Κεφάλαιο 15

Γιατί να Ντρέπομαι Τόσο Πολύ;

«ΟΛΟΙ μου λένε πόσο όμορφη είμαι», έλεγε το γράμμα μιας νεαρής που δημοσιεύτηκε σε κάποια εφημερίδα. Μολαταύτα, η ίδια λέει στη συνέχεια: «Μου είναι δύσκολο να μιλάω στους άλλους. Αν κοιτάω κάποιον στα μάτια καθώς μιλάει, γίνομαι κατακόκκινη και δεν μπορώ να αρθρώσω ούτε λέξη . . . Στη δουλειά μου έχω ακούσει αρκετά σχόλια για το πόσο ‘ψηλομύτα’ είμαι επειδή δεν μιλάω σε κανέναν. . . . Δεν είμαι ψηλομύτα, απλώς ντρέπομαι».

Μια έρευνα έδειξε ότι το 80 τοις εκατό αυτών που ρωτήθηκαν υπήρξαν ντροπαλοί σε κάποια περίοδο της ζωής τους, ενώ το 40 τοις εκατό θεωρούσαν τον εαυτό τους ντροπαλό τότε που ρωτήθηκαν. Πράγματι, οι ντροπαλοί άνθρωποι είναι συνηθισμένο φαινόμενο από τα αρχαία χρόνια. Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι ο Μωυσής αρνήθηκε να ενεργήσει σαν εκπρόσωπος του Ιεχωβά ενώπιον του έθνους Ισραήλ, επειδή ήταν ντροπαλός. (Έξοδος 3:11, 13· 4:1, 10, 13) Φαίνεται, επίσης, ότι και ο Χριστιανός μαθητής Τιμόθεος ήταν ντροπαλός και δίσταζε να μιλήσει απερίφραστα και να ασκήσει κατάλληλα την εξουσία του.—1 Τιμόθεον 4:12· 2 Τιμόθεον 1:6-8.

Τι Είναι η Ντροπαλότητα

Ντροπαλότητα είναι να μην αισθάνεσαι άνετα όταν βρίσκεσαι μαζί με άλλους ανθρώπους—με αγνώστους, με άτομα τα οποία έχουν κάποια εξουσία, με άτομα του αντίθετου φύλου ή ακόμα και με συνομηλίκους σου. Αυτό το αίσθημα της υπερβολικής αμηχανίας επηρεάζει τα θύματά του με διάφορους τρόπους. Μερικοί νιώθουν άσχημα· με τα μάτια τους κατεβασμένα και την καρδιά τους να χτυπάει δυνατά, διαπιστώνουν ότι δεν καταφέρνουν να μιλήσουν. Άλλους τους πιάνει νευρικότητα κι αρχίζουν να φλυαρούν ασταμάτητα. Άλλοι πάλι δυσκολεύονται να πουν ελεύθερα τη γνώμη τους ή τις προτιμήσεις τους.

Βέβαια, είναι καλό να έχεις και κάποια ντροπαλότητα. Αυτό δείχνει ότι έχεις μετριοφροσύνη και ταπεινότητα, και ένα από τα πράγματα που ζητάει και επαινεί ο Θεός είναι ‘να είσαι μετριόφρονας καθώς περπατάς μ’ αυτόν’. (Μιχαίας 6:8, ΜΝΚ) Αυτός που είναι «μετρημένος» και συνεσταλμένος, που δεν είναι θρασύς και δεν έχει υπερβολική αυτοπεποίθηση αποκομίζει κι άλλα οφέλη. Οι άλλοι συχνά εκτιμούν ένα συνεσταλμένο άτομο επειδή ξέρει να ακούει. Αλλά, αν είμαστε τόσο ντροπαλοί που δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τις δυνατότητές μας και επηρεάζονται αρνητικά οι σχέσεις μας, η εργασία μας, τα αισθήματά μας, τότε είναι καιρός να κάνουμε κάτι!

Μια καλή αρχή είναι να κατανοήσεις το πρόβλημα. (Παροιμίαι 1:5, ΜΝΚ) Η ντροπαλότητα δεν περιγράφει το άτομό σου· περιγράφει τη συμπεριφορά σου, την αντίδρασή σου σε διάφορες καταστάσεις, την εικόνα που έχεις υιοθετήσει εσύ για τον εαυτό σου και η οποία έχει γίνει πιο έντονη από κάποιες εμπειρίες σου με άλλους ανθρώπους. Νομίζεις ότι οι άλλοι σε κρίνουν αρνητικά, ότι δεν τους αρέσεις. Νομίζεις ότι οι άλλοι είναι καλύτεροι ή πιο φυσιολογικοί από σένα. Νομίζεις ότι όλα θα πάνε στραβά αν επιχειρήσεις να αποκτήσεις σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Περιμένεις να πάρουν άσχημη τροπή τα πράγματα, και συχνά αυτό ακριβώς συμβαίνει—επειδή βρίσκεσαι σε υπερένταση και ενεργείς σύμφωνα μ’ εκείνα που πιστεύεις.

Πώς Επηρεάζει η Ντροπαλότητα τη Ζωή Σου

Όταν κλείνεσαι στον εαυτό σου, δεν μιλάς, ή είσαι τόσο πολύ απορροφημένος με τον εαυτό σου που δεν δίνεις προσοχή στους άλλους, μπορεί να τους δημιουργήσεις την εντύπωση ότι «το έχεις πάρει επάνω σου», ότι είσαι ψυχρός τύπος και βαριέσαι ή ακόμα ότι δεν δείχνεις ενδιαφέρον γι’ αυτούς ή ότι τους αγνοείς. Όταν σκέφτεσαι συνέχεια τον εαυτό σου, είναι δύσκολο να συγκεντρωθείς στη συζήτηση που γίνεται εκείνη τη στιγμή. Έτσι δίνεις λιγότερη προσοχή στις πληροφορίες που ακούς. Κι έπειτα συμβαίνει αυτό ακριβώς που φοβάσαι—φαίνεσαι ανόητος.

Στην ουσία, έχεις κλειδώσει τον εαυτό σου μέσα στη φυλακή της ντροπαλότητας κι έχεις πετάξει το κλειδί. Αφήνεις ανεκμετάλλευτες τις ευκαιρίες που σου παρουσιάζονται. Δέχεσαι πράγματα ή καταστάσεις που δεν σου αρέσουν πραγματικά—κι αυτό γιατί φοβάσαι να μιλήσεις και να εκφράσεις τη γνώμη σου. Χάνεις τη χαρά που θα δοκίμαζες αν θα γνώριζες κόσμο και θα έκανες καινούριους φίλους ή αν θα έκανες πράγματα που θα καλυτέρευαν τη ζωή σου. Εξάλλου, και οι άλλοι χάνουν. Δεν θα μπορέσουν ποτέ να γνωρίσουν τον αληθινό σου εαυτό.

Υπερνίκηση της Ντροπαλότητας

Δαπανώντας χρόνο και καταβάλλοντας προσπάθεια, μπορεί κανείς να αλλάξει τη συμπεριφορά του. Πρώτα απ’ όλα, πάψε να ανησυχείς σχετικά με τη γνώμη που θα βγάλει ο άλλος για σένα. Αυτός πιθανόν, να είναι πολύ απασχολημένος να σκέφτεται τον εαυτό του και τι θα πει και θα κάνει ο ίδιος. Και αν σε κοροϊδέψει ανόητα, πρέπει να καταλάβεις ότι αυτός έχει πρόβλημα. «Εκείνος που υποτιμάει τον πλησίον του είναι άφρονας». (Παροιμίαι 11:12, Revised Standard Version [Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφραση]) Εκείνα τα άτομα που αξίζει να τα έχεις φίλους σου δεν θα σε κρίνουν από την εξωτερική σου εμφάνιση, αλλά από το τι είδους άτομο είσαι.

Εκτός αυτού προσπάθησε να σκέφτεσαι θετικά. Κανένας δεν είναι τέλειος· όλοι μας έχουμε προτερήματα και αδυναμίες. Να θυμάσαι ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για τα διάφορα πράγματα, διαφορετικές αρέσκειες και απαρέσκειες. Αν έχει κάποιος διαφορετική γνώμη από σένα, δεν σημαίνει ότι σε απορρίπτει ως άτομο.

Μάθε ακόμα να κρίνεις τους άλλους δίκαια. Ένας νεαρός που πριν ήταν ντροπαλός λέει: «Ανακάλυψα δύο πράγματα όσον αφορά τον εαυτό μου . . . Πρώτον, ήμουνα πολύ εγωκεντρικός. Σκεφτόμουνα πάρα πολύ τον εαυτό μου, ανησυχώντας για το τι σκέφτονταν οι άλλοι γι’ αυτό που είπα. Δεύτερον, απέδιδα κακά ελατήρια στους άλλους—δεν τους εμπιστευόμουνα και πίστευα ότι θα με κοιτούσαν περιφρονητικά».

Αυτός ο νεαρός άντρας παρακολούθησε μια συνάθροιση των Μαρτύρων του Ιεχωβά. «Εκεί άκουσα μια ομιλία η οποία πραγματικά με βοήθησε», θυμάται ο ίδιος. ‘Ο ομιλητής τόνισε ότι η αγάπη εκδηλώνεται· ότι αν έχεις αγάπη σκέφτεσαι τα καλύτερα πράγματα για τους άλλους ανθρώπους, όχι τα χειρότερα. Έτσι έμαθα ότι έπρεπε να σταματήσω να αποδίδω κακά ελατήρια στους άλλους. Έλεγα στον εαυτό μου: «Θα μου δείξουν κατανόηση, θα είναι ευγενικοί, θα σεβαστούν τη γνώμη μου». Άρχισα να εμπιστεύομαι τους ανθρώπους. Κατάλαβα ότι μερικοί μπορεί να με έκριναν λανθασμένα, αλλά τώρα ήξερα ότι αυτό ήταν δικό τους πρόβλημα’.

«Έμαθα επίσης ότι έπρεπε να αρχίσω να δείχνω αγάπη με έργα—να κάνω περισσότερα για τους άλλους», εξήγησε. «Προσπάθησα να το κάνω αυτό πρώτα με τους νεότερους. Αργότερα, άρχισα να επισκέπτομαι και άλλα άτομα στα σπίτια τους. Έμαθα να διακρίνω τις ανάγκες τους και να σκέφτομαι πώς να τους βοηθήσω». Μ’ αυτόν τον τρόπο έμαθε πόσο αληθινή είναι η συμβουλή του Ιησού στα εδάφια Λουκάς 6:37, 38, ΚΔΤΚ: «Μη κρίνετε και δεν θα κριθήτε· μη καταδικάζετε και δεν θα καταδικασθήτε· . . . δίνετε και θα δώσουν και σ’ εσάς· . . . Διότι το μέτρον με το οποίον δίνετε θα σας ανταποδοθή».

Κάνε την Αρχή

Μάθε, λοιπόν, να δείχνεις κοινωνικότητα—να χαιρετάς και να αρχίζεις μια συζήτηση. Μπορεί να πεις κάτι απλό, όπως ένα σχόλιο σχετικά με τον καιρό. Να θυμάσαι: Εσύ έχεις μόνο το 50 τοις εκατό της ευθύνης. Η μισή ευθύνη ανήκει στο άλλο άτομο. Αν τα κάνεις θάλασσα στη συζήτηση, μη νομίζεις ότι όλα τέλειωσαν. Αν οι άλλοι γελάνε, μάθε να γελάς κι εσύ μαζί μ’ αυτούς. Όταν λες, «Αυτό δεν το είπα σωστά», μπορείς να χαλαρώνεις και να συνεχίζεις τη συζήτηση.

Να ντύνεσαι άνετα, αλλά να προσέχεις ώστε τα ρούχα σου να είναι καθαρά και σιδερωμένα. Όταν αισθάνεσαι ότι έχεις πολύ καλή εμφάνιση, η ανησυχία σου σχετικά μ’ αυτό θα ελαττωθεί και θα μπορείς να συγκεντρωθείς στη συζήτηση που λαβαίνει χώρα εκείνη τη στιγμή. Να στέκεσαι με ίσια πλάτη—αλλά παράλληλα η στάση σου να δείχνει ότι νιώθεις άνετα. Η όψη σου να είναι ευχάριστη και να χαμογελάς. Να κοιτάς το άλλο άτομο φιλικά στα μάτια και να κουνάς καταφατικά το κεφάλι σου ή με τα λόγια σου να δείχνεις ότι συμφωνείς μ’ αυτά που σου λέει.

Όταν πρόκειται να αντιμετωπίσεις μια δύσκολη κατάσταση, λόγου χάρη να μιλήσεις μπροστά σε κοινό ή να δώσεις μια συνέντευξη εργασίας, προετοιμάσου όσο καλύτερα μπορείς. Κάνε εξάσκηση προηγουμένως γι’ αυτά που θα πεις. Με την εξάσκηση μπορείς επίσης να υπερνικήσεις ή να μειώσεις στο ελάχιστο προβλήματα που μπορεί να έχεις στην ομιλία. Θα απαιτηθεί χρόνος για να το πετύχεις αυτό, όπως ακριβώς απαιτείται χρόνος για να αποκτήσεις οποιαδήποτε άλλη καινούρια επιδεξιότητα. Αλλά, καθώς θα βλέπεις τα θετικά αποτελέσματα, θα παίρνεις περισσότερο κουράγιο για να πετύχεις.

Δεν πρέπει να παραβλέπεις τη βοήθεια που μπορεί να σου δώσει ο Θεός. Ο Σαούλ, ο πρώτος βασιλιάς του αρχαίου έθνους Ισραήλ, ήταν αρχικά πάρα πολύ ντροπαλός. (1 Σαμουήλ, κεφάλαια 9 και 10) Αλλά όταν ήρθε ο καιρός να αναλάβει δράση, ‘επήλθε πάνω στον Σαούλ το πνεύμα του Θεού’ και αυτός οδήγησε το λαό σε νίκη!—1 Σαμουήλ, κεφάλαιο 11.

Σήμερα, οι Χριστιανοί νεαροί έχουν την ευθύνη να βοηθήσουν κι άλλους να μάθουν για τον Θεό και για τον υποσχεμένο νέο του κόσμο όπου θα επικρατεί δικαιοσύνη. (Ματθαίος 24:14) Καθώς μεταδίδει κάποιος αυτά τα καλά νέα και αντιπροσωπεύει την ύψιστη Εξουσία στο σύμπαν, σίγουρα αποκτάει αυτοπεποίθηση και βοηθιέται να μη συγκεντρώνει την προσοχή του κυρίως στον εαυτό του. Να μην αμφιβάλλεις καθόλου, λοιπόν, ότι αν υπηρετείς πιστά τον Θεό αυτός, θα σε ευλογήσει και θα σε βοηθήσει να υπερνικήσεις την ντροπαλότητά σου.

Ερωτήσεις για Συζήτηση

◻ Τι είναι η ντροπαλότητα, και πώς συμπεριφέρεται ένα ντροπαλό άτομο όταν περιστοιχίζεται από άλλους; Συμβαίνει αυτό και μ’ εσένα σε κάποιο βαθμό;

◻ Γιατί ένα ντροπαλό άτομο χάνει την αυτοπεποίθησή του όταν βρίσκεται μαζί με άλλους;

◻ Πώς μπορεί η ντροπαλότητα να κάνει ένα άτομο να χάνει κάτι;

◻ Ποιοι είναι μερικοί τρόποι για να υπερνικήσει κάποιος την ντροπαλότητα; Βρήκες εσύ κάποιες απ’ αυτές τις υποδείξεις αποτελεσματικές;

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 121]

Το ντροπαλό άτομο δεν αποκτάει φιλίες και δεν εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες

[Πλαίσιο στη σελίδα 124]

Μπορείς να υπερνικήσεις την ντροπαλότητα

Αν θέλεις να αλλάξεις και αν πιστέψεις ότι αυτή η αλλαγή είναι πράγματι δυνατή

Αν αντικαταστήσεις τις αρνητικές σκέψεις με θετική δράση

Αν βάζεις ρεαλιστικούς και ουσιαστικούς στόχους για τον εαυτό σου

Αν ξέρεις πώς να ηρεμείς και να αντιμετωπίζεις πετυχημένα την ανησυχία

Αν κάνεις από πριν πρόβες για μια συγκεκριμένη περίσταση

Αν αποκτάς πεποίθηση από τις επιτυχημένες προσπάθειές σου

Αν θυμάσαι ότι υπάρχουν διαφορές στις απόψεις και ότι όλοι κάνουν λάθη

Αν εξασκείσαι για να αυξήσεις τις ικανότητές σου και για να αποκτήσεις καινούριες

Αν ψάχνεις να βρεις τρόπους να δείξεις αγάπη και να βοηθήσεις τους άλλους

Αν ντύνεσαι με γούστο και ενεργείς με αυτοπεποίθηση

Αν στηρίζεσαι στη βοήθεια που δίνει ο Θεός

Αν συμμετέχεις στις Χριστιανικές συναθροίσεις και μιλάς για την πίστη σου στους άλλους

[Εικόνες στη σελίδα 123]

Το ντροπαλό άτομο φαντάζεται ότι οι άλλοι δεν το υπολογίζουν

[Εικόνα στη σελίδα 125]

Μάθε να δείχνεις κοινωνικότητα—να χαμογελάς, να χαιρετάς τους άλλους και να συνεχίζεις τη συζήτηση