ΤΑΡΤΑΡΟΣ
(Τάρταρος).
Όμοια με φυλακή κατάσταση υποβιβασμού στην οποία έριξε ο Θεός τους ανυπάκουους αγγέλους στις ημέρες του Νώε.
Αυτή η λέξη εμφανίζεται μόνο μία φορά στις θεόπνευστες Γραφές, στο εδάφιο 2 Πέτρου 2:4, όπου ο απόστολος Πέτρος γράφει: «Ο Θεός δεν δίστασε να τιμωρήσει τους αγγέλους που αμάρτησαν, αλλά ρίχνοντάς τους στον Τάρταρο τους παρέδωσε σε λάκκους πυκνού σκοταδιού για να φυλάττονται για κρίση». Η φράση «ρίχνοντάς τους στον Τάρταρο» προέρχεται από το ρήμα ταρταρόω του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου και συνεπώς εμπεριέχει τη λέξη «Τάρταρος».
Μια παράλληλη δήλωση βρίσκουμε στο εδάφιο Ιούδα 6: «Και τους αγγέλους που δεν κράτησαν την αρχική τους θέση αλλά εγκατέλειψαν την κατοικία που τους άρμοζε, τους έχει φυλάξει με αιώνια δεσμά σε πυκνό σκοτάδι για την κρίση της μεγάλης ημέρας». Δείχνοντας πότε αυτοί οι άγγελοι «εγκατέλειψαν την κατοικία που τους άρμοζε», ο Πέτρος αναφέρεται «στα πνεύματα στη φυλακή, τα οποία κάποτε είχαν γίνει ανυπάκουα όταν η υπομονή του Θεού περίμενε στις ημέρες του Νώε, ενώ κατασκευαζόταν η κιβωτός». (1Πε 3:19, 20) Αυτά τα λόγια παραπέμπουν άμεσα στην αφήγηση των εδαφίων Γένεση 6:1-4 αναφορικά με “τους γιους του αληθινού Θεού” οι οποίοι εγκατέλειψαν την ουράνια κατοικία τους για να συζήσουν με γυναίκες κατά την προκατακλυσμιαία εποχή και απέκτησαν με αυτές παιδιά, τους αποκαλούμενους Νεφιλείμ.—Βλέπε ΓΙΟΣ (ΓΙΟΙ) ΤΟΥ ΘΕΟΥ· ΝΕΦΙΛΕΙΜ.
Από αυτές τις περικοπές γίνεται φανερό ότι ο Τάρταρος είναι κατάσταση και όχι συγκεκριμένη τοποθεσία, εφόσον ο Πέτρος, από τη μια πλευρά, λέει ότι αυτά τα ανυπάκουα πνεύματα είναι σε «λάκκους πυκνού σκοταδιού», ενώ ο Παύλος λέει ότι είναι σε «ουράνιους τόπους» από όπου ασκούν εξουσία σκοταδιού ως πονηρές πνευματικές δυνάμεις. (2Πε 2:4· Εφ 6:10-12) Παρόμοια, το πυκνό σκοτάδι δεν αναφέρεται κατά κυριολεξία στην έλλειψη φωτός, αλλά προκύπτει από το γεγονός ότι αυτοί είναι αποκομμένοι από τη διαφώτιση που παρέχει ο Θεός, όντας αποστάτες και απόβλητοι από την οικογένειά του και έχοντας μόνο ζοφερές προοπτικές όσον αφορά την αιώνια κατάληξή τους.
Συνεπώς, ο Τάρταρος δεν είναι το ίδιο με τον Σιεόλ των Εβραϊκών Γραφών ή τον Άδη των Ελληνικών Γραφών, που και οι δύο αναφέρονται στον κοινό γήινο τάφο του ανθρωπίνου γένους. Αυτό φαίνεται καθαρά από το γεγονός ότι, ενώ ο απόστολος Πέτρος δείχνει πως ο Ιησούς Χριστός κήρυξε σε αυτά τα «πνεύματα στη φυλακή», δείχνει επίσης πως ο Ιησούς το έκανε αυτό, όχι κατά τη διάρκεια των τριών ημερών που ήταν θαμμένος στον Άδη (Σιεόλ), αλλά μετά την ανάστασή του από τον Άδη.—1Πε 3:18-20.
Παρόμοια, η κατάσταση υποβιβασμού που αντιπροσωπεύεται από τον Τάρταρο δεν θα πρέπει να συγχέεται με την «άβυσσο» στην οποία θα ριχτούν τελικά ο Σατανάς και οι δαίμονές του για τα χίλια χρόνια της διακυβέρνησης του Χριστού. (Απ 20:1-3) Προφανώς, οι ανυπάκουοι άγγελοι ρίχτηκαν στον Τάρταρο «στις ημέρες του Νώε» (1Πε 3:20), αλλά περίπου 2.000 χρόνια αργότερα τους βρίσκουμε να ικετεύουν τον Ιησού «να μην τους προστάξει να πάνε στην άβυσσο».—Λου 8:26-31· βλέπε ΑΒΥΣΣΟΣ.
Η λέξη «Τάρταρος» χρησιμοποιείται επίσης σε προχριστιανικές ειδωλολατρικές μυθολογίες. Στην Ιλιάδα του Ομήρου αυτός ο μυθικός Τάρταρος παρουσιάζεται ως υπόγεια φυλακή «τόσο πιο κάτω από τον Άδη, όσο πιο πάνω είναι ο ουρανός από τη γη». Εκεί βρίσκονταν φυλακισμένοι οι κατώτεροι θεοί, ο Κρόνος και οι άλλοι Τιτάνες. Όπως είδαμε, ο Τάρταρος της Αγίας Γραφής δεν είναι τόπος αλλά κατάσταση και, συνεπώς, δεν ταυτίζεται με τον Τάρταρο της ελληνικής μυθολογίας. Εντούτοις, αξίζει να αναφερθεί ότι ο μυθικός Τάρταρος παρουσιαζόταν, όχι σαν τόπος για ανθρώπους, αλλά σαν τόπος για υπερανθρώπινα πλάσματα. Από αυτή, λοιπόν, την άποψη υπάρχει μια ομοιότητα, εφόσον ο Βιβλικός Τάρταρος χρησιμοποιείται σαφώς, όχι για τον εγκλεισμό ανθρώπινων ψυχών (παράβαλε Ματ 11:23), αλλά μόνο για πονηρά υπερανθρώπινα πνεύματα που στασιάζουν κατά του Θεού.
Η κατάσταση του απόλυτου υποβιβασμού που αντιπροσωπεύει ο Τάρταρος αποτελεί προοίμιο της πτώσης στην άβυσσο την οποία θα υποστούν ο Σατανάς και οι δαίμονές του πριν από την έναρξη της Χιλιετούς Βασιλείας του Χριστού. Αυτή, με τη σειρά της, θα ακολουθηθεί από την ολοκληρωτική καταστροφή τους στο “δεύτερο θάνατο” μετά το τέλος των χιλίων ετών.—Ματ 25:41· Απ 20:1-3, 7-10, 14.