα του και να προσπαθήσει να βρει δουλειά κάπου αλλού, ώστε να μη χρειαστεί να έρθει αντιμέτωπος με τον πατέρα του. Όμως, καμιά τέτοια σκέψη δεν υπήρχε στο μυαλό του. Στο σπίτι του, εκεί ήθελε να πάει!
Είναι ξεκάθαρο ότι ο πατέρας στην παραβολή αυτή του Ιησού αντιπροσωπεύει το στοργικό και ελεήμονα ουράνιο Πατέρα μας, τον Ιεχωβά Θεό. Και ίσως να καταλάβατε ότι ο χαμένος γιος, ο άσωτος γιος δηλαδή, αντιπροσωπεύει τους ανθρώπους που είναι γνωστό ότι είναι αμαρτωλοί. Οι Φαρισαίοι, στους οποίους απευθύνεται ο Ιησούς, είχαν επικρίνει προηγουμένως τον Ιησού επειδή τρώει με τέτοια άτομα. Ποιον όμως αντιπροσωπεύει ο μεγαλύτερος γιος;
Όταν Βρίσκεται ο Χαμένος Γιος
Όταν ο χαμένος, ή αλλιώς άσωτος, γιος που αναφέρεται στην παραβολή του Ιησού γυρίζει πίσω στο σπίτι του πατέρα του, τι είδους υποδοχή τού γίνεται; Ακούστε την περιγραφή του Ιησού:
‘Ενώ αυτός ήταν ακόμα μακριά, τον είδε ο πατέρας του, αισθάνθηκε λύπηση κι έτρεξε, τον αγκάλιασε και με τρυφερότητα τον γέμισε φιλιά’. Πόσο καλά αντιπροσωπεύει τον ουράνιο Πατέρα μας, τον Ιεχωβά, αυτός ο σπλαχνικός, καλόκαρδος πατέρας!
Προφανώς ο πατέρας είχε ακούσει για την ακόλαστη ζωή που έκανε ο γιος του. Κι όμως τον καλοδέχεται στο σπίτι χωρίς να περιμένει λεπτομερείς εξηγήσεις. Και ο Ιησούς έχει παρόμοιο καλοσυνάτο πνεύμα, εφόσον παίρνει την πρωτοβουλία και πλησιάζει αμαρτωλούς και τελώνες, οι οποίοι στην παραβολή αντιπροσωπεύονται από τον άσωτο γιο.
Είναι αλήθεια ότι ο διορατικός πατέρας που αναφέρεται στην παραβολή του Ιησού αναμφίβολα παίρνει κάποια ιδέα για τη μετάνοια του γιου του, παρατηρώντας τη λύπη και τη συντριβή στην όψη του, καθώς αυτός γυρίζει πίσω. Όμως η γεμάτη στοργή πρωτοβουλία του πατέρα διευκολύνει ακόμα περισσότερο το γιο να ομολογήσει τις αμαρτίες του, απ’ ό,τι βλέπουμε στην αφήγηση του Ιησού: ‘Τότε ο γιος τού είπε: «Πατέρα, αμάρτησα ενάντια στον ουρανό και σ’ εσένα. Δεν είμαι πια άξιος να λέγομαι γιος σου. Κάνε με σαν έναν από τους μισθωτούς σου»’.
Αλλά, πριν καλά-καλά ο γιος τελειώσει τη φράση του, ο πατέρας του αναλαμβάνει δράση και διατάζει τους δούλους του: ‘Γρήγορα! βγάλτε μια στολή, την καλύτερη στολή, και ντύστε τον μ’ αυτή και βάλτε στο χέρι του δαχτυλίδι και στα πόδια του σανδάλια. Και φέρτε το σιτευτό μοσχάρι και σφάξτε το για να το φάμε και να διασκεδάσουμε, επειδή ο γιος μου αυτός ήταν νεκρός και ξανάρθε στη ζωή· ήταν χαμένος και βρέθηκε’. Και άρχισαν ‘να διασκεδάζουν’.
Στο μεταξύ, ‘ο μεγαλύτερος γιος του πατέρα ήταν στο χωράφι’. Δείτε μήπως μπορείτε να προσδιορίσετε ποιον αντιπροσωπεύει αυτός, ακούγοντας την υπόλοιπη ιστορία. Ο Ιησούς λέει σχετικά με το μεγαλύτερο γιο τα εξής: ‘Καθώς ερχόταν και πλησίαζε στο σπίτι, άκουσε μουσική και χορούς. Κάλεσε λοιπόν έναν από τους υπηρέτες και ζήτησε να μάθει τι σήμαιναν αυτά. Εκείνος του είπε: «Γύρισε ο αδελφός σου, και ο πατέρας σου έσφαξε το σιτευτό μοσχάρι, επειδή επέστρεψε σ’ αυτόν υγιής». Αυτός όμως θύμωσε και δεν ήθελε να μπει μέσα. Τότε ο πατέρας του βγήκε έξω και άρχισε να τον παρακαλάει. Αλλά εκείνος αποκρίθηκε στον πατέρα του: «Εγώ σου δουλεύω τόσα χρόνια και ούτε μια φορά δεν παρέβηκα την εντολή σου, κι όμως σ’ εμένα δεν έδωσες ούτε μια φορά ένα κατσίκι για να διασκεδάσω με τους φίλους μου. Όταν όμως ήρθε ο γιος σου αυτός που έφαγε την περιουσία σου με πόρνες, εσύ έσφαξες για χάρη του το σιτευτό μοσχάρι»’.
Ποιοι, σαν το μεγαλύτερο γιο, επικρίνουν το έλεος και την προσοχή που παρέχεται σε αμαρτωλούς; Δεν είναι οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι; Εφόσον αφορμή γι’ αυτή την παραβολή ήταν οι επικρίσεις τους κατά του Ιησού, για το ότι αυτός καλοδέχεται αμαρτωλούς, σίγουρα αυτούς αντιπροσωπεύει ο μεγαλύτερος γιος.
Ο Ιησούς τελειώνει την ιστορία του με την έκκληση που κάνει ο πατέρας στο μεγαλύτερο γιο του: ‘Παιδί μου, εσύ είσαι πάντα μαζί μου και όλα όσα έχω είναι δικά σου· έπρεπε όμως να διασκεδάσουμε και να χαρούμε, γιατί ο αδελφός σου αυτός ήταν νεκρός και ξανάρθε στη ζωή, και ήταν χαμένος και βρέθηκε’.
Έτσι, ο Ιησούς δεν ξεκαθαρίζει τι κάνει τελικά ο μεγαλύτερος γιος. Πράγματι, αργότερα, μετά το θάνατο και την ανάσταση του Ιησού, ‘μεγάλος αριθμός ιερέων άρχισαν να υπακούν στην πίστη’, και πιθανώς ανάμεσά τους ήταν μερικοί από την τάξη του ‘μεγαλύτερου γιου’, στους οποίους μιλάει εδώ ο Ιησούς.
Ποιους όμως αντιπροσωπεύουν στους σύγχρονους καιρούς οι δυο αυτοί γιοι; Θα πρέπει να είναι άτομα που έχουν μάθει αρκετά πράγματα για τους σκοπούς του Ιεχωβά ώστε να έχουν βάση για να αποκτήσουν μια σχέση μαζί του. Ο μεγαλύτερος γιος αντιπροσωπεύει ορισμένα μέλη του ‘μικρού ποιμνίου’, δηλαδή της ‘εκκλησίας των πρωτοτόκων οι οποίοι έχουν γραφτεί στους ουρανούς’. Αυτοί υιοθέτησαν στάση όμοια μ’ εκείνη του μεγαλύτερου γιου. Δεν είχαν καμιά διάθεση να καλοδεχτούν μια επίγεια τάξη, δηλαδή τα ‘άλλα πρόβατα’, τα οποία, όπως πίστευαν, τους έκλεβαν την αίγλη.
Από την άλλη μεριά, ο άσωτος γιος αντιπροσωπεύει εκείνους που φεύγουν από το λαό του Θεού για να ζήσουν τις απολαύσεις που προσφέρει ο κόσμος. Όμως, με την πάροδο του χρόνου γυρίζουν μετανοημένοι και γίνονται ξανά δραστήριοι δούλοι του Θεού. Πράγματι, πόσο στοργικός και σπλαχνικός είναι ο Πατέρας προς αυτούς που αναγνωρίζουν ότι έχουν ανάγκη για συγχώρηση και ξαναγυρίζουν σ’ αυτόν! Λουκάς 15:11-32· Λευιτικόν 11:7, 8· Πράξεις 6:7· Λουκάς 12:32· Εβραίους 12:23· Ιωάννης 10:16.
▪ Σε ποιους λέει ο Ιησούς την παραβολή, δηλαδή την ιστορία αυτή, και γιατί;
▪ Ποιο είναι το κύριο πρόσωπο της ιστορίας, και τι του συμβαίνει;
▪ Στις μέρες του Ιησού, ποιον αντιπροσωπεύει ο πατέρας και ποιον ο μικρότερος γιος;
▪ Πώς μιμείται ο Ιησούς το παράδειγμα του συμπονετικού πατέρα που αναφέρεται στην παραβολή του;
▪ Ποια είναι η άποψη του μεγαλύτερου γιου για την καλή υποδοχή που γίνεται στον αδελφό του, και πώς συμπεριφέρονται οι Φαρισαίοι σαν το μεγαλύτερο γιο;
▪ Τι εφαρμογή έχει η παραβολή του Ιησού στην εποχή μας;