Μετεμψύχωση
Ορισμός: Η δοξασία της αναγέννησης σε μια άλλη ύπαρξη ή σε περισσότερες διαδοχικές υπάρξεις με τη μορφή ανθρώπου ή ζώου. Συνήθως πιστεύεται ότι η άυλη «ψυχή» αναγεννιέται σε νέο σώμα. Δεν είναι διδασκαλία της Αγίας Γραφής.
Μήπως το παράξενο συναίσθημα ότι μας είναι γνωστά ορισμένα πρόσωπα και μέρη που βλέπουμε για πρώτη φορά αποδεικνύει ότι η μετεμψύχωση είναι γεγονός;
Έχετε ποτέ μπερδέψει κάποιον άντρα ή γυναίκα που είναι εν ζωή με κάποιο άλλο άτομο που και αυτό είναι ζωντανό; Σε πολλούς έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Γιατί; Επειδή μερικοί άνθρωποι μοιάζουν στις κινήσεις τους ή μπορεί να μοιάζουν πάρα πολύ ακόμη και στην εμφάνιση. Επομένως, το συναίσθημα ότι γνωρίζουμε έναν άνθρωπο αν και δεν τον έχουμε συναντήσει ποτέ προηγουμένως δεν αποδεικνύει όντως ότι τον ξέρουμε από κάποια προηγούμενη ζωή, έτσι δεν είναι;
Γιατί είναι δυνατόν να μας φανεί γνωστό ένα σπίτι ή μια πόλη παρότι δεν έχουμε ξαναπάει εκεί; Μήπως συμβαίνει αυτό επειδή ζούσαμε εκεί στη διάρκεια μιας προηγούμενης ζωής; Πολλά σπίτια χτίζονται με βάση παρόμοια σχέδια. Έπιπλα που χρησιμοποιούνται σε απομακρυσμένες μεταξύ τους πόλεις μπορεί να έχουν κατασκευαστεί με βάση παρόμοια πρότυπα. Και δεν είναι αλήθεια ότι υπάρχουν τοπία σε μερικές περιοχές που απέχουν πολύ μεταξύ τους τα οποία μοιάζουν πάρα πολύ; Επομένως, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγουμε στη μετεμψύχωση, το συναίσθημα ότι ορισμένα πράγματα μας είναι γνωστά εξηγείται ικανοποιητικά.
Μήπως αποδεικνύεται η μετεμψύχωση από το ότι, κάτω από ύπνωση, μπορεί να έρθουν στην επιφάνεια αναμνήσεις ζωής σε κάποιον άλλον τόπο και χρόνο;
Κάτω από ύπνωση μπορεί να έρθουν στην επιφάνεια πολλές πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες στον εγκέφαλο. Οι υπνωτιστές ενεργοποιούν τη μνήμη του υποσυνείδητου. Αλλά πώς μπήκαν εκείνες οι αναμνήσεις εκεί; Ίσως να διαβάσατε κάποιο βιβλίο, να είδατε μια κινηματογραφική ταινία ή να μάθατε κάποια πράγματα για ορισμένους ανθρώπους από την τηλεόραση. Αν βάλατε τον εαυτό σας στη θέση των ανθρώπων εκείνων, είναι δυνατόν να δημιούργησε αυτό μια ζωηρή εντύπωση, σχεδόν σαν να επρόκειτο για δική σας εμπειρία. Μπορεί να έχει περάσει τόσος καιρός από τότε που το κάνατε αυτό ώστε να το έχετε ξεχάσει, αλλά κάτω από ύπνωση η συγκεκριμένη εμπειρία μπορεί να ανακληθεί σαν να θυμάστε κάποια «άλλη ζωή». Ωστόσο, αν αυτό ήταν αληθινό, δεν θα είχαν όλοι τέτοιες αναμνήσεις; Αλλά δεν τις έχουν όλοι. Είναι αξιοσημείωτο ότι ένας αυξανόμενος αριθμός ανώτατων δικαστηρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν δέχονται καταθέσεις που δίνονται κάτω από ύπνωση. Το 1980, το Ανώτατο Δικαστήριο της Μινεσότα δήλωσε ότι «οι μαρτυρίες των καλύτερων εμπειρογνωμόνων δείχνουν ότι κανένας εμπειρογνώμων δεν μπορεί να αποφανθεί για το αν οι αναμνήσεις που ανασύρθηκαν μέσω ύπνωσης, ή έστω κάποιες από αυτές, είναι αληθινές ή ψεύτικες ή αν τα κενά έχουν συμπληρωθεί με τη φαντασία. Τα δεδομένα που εξάγονται με τέτοιον τρόπο δεν μπορούν να θεωρηθούν ακριβή και αξιόπιστα από επιστημονική άποψη». (Πολιτεία κατά Μακ, 292 N.W.2d 764) Η επιρροή των εισηγήσεων του υπνωτιστή στον υπνωτιζόμενο είναι ένας από τους παράγοντες που συντελούν σε αυτή την αναξιοπιστία.
Περιέχει η Αγία Γραφή αποδείξεις περί πίστης στη μετεμψύχωση;
Μήπως διαφαίνεται στα εδάφια Ματθαίος 17:12, 13 η πίστη στη μετεμψύχωση;
Ματθ. 17:12, 13: «[Ο Ιησούς είπε:] “Ο Ηλίας έχει ήδη έρθει και δεν τον αναγνώρισαν, αλλά έκαναν σε αυτόν όσα ήθελαν. Με αυτόν τον τρόπο και ο Γιος του ανθρώπου μέλλει να υποφέρει στα χέρια τους”. Τότε οι μαθητές αντιλήφθηκαν ότι τους μίλησε για τον Ιωάννη τον Βαφτιστή».
Μήπως σήμαινε αυτό ότι ο Ιωάννης ο Βαφτιστής ήταν μετεμψύχωση του Ηλία; Όταν οι Ιουδαίοι ιερείς ρώτησαν τον Ιωάννη: «Ο Ηλίας είσαι;» εκείνος είπε: «Δεν είμαι». (Ιωάν. 1:21) Τι εννοούσε, λοιπόν, ο Ιησούς; Όπως προείπε ο άγγελος του Ιεχωβά, ο Ιωάννης προηγήθηκε από τον Μεσσία του Ιεχωβά «με το πνεύμα και τη δύναμη του Ηλία, για να επιστρέψει τις καρδιές των πατέρων στα παιδιά και τους ανυπάκουους στην πρακτική σοφία των δικαίων, για να ετοιμάσει για τον Ιεχωβά λαό προπαρασκευασμένο». (Λουκ. 1:17) Επομένως, ο Ιωάννης ο Βαφτιστής εκπλήρωσε προφητεία εκτελώντας ένα έργο όμοιο με το έργο του προφήτη Ηλία.—Μαλ. 4:5, 6.
Μήπως η αφήγηση των εδαφίων Ιωάννης 9:1, 2 κάνει νύξη περί μετεμψύχωσης;
Ιωάν. 9:1, 2: «Και καθώς [ο Ιησούς] προχωρούσε είδε έναν άνθρωπο τυφλό εκ γενετής. Και οι μαθητές του τον ρώτησαν: “Ραββί, ποιος αμάρτησε, αυτός ή οι γονείς του, και γεννήθηκε τυφλός;”»
Είναι δυνατόν οι μαθητές αυτοί να είχαν επηρεαστεί από τη θεωρία των Ιουδαίων Φαρισαίων, που έλεγαν ότι «η ψυχή των καλών μόνο περνά στο σώμα κάποιου άλλου»; (Ο Ιουδαϊκός Πόλεμος, του Ιώσηπου, Βιβλίο Β΄, κεφ. VIII, παρ. 14) Αυτό δεν φαίνεται πιθανό, επειδή το ερώτημά τους δεν αφήνει να εννοηθεί ότι πίστευαν πως το άτομο εκείνο ήταν “καλός άνθρωπος”. Είναι πιο πιθανό ότι ως μαθητές του Ιησού πίστευαν στις Γραφές και γνώριζαν ότι η ψυχή πεθαίνει. Ωστόσο, αφού ακόμη και το μωρό που βρίσκεται στη μήτρα έχει ζωή και έχει συλληφθεί στην αμαρτία, ίσως να αναρωτιούνταν αν ένα τέτοιο αγέννητο παιδί θα μπορούσε να έχει αμαρτήσει με αποτέλεσμα να τυφλωθεί. Όπως και να έχει, η απάντηση του Ιησού δεν υποστήριξε ούτε τη μετεμψύχωση ούτε την αντίληψη ότι ένα παιδί που είναι ακόμη στη μήτρα της μητέρας του αμαρτάνει προτού γεννηθεί. Ο ίδιος ο Ιησούς απάντησε: «Ούτε αυτός αμάρτησε ούτε οι γονείς του». (Ιωάν. 9:3) Ο Ιησούς γνώριζε ότι, ως απόγονοι του Αδάμ, κληρονομούμε ανθρώπινα ελαττώματα και ατέλειες. Χρησιμοποιώντας τη συγκεκριμένη περίπτωση για να μεγαλύνει τον Θεό, ο Ιησούς θεράπευσε τον τυφλό.
Υπάρχει περιθώριο για τη μετεμψύχωση στη διδασκαλία της Αγίας Γραφής περί ψυχής και θανάτου;
Στο εδάφιο Γένεση 2:7 αναφέρεται: «Ο Ιεχωβά Θεός έπλασε τον άνθρωπο από χώμα της γης και φύσηξε στα ρουθούνια του την πνοή της ζωής, και ο άνθρωπος έγινε ζωντανή ψυχή». Παρατηρήστε ότι ο ίδιος ο άνθρωπος ήταν η ψυχή· η ψυχή δεν ήταν άυλη, χωριστή και διαφορετική από το σώμα. «Η ψυχή που αμαρτάνει—αυτή θα πεθάνει». (Ιεζ. 18:4, 20) Επίσης, το άτομο που πεθαίνει χαρακτηρίζεται «νεκρή ψυχή». (Αριθ. 6:6) Κατά το θάνατο, «το πνεύμα του βγαίνει, αυτός επιστρέφει στη γη του· εκείνη την ημέρα οι σκέψεις του αφανίζονται». (Ψαλμ. 146:4) Άρα, όταν κάποιος πεθαίνει, πεθαίνει ολόκληρος· δεν υπάρχει τίποτα που να παραμένει ζωντανό και που να μπορεί να μεταβεί σε κάποιο άλλο σώμα. (Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλέπε τα λήμματα «Ψυχή» και «Θάνατος».)
Εκκλ. 3:19: «Υπάρχει κάποια κατάληξη για τους γιους των ανθρώπων και κάποια κατάληξη για το ζώο, και η κατάληξή τους είναι ίδια. Όπως πεθαίνει αυτό, έτσι πεθαίνει και εκείνος». (Όπως και στην περίπτωση των ανθρώπων, τίποτα δεν επιζεί από το θάνατο ενός ζώου. Δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να αναγεννηθεί σε ένα άλλο σώμα.)
Εκκλ. 9:10: «Όλα όσα βρίσκει το χέρι σου να κάνει, κάνε τα με τη δύναμή σου, γιατί δεν υπάρχει ούτε εργασία ούτε επινόηση ούτε γνώση ούτε σοφία στον Σιεόλ, τον τόπο όπου πηγαίνεις». (Ο νεκρός δεν πηγαίνει σε άλλο σώμα, αλλά στον Σιεόλ, τον κοινό τάφο του ανθρωπίνου γένους.)
Πόση διαφορά υπάρχει μεταξύ της μετεμψύχωσης και της ελπίδας που προσφέρει η Αγία Γραφή;
Μετεμψύχωση: Σύμφωνα με αυτή τη δοξασία, όταν ένα άτομο πεθαίνει, η ψυχή, δηλαδή ο «πραγματικός εαυτός», μεταβαίνει σε μια καλύτερη ύπαρξη αν το άτομο έζησε καλή και σωστή ζωή, αλλά πιθανώς σε ύπαρξη ζώου, αν το ιστορικό του ήταν περισσότερο κακό παρά καλό. Πιστεύεται ότι η κάθε αναγέννηση επαναφέρει το άτομο στο ίδιο αυτό σύστημα πραγμάτων, όπου θα υποστεί και άλλα παθήματα και επακόλουθο θάνατο. Οι κύκλοι των αναγεννήσεων θεωρούνται ουσιαστικά ατέλειωτοι. Τέτοιο μέλλον μας περιμένει πραγματικά; Μερικοί πιστεύουν ότι ο μόνος τρόπος διαφυγής είναι η κατάπνιξη κάθε επιθυμίας για πράγματα που ευχαριστούν τις αισθήσεις. Πού καταλήγει κανείς αν διαφύγει; Σε αυτό που μερικοί περιγράφουν ως ζωή χωρίς συνειδητότητα.
Αγία Γραφή: Σύμφωνα με την Αγία Γραφή, η ψυχή είναι ολόκληρο το άτομο. Ακόμη και αν ένα άτομο έχει κάνει κακά πράγματα στο παρελθόν, αν μετανιώσει και αλλάξει την πορεία του, ο Ιεχωβά Θεός θα το συγχωρήσει. (Ψαλμ. 103:12, 13) Όταν ένα άτομο πεθαίνει, τίποτα δεν επιζεί. Ο θάνατος είναι σαν ένας βαθύς ύπνος χωρίς όνειρα. Θα υπάρξει ανάσταση των νεκρών. Αυτό δεν είναι μετεμψύχωση, αλλά επαναφορά της ίδιας προσωπικότητας στη ζωή. (Πράξ. 24:15) Για τους περισσότερους ανθρώπους, η ανάσταση θα σημαίνει ζωή εδώ στη γη. Αυτό θα γίνει μετά το τέλος που θα φέρει ο Θεός στο παρόν πονηρό σύστημα. Η αρρώστια, τα παθήματα και ο αναπόφευκτος θάνατος θα γίνουν πράγματα του παρελθόντος. (Δαν. 2:44· Αποκ. 21:3, 4) Σας φαίνεται η ελπίδα αυτή αρκετά ενδιαφέρουσα ώστε να θέλετε να μάθετε περισσότερα και να εξετάσετε τους λόγους που υπάρχουν για να την εμπιστευτείτε;
Αν Κάποιος Πει—
“Πιστεύω στη μετεμψύχωση”
Θα μπορούσατε να απαντήσετε: “Ελπίζετε ότι τελικά αυτό θα καταλήξει σε μια καλύτερη ζωή, έτσι δεν είναι; . . . Πείτε μου, θα θέλατε να ζήσετε σε έναν κόσμο σαν αυτόν που περιγράφεται εδώ, στα εδάφια Αποκάλυψη 21:1-5;”
Ή θα μπορούσατε να πείτε: “Χαίρομαι που μαθαίνω την άποψή σας. Επιτρέψτε μου να σας ρωτήσω: Το πιστεύατε αυτό ανέκαθεν; . . . Τι σας έκανε να αλλάξετε τις προηγούμενες πεποιθήσεις σας;” (Μετά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις ιδέες του υποτίτλου στη σελίδα 318.)
Άλλη εισήγηση: “Έχω συζητήσει και με άλλους που έχουν τις ίδιες πεποιθήσεις. Μπορώ να σας ρωτήσω: Γιατί πιστεύετε ότι η μετεμψύχωση είναι αναγκαία;” Μετά μπορείτε να προσθέσετε: (1) “Θυμάστε όλες τις λεπτομέρειες από τις προηγούμενες ζωές που πιστεύετε ότι ζήσατε; . . . Για να μπορούμε, όμως, να διορθώνουμε τα προηγούμενα λάθη μας και να βελτιωνόμαστε, θα έπρεπε να τις θυμόμαστε, έτσι δεν είναι;” (2) Αν το άτομο πει ότι είναι καλό που ξεχνάμε, μπορείτε να ρωτήσετε: “Δεν είναι όμως μειονέκτημα για την καθημερινή ζωή η κακή μνήμη; Αν κάθε 70 περίπου χρόνια ξεχνούσαμε όλα όσα έχουμε μάθει, θα μας βοηθούσε αυτό να βελτιώσουμε τη ζωή μας;” (3) Αν το άτομο πει ότι μόνο οι καλύτεροι άνθρωποι γεννιούνται ξανά ως άνθρωποι, μπορείτε να ρωτήσετε: “Γιατί, λοιπόν, οι συνθήκες στον κόσμο συνεχίζουν να χειροτερεύουν; . . . Η Αγία Γραφή δείχνει με ποιον τρόπο θα υπάρξει πραγματική βελτίωση στην εποχή μας. (Δαν. 2:44)”