کلام خدا زنده است
نکاتی از کتاب لاویان
قریب به یک سال از رهایی اسرائیلیان که بردهٔ مصریان بودند می‌گذشت. آن‌ها به عنوان قومی نوین به سوی سرزمین کنعان در حرکت بودند. مقصود یَهُوَه این بود که امّتی مقدّس در آنجا سکنیٰ گزیند. اما شیوهٔ زندگی و رسوم مذهبی کنعانیان بسیار فاسد بود. از این رو، خدا فرایضی را به جماعت اسرائیل عطا فرمود تا آن‌ها را برای خدمت به خود از دیگر اقوام جدا سازد. این فرایض در کتاب لاویان به ثبت رسیده است. موسی این کتاب را در صحرای سینا و احتمالاً در سال ۱۵۱۲ ق.د.م. نوشت. این کتاب فقط یک ماه قمری از تاریخ قوم اسرائیل را در بر دارد. ( خروج ۴۰:۱۷؛ اعداد ۱:۱-۳) یَهُوَه در این نوشته‌ها به دفعات پرستندگانش را ترغیب می‌کند تا مقدّس باشند. — لاویان ۱۱:۴۴؛ ۱۹:۲؛ ۲۰:۷، ۲۶.
امروزه شاهدان یَهُوَه تحت شریعتی که یَهُوَه از طریق موسی به قومش داد نمی‌باشند، چرا که مسیح با مرگش به آن شریعت خاتمه داد. ( رومیان ۶:۱۴؛ اَفَسُسیان ۲:۱۱-۱۶) با این حال قوانین ثبت‌شده در کتاب لاویان بسیار مفید می‌باشد، چون به ما تعلیمات بسیاری در بارهٔ ستایش یَهُوَه می‌دهد.
هدایای تَبَرّعی و نذری
( لاویان ۱:۱ تا ۷:۳۸)
بعضی از هدایا و قربانیهایی که در شریعت از آن‌ها نام برده شده است تبرّعی ( داوطلبانه) و بعضی دیگر نذری ( واجب) بودند. برای مثال، قربانی سوختنی تبرّعی بود و تمامی آن به یَهُوَه اهدا می‌شد، چنانکه عیسی مسیح تمامی وجود خود را با رضامندی برای رهایی بشر قربانی کرد. ذبیحهٔ سلامتی که تبرّعی بود، به چند پاره تقسیم می‌شد تا همه در آن شریک باشند. یک قسمت روی مذبح به خدا اهدا می‌شد، قسمتی دیگر به کاهن تعلّق می‌گرفت و قسمت آخر به فردی که آن را اهدا کرده بود. بدین منوال نیز همهٔ مسیحیان مسح‌شده در مراسم شام سَروَر شریک هستند. — ۱قُرِنتیان ۱۰:۱۶-۲۲.
قربانی گناه و قربانی جرم هر دو نذری یا واجب بودند. قربانی گناه کفّارهٔ معصیت‌هایی بود که سهواً و نه از روی قصد انجام گرفته بود. و قربانی جرم کفّارهٔ پایمال کردن حق فردی بی‌گناه بود که یَهُوَه را از فرد مجرم راضی می‌ساخت و حقوقش را به او باز می‌گرداند. دیگر می‌توان از هدیهٔ آردی نام برد که به شکرانهٔ بخشندگی و گشاده‌دستی یَهُوَه بود. همهٔ این فرایض برای ما جالب توجه می‌باشد چون تمام قربانیهایی که انجامشان در عهد شریعت امر شده بود به عیسی مسیح و قربانی او اشاره می‌کرد، به عبارت دیگر منشأ تمام قربانی‌های عهد شریعت قربانی عیسی مسیح بود. — عبرانیان ۸:۳-۶؛ ۹:۹-۱۴؛ ۱۰:۵-۱۰.
پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:
۲:۱۱، ۱۲ — چرا گذراندن عسل برای «هدیهٔ آتشین» مقبول خداوند نبود؟ در اینجا منظور از عسل، فرآوردهٔ زنبور عسل نیست. اگرچه گذراندن عسل برای «هدیهٔ آتشین» مجاز نبود ولیکن عسلی که در آیه به آن اشاره می‌شود در تمام ‹نوبرهای محصول زمین› یافت می‌شد. ( ۲تواریخ ۳۱:۵) از قرار معلوم منظور از عسل اشاره به عصاره و یا شهد میوه‌ها بود و چون تخمیر می‌شد اهدای آن بر روی مذبح مجاز نبود.
۲:۱۳ — چرا نمک با تمام هدایا باید گذرانده می‌شد؟ این کار برای خوش‌طعم کردن قربانی‌ها نبود. در سراسر جهان از این ماده برای جلوگیری از فساد مواد غذایی استفاده می‌شود. احتمالاً نمک با هدایا گذرانده می‌شد چون نمایانگر رهایی از فساد بود.
از این آیات چه می‌آموزیم؟
۳:۱۷. چون پیه بهترین و شایسته‌ترین قسمت از قربانی بود منع خوردن آن به قوم اسرائیل گوشزد می‌کرد که بهترین قسمت به یَهُوَه متعلّق می‌باشد. ( پیدایش ۴۵:۱۸) این امر به ما یادآوری می‌کند تا با دل و جان و همهٔ توان خود به یَهُوَه خدمت کنیم. — امثال ۳:۹، ۱۰؛ کُولُسیان ۳:۲۳، ۲۴.
۷:۲۶، ۲۷. اسرائیلیان از خوردن خون منع شده بودند. برای یَهُوَه جان هر موجودی در خون آن موجود است. در لاویان ۱۷:۱۱ می‌خوانیم «که جان جسد در خون است.» امروزه نیز پرهیز از خون لازمهٔ پرستش حقیقی است. — اَعمال ۱۵:۲۸، ۲۹.
بنیان‌گذاری کهانت
( لاویان ۸:۱ تا ۱۰:۲۰)
چه کسانی مسئول انجام دادن مراسم قربانی و هدیه بودند؟ این وظایف به کاهنان سپرده شده بود. بنا بر فرمان یَهُوَه، موسی مراسم آیین انتصاب هارون به عنوان کاهن اعظم و چهار پسرش را به عنوان کاهن، انجام داد. آن مراسم به مدت هفت روز به طول انجامید و در روز هشتم کاهنان شروع به انجام وظایف کهانت کردند.
پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:
۹:۹ — ریختن خون بر بنیان مذبح و مالیدن آن بر اشیای دیگر نشانگر چه بود؟ به این نشان بود که یَهُوَه خون را برای کفّارهٔ گناه پذیرفته است. اساس ترتیباتی که برای کفّاره داده شده بود، خون بود. پولُس رسول نوشت: «به حسب شریعت، تقریباً همه چیز به خون طاهر می‌شود و بدون ریختن خون، آمرزش نیست.» — عبرانیان ۹:۲۲.
۱۰:۱، ۲ — چه چیزی ممکن است باعث گناه ورزیدن ناداب و اَبیهو پسران هارون شده باشد؟ بلافاصله بعد از رفتار ناشایستهٔ ناداب و اَبیهو در انجام وظیفهٔ کهانت، یَهُوَه استفاده از شراب یا مُسکرات را هنگام خدمت در معبد منع کرد. ( لاویان ۱۰:۹) این نشانگر آن است که احتمالاً هر دو پسر هارون در واقعه‌ای که در اینجا به آن اشاره شده است تحت تأثیر مُسکرات بوده‌اند. اما دلیل اصلی مرگ آن دو بخوری بود که به حضور خدا آوردند، و آن «آتش غریبی» بود «که [یَهُوَه] ایشان را نفرموده بود.»
از این آیات چه می‌آموزیم؟
۱۰:۱، ۲. امروزه خادمان یَهُوَه باید از فرایض الٰهی پیروی کنند. علاوه بر آن، هنگام انجام مسئولیت‌های خود نباید نافرمان بوده، به اموری که مسئولیت آن‌ها به ایشان سپرده نشده است، دخالت کنند.
۱۰:۹. ما نباید بعد از نوشیدن مشروبات الکلی دست به انجام وظایف الٰهی بزنیم.
پاکی و طهارت، لازمهٔ پرستش خدا
( لاویان ۱۱:۱ تا ۱۵:۳۳)
قوانینی که برای حیوانات نجس و پاک در مورد تغذیه به قوم اسرائیل داده شد از دو جهت به نفع آن‌ها بود. اوّلاً، از امراض محافظت می‌شدند. ثانیاً، فرق بین آن‌ها و اقوامی که در همسایگی آن‌ها به سر می‌بردند مشخص‌تر می‌شد. قوانینی دیگر به اموری مانند نجاست ناشی از لمس لاشه، تطهیر مادر بعد از زایمان، جذام و نجاست ناشی از ترشحات آلت تناسلی مرد و زن، مربوط می‌شد. کاهنان موظف بودند به این امور رسیدگی کنند.
پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:
۱۲:۲، ۵ — چرا زایمان، زن را ناپاک یا «نجس» می‌کرد؟ آلات تناسلی برای این ساخته شده بودند تا کاملیت را به فرزندان آدم و حوّا انتقال دهند. اما به دلیل گناهی که آدم و حوّا مرتکب شدند، ناکاملیت و گناه به فرزندان آن‌ها انتقال یافت. دورهٔ ناپاکی در رابطه با زایمان، عادت‌ماهانه و خروج منی، به قوم اسرائیل یادآوری می‌کرد که گناه و ناکاملیت را به ارث برده‌اند. ( لاویان ۱۵:۱۶-۲۴؛ مزمور ۵۱:۵؛ رومیان ۵:۱۲) قوانین طهارت به اسرائیلیان کمک می‌کرد تا احتیاج به فدیهٔ قربانی را که گناه را می‌پوشاند و کاملیت را به انسان باز می‌گرداند، بهتر درک کنند. از این جهت شریعت ‹لالای آنان شد تا به مسیح برساند.› — غَلاطیان ۳:۲۴.
۱۵:۱۶-۱۸ — مفهوم خارج شدن «منی» که در این آیه‌ها به آن اشاره شده چیست؟ ظاهراً در اینجا اشاره به خروج منی در حین خواب و یا رابطهٔ جنسی میان شوهر و زن می‌باشد.
از این آیات چه می‌آموزیم؟
۱۱:۴۵. یَهُوَه خدا قدّوس است و می‌خواهد تا عبادت‌کنندگانش مقدّس و پاکیزه باشند. آن‌ها باید جسماً و روحاً پاکیزه و مقدّس باشند. — ۲قُرِنتیان ۷:۱؛ ۱پِطْرُس ۱:۱۵، ۱۶.
۱۲:۸. یَهُوَه اجازه داد تا تهی‌دستان به جای برّه پرنده‌ای را قربانی کنند. این امر دلسوزی یَهُوَه را نسبت به تهی‌دستان نشان می‌دهد.
حفظ تقدّس و پاکیزگی
( لاویان ۱۶:۱ تا ۲۷:۳۴)
مهم‌ترین قربانی‌ها برای گناه، سالانه در روز کفّاره گذرانده می‌شدند. یک گوساله برای کاهنان و قوم لاوی گذرانده می‌شد. و یک بز برای بقیهٔ قوم اسرائیل. و بزی دیگر را گرفته بعد از اعتراف تمام گناهان و تقصیرات قوم، زنده در صحرا رها می‌کردند. این دو بز به منزلهٔ یک قربانی گناه بود. تمام این‌ها حاکی از این حقیقت بود که عیسی مسیح قربانی می‌شد و گناه را به همراه خود می‌برد.
از احکام مربوط به گوشت حیوانات و فرایضی از این قبیل درک می‌کنیم که باید در پرستش یَهُوَه مقدّس و پاکیزه باشیم. از این رو بود که کاهنان باید خود را مقدّس و پاکیزه نگاه می‌داشتند. سالانه سه عید یا موسم را با شادی جشن گرفته، خالق را در آن‌ها سپاس می‌گفتند. یَهُوَه همچنین احکامی در رابطه با کفرگویی، به جا آوردن سَبَّت و یوبیل، رفتار با مستمندان و غلامان به قومش داده بود. کتاب لاویان، هم به برکت‌هایی اشاره می‌کند که نصیب مطیعان می‌شد و هم به لعنت‌هایی که نامطیعان به آن گرفتار می‌شدند. علاوه بر آن، اگر فردی نذری مخصوص می‌کرد و از عهدهٔ برآوردن آن برنمی‌آمد نزد کاهن برده می‌شد تا مقداری را که در قوّهٔ او بود برایش برآورد کند. لاویان، همچنین به احکامی در بارهٔ نخست‌زادهٔ بهایم و دادن عُشر و یا ده‌یک، که برای یَهُوَه مقدّس می‌شد، اشاره می‌کند.
پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:
۱۶:۲۹ — منظور از اینکه اسرائیلیان می‌بایست ‹جان‌های خود را ذلیل می‌ساختند،› چه بود؟ به این فریضه بعد از روز کفّاره عمل می‌شد و برای بخشش جمیع گناهان بود. از قرار معلوم، روزه داشتن در آن روز نشانهٔ اعتراف به گناه بود. پس به احتمال بسیار زیاد ‹جان‌های خود را ذلیل ساختن› به منزلهٔ روزه داشتن بود.
۱۹:۲۷ — مفهوم این فرمان که «گوشه‌های سر خود را متراشید» و یا «گوشه‌های ریش خود را مچینید» چیست؟ این قانون به اسرائیلیان داده شده بود تا از کوتاه کردن گوشه‌های موی سر و ریش خود مانند بعضی از اقوام مشرک همجوارشان خودداری کنند. ( اِرْمیا ۹:۲۵، ۲۶؛ ۲۵:۲۳؛ ۴۹:۳۲) اما این فرمان به منزلهٔ آن نبود که به هیچ وجه حق کوتاه کردن موی سر و صورت خود را نداشتند. — ۲سموئیل ۱۹:۲۴.
۲۵:۳۵-۳۷ — آیا اسرائیلیان از گرفتن سود یا بهره منع شده بودند؟ اگر پولی برای کسب و کار قرض گرفته می‌شد، قرض‌دهنده می‌توانست سود یا بهره درخواست کند. اما شریعت در مواقعی که پولی به مستمندی برای رفع احتیاجاتش قرض داده می‌شد، بهره گرفتن را منع کرده بود. بهره گرفتن از افراد تهی‌دست قوم خطا بود. — خروج ۲۲:۲۵.
۲۶:۱۹ — چگونه ‹آسمان مثل آهن و زمین مثل مس› می‌شد؟ آسمان کنعان به دلیل کمبود باران به ظاهر مانند آهنی سخت و بدون روزن، و زمین آن به درخشندگی مس می‌شد.
۲۶:۲۶ — مفهوم اینکه ‹ ده زن نان را در یک تنور خواهند پخت،› چیست؟ معمولاً هر زن برای پختن مایحتاج نان خانواده، تنوری مختص به خود احتیاج داشت. اما در این آیه آنچنان به کمبود غذا اشاره شده که در یک تنور می‌توان مایحتاج ده زن را پخت. این یکی از نتایج از دست دادن تقدّس بود که پیشگویی شده بود.
از این آیات چه می‌آموزیم؟
۲۰:۹. در نظر یَهُوَه خشونت و درنده‌خویی مشابه آدم‌کشی بود. بنابراین، ناسزاگویی به پدر و مادر مانند این بود که آن‌ها را به قتل رسانده باشند و مجازاتش مرگ بود. با توجه به این امر، آیا برانگیخته نمی‌شویم تا هم‌ایمانان خود را محبت کنیم؟ — ۱یوحنّا ۳:۱۴، ۱۵.
۲۲:۳۲؛ ۲۴:۱۰-۱۶، ۲۳. باید برای تقدّس نام یَهُوَه دعا و آن را تمجید و ستایش کنیم. به نام یَهُوَه نباید اهانت شود. — مزمور ۷:۱۷؛ متّیٰ ۶:۹.
تأثیر کتاب لاویان در نحوهٔ عبادت ما
امروزه زندگی شاهدان یَهُوَه تحت شریعت نیست. ( غَلاطیان ۳:۲۳-۲۵) ولیکن از آنجایی که کتاب لاویان طریقهٔ نگرش یَهُوَه را به اموری که در آن ذکر شده است نشان می‌دهد، می‌تواند در نحوهٔ عبادت ما تأثیر بگذارد.
هنگامی که خواندن هفتگی کتاب مقدّس را برای آمادگی در مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک انجام می‌دهید بدون شک به این اصل پی خواهید برد که یَهُوَه از خادمان خود می‌خواهد که پاکیزه و مقدّس باشند. این کتاب شما را ترغیب می‌کند تا با دل و جان به یَهُوَه خدمت کرده همیشه پاک و مقدّس باشید تا یَهُوَه تمجید و ستایش شود.
[تصویر در صفحهٔ ۲۹]
قربانی‌های عهد شریعت به عیسی و قربانی او اشاره می‌کرد
[تصویر در صفحهٔ ۳۰]
مراسم عید فطیر همراه با شادی بود
[تصویر در صفحهٔ ۳۲]
عید خیمه‌ها یکی از اعیاد سالیانه و مناسبتی برای سپاس از یَهُوَه بود