کتاب شمارهٔ ۴۵ رومیان
نگارنده: پولُس
محل نگارش: قُرِنتُس
تاریخ اتمام نگارش: حدود ۵۶ م.
در کتاب اَعمال خواندیم پولُس که قبلاً آزاردهندهٔ سرسخت مسیحیان یهودی بود بعدها رسول غیور مسیح برای امّت‌های غیریهود شد. با کتاب رومیان، ۱۴ کتاب از کتاب مقدّس را شروع می‌کنیم که روح‌القدس به این خادم وفادار خدا که سابقاً فریسی بود الهام کرد. هنگامی که پولُس کتاب رومیان را می‌نوشت دو سفر میسیونری طولانی را به پایان رسانده بود و بخش اعظم سفر سوّم را نیز به انجام رسانیده بود. تا این زمان او پنج رسالهٔ الهام‌شدهٔ دیگر را نیز نوشته بود: رسالهٔ اوّل و دوّم تَسّالونیکیان، غَلاطیان و رسالهٔ اوّل و دوّم قُرِنتیان. اما در کتاب مقدّس امروزی قرار گرفتن این کتاب قبل از دیگر نوشته‌های پولُس مناسب به نظر می‌آید زیرا مساوات بین دو طبقه را که به آن‌ها موعظه کرد یعنی مساوات بین یهودیان و غیریهودیان را به تفصیل شرح می‌دهد. در این کتاب نقطهٔ عطفی از رفتار خدا با مردمش شرح و نشان داده شده است که در نوشته‌های مقدّس و الهامی عبری از مدت‌ها قبل پیشگویی شده بود و آن این که بشارت به غیریهودیان نیز موعظه خواهد شد.
۲ پولُس از طَرْتیوس به عنوان منشی استفاده می‌کند تا بحثی صریح و نقل‌قول‌های برجسته‌ای از نوشته‌های مقدّس عبری را در یکی از مؤثرترین کتاب‌های نوشته‌های مقدّس یونانی بیاورد. او با بیانی زیبا و قابل توجه مشکلاتی را توضیح می‌دهد که در جماعات مسیحی قرن اوّل رخ دادند؛ جماعاتی که متشکل از یهودیان و یونانیان بودند. آیا یهودیان به این دلیل که از نسل ابراهیم بودند برتری داشتند؟ آیا مسیحیان بالغ که از شریعت موسی آزاد بودند حق داشتند برادران یهودی ضعیف‌تر خود را که هنوز رسوم قدیمی را نگاه می‌داشتند لغزش دهند؟ پولُس در این رساله کاملاً ثابت کرده است که یهودیان و غیریهودیان در مقابل خدا مساوی هستند و نیز این که انسان‌ها نه از طریق شریعت موسی، بلکه از طریق ایمان به عیسی مسیح و به واسطهٔ فیض خدا عادل شمرده می‌شوند. در عین حال، خدا از مسیحیان انتظار دارد از اولیای اموری که بر آنان حاکمند به نحو شایسته اطاعت کنند.
۳ جماعت روم چگونه به وجود آمد؟ در روم جامعهٔ نسبتاً بزرگی از یهودیان حداقل از زمانی که پومپیوس اورشلیم را در سال ۶۳ ق.م. تسخیر کرد وجود داشت. در اَعمال ۲:۱۰ مشخصاً ذکر شده است که بعضی از آن یهودیان در پَنْطیکاست سال ۳۳ م. در اورشلیم حضور داشتند و در آنجا بشارت را شنیدند. این مسافران که تغییر کیش داده بودند در اورشلیم ماندند تا از رسولان تعلیم بگیرند و بعدها آن‌هایی که اهل روم بودند بدون شک به آنجا بازگشتند. شاید بعضی از آن‌ها در زمانی که آزار و اذیت در اورشلیم شروع شده بود به روم برگشتند. (اعما ۲:۴۱-۴۷؛ ۸:۱، ۴) به علاوه، مردم آن روزگار بسیار مسافرت می‌کردند و احتمالاً پولُس بسیاری از اعضای جماعت روم را می‌شناخت زیرا که بعضی از آن‌ها بشارت را قبلاً در یونان یا آسیا از دهان پولُس شنیده بودند.
۴ اوّلین اطلاعات موثق در بارهٔ این جماعت در رسالهٔ پولُس یافت می‌شود. در این رساله مشخص است که جماعت از مسیحیان یهودی و غیریهودی تشکیل شده بود و غیرتشان قابل تحسین بود. پولُس به آن‌ها می‌گوید: «ایمان شما در تمام عالَم شهرت یافته است» و «اطاعت شما در جمیع مردم شهرت یافته است.» (روم ۱:۸؛ ۱۶:۱۹) سووتونیوس نویسندهٔ قرن دوّم گزارش می‌دهد که طی دوران حکومت کلُودِیؤس (۴۱-۵۴ م.) یهودیان از روم تبعید شدند. با این حال، آن‌ها بعداً برگشتند همان طور که از حضور اَکیلا و پَرِسْکِلّا در روم پیداست. پولُس آن دو یهود را در شهر قُرِنتُس ملاقات کرد. آن‌ها در زمان حکم کلُودِیؤس روم را ترک کرده بودند، اما در زمانی که پولُس به جماعت روم نامه می‌نوشت به آنجا برگشته بودند. — اعما ۱۸:۲؛ روم ۱۶:۳.
۵ در معتبر بودن این رساله هیچ گونه شکی نیست. در مقدّمهٔ این رساله نگارندهٔ آن چنین معرفی شده است: «پولُس، غلام عیسی مسیح و رسول خوانده شده . . . به همه که در روم محبوب خدا و خوانده شده و مقدّسید.» (روم ۱:۱، ۷) این کتاب در میان اوّلین رساله‌های نوشته‌های مقدّس یونانی مسیحی است که در نوشته‌های دیگر به آن ارجاع شده است. پِطْرُس آن قدر از اظهارات مشابه در رسالهٔ اوّل خود که احتمالاً شش تا هشت سال بعد نوشته شده است استفاده می‌کند که بسیاری از عالمان فکر می‌کنند او باید یک نسخه از کتاب رومیان را دیده باشد. رسالهٔ رومیان به وضوح بخشی از نوشته‌های پولُس شناخته شده است و کلمانس از روم، پولیکارپ از اِسْمِیرنا و ایگناتیوس از اَنطاکیه که همگی در اواخر قرن اوّل و اوایل قرن دوّم میلادی زندگی می‌کردند به آن استناد کرده‌اند.
۶ کتاب رومیان همراه با هشت رسالهٔ دیگر پولُس در کتاب مقدّس خطی قدیمی به نام پاپیروس چستربیتی شمارهٔ ۲ (۴۶P) پیدا شد. سِر فرِدریک کِنیون در مورد این کتاب خطی قدیمی می‌نویسد: «در اینجا ما یک نسخهٔ خطی تقریباً کامل از رساله‌های پولُس داریم که ظاهراً در حدود اوایل قرن سوّم نوشته شده است.»a پاپیروس‌های یونانی کتاب مقدّس چستربیتی از نسخه‌های خطی مشهور سیناییه و نسخهٔ خطی واتیکان شمارهٔ ۱۲۰۹ که هر دو به قرن چهارم میلادی متعلّق می‌باشند قدیمی‌ترند. این دو نیز شامل کتاب رومیان هستند.
۷ کتاب رومیان کی و در کجا نوشته شد؟ مفسّران کتاب مقدّس همنظرند که این رساله در یونان و به احتمال زیاد در شهر قُرِنتُس هنگامی که پولُس در اواخر سوّمین سفر میسیونری خود حدود چند ماه در آنجا بود نوشته شده است. شواهد داخلی به قُرِنتُس اشاره می‌کنند. پولُس این رساله را در منزل غایوس نوشت که یکی از اعضای جماعت آنجا بود و در مورد فیبی سفارش می‌کند که از جماعت کَنْخَرِیه در بندر قُرِنتُس بود. ظاهراً این فیبی بود که رسالهٔ فوق را به روم برد. (روم ۱۶:۱، ۲۳؛ ۱قر ۱:۱۴) پولُس در رومیان ۱۵:۲۳ نوشت: «مرا در این ممالک دیگر جایی نیست.» و در آیهٔ بعد اشاره می‌کند که قصد دارد کار میسیونری خود را به طرف غرب به سوی اسپانیا گسترش دهد. وی احتمالاً این رساله را در اواخر سوّمین سفر خود در آغاز سال ۵۶ م. نوشته است.
چرا مفید است
۲۰ کتاب رومیان اساسی منطقی برای ایمان به خدا ارائه می‌دهد و اظهار می‌دارد که «چیزهای نادیدهٔ او یعنی قوّت سَرمَدی و الوهیّتش از حین آفرینش عالَم به وسیلهٔ کارهای او فهمیده و دیده می‌شود.» علاوه بر این، خدا را برای عدالتش می‌ستاید و رحمت و فیض عظیم او را می‌شناساند. این موضوع به نحو زیبایی در مَثَل درخت زیتون که شاخه‌های طبیعی آن قطع می‌شوند و شاخه‌های وحشی پیوند می‌خورند توجه ما را به خود جلب می‌کند. اینجاست که پولُس با اشاره به جدّیت و مهربانی خدا می‌گوید: «زهی عمق دولتمندی و حکمت و علم خدا! چقدر بعید از غوررسی است احکام او و فوق از کاوش است طریق‌های وی!» — ۱:۲۰؛ ۱۱:۳۳.
۲۱ در این رابطه کتاب رومیان آشکار شدن بیشتر سرّ مقدّس خدا را توضیح می‌دهد. در جماعت مسیحی دیگر تفاوتی بین یهودی و غیریهودی نیست بلکه اشخاص همهٔ امّت‌ها می‌توانند از طریق عیسی مسیح از فیض یَهُوَه نصیب برند. «نزد خدا طرفداری نیست.» «یهود آن است که در باطن باشد و ختنه آن که قلبی باشد، در روح نه در حرف.» «در یهود و یونانی تفاوتی نیست که همان خداوند، خداوند همه است و دولتمند است برای همه که نام او را می‌خوانند.» آری، انسان محض ایمان عادل شمرده می‌شود نه محض اَعمال. — ۲:۱۱، ۲۹؛ ۱۰:۱۲؛ ۳:۲۸.
۲۲ نصیحت مفید این رساله به مسیحیان روم برای مسیحیان امروز نیز به همان اندازه مفید است زیرا ایشان هم با مشکلاتی مشابه در این دنیای بیگانه مواجهند. مسیحیان ترغیب می‌شوند ‹با جمیع خلق به صلح بکوشند› از جمله با کسانی که خارج از جماعت هستند. هر کسی باید «مطیع قدرت‌های برتر بشود» زیرا که این قدرت‌ها ترتیبی از جانب خدا و دلیلی برای ترس هستند، اما نه برای مطیعان قانون بلکه برای کسانی که اَعمال بد انجام می‌دهند. مسیحیان باید مطیع و قانون‌نگهدار باشند. البته نه به علّت ترس از تنبیه بلکه به علّت وجدان مسیحی. در نتیجه باید مالیات‌هایشان را بپردازند، وظایف و مسئولیت‌هایشان را انجام دهند و به هیچ کس مدیون نباشند «جز به محبت نمودن با یکدیگر.» محبت شریعت را تکمیل می‌کند. — ۱۲:۱۷-۲۱؛ ۱۳:۱-۱۰.
۲۳ پولُس بر موضوع شهادت دادن به عموم تأکید می‌کند. شخص با قلب خود به عدالت ایمان می‌آورد ولی با زبان است که برای نجات در مقابل عموم اعتراف می‌کند. ‹هر که نام یَهُوَه را بخواند نجات خواهد یافت.› برای این کار لازم است که واعظان رفته، ‹به چیزهای نیکو مژده دهند.› خوشا به حال ما اگر جزو این واعظان می‌باشیم که صدایشان اکنون «تا اقصای ربع مسکون» رسیده است! (۱۰:۱۳، ۱۵، ۱۸) در آماده شدن برای کار موعظه خوب است که ما نیز همچون پولُس با محتوای نوشته‌های مقدّس آشنا باشیم. او در این بخش (۱۰:۱۱-۲۱) پشت سر هم از نوشته‌های مقدّس عبری نقل‌قول می‌کند. (اشع ۲۸:۱۶؛ یول ۲:۳۲؛ اشع ۵۲:۷؛ ۵۳:۱؛ مز ۱۹:۴؛ تث ۳۲:۲۱؛ اشع ۶۵:۱، ۲) آری، پولُس می‌توانست بحق بگوید: «همهٔ چیزهایی که از قبل مکتوب شد، برای تعلیم ما نوشته شد تا به صبر و تسلّی کتاب امیدوار باشیم.» — روم ۱۵:۴.
۲۴ در این رساله نصیحت فوق‌العاده‌ای برای روابط داخل جماعت مسیحی داده شده است. به هر ملیت، قوم یا نژادی که متعلق بودند حالا باید فکر خود را تازه کنند تا به خدا خدمتی مقدّس مطابق با «ارادهٔ نیکوی پسندیدهٔ کامل» او ارائه دهند. (۱۱:۱۷-۲۲؛ ۱۲:۱، ۲) کلّ نصیحت پولُس در رومیان ۱۲:۳-۱۶ بسیار عاقلانه و مفید است! بدون شک این نصیحتی عالی برای بناکردن غیرت، تواضع و احساسات لطیف در میان همهٔ کسانی است که در جماعت مسیحی هستند. پولُس در باب‌های پایانی تذکر می‌دهد که هوشیار باشند و از کسانی که باعث تفرقه می‌شوند دوری کنند. وی همچنین از شادی و نشاطی متقابل صحبت می‌کند که از معاشرت پاک در جماعت حاصل می‌شود. — ۱۶:۱۷-۱۹؛ ۱۵:۷، ۳۲.
۲۵ ما مسیحیان باید همواره مواظب رفتارمان با یکدیگر باشیم. «زیرا ملکوت خدا اَکل و شُرب نیست بلکه عدالت و سلامتی و خوشی در روح‌القدس.» (۱۴:۱۷) این عدالت، سلامتی و شادی به خصوص سهم ‹هم‌ارثان با مسیح› است که با او در ملکوت آسمانی «جلال» می‌یابند. توجه کنید که چگونه رسالهٔ رومیان به مرحلهٔ دیگری از تکمیل وعدهٔ ملکوت که در باغ عدن داده شد اشاره می‌کند و می‌گوید: «خدای سلامتی به زودی شیطان را زیر پای‌های شما خواهد سایید.» (روم ۸:۱۷؛ ۱۶:۲۰؛ پیدا ۳:۱۵) با اعتقاد به این حقایق عالی باشد که همیشه پر از شادی و صلح شویم و امیدی بسیار قوی داشته باشیم. در پیروزی با ذریّت ملکوت کاملاً مصمم باشیم زیرا که هیچ چیز در آسمان یا بر زمین «و نه هیچ مخلوق دیگر قدرت خواهد داشت که ما را از محبت خدا که در خداوند ما مسیح عیسی است جدا سازد.» — روم ۸:۳۹؛ ۱۵:۱۳.
[پاورقی]
a «کتاب مقدّس ما و باستان‌شناسان» (انگل.)، ۱۹۵۸، صفحهٔ ۱۸۸.