ΝΑΖΗΡΑΙΟΣ

(Ναζηραίος) [Ξεχωρισμένος· Αφιερωμένος· Αποχωρισμένος].

Υπήρχαν δύο τάξεις Ναζηραίων: εκείνοι που προσφέρονταν εθελοντικά και εκείνοι που γίνονταν Ναζηραίοι με θεϊκό διορισμό. Οι διατάξεις που αφορούσαν τους εθελοντές Ναζηραίους βρίσκονται στο 6ο κεφάλαιο του βιβλίου των Αριθμών. Τόσο άντρες όσο και γυναίκες μπορούσαν να κάνουν ειδική ευχή στον Ιεχωβά να ζήσουν ως Ναζηραίοι για κάποια περίοδο χρόνου. Εντούτοις, αν ο πατέρας μιας κοπέλας ή ο σύζυγος μιας γυναίκας άκουγε την ευχή και δεν την ενέκρινε, ο ίδιος μπορούσε να την ακυρώσει.—Αρ 30:1-8.

Τρεις ήταν οι κύριοι περιορισμοί που ίσχυαν για όσους έκαναν ευχή Ναζηραίου: (1) Δεν έπρεπε να πιουν καθόλου μεθυστικό ποτό ούτε έπρεπε να φάνε οποιοδήποτε προϊόν του κλήματος, είτε άγουρο είτε ώριμο είτε ξερό, ούτε έπρεπε να πιουν το χυμό από αυτό, είτε φρέσκο είτε αφότου είχε υποστεί ζύμωση είτε όταν είχε γίνει ξίδι. (2) Δεν έπρεπε να κόψουν τα μαλλιά τους. (3) Δεν έπρεπε να αγγίξουν πτώμα, ακόμη και αν επρόκειτο για τον πιο κοντινό τους συγγενή—πατέρα, μητέρα, αδελφό ή αδελφή.—Αρ 6:1-7.

Ειδικές Ευχές. Το άτομο που έκανε αυτή την ειδική ευχή έπρεπε «να ζήσει ως Ναζηραίος [δηλαδή αφιερωμένος, αποχωρισμένος] για τον Ιεχωβά», όχι για να λάβει έπαινο από τους ανθρώπους με επίδειξη φανατικού ασκητισμού. Αντίθετα, «όλες τις ημέρες της Ναζηραιοσύνης του είναι άγιος για τον Ιεχωβά».—Αρ 6:2, 8· παράβαλε Γε 49:26, υποσ.

Συνεπώς, οι απαιτήσεις που υπήρχαν για τους Ναζηραίους είχαν ειδική σπουδαιότητα και σημασία στη λατρεία του Ιεχωβά. Ό,τι ίσχυε για τον αρχιερέα, ο οποίος λόγω του αγίου αξιώματός του δεν έπρεπε να αγγίξει κανένα πτώμα, ούτε ακόμη και ενός από τους πιο κοντινούς του συγγενείς, ίσχυε και για τον Ναζηραίο. Ο αρχιερέας και οι υφιερείς, λόγω της σοβαρής ευθύνης που συνεπάγονταν τα αξιώματά τους, απαγορευόταν να πιουν κρασί ή μεθυστικό ποτό όταν εκτελούσαν τα ιερά τους καθήκοντα ενώπιον του Ιεχωβά.—Λευ 10:8-11· 21:10, 11.

Επιπλέον, ο Ναζηραίος (εβρ., ναζίρ) έπρεπε «να αποδεικνύεται άγιος αφήνοντας τα μαλλιά του κεφαλιού του να μακραίνουν», κάτι που χρησίμευε ως επιστέγασμα για να μπορούν όλοι να αναγνωρίζουν αμέσως την άγια Ναζηραιοσύνη του. (Αρ 6:5) Η ίδια εβραϊκή λέξη ναζίρ χρησιμοποιούνταν για τα “ακλάδευτα” κλήματα κατά τη διάρκεια των ιερών σαββατιαίων ετών και των Ιωβηλαίων. (Λευ 25:5, 11) Είναι επίσης ενδιαφέρον το γεγονός ότι η χρυσή πλάκα που βρισκόταν πάνω στο τουρμπάνι του αρχιερέα, στο μπροστινό μέρος, στην οποία ήταν σκαλισμένα τα λόγια «Η αγιότητα ανήκει στον Ιεχωβά», αποκαλούνταν «το άγιο σημείο της αφιέρωσης [εβρ., νέζερ, από την ίδια ρίζα με τη λέξη ναζίρ]». (Εξ 39:30, 31) Παρόμοια, το επίσημο διάδημα το οποίο φορούσαν οι χρισμένοι βασιλιάδες του Ισραήλ αποκαλούνταν επίσης νέζερ. (2Σα 1:10· 2Βα 11:12· βλέπε ΑΦΙΕΡΩΣΗ· ΣΤΕΜΜΑ, ΣΤΕΦΑΝΙ.) Στη Χριστιανική εκκλησία ο απόστολος Παύλος λέει ότι τα μακριά μαλλιά της γυναίκας τής έχουν δοθεί αντί για κάλυμμα του κεφαλιού. Είναι για αυτήν φυσική υπενθύμιση του ότι η θέση της είναι διαφορετική από του άντρα. Πρέπει να έχει υπόψη της τη θέση υποταγής που κατέχει στη διευθέτηση του Θεού. Αυτές, λοιπόν, οι απαιτήσεις—τα άκοπα μαλλιά (αφύσικα για τον άντρα), η απόλυτη αποχή από κρασί, καθώς και η ανάγκη για καθαρότητα και αμόλυντη κατάσταση—εντύπωναν στον αφιερωμένο Ναζηραίο τη σημασία που είχε η αυταπάρνηση και η ολοκληρωτική υποταγή στο θέλημα του Ιεχωβά.—1Κο 11:2-16· βλέπε ΚΑΛΥΜΜΑ ΚΕΦΑΛΙΟΥ· ΜΑΛΛΙΑ, ΤΡΙΧΩΜΑ· ΦΥΣΗ.

Τι απαιτούνταν αν ο Ναζηραίος μολυνόταν. Ο Ναζηραίος καθίστατο ακάθαρτος για εφτά ημέρες αν άγγιζε πτώμα, ακόμη και αν, εξαιτίας ατυχήματος πέρα από τον έλεγχό του, άγγιζε κατά λάθος κάποιον που πέθαινε δίπλα του. Την έβδομη ημέρα έπρεπε να ξυρίσει το κεφάλι του και να καθαριστεί, και την επόμενη ημέρα έπρεπε να φέρει στον ιερέα δύο τρυγόνια (ή δύο νεαρά περιστέρια), από τα οποία το ένα θα χρησιμοποιούνταν ως προσφορά για αμαρτία και το άλλο ως ολοκαύτωμα. Έπρεπε επίσης να προσφέρει ένα νεαρό κριάρι ως προσφορά για ενοχή. Επιπρόσθετα, αυτός που είχε κάνει την ευχή της Ναζηραιοσύνης έπρεπε τώρα να αρχίσει να μετράει εκ νέου τις ημέρες της ευχής που είχαν οριστεί στην αρχή.—Αρ 6:8-12.

Τι απαιτούνταν κατά την ολοκλήρωση της ευχής. Όταν η προσδιορισμένη διάρκεια της ευχής έφτανε στο τέλος της, ο Ναζηραίος παρουσιαζόταν στους ιερείς μπροστά στη σκηνή της συνάντησης, φέρνοντας μαζί του τις απαιτούμενες θυσίες οι οποίες αποτελούνταν από ένα νεαρό κριάρι ως ολοκαύτωμα, ένα θηλυκό αρνί ως προσφορά για αμαρτία και ένα κριάρι ως θυσία συμμετοχής. Έπρεπε επίσης να φέρει ένα καλάθι με άζυμες κουλούρες και λάγανα καλά λαδωμένα, μαζί με τις κατάλληλες προσφορές σιτηρών και σπονδές. Εκτός από αυτές τις απαραίτητες θυσίες, ο Ναζηραίος έφερνε στο αγιαστήριο όσες άλλες προσφορές μπορούσε να διαθέσει. (Αρ 6:13-17, 21) Έπειτα, ο Ναζηραίος έκοβε τα μακριά μαλλιά του και τα έβαζε στη φωτιά κάτω από τη θυσία συμμετοχής. Κατόπιν, μερίδες από τις προσφορές τοποθετούνταν στα χέρια του από τον ιερέα που βρισκόταν σε υπηρεσία, ο οποίος τα κινούσε πέρα δώθε ως κινητή προσφορά ενώπιον του Ιεχωβά.—Αρ 6:18-20.

Φαίνεται ότι με την πάροδο του χρόνου οι Ιουδαίοι έδωσαν σε πλούσιους τη δυνατότητα να προμηθεύουν ως αγαθοεργία τις απαραίτητες θυσίες για τους ενδεείς που επιθυμούσαν να κάνουν ευχή Ναζηραίου.

Αυτό ήταν, καθώς φαίνεται, το αναγνωρισμένο έθιμο το οποίο εκμεταλλεύτηκε ο απόστολος Παύλος όταν έφτασε στην Ιερουσαλήμ στο τέλος της τρίτης περιοδείας του. Για να διαψευστούν οι εσφαλμένες φήμες ότι ο Παύλος δίδασκε «σε όλους τους Ιουδαίους που είναι ανάμεσα στα έθνη . . . να [μην] περπατούν σύμφωνα με τα επίσημα έθιμα» του Ιουδαϊκού έθνους, οι Χριστιανοί αδελφοί του Παύλου συνέστησαν το ακόλουθο σχέδιο. «Υπάρχουν ανάμεσά μας τέσσερις άντρες που έχουν ευχή πάνω τους», είπαν στον Παύλο. «Πάρε αυτούς τους άντρες και καθαρίσου τελετουργικά μαζί τους και ανάλαβε τα έξοδά τους για να ξυρίσουν το κεφάλι τους».—Πρ 21:20-26.

Όσο δε για το χρονικό διάστημα που μπορούσε κανείς να είναι Ναζηραίος, αυτό επαφίετο στο άτομο που έκανε την ευχή. Η Ιουδαϊκή παράδοση (όχι η Αγία Γραφή) έλεγε ότι δεν μπορούσε να είναι μικρότερο από 30 ημέρες, επειδή θεωρούνταν ότι οποιοδήποτε μικρότερο διάστημα υποβίβαζε την επισημότητα της ευχής, καθιστώντας την ευτελή.

Ναζηραίοι Εφ’ Όρου Ζωής. Στην περίπτωση όσων είχαν διοριστεί Ναζηραίοι από τον Ιεχωβά για όλη τους τη ζωή, έχοντας ξεχωριστεί από εκείνον για ειδική υπηρεσία, αυτοί δεν έκαναν ευχές και δεν δεσμεύονταν από περιορισμένη διάρκεια χρόνου (της οποίας οι ημέρες μετριούνταν από την αρχή αν η ευχή παραβιαζόταν πριν ολοκληρωθεί). Ως εκ τούτου, οι εντολές του Ιεχωβά για αυτούς διέφεραν κάπως από τις απαιτήσεις του για τους εθελοντές Ναζηραίους. Ο Σαμψών ήταν ένας από αυτούς τους θεϊκά διορισμένους Ναζηραίους εφ’ όρου ζωής, έχοντας αυτόν το θεόδοτο διορισμό πριν από τη σύλληψή του. Ακόμη και η μητέρα του δεν είχε περιθώρια επιλογής ως προς αυτό. Επειδή ο γιος της επρόκειτο να είναι Ναζηραίος, ο άγγελος την πρόσταξε να τηρήσει ειδικές διατάξεις—να μην πιει κρασί ή μεθυστικό ποτό ούτε να φάει κάτι ακάθαρτο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της.—Κρ 13:2-14· 16:17.

Η διάταξη που αφορούσε τον Σαμψών ήταν ότι «ξυράφι δεν πρέπει να ανεβεί στο κεφάλι του». (Κρ 13:5) Εντούτοις, δεν του επιβλήθηκε καμιά απαγόρευση αναφορικά με το άγγιγμα πτωμάτων. Επομένως, το ότι ο Σαμψών σκότωσε ένα λιοντάρι ή το ότι θανάτωσε 30 Φιλισταίους και κατόπιν έβγαλε από τα πτώματα τα ενδύματά τους δεν βεβήλωσε τη Ναζηραιοσύνη του. Σε μια άλλη περίπτωση, με την επιδοκιμασία του Θεού, σκότωσε χίλιους εχθρούς «με σαγόνι γαϊδουριού—ένας σωρός, δύο σωροί!»—Κρ 14:6, 19· 15:14-16.

Στην περίπτωση του Σαμουήλ, η μητέρα του η Άννα ήταν αυτή που έκανε ευχή, με την οποία ξεχώρισε το παιδί της—που δεν είχε συλληφθεί ακόμη—για την υπηρεσία του Ιεχωβά ως Ναζηραίο, προσευχόμενη στον Θεό: «Αν όντως . . . δώσεις στη δούλη σου αρσενικό απόγονο, εγώ θα τον δώσω στον Ιεχωβά όλες τις ημέρες της ζωής του [καὶ οἶνον καὶ μέθυσμα οὐ πίεται (Βασιλειών Α΄ 1:11, Ο΄)] και ξυράφι δεν θα ανεβεί στο κεφάλι του». (1Σα 1:9-11, 22, 28) Ο Ιωάννης ο Βαφτιστής δεν έπρεπε «να πιει καθόλου κρασί και δυνατό ποτό». Αναφορικά με τη Ναζηραιοσύνη του δίνονται ελάχιστες ακόμη λεπτομέρειες πέρα από το ότι και αυτός επίσης, με θεϊκό διορισμό, επρόκειτο να είναι Ναζηραίος από την ημέρα της γέννησής του.—Λου 1:11-15· παράβαλε Ματ 3:4· 11:18.

Ο Ιωάννης ο Βαφτιστής ήταν από τους Ναζηραίους που ήγειρε ο ίδιος ο Ιεχωβά. Όπως λέει Αυτός με το στόμα του Αμώς του προφήτη του: «Εξακολούθησα να εγείρω μερικούς από τους γιους σας ως προφήτες και μερικούς από τους νεαρούς σας ως Ναζηραίους». Εντούτοις, αυτοί δεν γίνονταν πάντα αποδεκτοί ή σεβαστοί—μάλιστα ο αχαλίνωτος Ισραήλ προσπαθούσε ακόμη και να διαρρήξει την ακεραιότητά τους προς τον Ιεχωβά. (Αμ 2:11, 12) Όταν οι αμαρτίες του Ισραήλ έφτασαν στο απροχώρητο και ο Ιεχωβά απομάκρυνε τον τυπικό Ισραήλ το 607 Π.Κ.Χ., δεν διέφυγαν ούτε οι άπιστοι Ναζηραίοι που βρίσκονταν μέσα στην Ιερουσαλήμ. Ο Ιερεμίας περιγράφει πώς οι άλλοτε υγιείς και γεροί Ναζηραίοι έγιναν μαύροι καθώς το δέρμα τους ζάρωσε πάνω στα κόκαλά τους εξαιτίας της τρομερής πείνας.—Θρ 4:7-9.