کتاب شمارهٔ ۲۹یوئیل
نگارنده: یوئیل
محل نگارش: یهودا
تاریخ اتمام نگارش: حدود ۸۲۰ ق.م. ( ؟)
افواج حشرات مانند موجی حمله‌ور شده، دسته دسته زمین را ویران می‌کنند. پیش روی آنها آتش برافروخته است و شعله‌ای در عقب ایشان می‌آید تا این ویرانی را کامل کند. قحطی همه جا را در بر گرفته است. ظلمت غلیظ بر روشنایی روز غلبه می‌کند و ماه به خون مبدّل می‌شود زیرا روز عظیم و مهیب یَهُوَه می‌آید. او فرمان می‌دهد تا داس‌ها برای جمع‌آوری امّت‌ها به منظور نابودی به نوسان درآورده شوند. با وجود این، برخی «نجات» می‌یابند. ( یول ۲:۳۲) بررسی این رویدادهای مهیج، نبوّت یوئیل را هم جالب‌تر می‌کند و هم بسیار مفید است.
۲ این کتاب چنین معرفی شده است: «کلام خداوند که بر یوئیل بن فَتُوئیل نازل شد.» در مورد شخص یوئیل بیش از این توضیحی در کتاب مقدّس نیامده است و بیشتر بر پیام‌های نبوی تأکید شده است تا نگارندهٔ آن. پنداشته می‌شود که معنی اسم یوئیل ( به عبرانی، یوُح‌اِل ) «یَهُوَه خدا است» می‌باشد. از متن کتاب یوئیل به نظر می‌رسد که او با شهر اورشلیم، هیکل آن و جزئیات خدمت در هیکل آشنایی نزدیک دارد و این می‌تواند بدین مفهوم باشد که او این کتاب را در اورشلیم یا یهودا نگاشته است. — یول ۱:۱، ۹، ۱۳، ۱۴؛ ۲:۱، ۱۵، ۱۶، ۳۲.
۳ کتاب یوئیل چه وقت نگاشته شده است؟ با یقین نمی‌توان به تاریخ دقیقی اشاره کرد. محقّقان تاریخ نوشتن این کتاب را به دوره‌ای بین ۸۰۰ ق.م. تا حدود ۴۰۰ ق.م. نسبت می‌دهند. شرحی که از داوری یَهُوَه بر امّت‌ها در وادی یَهُوشافات شده است نشان‌دهندهٔ این امر است که یوئیل این نبوّت‌ها را چندی پس از پیروزی عظیم یَهُوَه از برای پادشاه یهودا، که یَهُوشافات نام داشت نوشت. از این رو، می‌توان تاریخ نوشتن این نبوّت‌ها را به پس از آغاز پادشاهی یَهُوشافات در سال ۹۳۶ ق.م. نسبت داد. ( یول ۳:۲، ۱۲؛ ۲ توا ۲۰:۲۲-۲۶) گمان می‌رود که عاموس نبی از نوشته‌های یوئیل ذکر نموده است. اگر چنین باشد، می‌توان گفت که نبوّت‌های یوئیل قبل از عاموس که نبوّت خود را بین سال‌های ۸۲۹ و ۸۰۴ ق.م. آغاز نمود، نگاشته شده است. ( یول ۳:۱۶؛ عا ۱:۲) رده‌بندی این کتاب در مجموعه کتب قانونی عبری یعنی بین هوشَع و عاموس می‌تواند نشانگر قدمت آن باشد. لذا، تاریخ ۸۲۰ ق.م. برای نگارش نبوّت یوئیل تخمین زده شده است.
۴ از آنجایی که در نوشته‌های یونانی مسیحی از نبوّت یوئیل نقل شده و یا به آنها اشاره شده است می‌توان اصالت آن را ثابت کرد. پِطْرُس در روز پَنْطِیکاست از «یوئیلِ نبی» نام برد و یکی از نبوّت‌های او را در وعظ خود به کار برد. پولُس از همان نبوّت نقل نمود و تحقّق آن را در مورد یهودیان و غیریهودیان مصداق داد. ( یول ۲:۲۸-۳۲؛ اعما ۲:۱۶-۲۱؛ روم ۱۰:۱۳) نبوّت‌های یوئیل که بر ضد امّت‌های همسایه بود همه به تحقّق پیوست. شهر عظیم صور توسط نَبُوکَدْنَصَّر محاصره شد و سپس این شهر جزیره‌ای توسط اسکندر کبیر به نابودی کشیده شد. فلسطیا نیز به همین شکل از بین رفت. اَدوم به بیابان مبدّل شد. ( یول ۳:۴، ۱۹) یهودیان هرگز به اصالت کتاب یوئیل شکّی نداشتند و آن را در ردهٔ کتاب‌های انبیای کوچک قرار دادند. در این رده کتاب یوئیل دوّمین مکان را دارد.
۵ سبک نوشتار یوئیل زنده و گویا است. او به منظور تأکید، از تکرار موضوع و از تشبیهات واضحی استفاده می‌نماید. ملخ‌ها را امّت، مردم و لشکر می‌خواند. دندان آنها بمانند دندان شیران است و ظاهرشان شبیه به اسبان و صدایی مشابه ارابه‌های سپاهی دارند که برای نبرد صف‌آرایی کرده‌اند. در کتابی به نام «کتاب مقدّس مفسّر» ( انگل.) از صاحب‌نظری در زمینهٔ کنترل ملخ چنین نقل شده است: «هنوز شرحی درست‌تر و دقیق‌تر از آنچه در کتاب یوئیل از حملهٔ ملخ‌ها آمده است یافت نشده.»a حال در ضمن اینکه یوئیل از روز عظیم و مهیب خدا نبوّت می‌کند به او گوش دهید.
چرا مفید است؟
۱۲ برخی از مفسّران یوئیل را نبی شوم توصیف نموده‌اند. ولی از دید امّت خدا او واعظ بشارت نجات به نظر می‌آید. پولُس رسول بر این موضوع تأکید می‌کند و در رومیان ۱۰:۱۳ می‌گوید: «زیرا هر که نام [یَهُوَه] را بخواند نجات خواهد یافت.» در روز پَنْطِیکاست سال ۳۳ م. نبوّت یوئیل به طرز شگفت‌آوری به تحقّق رسید. در آن مناسبت به پِطْرُس الهام شد تا توضیح دهد که با ریختن روح القدس بر شاگردان مسیح، نبوّت یوئیل به انجام رسید. ( اعما ۲:۱-۲۱؛ یول ۲:۲۸، ۲۹، ۳۲) پِطْرُس نیز بر اهمیّت کلام نبوی یوئیل بسیار تأکید نموده گفت: «هر که نام [یَهُوَه] را بخواند، نجات یابد.» — اعما ۲:۲۱، ۳۹، ۴۰.
۱۳ تشابه قابل‌توجهی را می‌توان بین بلای ملخ‌ها که یوئیل شرح داد و بلایی که در مکاشفه باب ۹ آمده است مشاهده کرد. در نبوّت او نیز آفتاب تاریک می‌شود. ملخ‌ها شبیه اسبانی هستند که به منظور نبرد آماده شده‌اند و صدایی شبیه صدای ارابه‌ها دارند و دندان‌هایشان شبیه به دندان‌های شیران است. ( یول ۲:۴، ۵، ۱۰؛ ۱:۶؛ مکا ۹:۲، ۷-۹) نبوّت یوئیل که در یوئیل ۲:۳۱ آمده است از تاریک شدن خورشید صحبت می‌کند و نظیر وقایعی است که در کلام اِشَعْیا ۱۳:۹، ۱۰، مکاشفه ۶:۱۲-۱۷ و همچنین متّیٰ ۲۴:۲۹، ۳۰ آمده است. در مورد آخر، در انجیل متّیٰ، عیسی نشان می‌دهد که این نبوّت به زمانی مربوط می‌شود که او در مقام پسر انسان با قدرت و جلال تمام می‌آید. ظاهراً به کلام یوئیل ۲:۱۱، «روز خداوند عظیم و بی‌نهایت مَهیب است» در مَلاکی ۴:۵ اشاره شده است. توصیفات مشابهی از ‹روز تاریکی و ظلمت› در یوئیل ۲:۲ و صَفَنْیا ۱:۱۴، ۱۵ یافت می‌شود.
۱۴ نبوّت کتاب مکاشفه از «روز عظیم» غضب الٰهی صحبت می‌کند. ( مکا ۶:۱۷) یوئیل نیز در مورد آن زمان نبوّت می‌کند و نشان می‌دهد که وقتی «روز خداوند» بر امّت‌ها فرا رسد، هر که برای محافظت و رستگاری نام او را بخواند «نجات یابد.» ‹یَهُوَه ملجای قوم خود خواهد بود.› رفاه و خوشبختی‌ای که در باغ عَدَن وجود داشت بر خواهد گشت: «و در آن روز کوهها عصیر انگور را خواهند چکانید و کوهها به شیر جاری خواهد شد و تمام وادیهای یهودا به آب جاری خواهد گردید و چشمه‌ای از خانهٔ خداوند بیرون» می‌آید. یوئیل در ضمن ارائهٔ وعده‌های بازسازی، حاکمیّت یَهُوَه خدا را نیز می‌ستاید و بر اساس رحمت خدا با استدعا به کسانی که راست‌دل هستند می‌گوید «به یَهُوَه خدای خود بازگشت نمایید زیرا او رئوف و رحیم است و دیرخشم و کثیر احسان.» همهٔ کسانی که به این استدعا گوش فرا می‌دهند تا ابد از آن فایده خواهند برد. — یول ۲:۱، ۳۲؛ ۳:۱۶، ۱۸؛ ۲:۱۳.
[پاورقی]
a ۱۹۵۶، جلد ۶، صفحهٔ ۷۳۳.