Whanpẹ Nudida Jehovah Tọn lẹ Tọn
‘Adọkun Susugege Ohù lẹ Tọn’
TO HỌYIYI owhè tọn whenu jẹhọn fifá nọ hẹn ohù nukunta dán, bọ agbówhẹn lẹ nọ to hihò wá agé dẹẹdẹ. Nudidọ dagbe agbówhẹn enẹlẹ tọn nọ dọ̀n mẹsusu he nọ doawhàn wá huto nado gbọjẹ bo mọ vivó.a
Lẹdo aigba pé, agé kilomẹtlu fọtọ́n susu wẹ nọ yin awuwlena gbọn huto mọnkọtọn lẹ dali. Agé he klan osin po tọkẹ́n po ehe nọ de dogbó na fie ohù sọgan wadán jẹ. Lehe Mẹdatọ lọ wleawuna ẹn do niyẹn. Jiwheyẹwhe dọ gando ede go dọ emi ko “dotẹnna tọkẹ́n [nado yin dogbó] ohù tọn.” E yidogọ dọmọ: “Yin agbówhẹn etọn lẹ tlẹ to yede zedlan, ganṣo yé ma sọgan yla ẹ gba; yin yé tlẹ to gbigbó, ganṣo yé ma sọgan jugbọn e ji yì gba.”—Jẹlemia 5:22; Job 38:8; Psalm 33:7.
Na nugbo tọn, osin ṣinyọ́n planẹti mítọn ji taun hugan planẹti devo depope he nọ lilẹdo owhè pé. Hugan adà 70 to kanweko ji globu mítọn tọn wẹ gọ́ na osin. To whenuena Jehovah to awuwlena aigba taidi fininọ de na gbẹtọvi lẹ, e degbè dọmọ: “Gbọ osin he to olọn glọ ni hòpli hlan fidopo, bo gbọ aigba kló ni sọawuhia.” Podọ “e sọ yinmọ” pẹpẹ. Kandai lọ yidogọ dọmọ: “Jiwheyẹwhe sọ ylọ aigba kló dọ Aigba; bosọ ylọ hoplidopọ osin tọn dọ Ohù: Jiwheyẹwhe sọ mọ dọ e yọ́n.” (Gẹnẹsisi 1:9, 10) Dagbe tẹlẹ wẹ ohù nọ wà na mí?
To aliho ayidego tọn susu mẹ, ohùsin yin awuwlena nado hẹn ogbẹ̀ dote. Di apajlẹ, osin tindo nugopipe lọ nado hlá yozò dai. Gbọnmọ dali, ohù lẹ nọ yinuwa taidi yozò sẹdotẹn blibata de, ehe nọ dekanpona fifá zẹjlẹgo avivọ-whenu tọn.
Osin sọ nọ hẹn ogbẹ̀ dote to aliho devo mẹ. E sọgan yọ́ nugonu devo lẹ po awubibọ po. To whenuena e yindọ nugonu voovo lẹ wẹ nọ yinuwado yedelẹ ji nado hẹn ogbẹ̀ yọnbasi, osin yin dandannu nado yọ́ nugonu mọnkọtọn lẹ bo kọ̀n adà tangan yetọn lẹ dopọ. Susu nugonu he tin to nuvikun nutogbẹ̀ lẹ tọn mẹ wẹ bẹ osin hẹn. Owe lọ The Sea [Ohù] dọmọ: “Nutogbẹ̀ lẹpo wẹ tindo nuhudo osin tọn—ehe, yigodo yinukọn, dona wá sọn ohù lẹ mẹ, yèdọ etlẹ yin osin he atin po kanlin he nọ nọ̀ aigba ji lẹ po na yizan.”
Ohù lẹ sọ nọ yí adà tangan de wà to agahomẹ kiklọwé mẹ. Nudida tiuntiun mayinukundomọ ohù mẹ tọn lẹ nọ gbọ́n ozi ylankan lẹ bo nọ de jẹhọn dagbe tọ́n. Sọgbe hẹ dodinnanutọ de, “to jẹhọn dagbe he nọ biọ agahomẹ to owhe dopodopo mẹ, 70 to kanweko ji nọ wá sọn nudida tiuntiun mayinukundomọ ohù mẹ tọn lẹ dè.”
Ohù lẹ sọgan sọ wleawuna amasin jọwamọ tọn lẹ nado hẹnazọngbọ. Na owhe kanweko susu, onú delẹ ko yin didesọn whèvi lẹ mẹ bo yin yiyizan taidi amasin. Gbẹtọvi lẹ ko to asàn-jó yizan sọn ojlẹ dindẹn die. To agọe, nugonu heyin didesọn whèvi po nudida ohù mẹ tọn devo lẹ po mẹ ko yin yiyizan nado penukundo azọ̀n gbọhlihẹ tọn go podọ nado hoavùn sọta wánvú ylankan lẹ po azọ̀n agbasa wiwọ̀ tọn po.
Vivẹnu susu ko yin dido nado yí sọha na ale he mí nọ mọyi sọn ohù si. Dile etlẹ yindọ mí ma sọgan wá tadona he sọgbe pẹpẹ de kọ̀n, dodinnanutọ lẹ ko yí sọha na dọ diblayi awe to atọ̀n ji ale he nọ wá sọn lẹdo mítọn po nuhe tin to e mẹ lẹ po tọn mẹ wẹ wá sọn ohù lẹ mẹ. Ehe sọgbe hẹ linlẹn lọ dọ ohù lẹ yin didá na lẹndai de wutu—yèdọ nado hẹn pekọ wá na nuhudo nutogbẹ̀ lẹ tọn bo hẹn ogbẹ̀ dote. Lehe ehe sọgbe hẹ nuhe Biblu ylọdọ ‘adọkun susugege ohù lẹ tọn’ do sọ!—Deutelonomi 33:19.
Jehovah yin gigopana taidi Yẹdenanutọ Daho podọ Basitọ adọkun ehe tọn. Nẹhemia yin whinwhàn nado yí hogbe he bọdego helẹ do pà ẹ dọmọ: “Hiẹ wẹ OKLUNỌ, yèdọ hiẹ ṣokẹdẹ; hiẹ wẹ basi olọn, . . . ohù lẹ po ehe tin to yé mẹ lẹpo po, hiẹ sọ to yemẹpo hla dai.”—Nẹhemia 9:6.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Pọ́n Calendrier des Témoins de Jéhovah 2004, septembre/octobre.
[Apotin/Yẹdide to weda 9]
Osin, Jẹhọn, po Agbówhẹn lẹ Po
Osin po jẹhọn po nọ wleawuna agbówhẹn daho lẹ he nọ gbà kọnyìn bẹbẹnu osó lẹ tọn go po zingidi po, taidi ehelẹ to Californie, États-Unis. Agbówhẹn lẹ nọ sọawuhia to whepoponu taidi adà jiawu ohù tọn, bo nọ do huhlọn dobu etọn hia. Yé sọ nọ hẹnmẹ flin huhlọn jiawu Mẹdatọ lọ tọn to aliho mẹhẹnjọsi tọn de mẹ. Jehovah wẹ yin mẹhe nọ ‘tùnafọ agbówhẹn yiji ohù tọn lẹ ji.’ “E hẹn ohù whiwhẹ po huhlọn etọn po, podọ gbọn wuntuntun etọn dali e hò Lahabi luntọ́n.” (Job 9:8; 26:12) Na nugbo tọn, “hugan ogbè osin susu lẹ tọn agbówhẹn asuka ohù tọn lẹ, OKLUNỌ to jiaga wẹ hlọnhlọnnọ.”—Psalm 93:4.
Anazọ́n Tọkẹ́n Tọn Lẹ
To whedelẹnu, anazọ́n tọkẹ́n tọn whanpẹnọ lẹ nọ sọawuhia to huto, taidi tọkẹ́n he to gọnù-gọnù tofi to huto Namibie tọn, to hùwaji Aflika tọn. Jẹhọn wẹ yin huhlọn titengbe he nọ hẹn tọkẹ́n lẹ tindo awusọhia voovo lẹ. To whenuena tọkẹ́n he pli do gọnù-gọnù delẹ sọgan sọawuhia taidi opó pẹvipẹvi lẹ poun, devo lẹ nọ yiaga sọ mẹtlu 400. Tọkẹ́n susugege mọnkọtọn lẹ nọ gọalọna mí nado mọnukunnujẹ hodidọ Biblu tọn lọ mẹ heyin “tọkẹ́n he tin to huto.” Hodidọ ehe nọ yin yiyizan nado dlẹnalọdo nuhe ma sọgan yin hihia, yèdọ nuhe vẹawu nado yin sọha-yina. (Gẹnẹsisi 22:17) Awú nọ ji mí to Mẹdatọ lọ nukọn, mẹhe wleawuna anazọ́n adó gángán tọkẹ́n tọn mọnkọtọn lẹ nado gbòalina adánwiwà ohù huhlọnnọ tọn.
[Yẹdide to weda 9]
Họyiyi owhè tọn to huto, to baie de Bonny, Cameroun