ΜΕΣΙΤΗΣ
Κάποιος που παρεμβαίνει για να συμφιλιώσει δύο πλευρές οι οποίες έχουν διαφορές μεταξύ τους· μεσολαβητής· διάμεσος ή μεσάζων. Στις Γραφές ο όρος εφαρμόζεται στον Μωυσή και στον Ιησού, τους μεσίτες της διαθήκης του Νόμου και της νέας διαθήκης αντίστοιχα.—Γα 3:19· 1Τι 2:5.
Απαιτείται Αίμα για την Επικύρωση Διαθήκης. Ο θεόπνευστος συγγραφέας της επιστολής προς τους Εβραίους εξετάζει δύο κύριες διαθήκες, τη διαθήκη του Νόμου και τη νέα διαθήκη. Σε αυτή την εξέταση κάνει μνεία του γεγονότος ότι ο Χριστός είναι ο Μεσίτης της νέας διαθήκης. (Εβρ 9:15) Τα λόγια του στο εδάφιο Εβραίους 9:16 έχουν προκαλέσει διάσταση μεταξύ των λογίων της Αγίας Γραφής όσον αφορά το αν η λέξη διαθήκη του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου έχει εδώ την έννοια της διάθεσης κληρονομιάς, του κληροδοτήματος, ή την έννοια της συνθήκης, της συμφωνίας. Ωστόσο, αυτό που ήθελε να πει ο συγγραφέας χρησιμοποιώντας εδώ τη λέξη διαθήκη πρέπει να εναρμονίζεται με τη χρήση της λέξης στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα καθώς και σε πολλά σημεία των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών. (Λου 1:72· Πρ 3:25· 7:8· Ρω 9:4· 11:27· Εβρ 8:6-10· 12:24) Επίσης η διάθεση κληρονομιάς, το κληροδότημα, δεν εναρμονίζεται με το θέμα που συζητάει ο Παύλος, εφόσον στα συμφραζόμενα εκείνος μιλάει για τη διαθήκη του Νόμου και τη νέα διαθήκη. Ούτε η διαθήκη του Νόμου ούτε η νέα διαθήκη αφορούσαν κληροδότημα.
Στο εδάφιο Εβραίους 9:16 ο απόστολος Παύλος έλεγε προφανώς ότι οι διαθήκες μεταξύ Θεού και ανθρώπου (όχι οι διαθήκες μεταξύ ανθρώπων) απαιτούσαν θυσίες. Μπορεί μάλιστα να σημειωθεί ότι, ιδιαίτερα για τους Εβραίους, η προσέγγιση στον Θεό και οι διαθήκες με τον Θεό βασίζονταν κατά κανόνα σε θυσίες, τα δε θύματα κόβονταν ενίοτε σε κομμάτια κατά τη σύναψη μιας διαθήκης. Είναι ολοφάνερο ότι η διαθήκη του Νόμου και η νέα διαθήκη απαίτησαν την έκχυση αίματος προκειμένου να τεθούν σε ισχύ ενώπιον του Θεού. Διαφορετικά, ο Θεός δεν θα τις είχε αναγνωρίσει ως έγκυρες ούτε θα πολιτευόταν με τα περιλαμβανόμενα πρόσωπα βάσει μιας σχέσης διαθήκης. (Εβρ 9:17) Για την επικύρωση της διαθήκης του Νόμου θυσιάστηκαν ζώα—ταύροι και τράγοι—αντί του Μωυσή, του μεσίτη. (Εβρ 9:19) Για την επικύρωση της νέας διαθήκης θυσιάστηκε μια ανθρώπινη ζωή, αυτή του Ιησού Χριστού.—Λου 22:20· βλέπε ΜΝΚ με Υποσημειώσεις, παράρτημα 7Δ.
Ο Μεσίτης της Διαθήκης του Νόμου. Ο Μωυσής ήταν ο μεσίτης της διαθήκης του Νόμου μεταξύ του Ιεχωβά Θεού και του έθνους του Ισραήλ. Ο Ιεχωβά μιλούσε μαζί του «στόμα με στόμα» (Αρ 12:8), αν και στην πραγματικότητα άγγελος του Ιεχωβά ήταν αυτός που μιλούσε εκπροσωπώντας τον Θεό. (Πρ 7:38· Γα 3:19· Εβρ 2:2) Ο Μωυσής ήταν ο διάμεσος που μιλούσε εκ μέρους του Ιεχωβά στον Ισραήλ. (Εξ 19:3, 7, 9· 24:9-18) Επειδή ήταν μεσίτης, «όλος ο οίκος [του Ιεχωβά ήταν] εμπιστευμένος σε αυτόν». (Αρ 12:7) Ενεργώντας ως μεσίτης της διαθήκης του Νόμου, βοήθησε το έθνος του Ισραήλ να τηρήσει τη διαθήκη και να λάβει τα οφέλη της.
Επικύρωση της διαθήκης του Νόμου. Ο απόστολος Παύλος λέει: «Δεν υπάρχει, όμως, μεσίτης εκεί που περιλαμβάνεται μόνο ένα άτομο, αλλά ο Θεός είναι μόνο ένας». (Γα 3:20) Στη διαθήκη του Νόμου ο Θεός ήταν το ένα “συμβαλλόμενο μέρος” και το έθνος του Ισραήλ ήταν το άλλο. Λόγω της αμαρτωλής τους κατάστασης, οι Ισραηλίτες δεν μπορούσαν να πλησιάσουν τον Θεό στα πλαίσια κάποιας διαθήκης. Χρειάζονταν μεσίτη. Η αδυναμία τους καταδείχτηκε με το αίτημα που υπέβαλαν στον Μωυσή: «Εσύ να μιλάς μαζί μας, και εμείς ας ακούμε· αλλά ας μη μιλάει ο Θεός μαζί μας, για να μην πεθάνουμε». (Εξ 20:19· Εβρ 12:18-20) Ως εκ τούτου, ο Ιεχωβά έδειξε έλεος και κατέστησε τον Μωυσή μεσίτη της διαθήκης του Νόμου, διευθετώντας να θυσιαστούν ζώα για να επικυρωθεί η διαθήκη. Φυσικά, και ο Μωυσής ο ίδιος ήταν ατελής και αμαρτωλός, αλλά απολάμβανε ευνοϊκή υπόσταση ενώπιον του Θεού, όπως και ο Αβραάμ προγενέστερα. (Εβρ 11:23-28· βλέπε ΑΝΑΚΗΡΥΣΣΩ ΔΙΚΑΙΟ [Πώς «υπολογίζεται» κάποιος δίκαιος].) Κατά την εγκαινίαση της διαθήκης ιερούργησε ο Μωυσής, διοργανώνοντας τη θυσία των ζώων. Κατόπιν ράντισε με το αίμα τους το ρόλο ή «το βιβλίο της διαθήκης». Διάβασε το βιβλίο στο λαό, εκθέτοντας τους όρους, και ο λαός αποκρίθηκε λέγοντας ότι συμφωνούσε να υπακούει. Στη συνέχεια ο Μωυσής τούς ράντισε (αναμφίβολα τους πρεσβυτέρους που εκπροσωπούσαν το λαό) με το αίμα, λέγοντας: «Να το αίμα της διαθήκης που σύναψε ο Ιεχωβά με εσάς όσον αφορά όλα αυτά τα λόγια».—Εξ 24:3-8· Εβρ 9:18-22.
Εγκαινίαση του ιερατείου. Οι προσδιορισμένοι ιερείς του οίκου του Ααρών δεν μπορούσαν να αρχίσουν να υπηρετούν ως ιερείς από μόνοι τους. Έπρεπε πρώτα να καθιερωθούν στο αξίωμά τους υπό την κατεύθυνση του Μωυσή, του μεσίτη του Θεού. Όταν αυτό έλαβε χώρα, στις 1-7 Νισάν του 1512 Π.Κ.Χ., ο Μωυσής έχρισε τη σκηνή της μαρτυρίας, καθώς και τα έπιπλα και τα σκεύη της, και επίσης έχρισε τον Ααρών με το λάδι που είχε ειδική σύνθεση. Αφού γέμισε τα χέρια του Ααρών και των γιων του με διάφορα υλικά της θυσίας, ο Μωυσής κίνησε πέρα δώθε τα γεμάτα χέρια τους ενώπιον του Ιεχωβά ώστε να τους καθαγιάσει, ή αλλιώς να “γεμίσει τα χέρια τους δύναμη” για την ιεροσύνη. Κατόπιν τίναξε πάνω τους λάδι χρίσματος και αίμα από το θυσιαστήριο. Επομένως, μια λειτουργία που περιλαμβανόταν στο αξίωμα του Μωυσή ως μεσίτη ήταν η καθιέρωση και η εγκαινίαση του ιερατείου, το οποίο αποτελούσε ένα από τα χαρακτηριστικά της διαθήκης του Νόμου.—Λευ 8· Εβρ 7:11· βλέπε ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ.
Ο Μωυσής έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο στις πρώτες υπηρεσίες που τέλεσε το άρτι καθιερωμένο ιερατείο την 8η Νισάν του 1512 Π.Κ.Χ., καθώς κατηύθυνε την όλη διαδικασία και, μαζί με τον Ααρών, ευλόγησε το λαό. (Λευ 9) Ενόσω θεσπίζονταν όλα όσα αφορούσαν τη διαθήκη του Νόμου, αυτός ενεργούσε με την επίσημη ιδιότητά του ως μεσίτη.
Άλλο μεσιτικό έργο. Ένα σύνολο 600 και πλέον νόμων, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων για τους ιερείς, δόθηκε στον Ισραήλ μέσω του Μωυσή. Με τη δύναμη του Θεού, ο Μωυσής εκτέλεσε πολλά θαύματα υπέρ του λαού. Παρενέβη για αυτούς, ικετεύοντας τον Ιεχωβά να μην τους καταστρέψει για χάρη του ονόματός Του. (Εξ 32:7-14· Αρ 14:11-20· 16:20-22· 21:7· Δευ 9:18-20, 25-29· 10:8-11) Ο Μωυσής ενδιαφερόταν για τα συμφέροντα του ονόματος του Ιεχωβά και για το συμφέρον του λαού περισσότερο από ό,τι για την προσωπική του ευημερία.—Εξ 32:30-33· Αρ 11:26-29· 12:9-13.
Ομοιότητες Όσον Αφορά τη Μεσιτεία. Αναφορικά με εκείνους που φέρνονται στη νέα διαθήκη, η κατάσταση είναι παρόμοια με αυτήν του αρχαίου Ισραήλ. Και οι Χριστιανοί επίσης είναι αμαρτωλοί. Αφού το αίμα των ζώων δεν μπορεί στην ουσία να αφαιρέσει αμαρτίες (Εβρ 10:4), είναι αναγκαία μια καλύτερη θυσία. Ο Ιησούς Χριστός είναι αυτή η καλύτερη θυσία. (Εβρ 10:5-10) Ο συγγραφέας της επιστολής προς τους Εβραίους εκφράζει το ζήτημα με τον ακόλουθο τρόπο. Αφού πρώτα μνημονεύει τις θυσίες που προσφέρονταν υπό το Νόμο, λέει: «Πόσο μάλλον το αίμα του Χριστού . . . θα καθαρίσει τη συνείδησή μας από νεκρά έργα για να αποδίδουμε ιερή υπηρεσία προς τον ζωντανό Θεό; Και γι’ αυτό είναι μεσίτης μιας νέας διαθήκης, ώστε, επειδή έχει συμβεί θάνατος για την απελευθέρωσή τους με λύτρο από τις παραβάσεις κάτω από την προγενέστερη διαθήκη, να λάβουν εκείνοι που έχουν κληθεί την υπόσχεση της αιώνιας κληρονομιάς. Διότι όπου υπάρχει διαθήκη, χρειάζεται να παρασχεθεί ο θάνατος του ανθρώπινου διαθέτη. Διότι μια διαθήκη επικυρώνεται με νεκρά σφάγια, επειδή δεν ισχύει ποτέ ενόσω ζει ο ανθρώπινος διαθέτης».—Εβρ 9:11-17.
Ο Παύλος επισημαίνει κατόπιν ότι η προγενέστερη διαθήκη δεν εγκαινιάστηκε χωρίς αίμα. Ο Μωυσής, καθώς έκανε τους απαραίτητους χειρισμούς, φρόντισε να γίνουν οι θυσίες και ράντισε με το αίμα «το βιβλίο της διαθήκης». (Εβρ 9:18-28) Παρόμοια και ο Ιησούς Χριστός, ο Μεσίτης του Θεού για τη νέα διαθήκη, μετά τη θυσία του, εμφανίστηκε ενώπιον του Ιεχωβά Θεού με την αξία του αίματός του. Μια άλλη ομοιότητα είναι ότι, όπως η διαθήκη του Νόμου έγινε με ένα έθνος, όχι με άτομα (Εξ 24:7, 8), έτσι και η νέα διαθήκη έχει γίνει με το «άγιο έθνος» του Θεού, τον «Ισραήλ του Θεού».—1Πε 2:9· Γα 6:15, 16.
Για Ποιους Μεσιτεύει ο Χριστός. Ο απόστολος Παύλος δηλώνει ότι υπάρχει «ένας μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων ο Χριστός Ιησούς, ένας άνθρωπος, ο οποίος έδωσε τον εαυτό του αντίστοιχο λύτρο για όλους»—και για τους Ιουδαίους και για τους Εθνικούς. (1Τι 2:5, 6) Αυτός λειτουργεί ως μεσίτης στη νέα διαθήκη μεταξύ του Θεού και εκείνων που περιλαμβάνονται σε αυτή τη διαθήκη, οι οποίοι απαρτίζουν την εκκλησία του πνευματικού Ισραήλ. (Εβρ 8:10-13· 12:24· Εφ 5:25-27) Ο Χριστός έγινε Μεσίτης ώστε «να λάβουν εκείνοι που έχουν κληθεί την υπόσχεση της αιώνιας κληρονομιάς». (Εβρ 9:15) Δεν βοηθάει αγγέλους, αλλά «το σπέρμα του Αβραάμ». (Εβρ 2:16) Όσους πρόκειται να φερθούν στη νέα διαθήκη τούς βοηθάει να “υιοθετηθούν” στο σπιτικό των πνευματικών γιων του Ιεχωβά, ώστε να βρεθούν τελικά στον ουρανό ως αδελφοί του Χριστού, συναποτελώντας με αυτόν το σπέρμα του Αβραάμ. (Ρω 8:15-17, 23-25· Γα 3:29) Τους έχει μεταβιβάσει το υποσχεμένο άγιο πνεύμα, με το οποίο σφραγίζονται και τους δίνεται εγγύηση αυτού που θα έρθει, της ουράνιας κληρονομιάς τους. (2Κο 5:5· Εφ 1:13, 14) Ο συνολικός αριθμός εκείνων που σφραγίζονται τελικά και αμετάκλητα αποκαλύπτεται στα εδάφια Αποκάλυψη 7:4-8 ότι είναι 144.000.
Εγκαινίαση της Νέας Διαθήκης. Αφού πέθανε ο Ιησούς και αναστήθηκε, μπήκε στον ουρανό για να εμφανιστεί μπροστά στο πρόσωπο του Θεού και να παρουσιάσει την προσφορά του, τα οφέλη της οποίας έρχονται πρώτα σε εκείνους που περιλαμβάνονται στη νέα διαθήκη. (Εβρ 9:24) Στην προκειμένη περίπτωση ενήργησε και ως Αρχιερέας και ως Μεσίτης. Σε αρμονία με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε κατά την εγκαινίαση της διαθήκης του Νόμου, ο Ιησούς Χριστός παρουσίασε την αξία της θυσίας του ενώπιον του Θεού στον ουρανό (όπως ο Μωυσής ράντισε με το αίμα το βιβλίο του Νόμου [διότι ο Θεός δεν ήταν προσωπικά παρών εκεί]). Κατόπιν, την ημέρα της Πεντηκοστής του 33 Κ.Χ., ο Ιησούς εξέχυσε το άγιο πνεύμα από τον Θεό στους πρώτους που φέρθηκαν στη νέα διαθήκη, περίπου 120 άτομα. Αργότερα εκείνη την ημέρα, περίπου 3.000 άτομα, Ιουδαίοι και προσήλυτοι, προστέθηκαν στην εκκλησία. (Πρ 1:15· 2:1-47· Εβρ 9:19) Και όπως ο Μωυσής διάβασε το Νόμο στο λαό, έτσι και ο Ιησούς Χριστός διατυπώνει ρητά τους όρους τη νέας διαθήκης και τους νόμους της σε εκείνους που μετέχουν σε αυτήν.—Εξ 24:3-8· Εβρ 1:1, 2· Ιωα 13:34· 15:14· 1Ιω 5:1-3.
Κατέχοντας τα αξιώματα του Μεσίτη και του Αρχιερέα, ο Ιησούς Χριστός, όντας αθάνατος, είναι πάντα ζωντανός και ικανός να συνηγορεί υπέρ των μελών του πνευματικού Ισραήλ που πλησιάζουν τον Θεό μέσω αυτού, και έτσι μπορεί να μεσιτεύει στη νέα διαθήκη μέχρις ότου σωθούν πλήρως τα άτομα που λαβαίνουν τη μεσιτική του βοήθεια. (Εβρ 7:24, 25) Είναι ικανός να κατευθύνει τα ζητήματα προς την επιτυχή ολοκλήρωση της νέας διαθήκης. Οι μετέχοντες στη διαθήκη εντάσσονται τελικά στο ουράνιο ιερατείο ως υφιερείς μαζί με τον Χριστό, τον μεγάλο Αρχιερέα τους.—Απ 5:9, 10· 20:6.
Ευλογίες στην Ανθρωπότητα Γενικά. Μολονότι η μεσιτεία του Ιησού αφορά αποκλειστικά όσους μετέχουν στη νέα διαθήκη, αυτός είναι επίσης ο Αρχιερέας του Θεού και το Σπέρμα του Αβραάμ. Εκπληρώνοντας τα καθήκοντά του με αυτές τις δύο τελευταίες ιδιότητες, θα φέρει ευλογίες και σε άλλους ανθρώπους, διότι όλα τα έθνη πρόκειται να ευλογηθούν μέσω του σπέρματος του Αβραάμ. Όσοι συμπεριλαμβάνονται στη νέα διαθήκη ευλογούνται πρώτοι από τον Χριστό, το κύριο Σπέρμα (Γα 3:16, 29), καθώς γίνονται συνεργάτες του ως μέλη του σπέρματος. Εφόσον γίνονται βασιλιάδες και ιερείς βάσει της νέας διαθήκης στην οποία μεσίτευσε ο Ιησούς, θα συμμετάσχουν στη χορήγηση των ευλογιών που απορρέουν από τη θυσία του και τη Βασιλεία του σε όλα τα έθνη της γης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, καθώς η μεσιτεία του Χριστού εκπληρώνει το σκοπό της φέρνοντας τον «Ισραήλ του Θεού» σε αυτή τη θέση, αποφέρει οφέλη και ευλογίες σε όλη την ανθρωπότητα.—Γα 6:16· Γε 22:17, 18.
Ως εκ τούτου, υπάρχουν και άλλοι, εκτός των 144.000 “σφραγισμένων”, που επίσης προσεύχονται στον Ιεχωβά Θεό στο όνομα του Χριστού, θέτοντας πίστη στην αξία της λυτρωτικής θυσίας του. Αυτή η θυσία δεν είναι μόνο για εκείνους για τους οποίους ο Ιησούς μεσιτεύει στη νέα διαθήκη, αλλά και για όλους τους ανθρώπους που εκφράζουν πίστη στον Χριστό. (1Ιω 2:2) Όσοι δεν μετέχουν στη νέα διαθήκη κατανοούν και αυτοί ότι «δεν υπάρχει άλλο όνομα κάτω από τον ουρανό που να έχει δοθεί μεταξύ των ανθρώπων, μέσω του οποίου πρέπει να σωθούμε». (Πρ 4:12) Αποβλέπουν και αυτοί στον Ιησού Χριστό ως τον μεγάλο ουράνιο Αρχιερέα τους, μέσω του οποίου μπορούν να πλησιάσουν τον Θεό και μέσω της διακονίας του οποίου μπορούν να λάβουν συγχώρηση αμαρτιών. (Εβρ 4:14-16) Τα εδάφια Αποκάλυψη 21:22-24 επισημαίνουν ότι “τα έθνη θα περπατήσουν στο φως της Νέας Ιερουσαλήμ”, όπου ο Ιεχωβά Θεός είναι το φως και το Αρνί, ο Ιησούς Χριστός, είναι το λυχνάρι.