ARTÍKULO OJESTUDIÁVA 7
¿Mbaʼéichapa ikatu ideprovechove ndéve relee jave la Biblia?
“¿Nde piko rentendepa hína upe releéva?” (HECH. 8:30).
PURAHÉI 97 Ñadepende Ñandejára Ñeʼẽre jaikove hag̃ua
¿MBAʼE REHEPA ÑAÑEʼẼTA?a
1. ¿Mbaʼépa ohechauka vaʼekue Jesúspe g̃uarã iñimportánte hague Ñandejára Ñeʼẽ?
EÑEIMAHINAMÍNA ehenduha hína Jesúspe oporomboʼévo. Haʼéngo pyʼỹinte osita vaʼekue de memória Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva. Por ehémplo, upéva jahechakuaa umi mbaʼe heʼi vaʼekuére ojevautisa riremínte ha omano mboyvemi (Deut. 8:3; Sal. 31:5; Luc. 4:4; 23:46).b Ha umi 3 áño imédio aja, Jesús pyʼỹinte olee en púvliko, osita ha oexplika vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ (Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luc. 4:16-20).
2. ¿Mbaʼépa oipytyvõ vaʼekue Jesúspe oikuaa porã hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ amedída ke okakuaa ohóvo? (Ehecha pe taʼanga oĩva ko rrevísta apére).
2 Jesús ningo heta áño oñepyrũ mboyve opredika, pyʼỹinte oleéma vaʼekue voi oikóvo Ñandejára Ñeʼẽ. Katuete ningo María ha José oñemongetakuévo hógape omensiona vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ (Deut. 6:6, 7).c Ikatu ñaime segúro Jesús ohómi hague ifamília ndive sabadokue pe sinagógape (Luc. 4:16). Ha upépe oĩ aja, katuete ojapysaka porãne rakaʼe ojelee jave Ñandejára Ñeʼẽ. Tiémpo rire, Jesús oaprende vaʼekue avei olee hag̃ua ijeheguiete Ñandejára Ñeʼẽ. Upéicha rupi Jesús oikuaa porã vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ, omombaʼeterei ha omomýi chupe ojapo hag̃ua heta mbaʼe. Upévare Jesús ndahaʼéi oikuaa porãnteva Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva, síno omombaʼeterei ha oheja voi ogia chupe umi mbaʼe ojapóvape. Por ehémplo, oiméne ñanemanduʼa la oiko vaʼekuére pe témplope Jesús orekórõ guare 12 áño. Upépe oĩ vaʼekue umi mboʼehára oikuaa porãva Moisés léi, ha haʼekuéra “tuicha oñesorprende ohechávo mbaʼeichaitépa [Jesús] ontende heta mbaʼe ha okontesta la oñeporandúva chupe” (Luc. 2:46, 47, 52).
3. ¿Mbaʼépa jahecháta ko artíkulope?
3 Ñande avei ikatu jaikuaa ha ñamombaʼeterei Ñandejára Ñeʼẽ amedída ke jalee. Upéicharõ, ¿mbaʼéichapa ikatu ideprovechove ñandéve umi mbaʼe jaleéva? Upéva ñanemboʼéta la Jesús heʼi vaʼekue umi oikuaa porãvape pe Moisés léi, umíva apytépe umi eskríva, umi fariséo ha umi saduséo. Umi líder rrelihióso ningo pyʼỹinte olee vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ, péro chupekuéra ndaideprovéchoi la oleéva. Jesús ohechauka vaʼekue mbohapy mbaʼe ikatúva ojapo kuri hikuái ideprovechove hag̃ua chupekuéra Ñandejára Ñeʼẽ. Umi mbaʼe haʼe heʼi vaʼekue chupekuéra, ñandéve avei ñanepytyvõta: 1) Ñantende hag̃ua mbaʼépa la jaleéva, 2) jatopa hag̃ua umi tesóro, ha 3) jaheja hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ ñandegia.
JALEE IKATU HAG̃UÁICHA ÑANTENDE
4. ¿Mbaʼépa ñanemboʼe Lucas 10:25-29?
4 Ñande ningo ñantendese la jaleéva Ñandejára Ñeʼẽme. Pórke ndahaʼéiramo upéicha, ndaideprovechopái hína ñandéve la jaleéva. Por ehémplo, jahechamína la oiko vaʼekue Jesús oñemongetárõ guare ‘peteĩ kuimbaʼe ostudia vaʼekuéndi umi léi’ (elee Lucas 10:25-29). Upe kuimbaʼe oporandúrõ guare mbaʼépa oikotevẽ ohupyty hag̃ua pe vída etérna, Jesús imanduʼa chupe Ñandejára Ñeʼẽre ha heʼi: “¿Mbaʼépa heʼi pe léi? ¿Mbaʼépa nde rentende?”. Pe kuimbaʼe okontesta porã vaʼekue chupe upe pregúnta, haʼe imanduʼa Ñandejára Ñeʼẽme heʼiha jahayhu vaʼerãha Ñandejárape ha ñande rapichápe (Lev. 19:18; Deut. 6:5). Péro upéi haʼe heʼi vaʼekue chupe: “¿Máva piko añetehápe che rapicha?”. Upe kuimbaʼe ohechauka vaʼekue nontendeporãiha mbaʼépa heʼise añetehápe la olee vaʼekue.
Ñande ikatu ñaaprende ñantende hag̃ua la jaleéva
5. ¿Mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ ñantende porãve hag̃ua jalee jave la Biblia?
5 Ñande ningo ikatu ñantende porãve Ñandejára Ñeʼẽ jajepokuaáramo jalee jepi voi. Jahechamína unos kuánto konsého ñanepytyvõtava jajapo hag̃ua upéva. Ñañemboʼe vaʼerã ñañepyrũ mboyve jalee. Ñande ningo ñaikotevẽ Ñandejára ñanepytyvõ ñantende hag̃ua la Biblia heʼíva, upévare jajerure chupe ijespíritu sánto ikatu hag̃uáicha ñañekonsentra. Upéi jalee vaʼerã mbeguekatumínte. Upéva ñanepytyvõta ñantende hag̃ua pe jaleéva hína. Ikatu ningo ideprovécho ñandéve jalee hatãramo térã ñahendúramo pe gravasión de la Biblia jaleekuévo. Ñahendúramo pe gravasión ha jasegi ñande resápe pe lektúra, upéva ñanepytyvõta ñantende, ñanemanduʼa ha ñaaprendeve hag̃ua umi mbaʼe jaleévagui Ñandejára Ñeʼẽme (Jos. 1:8). Upéi jaleepa rire ñañemboʼe jey Jehovápe jaagradese hag̃ua chupe pe rregálo porãite omeʼẽvare ñandéve. Ha jajerure chupe tañanepytyvõ ñamoĩ hag̃ua en práktika umi mbaʼe jalee vaʼekue.
6. ¿Mbaʼérepa jajapóramo umi pregúnta ñandejupe voi ha ñaanota mbyky mimi jepi ñanepytyvõta jaleekuévo? (Ehecha avei pe taʼanga).
6 Koʼág̃a jahecháta mokõi konsého ñanepytyvõtava ñantende porãve hag̃ua la Biblia. Jalee jave peteĩ rreláto la Bíbliape jajapo vaʼerã koʼã pregúnta ñandejupe: “¿Máva mávarepa oñeñeʼẽ hína koʼápe? ¿Mávapa la oñeʼẽva? ¿Mávapepa haʼe oñeʼẽ hína ha mbaʼérepa? ¿Moõ ha arakaʼépa oiko la oñemombeʼúva koʼápe?”. Koʼãichagua pregúnta ñanepytyvõta ñapensa ha jasegi hag̃ua umi idéa prinsipál orekóva pe rreláto. Avei ikatu ñaanota mbyky mimi umi mbaʼe jaleéva hína. Ñaanota jave pe jalee vaʼekue, ñanepytyvõta ñapensave hag̃ua hese ha ñantende porãve hag̃ua upéva. Jaskrivíramo avei ñanepytyvõta ñanemanduʼa hag̃ua la jaleévare. Upearã ikatu ñaanota umi pregúnta ha jaskrivi umi mbaʼe jatopa vaʼekue ñainvestigakuévo. Avei ikatu jajapo peteĩ rresúmen umi púnto prinsipál jatopávagui, ñaanota mbaʼéichapa ikatu jaipuru pe ñaanota vaʼekue, térã ñaanotánte mbaʼéichapa ñanemoñeñandu pe jaleéva hína. Jajapóramo upéicha, ñanepytyvõta jahecha hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ haʼeramoguáicha peteĩ mensáhe omeʼẽva ñandéve Ñandejára.
7. ¿Mbaʼe kualidápa ñaikotevẽ jalee jave la Biblia ha mbaʼérepa? (Mateo 24:15).
7 Jesús oñeʼẽ vaʼekue peteĩ kualida iñimportántevare ñanepytyvõtava jalee jave Ñandejára Ñeʼẽ, ha upéva haʼe hína pe entendimiénto (elee Mateo 24:15). ¿Ha mbaʼépa heʼise ñantende pe jaleéva? Heʼise jarekoha la avilida jahechakuaa hag̃ua mbaʼéichapa peteĩ idéa oñekonekta ótrondi, ha mbaʼéichapa upéva ikatu idiferénte ótra idéagui ha japilla hag̃ua peteĩ mbaʼe nahesakãporãiva hína. Avei Jesús ohechauka vaʼekue ñaikotevẽha entendimiénto jahechakuaa hag̃ua mbaʼéichapa umi mbaʼe oikóva okumpli hína peteĩ profesía oĩva la Bíbliape. Ñande avei ñaikotevẽ ko kualida ikatu hag̃uáicha ideprovécho ñandéve opa mbaʼe jaleéva la Bíbliape.
8. ¿Mbaʼéichapa ikatu jaipuru pe entendimiénto jaleekuévo?
8 Jehová ningo omeʼẽ isiervokuérape pe entendimiénto. Upévare ñañemboʼe vaʼerã chupe ha jajerure tañanepytyvõmi ikatu hag̃uáicha jareko ko kualida (Prov. 2:6). ¿Mbaʼépa ikatu jajapo jahechauka hag̃ua jaipotaha pe jajeruréva ñane ñemboʼépe? Ñaanalisa porã vaʼerã pe jaleéva hína, ha jahechakuaa mbaʼéichapa oñekonekta umi mbaʼe jaikuaámavandi voi. Katuete ningo ñanepytyvõta upearã umi ajúda jarekóva jastudia hag̃ua la Biblia, por ehémplo pe Gía oipurúva testígo de Jehová otopa hag̃ua informasión. Ko puvlikasión ha hetave oĩva ningo ñanepytyvõta ñantende hag̃ua mbaʼépa heʼise peteĩ téxto bíblico ha jahechakuaa hag̃ua mbaʼéichapa ikatu ñamoĩ en práktika ñande rekovépe (Heb. 5:14). Jaipurúramo pe entendimiénto jalee jave, upéva katuete ñanepytyvõta ñantendeve hag̃ua jahávo Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva.
JALEE IKATU HAG̃UÁICHA JATOPA UMI TESÓRO
9. ¿Mbaʼe enseñánsa iñimportántevapa ndoaseptái vaʼekue umi saduséo?
9 Umi saduséo ningo oikuaa porãiterei vaʼekue la heʼíva umi 5 lívro oĩva Escrituras Hebréaspe, péro ndoaseptái vaʼekue hikuái peteĩ enseñánsa iñimportánteva oĩva Ñandejára Ñeʼẽme. Por ehémplo jahechamína mbaʼépa Jesús heʼi vaʼekue umi saduséo oporandúrõ guare chupe pe rresurreksiónre. Haʼe oporandu chupekuéra: “¿Napenemanduʼái piko Ñandejára heʼi vaʼekuére Moiséspe pe yvyramataʼi hatĩmbáva ypýpe? Ñandejára heʼi kuri: ‘Che hína Abrahán, Isaac ha Jacob Jára’” (Mar. 12:18, 26). Umi saduséo oleémaramo jepe heta vése upe rreláto, la Jesús oporandu vaʼekue chupekuéra ohechauka haʼekuéra nontendeséi hague peteĩ enseñánsa iñimportánteva oĩva la Bíbliape: Pe rresurreksión (Mar. 12:27; Luc. 20:38).d
10. ¿Mbaʼe rehepa ñañatende porã vaʼerã jalee jave?
10 ¿Mbaʼépa ikatu ñaaprende? Jalee jave peteĩ rreláto ningo ñañatende porãse upe versíkulo heʼívare térã pe rreláto oĩvare la Bíbliape jaikuaa hag̃ua mbaʼépa ikatu ñaaprende chugui. Ñande ningo ndahaʼéi ñantendesénteva umi mbaʼe ndahasýiva, síno ñantendese umi enseñánsa ha konsého hypyʼũvéva oĩva pype. Umíva ningo ojogua voi pláta yvyguýpe, pórke ndaifásilri jatopa hag̃ua. Upéicha avei umi rreláto bíblico ndahaʼéi jaleeleépente jatopátamava umi tesóro oĩva pype.
11. ¿Mbaʼéichapa ikatu jaipuru 2 Timoteo 3:16, 17 jatopa hag̃ua umi tesóro oĩva la Bíbliape?
11 ¿Mbaʼéichapa ikatu jatopa umi tesóro jalee jave la Biblia? Jahechamína la heʼíva 2 Timoteo 3:16, 17 (elee). “Entéro mbaʼe oĩva Ñandejára Ñeʼẽme”: 1) Ideprovécho ñaporomboʼe hag̃ua, 2) ohechauka ñandéve mbaʼépa oĩ vai, 3) jakorrehi hag̃ua entéro mbaʼe ha 4) ñanemboʼe jajapo hag̃ua umi mbaʼe oĩ porãva. Koʼã 4 mbaʼe ningo ikatu ideprovécho ñandéve ha jahupyty jaleévo umi lívro bíblico ndajajepokuaáiva jalee. Ñaanalisa vaʼerã pe rreláto ikatu hag̃uáicha jahecha mbaʼépa ñanemboʼe Jehovágui, la ojapótavagui térã umi konsého bíblico oĩva pype. Avei ñaanalisa mbaʼéichapa ohechauka ñandéve mbaʼépa oĩ vai. Avei ñañehaʼã jahechakuaa mbaʼéichapa umi versíkulo ñanepytyvõ japilla hag̃ua ha jarrechasa hag̃ua peteĩ mbaʼe vai ñandestiráva térã peteĩ kostúmbre jarekóva. Ha péicha jasegi hag̃ua ñandefiél Jehovápe. Ñaanalisa avei mbaʼéichapa pe rreláto ikatu ñanepytyvõ jakorrehi hag̃ua entéro mbaʼe, peteĩ pensamiénto naiporãiva, por ehémplo ikatu hína ñambohovái umíva predikasiónpe. Avei jahechakuaase umi mbaʼe oĩ porãva ñanemboʼeséva hína pe rreláto jajapo hag̃ua. Ha upéva ñanemboʼéta ñapensa hag̃ua Jehová opensaháicha. Upéicharõ jarekóramo enkuénta koʼã 4 mbaʼe ideprovechoitétava ñandéve, ñanepytyvõta jalee jave jatopa hag̃ua umi tesóro oĩva la Bíbliape.
JAHEJÁKENA TAÑANDEGIA UMI MBAʼE JALEÉVA
12. ¿Mbaʼérepa Jesús oporandu vaʼekue umi fariséope: “¿Peẽ piko ndapeleéi?”?
12 Jesús oporandu vaʼekue: “¿Peẽ piko ndapeleéi?” ohechauka hag̃ua umi fariséope ijaktitu vai hague hikuái oleévo Ñandejára Ñeʼẽ (Mat. 12:1-7).e Upérõ umi fariséo heʼi vaʼekue Jesús disipulokuéra nokumplíri hague pe léi del sábado. Okontesta hag̃ua chupekuéra Jesús oipuru mokõi ehémplo oĩva Ñandejára Ñeʼẽme, ha osita peteĩ versíkulo Oséasgui ohechauka hag̃ua umi fariséo nontendéi hague maʼerãpa oñemoĩ vaʼekue pe léi del sábado ha umi fariséo ndoiporiahuverekoiha hapichápe. ¿Mbaʼérepa umi fariséo oleéramo jepe ndogiái chupekuéra Ñandejára Ñeʼẽ? Pórke haʼekuéra ijorgullóso ha olee vaʼekue oheka hag̃ua fállante hapichakuérare. Péicha ijaktitu vai rupi hikuái ndaikatúi ontende la oleéva (Mat. 23:23; Juan 5:39, 40).
13. ¿Mbaʼe aktitúpa jareko vaʼerã jalee jave la Biblia, ha mbaʼérepa?
13 Ñande tekotevẽ ñandeaktitu porã jalee jave la Biblia. Ñande ningo ndajajoguaséi umi fariséope, ñaneumílde vaʼerã ha ñaime vaʼerã dispuésto ñaaprende hag̃ua. La Biblia heʼi voi ñandéve: “Peneumíldekena ha peheja Ñandejára toñotỹ iñeʼẽ pende pype” (Sant. 1:21). Ñande ñaneumílderamo jahejáta Ñandejára Ñeʼẽ ñanekambia ñane korasõite guive voi. Upéva upéichata ndajaikóiramo jakritika ha ñandeorgullóso jalee jave la Bíbliape japoroporiahuvereko, ñaporombyasy ha japorohayhu vaʼerãha.
14. ¿Mbaʼéichapa ikatu jaikuaa jahejápa hína la Biblia ñandegia? (Ehecha avei pe taʼanga).
14 Jatrata lája ñande rapichakuérape ohechauka jahejápa hína Ñandejára Ñeʼẽ ñandegia. Umi fariséo ningo ndohejái vaʼekue og̃uahẽ Ñandejára Ñeʼẽ ikorasõmekuéra. Upéicha rupi haʼekuéra ‘okondena umi hénte inoséntepe’ (Mat. 12:7). Upéicha avei, mbaʼépa ñande ñapensa ha mbaʼéichapa jatrata ñande rapichakuérape ohechauka hína jahejápa Ñandejára Ñeʼẽ ñandegia. Por ehémplo, ¿ñandépa ñañeʼẽse umi mbaʼe porã jahechávare ótrore o ñandépa jajapura voi jaʼe hag̃ua mbaʼépepa ofalla hikuái? ¿Jaiporiahuverekópa ñande rapichápe ha ñaime voi ñaporoperdona hag̃uáicha, térãpa jakritika ñande rapichápe ha japyta voi ñandepyʼaro? Péicha jajepyʼamongetáramo, jahechakuaáta jahejápa hína umi mbaʼe jaleéva ogia umi mbaʼe ñapensáva, ñañandúva ha jajapóva (1 Tim. 4:12, 15; Heb. 4:12).
JALEÉRAMO ÑANDEJÁRA ÑEʼẼ JAVYʼÁTA
15. ¿Mbaʼépa Jesús oñandu vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽre?
15 Jesús omombaʼeterei vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ, ha pe haʼe oñandúva Ñandejára Ñeʼẽre ojeprofetisa vaʼekue voi Salmo 40:8-pe. Upépe heʼi: “Ñandejára, avyʼaiterei ajapo haguére ne rembipota, che areko nde léi che korasõme”. Upéicha rupi haʼe ovyʼa vaʼekue ha oservi porã Jehovápe. Ñande avei ikatu javyʼa ha jaservi Jehovápe jaleéramo la Biblia ha ñañehaʼãmbaite og̃uahẽ hag̃ua upéva ñane korasõme (Sal. 1:1-3).
16. ¿Mbaʼépa ikatu jajapo ideprovechove hag̃ua ñandéve la jaleéva Ñandejára Ñeʼẽme? (Ehecha pe rrekuádro “Umi mbaʼe Jesús heʼi vaʼekue ikatu nepytyvõ rentende porãve hag̃ua la releéva”).
16 Umi mbaʼe heʼi vaʼekue Jesús ha iñehémplo ñanepytyvõ ñamehorave hag̃ua jaleévo la Biblia. Ñantende porãve hag̃ua umi rreláto bíblico ikatu ñañemboʼe, jalee mbegueve, jajapo umi pregúnta ha ñaanota mbyky mimi umíva. Ikatu avei ñantende la jaleéva ñaanalisa porãvo pe informasión ha upearã ñanepytyvõta jaipuru umi ñane puvlikasión bíblica. Ñande ningo ikatu ñaaprende jaipuru porãve hag̃ua la Biblia ha umi téxto ndajajepokuaáiva jepi jaipuru. Upearã ikatu jaheka umi tesóro oĩva umi rrelátope. Jahejáta avei Ñandejára Ñeʼẽ ñandegia jasegíramo ñande aktitu porã jalee jave. Ñande ñañehaʼãmbaitéramo jajapo koʼã mbaʼe, ideprovechovéta ñandéve la jaleéva la Bíbliape ha ñañemoag̃uivéta Jehováre (Sal. 119:17, 18; Sant. 4:8).
PURAHÉI 95 Ñande rape hesakãve
a Enterove jaadoráva Jehovápe ningo ñañehaʼã jalee la Biblia káda día. Oĩ avei heta hénte oleéva la Biblia, péro añetehápe nontendéi la oleéva. Upéicha oiko vaʼekue avei heta héntere Jesús tiémpope. Upévare ñaanalisáramo mbaʼépa Jesús heʼi vaʼekue umi oleévape Ñandejára Ñeʼẽ, ñaaprendéta mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ jalee jave la Biblia ideprovechove hag̃ua ñandéve upéva.
b Jesús ojevautisa ha oñeunhírõ guare espíritu sánto rupive, imanduʼapaite jey vaʼekue oikórõ guare yvágape ou mboyve ko yvy ape ári (Mat. 3:16).
c María oikuaa porã vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva ha imanduʼa jepi voi hese (Luc. 1:46-55). Oiméne José ha María ndohupytýi vaʼekue la pláta ojogua ha oreko hag̃ua imbaʼerã Ñandejára Ñeʼẽ. Upévare katuete ohóne rakaʼe hikuái pe sinagógape ojapysaka porã hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽre ojelee jave, ha péicha imanduʼa hag̃ua hikuái hese upe rire.
d Ehecha pe artíkulo “Ñañemoag̃uíkena Ñandejárare: ‘Haʼe ningo Ñandejára umi oikovévape g̃uarã’”, osẽ vaʼekue Ñemañaha 1 de febrero de 2013-pe.
e Ehecha avei Mateo 19:4-6 heʼíva, upépe Jesús oporandu vaʼekue avei umi fariséope: “¿Ndapeleéiva piko?”. Haʼekuéra oleéramo jepe pe rreláto oñeʼẽva pe kreasiónre, ndoaseptái hikuái mbaʼéichapa Ñandejára ohecha pe matrimónio.
f JAHECHÁVA PE TAʼANGÁPE: Peteĩva umi ermáno oipytyvõva áudio ha vidéope ojekivoka heta mbaʼépe, péro opa rire pe rreunión umi ermáno ofelisita chupe oñehaʼãmbaite haguére ha ndahaʼéi imanduʼáva hikuái mbaʼépepa ojekivoka kuri.