Weta 14
Aṣẹpipa Mẹnu Tọn Wẹ Hiẹ Dona Setonuna?
1, 2. Be wunmẹ aṣẹpipa lẹpo tọn wẹ yin awugble tọn ya? Basi zẹẹmẹ.
“AṢẸPIPA” yin hogbe he ma nọ yọ́n sè de na gbẹtọ susu. Owhẹ̀ yetọn whẹ́n, na aṣẹpipa nọ saba yin ṣiṣizan—to agbasazọ́n mẹ, to whẹndo mẹ, podọ gbọn gandudu lẹ dali wutu. Biblu zinnudeji tlọlọ dọmọ: “Mẹde to gandu do omẹ awetọ ji . . . na awugble etọn.” (Yẹwhehodọtọ 8:9) Mọwẹ, mẹsusu ko dugán do mẹdevo lẹ ji gbọn nuyiwa to aliho kanyinylan po ṣejannabi tọn po mẹ dali.
2 Ṣigba e ma yin aṣẹpipa lẹpo wẹ yin awugble tọn gba. Di apajlẹ, e sọgan yin didọ dọ agbasa mítọn nọ yí aṣẹpipa zan do mí ji. E nọ “degbe” na mí nado gbọ̀, dùnú, nùsin, bo damlọn. Be awusinyẹnnamẹnu wẹ ehe yin ya? Lala. Alọkẹyi obiọ ehelẹ yin na dagbe mítọn. Dile e tlẹ yindọ gbejijo na nuhudo agbasa mítọn tọn lẹ sọgan gọn ma yin sọn ojlomẹ wá, wunmẹ aṣẹpipa devo tọn lẹ sọ tin he biọ taliai sọn ojlomẹ wá mítọn. Lẹnnupọn do apajlẹ delẹ ji.
AṢẸPIPA HE YIAGA HUGAN LỌ
3. Naegbọn Jehovah po jlọjẹ po do yin yiylọdọ ‘Oklunọ Nupojipetọ’?
3 Hugan whla 300 to Biblu mẹ, Jehovah yin yiylọ dọ ‘Oklunọ Nupojipetọ.’ Nupojipetọ de wẹ mẹhe tindo aṣẹpipa he yiaga hugan. Etẹwẹ na Jehovah jlọjẹ otẹn ehe tọn? Osọhia 4:11 na gblọndo dọmọ: “Oklunọ mítọn podọ Jiwheyẹwhe mítọn, hiẹ wẹ jẹ nado yí gigo, yẹyi, po huhlọn po: na hiẹ wẹ dá onú popo, podọ to ojlo towe mẹ wẹ yé do tin, bọ yè sọ do dá yé.”
4. Nawẹ Jehovah dè nado nọ yí aṣẹpipa etọn zan gbọn?
4 Taidi Mẹdatọ mítọn, Jehovah tindo jlọjẹ lọ nado zan aṣẹpipa dile e jlo do. Ehe sọgan taidi nuhe dobunamẹ, titengbe to whenuena mí lẹnnupọn deji dọ Jiwheyẹwhe “sinyẹn to huhlọn mẹ.” Ewọ yin yiylọdọ “Jiwheyẹwhe Ganhunupo”—yèdọ hogbe de he do linlẹn huhlọn yiaga hugan tọn hia to Heblugbe mẹ. (Isaia 40:26; Gẹnẹsisi 17:1) Ṣogan, Jehovah nọ do huhlọn etọn hia to aliho dagbewiwa tọn mẹ, na jẹhẹnu yiaga hugan etọn wẹ owanyi.—1 Johanu 4:16.
5. Naegbọn e ma do vẹawu nado litai na aṣẹpipa Jehovah tọn?
5 Dile e tlẹ yindọ Jehovah na avase dọ emi na hẹn yasanamẹ wá ylanwatọ he ma lẹnvọjọ lẹ ji, Mose yọnẹn titengbe taidi “Jiwheyẹwhe nugbonọ lọ, he nọ payi alẹnu po lẹblanu po go hẹ yé he na yiwanna ẹn bosọ ayipa gbedide etọn lẹ go.” (Deutelonomi 7:9) Saa lẹn enẹ pọ́n! Aṣẹpipa Yiaga Hugan wẹkẹ lọ tọn ma nọ hẹn mí po huhlọn po nado sẹ̀n ẹn gba. Kakatimọ, mí nọ yin dindọn sẹpọ ẹ na owanyi etọn wutu. (Lomunu lẹ 2:4; 5:8) Taliai hlan aṣẹpipa Jehovah tọn tlẹ sọ yin ayajẹnu de, na aliho etọn lẹ nọ saba wazọ́n na ale mavọmavọ mítọn.—Psalm 19:7, 8.
6. Nawẹ whẹho aṣẹpipa tọn fọndote to jipa Edẹni tọn mẹ gbọn, podọ po kọdetọn tẹ po?
6 Mẹjitọ tintan mítọn lẹ gbẹ́ nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn dai. Yé jlo nado basi dide nuhe yọ́n po nuhe ylan tọn po na yedelẹ. (Gẹnẹsisi 3:4-6) Taidi kọdetọn de, yé yin yinyanjẹgbonu sọn owhé Paladisi lọ tọn mẹ. Enẹgodo Jehovah na dotẹnmẹ gbẹtọvi lẹ nado zé aṣẹpipa hẹngogo tọn lẹ dai he na hẹn yé penugo nado nọgbẹ̀ taidi ogbẹ́ he tin to titoji de, dile e tlẹ yindọ yé yin mapenọ. Etẹwẹ yin delẹ to aṣẹpipa ehelẹ mẹ, podọ jẹ obá tẹ mẹ wẹ Jiwheyẹwhe nọ donukun to mí si nado litai hlan yé?
“HUHLỌN DAHO LẸ”
7. Mẹnu wẹ “huhlọn daho” lẹ yin, podọ nawẹ otẹn yetọn gando aṣẹpipa Jiwheyẹwhe tọn go gbọn?
7 Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Mì gbọ gbigbọ lẹpo ni yin mẹmẹglọ hlan huhlọn daho lẹ. Na huhlọn de ma tin adavo sọn Jiwheyẹwhe de.” Mẹnu wẹ “huhlọn daho lẹ” yin? Hogbe Paulu tọn he bọdego lẹ dohia dọ yé yin huhlọn gandudu gbẹtọvi lẹ tọn. (Lomunu lẹ 13:1-7; Titu 3:1) Jehovah lọsu ma wẹ do gandudu ehelẹ dai gba, ṣigba yé tin gbọn alọkẹyi Jiwheyẹwhe tọn dali. Enẹwutu Paulu sọgan wlan dọmọ: “Huhlọn he tin lẹ Jiwheyẹwhe dè wẹ yè do yé ai sọn.” Etẹwẹ ehe dohia dogbọn aṣẹpipa aigba ji tọn mọnkọtọn dali? Enẹ tin to oglọ, kavi yidò, na aṣẹpipa Jiwheyẹwhe tọn. (Johanu 19:10, 11) Enẹwutu, to whenuena osẹ́n gbẹtọ tọn sọta osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn, Klistiani lẹ dona yin anadena gbọn ayihadawhẹnamẹnu yetọn heyin pinplọn gbọn Biblu dali. Yé “ma ha nọ ma setonuna Jiwheyẹwhe hú gbẹtọ.”—Owalọ lẹ 5:29.
8. Nawẹ hiẹ nọ mọaleyi sọn huhlọn daho lẹ si gbọn, podọ nawẹ hiẹ sọgan do taliai towe hia hlan yé gbọn?
8 Ṣigba, to ojlẹ susu mẹ, huhlọn daho gandudu tọn lẹ nọ yinuwa taidi ‘devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn na mí na dagbe mítọn.’ (Lomunu lẹ 13:4) To aliho tẹlẹ mẹ wẹ? Eyọn, lẹnnupọn do awuwledainanu voovo he huhlọn daho lẹ nọ basi lẹ ji, taidi otẹn wekanhlanmẹ yihlan tọn, ponọ lẹ po hihọ́ mi-yọ́n tọn po, wiwejininọ, po wepinplọn po. “Na ehe tọn mì to tòkuẹ na ga;” wẹ Paulu wlan, “na devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn wẹ yé, ehe lọ go wẹ yé sọ to pinpọn to whepoponu.” (Lomunu lẹ 13:6) Gando tòkuẹ kavi azọngban osẹ́n tọn devo lẹ go, mí dona “[yinuwa di nugbonọ] to onú lẹpo mẹ.”—Heblu lẹ 13:18.
9, 10. (a) Nawẹ huhlọn daho lẹ nọ yinuwa sọgbe hẹ tito Jiwheyẹwhe tọn gbọn? (b) Naegbọn e nado yin nuhe jẹagọ bo ma sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe nado diọnukunsọ huhlọn daho lẹ?
9 To ojlẹ delẹ mẹ, huhlọn daho lẹ nọ ṣi huhlọn yetọn zan. Be ehe hẹn mí jẹ mẹdekannu sọn azọngban mítọn si ma nado gbọṣi taliai mẹ hlan yé wẹ ya? Gbede pọ́n. Jehovah to walọ agọ̀ aṣẹpatọ ehelẹ tọn mọ. (Howhinwhẹn lẹ 15:3) Alọkẹyi gandudu gbẹtọvi tọn etọn ma zẹẹmẹdo dọ e nọ yí nukunpẹvi do nọ pọ́n nugbomadọ etọn gba; mọwẹ e ma donukun sọn mí si nado wà mọ gba. Na nugbo tọn, Jiwheyẹwhe dopagbe nado “gbà ahọludu [helẹ] do flinflin bo sú ahọludu he lẹpo do” to madẹnmẹ, bo na yí gandudu dodo etọn titi do diọtẹnna yé. (Daniẹli 2:44) Ṣigba whẹpo ehe nado jọ, huhlọn daho lẹ nọ wazọ́n na lẹndai titengbe de.
10 Paulu basi zẹẹmẹ dọmọ: “Mẹdepope he diọnukunsọ huhlọn, e diọnukunsọ osẹ́ndoai Jiwheyẹwhe tọn.” (Lomunu lẹ 13:2) “Osẹ́ndoai” Jiwheyẹwhe tọn wẹ huhlọn daho lẹ yin to aliho de mẹ dọ yé nọ hẹn osẹ́n lẹ tin to aimẹ jẹ obá de mẹ, bọ bẹwlu po hunyanhunyan po ma nado yitẹn. Nukundiọsọ yé na yin nuhe ma sọgbe hẹ Owe wiwe bo na yin lẹnpọn matindo. Di dohia: Mí ni dọ dọ hiẹ yin zizẹ bọ okàn mẹtitọ̀ tọn lẹ to hihọ́basina apà lọ. Dile e tlẹ yindọ okàn lọ lẹ yin jonọ na agbasa lọ, yé nọ wazọ́n lẹndai de tọn na ojlẹ gli de. Dide yé sẹ apla sọgan yin awugblenamẹnu. Mọdopolọ, gandudu aigba ji tọn lẹ ma yin apadewhe lẹndai dowhenu Jiwheyẹwhe tọn gba. Nalete, kaka jẹ whenue Ahọluduta etọn na dugán do aigba lọ pete ji, gandudu gbẹtọvi lẹ tọn nọ dọ̀n ogbẹ́ gbẹtọvi lẹ tọn dopọ, bo nọ wazọ́n he na nọ otẹn ojlo Jiwheyẹwhe tọn mẹ na ojlẹ mítọn dintọn. Gbọnmọ dali mí dona gbọṣi taliai mẹ na huhlọn daho lẹ, to whenuena mí na to osẹ́n po aṣẹpipa Jiwheyẹwhe tọn po yí do otẹn tintan mẹ.
AṢẸPIPA TO WHẸNDO MẸ
11. Nawẹ hiẹ na basi zẹẹmẹ nunọwhinnusẹ́n tatọ-yinyin tọn gbọn?
11 Whẹndo wẹ ada pẹvi titengbe ogbẹ́ gbẹtọvi lẹ tọn. To gblagbla etọn mẹ asu po asi po sọgan mọ haṣinṣan alehẹnwanamẹ tọn yí, podọ ovi lẹ sọgan yin hihọ́ basina bo yin pinplọn na mẹho-yinyin. (Howhinwhẹn lẹ 5:15-21; Efesunu lẹ 6:1-4) Tito yẹyinọ mọnkọntọn de dona yin anadena to aliho de mẹ he na hẹn hagbẹ whẹndo tọn lẹ penugo nado zan gbẹzan jijọho po kọndopọ po tọn. Aliho Jehovah tọn nado basi wadotana ehe tọn wẹ gbọn nunọwhinnusẹ́n tatọ-yinyin tọn gblamẹ, he yin bibladopọ to hogbe ehelẹ mẹ, he yin mimọ to 1 Kọlintinu lẹ 11:3 mẹ dọmọ: “Klisti wẹ ota omẹ dopodopo tọn; podọ sunnu wẹ ota yọnnu tọn; Jiwheyẹwhe sọ wẹ ota Klisti tọn.”
12, 13. Mẹnu wẹ yin tatọ whẹndo tọn, podọ etẹwẹ sọgan yin pinplọn sọn aliho tatọ yiyizan Jesu tọn mẹ?
12 Asu wẹ ota whẹndo tọn. Ṣigba, ota de tin to aga na ẹn—enẹ wẹ Jesu Klisti. Paulu wlan dọmọ: “Mì asu lẹ emi, mì yiwanna asi mìtọn lẹ, yèdọ dile Klisti ga yiwanna agun lọ do, bosọ yí ede na ẹn.” (Efesunu lẹ 5:25) Asu de nọ do taliai etọn hia hlan Klisti to whenuena e nọ yinuwa hẹ asi etọn to aliho he mẹ Jesu nọ yinuwa hẹ agun lọ to whepoponu do. (1 Johanu 2:6) Aṣẹpipa daho ko yin zize do alọmẹ na Jesu, ṣigba e nọ yí ì zan po sọwhiwhe, owanyi, po lẹnpọn dagbe tintindo daho po. (Matiu 20:25-28) Taidi dawe de, Jesu ma ṣi otẹn aṣẹpipa etọn tọn zan pọ́n gbede gba. Na “homẹmimiọnnọ podọ ayiha whiwhẹnọ” wẹ ewọ yin, podọ e ylọ hodotọ etọn lẹ dọ “họntọn” kakati nado yin “afanumẹ lẹ.” “Yẹn nasọ na gbọjẹ mì,” wẹ opagbe he e do na yé, podọ enẹ wẹ nuhe e wà.—Matiu 11:28, 29; Johanu 15:15.
13 Apajlẹ Jesu tọn plọn asu lẹ dọ tatọ-yinyin Klistiani tọn mayin otẹn gandudomẹji fifiẹtọ tọn gba. Kakatimọ, dehe yin sisi po owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn de po wẹ e yin. Ehe ma na jotẹnna nuyiwa agọ̀ depope hẹ alọwlemẹ de to agbasaliho po hodidọ nùmẹ tọn po liho gba. (Efesunu lẹ 4:29, 31, 32; 5:28, 29; Kọlọsinu lẹ 3:19) Gbọnmọ dali eyin sunnu Klistiani de yinuwa hẹ asi etọn to aliho agọ̀ mẹ, azọ́n dagbe etọn devo lẹ na lẹzun ovọ́, podọ odẹ̀ etọn lẹ na yin aliglọnna.—1 Kọlintinu lẹ 13:1-3; 1 Pita 3:7.
14, 15. Nawẹ oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn nọ gọalọna asi de nado yin taliaitọ hlan asu etọn gbọn?
14 To whenuena asu de hodo apajlẹ Klisti tọn, e na bọawu na asi etọn nado yí hogbe Efesunu lẹ 5:22, 23 tọn zan he dọmọ: “Mì asi lẹ emi, mì nọ basi mẹmẹglọ hlan asu mìtọn lẹ taidi hlan Oklunọ. Na asu wẹ ota asi tọn dile Klisti yin ota agun tọn do.” Kẹdẹdile asu dona tin to taliai mẹ hlan Klisti do, asi de dona tin to taliai mẹ hlan asu etọn. Biblu sọ hẹn ẹn họnwun dọ asi nugopetọ lẹ jẹ na gbégbò po pipa po na nuyọnẹn jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn po azọ́n sinsinyẹn wiwà yetọn po wutu.—Howhinwhẹn lẹ 31:10-31.
15 Taliai asi Klistiani de tọn hlan asu etọn tindo dogbo. Ehe zẹẹmẹdo dọ Jiwheyẹwhe dona yin tonusena kakati nido yin gbẹtọ eyin taliai to whẹho de mẹ na dekọtọn do osẹ́n sọn olọn mẹ wá gbigbà mẹ. Etlẹ yin to ojlẹ enẹ mẹ, teninọ nujikudo tọn heyin asi de tọn dona yin didohia to “gbigbọ homẹmimiọn po dẹẹdẹ tọn po” mẹ. E dona sọawuhia dọ oyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn ko hẹn ẹn zun asi dagbe de. (1 Pita 3:1-4) Onú dopolọ gando Klistiani sunnu he asi etọn yin mayisenọ go. Nuyiwa to gbesisọmẹ hẹ nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn etọn dona hẹn ẹn zun asu dagbe de.
16. Nawẹ ovi lẹ sọgan hodo apajlẹ Jesu tọn to whenuena e tin to jọja mẹ gbọn?
16 Efesunu lẹ 6:1 basi todohukanji azọngban ovi lẹ tọn, bo dọmọ: “Mì ovi emi, mì setonuna mẹjitọ mìtọn lẹ to Oklunọ mẹ; na ehe wẹ jlọjẹ.” Ovi Klistiani lẹ nọ hodo apajlẹ Jesu tọn, mẹhe gbọṣi taliai mẹ na mẹjitọ etọn lẹ dile e to whinwhẹ́n. Taidi visunnu jọja tonusetọ de, e to “nukọnyi to nuyọnẹn mẹ, podọ to whinwhẹ́n mẹ, podọ to nukun dagbe mẹ to Jiwheyẹwhe po gbẹtọ po de.”—Luku 2:51, 52.
17. Aliho he mẹ mẹjitọ lẹ nọ yí aṣẹpipa zan te sọgan tindo nuyiwadomẹji tẹ do ovi yetọn lẹ ji?
17 Aliho he mẹjitọ lẹ nọ penukundo azọngban yetọn lẹ go te sọgan tindo onú nado wà vlavo eyin ovi yetọn lẹ na na sisi aṣẹpipa yetọn kavi ṣiatẹ sọta ẹ. (Howhinwhẹn lẹ 22:6) Enẹwutu e na yin nuhe sọgbe na mẹjitọ lẹ nado kanse yedelẹ dọmọ, ‘Be yẹn nọ yí aṣẹpipa ṣie zan po owanyi po kavi po fifiẹ po ya? Be yẹn nọ yigbena onú popo wẹ?’ E yin nukundo to mẹjitọ jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn de si nado yin owanyinọ po mẹtọnhopọntọ po, ṣogan yin nujikudonọ to nunọwhinnusẹ́n jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn lẹ hihodo mẹ. Po gbesisọ po, Paulu wlan dọmọ: “Mì otọ́ emi, mì hẹn homẹgblena ovi mìtọn lẹ blo, ṣigba mì nọ plọn yé to hihò po hokọnamẹ Oklunọ tọn po mẹ.”—Efesunu lẹ 6:4; Kọlọsinu lẹ 3:21.
18. Nawẹ wọhẹmẹ mẹjitọ tọn dona yin bibasi gbọn?
18 Mẹjitọ lẹ dona keje aliho mẹpinplọn yetọn lẹ tọn pọ́n, titengbe eyin yé jlo dọ ovi yetọn lẹ ni yin tonusetọ bo gbọnmọ dali do hẹn ayajẹ wá na yé. (Howhinwhẹn lẹ 23:24, 25) To Biblu mẹ, wọhẹ to zẹẹmẹ tintan etọn mẹ yin aliho nuplọnmẹ tọn de. (Howhinwhẹn lẹ 4:1; 8:33) Eyin bibladopọ po owanyi po gọna homẹmimiọn, e ma yin adi po kanyinylan po gba. Gbọnmọ dali, mẹjitọ Klistiani lẹ dona yinuwa po nuyọnẹn po bo hẹn yedelẹ tin to jlẹkaji to whenuena yé to wiwọhẹ ovi yetọn lẹ.—Howhinwhẹn lẹ 1:7.
AṢẸPIPA TO AGUN MẸ
19. Nawẹ Jiwheyẹwhe wleawuna titojininọ dagbe to agun Klistiani tọn mẹ gbọn?
19 To whenuena e yindọ Jiwheyẹwhe titoji tọn de wẹ Jehovah yin, eyin nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe dọ ewọ na wleawu gandudu aṣẹpipa tọn he tin to titoji ganji de na omẹ etọn lẹ. Po gbesisọ po, e ko dè Jesu taidi Tatọ agun Klistiani tọn. (1 Kọlintinu lẹ 14:33, 40; Efesunu lẹ 1:20-23) To gandudu mayọnmọ Klisti tọn glọ, Jiwheyẹwhe ko degbe tito de tọn gbọn ehe dali mẹho dide lẹ to agun dopodopo mẹ na yìn lẹngbọpa lọ po zohunhun po, sọn ojlomẹ wá, podọ to owanyi mẹ te. (1 Pita 5:2, 3) Devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ nọ gọalọna yé to aliho voovo lẹ mẹ bo nọ yí azọ́n họakuẹ lẹ wà to gblagbla agun lọ tọn mẹ.—Filippinu lẹ 1:1.
20. Naegbọn mí dona tin to taliai mẹ na mẹho Klistiani he yin dide lẹ, podọ naegbọn ehe do yin alemọyinu?
20 Gando mẹho Klistiani lẹ go, Paulu wlan dọmọ: “Mì nọ yí mẹhe [yin nukọntọ to mì ṣẹnṣẹn] lẹ sè, bo nọ litai hlan yé: na yé to alindọn mìtọn lẹ họ́, yé he ma sọgan nọma dogbe onú yé wà lẹ tọn, na yé nido yí ayajijẹ do basi i, e yin po homẹgble po blo: na enẹ ma yin alenu na mì gba.” (Heblu lẹ 13:17) Po nuyọnẹn po, Jiwheyẹwhe ko zé azọngban nukunpedo nuhudo gbigbọmẹ mẹhe tin to agun lọ mẹ tọn lẹ go do alọ nugopọntọ Klistiani lẹ tọn mẹ. Mẹho ehelẹ ma yin pipli hagbẹ sinsẹ̀ngan lẹ tọn gba. Devizọnwatọ po afanumẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ po wẹ yé yin, he nọ to devizọnwa na nuhudo sinsẹ̀n-basitọ hatọ yetọn lẹ tọn, kẹdẹdile Ogán mítọn, Jesu Klisti, basi do. (Johanu 10:14, 15) To yinyọnẹn mẹ dọ sunnu he pegan to Owe wiwe liho lẹ nọ tindo ojlo to nukọnyiyi po whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn mítọn po mẹ nọ na mí tuli nado yin gbekọndopọtọ po taliaitọ po.—1 Kọlintinu lẹ 16:16.
21. Nawẹ mẹho he yin dide lẹ nọ din nado gọalọna Klistiani hatọ yetọn lẹ to gbigbọmẹ gbọn?
21 To ojlẹ delẹ mẹ, lẹngbọ lẹ sọgan danbú kavi sọgan tin to owù ninọmẹ awugblenamẹ aihọn tọn lẹ mẹ. To nukọntọ-yinyin Ogán Lẹngbọhọtọ lọ tọn glọ, mẹho lẹ taidi lẹngbọhọtọ pẹvi lẹ nọ tin to nukle na nuhudo mẹhe tin to nukunpedonugo yetọn mẹ lẹ tọn bo nọ dovivẹnu nado na yé ayidonugo mẹdetiti tọn. (1 Pita 5:4) Yé nọ dla hagbẹ agun lọ tọn lẹ pọ́n bo nọ na yé hogbe tulinamẹ tọn lẹ. To yinyọnẹn mẹ dọ Lẹgba to dindin nado gbà jijọho omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn kija, mẹho lẹ nọ yí nuyọnẹn sọn aga zan nado penukundo nuhahun depope go. (Jakobu 3:17, 18) Yé nọ wazọ́n sinsinyẹn nado hẹn dopo-yinyin yise tọn po kọndopọ po go, yèdọ nuhe Jesu lọsu hodẹ̀ na.—Johanu 17:20-22; 1 Kọlintinu lẹ 1:10.
22. Alọgọ tẹlẹ wẹ mẹho lẹ nọ wleawu etọn to whẹho ylanwa tọn lẹ mẹ?
22 Etẹwẹ lo eyin Klistiani de jiya onú ylankan delẹ tọn kavi gbọjọ na ylando de wiwà wutu ka lo? Ayinamẹ Biblu tọn he sọgbe po odẹ̀ sọn ahún mẹ wá mẹho lẹ tọn po na ẹn sọgan gọalọ nado hẹn ẹn gọwa agbasalilo gbigbọmẹ tọn mẹ. (Jakobu 5:13-15) Sunnu, he yin dide gbọn gbigbọ wiwe dali ehelẹ, sọ tindo aṣẹ nado namẹ wọhẹ bo gbẹnuna mẹdepope he nọ doafọna yanwle ylanwiwa tọn kavi yin owunu de na wiwejininọ walọ dagbe gbigbọmẹ agun lọ tọn tọn. (Owalọ lẹ 20:28; Titu 1:9; 2:15) Nado sọgan hẹn agun lọ do wiwe ji, e sọgan yin dandannu na omẹ dopodopo nado jẹwhẹ ylanwa sinsinyẹn lẹ tọn. (Levitiku 5:1) Eyin Klistiani he wà oylan sinsinyẹn de kẹalọyi wọhẹ po nugbẹnamẹ Owe wiwe tọn po bo do kunnudenu lẹnvọjọ nujọnu tọn hia, yè na gọalọ na ẹn. Na nugbo tọn, mẹhe peve to osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn gbigbà mẹ po lẹnvọjọ matindo po lẹ nọ yin didesẹ sọn agun lọ mẹ.—1 Kọlintinu lẹ 5:9-13.
23. Etẹwẹ nugopọntọ Klistiani lẹ nọ wleawu etọn na dagbe agun lọ tọn?
23 Biblu dọdai dọ to Jesu Klisti taidi Ahọlu glọ, sunnu he whẹ́n to gbigbọmẹ lẹ na yin dide nado wleawu homẹmimiọn, hihọ́, po kọfanamẹ tọn po na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ. (Isaia 32:1, 2) Yé na yin nukọntọ taidi yẹwhehodọtọ lẹ, lẹngbọhọtọ lẹ, po mẹplọntọ lẹ po nado sọgan fọ́n whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn dote. (Efesunu lẹ 4:11, 12, 16) Dile tlẹ yindọ nugopọntọ Klistiani lẹ tọn sọgan gbẹnunamẹ, wọhẹmẹ, bo fọ́n hagbẹ agun lọ tọn lẹ dote to whedelẹnu, nuplọnmẹ họali he sinai do Ohó Jiwheyẹwhe tọn ji mẹho lẹ tọn yiyi-do-yi-zan mẹ nọ gọalọ nado gbọṣi aliho ogbẹ̀ tọn lọ ji.—Howhinwhẹn lẹ 3:11, 12; 6:23; Titu 2:1.
KẸALỌYI PỌNDOHLAN JEHOVAH TỌN GANDO AṢẸPIPA GO
24. Na nudindọn tẹ tọn wutu wẹ mí do nọ yin whiwhlepọn egbesọegbesọ?
24 Sunnu po yọnnu tintan po yin whiwhlepọn do whẹho taliai hlan aṣẹpipa tọn ji. Abajọ, whlepọn dopolọ do nọ pannukọn mí to egbesọegbesọ. Satani Lẹgba ko fọ́n gbigbọ atẹṣiṣi tọn dote to gbẹtọvi lẹ ṣẹnṣẹn. (Efesunu lẹ 2:2) Yanwle mẹdekannujẹ tọn yin hinhẹn nado sọawuhia di nuhe dọnmẹdogo hugan taliai tọn.
25. Etẹwẹ yin alemọyinu gbigbẹ́ gbigbọ atẹṣiṣi aihọn tọn dai tọn po taliaitọ-yinyin po hlan aṣẹpipa he Jiwheyẹwhe nọ yizan kavi kẹalọyi?
25 Enẹwutu, mí dona gbẹ́ gbigbọ atẹṣiṣi aihọn tọn dai. To mọwiwà mẹ, mí na mọdọ taliai jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn nọ hẹn ale họakuẹ lẹ wá. Di dohia, mí na dapana tuklajẹ po flumẹjijẹ po he gbayipe to mẹhe nọ fọ́n tukla dote hẹ huhlọn daho lẹ. Mí na dè gbèmanọpọ he gbayipe to whẹndo susu mẹ to egbehe lẹ pò. Podọ mí na duvivi alemọyinu, gbẹdido zohunhunnọ hẹ hatọ yisenọ Klistiani tọn mítọn lẹ. Hú popo lẹpo, taliai jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn mítọn na dekọtọn do haṣinṣan dagbe mẹ hẹ Jehovah, yèdọ Aṣẹpatọ Nupojipetọ lọ.
TẸ́N OYỌNẸN TOWE PỌ́N
Nawẹ Jehovah nọ yí aṣẹpipa etọn zan gbọn?
Mẹnu lẹ wẹ “huhlọn daho” lẹ podọ nawẹ mí sọgan gbọṣi taliai mẹ hlan yé gbọn?
Azọngban tẹwẹ nunọwhinnusẹ́n tatọ-yinyin tọn zé do hagbẹ whẹndo tọn dopodopo ji?
Nawẹ mí sọgan do taliai hia to agun Klistiani tọn mẹ gbọn?
[Apotin to weda 134]
TALIAITỌ E MAYIN GUFỌNTỌ GBA
Gbọn nuwiwa yẹwheho gbangba yetọn tọn dali, Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ nọ dlẹnalọ hlan Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn taidi todido dopo kẹdẹ lọ na jijọho nugbo po gingán po. Ṣigba lilatọ zohunhunnọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn ehelẹ ma nọ fọngu do gandudu he glọ yé nọ nọ lẹ ji to aliho depope mẹ gba. To alọdevo mẹ, Kunnudetọ lẹ tin to suhugan tovi tonusetọ he nọ yìn osẹ́n lẹ mẹ. Ahọluzọnwatọ de to otò Aflika tọn dopo dọmọ: “Eyin sinsẹ̀n voovo lẹpo taidi kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ wẹ, mí ma na tindo hlọnhutọ lẹ, jaguda lẹ, walọ sẹ́nhẹngba tọn lẹ, gantọ lẹ po bọmbu nuzanusẹvaun tọn lẹ po gba. Ohọ̀n lẹ ma nọ yin súsú to okle po ozán po gba.”
To ehe yinyọnẹn mẹ, togán lẹ to aigba susu lẹ ji ko na dotẹnmẹ azọ́n yẹwhehodidọ Kunnudetọ lẹ tọn nado zindonukọn matin alọhẹndotenamẹ. To aigba devo lẹ ji, alọhẹndotenamẹ lẹ ko yin didesẹ to whenuena aṣẹpatọ lọ lẹ mọ dọ Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ to nuyiwadomẹji na dagbe. E tin dile Paulu wlan do dogbọn tonusisena huhlọn daho lẹ dali dọmọ: “Wà ehe yọ́n, hiẹ nasọ tindo pipa sọn e de.”—Lomunu lẹ 13:1, 3.