Osẹ́n Owanyi Tọn to Ahun Mẹ
“Yẹn na yí osẹ́n ṣie do ohò yetọn mẹ dọ́n, podọ [ahun] yetọn mẹ wẹ yẹn na wlan ẹn do.”—JẸLEMIA 31:33.
1, 2. (a) Etẹwẹ mí na gbadopọnna todin? (b) Nawẹ Jehovah do ede hia to Osó Sinai kọ̀n gbọn?
TO HOSỌ awe he jẹnukọn lẹ mẹ, mí mọ dọ to whenuena Mose jẹte sọn Osó Sinai ji, nukunmẹ etọn de hinhọ́n gigo Jehovah tọn hia. Mí sọ dọhodo nukunmẹṣinyọnnu Mose tọn ji. Todin, mì gbọ mí ni gbadopọnna adà whẹho ehe tọn devo he tindo zẹẹmẹ na Klistiani lẹ to egbehe.
2 To whenuena Mose tin to osó lọ ji, e mọ anademẹ lẹ yí sọn Jehovah dè. Islaelivi he pli to Osó Sinai nukọn lẹ mọ dohia jiawu Jiwheyẹwhe lọsu titi tọn. “Osò lẹ po abì lẹ po tin, po aslọ titli de po to osó lọ ji, po ogbè opẹ̀n de tọn po he zingbè tlala: gbẹtọ he tin to osla mẹ lẹpo sọ sisọ. . . . Osó Sinai patapata tin to azọ̀ tìtì mẹ, na OKLUNỌ jẹte do e ji to miyọ́n mẹ wutu: azọ̀ etọn yiaga di azọ̀ zòhọ de tọn, osó lọ pete sọ whàn tlala.”—Eksọdusi 19:16-18.
3. Nawẹ Jehovah na Gbedide Ao lẹ Islaelivi lẹ gbọn, podọ etẹ mẹ wẹ akọta enẹ wá mọnukunnujẹ?
3 Jehovah dọhona akọta lọ gbọn angẹli de gblamẹ, bo na yé nuhe wá yin yinyọnẹn taidi Gbedide Ao lẹ. (Eksọdusi 20:1-17) Gbọnmọ dali, ayihaawe depope ma sọgan tin dọ Ganhunupotọ lọ dè wẹ osẹ́n ehelẹ wá sọn. Jehovah wlan gbedide enẹlẹ do tafo zannu tọn lẹ ji—tafo he Mose gbà hányán to whenuena e mọ bọ Islaelivi lẹ to oyìnvu sika tọn de sẹ̀n. Jehovah sọ vọ́ gbedide lọ lẹ wlan do zannu ji. Todin, whenuena Mose jẹte po tafo lọ lẹ po, nukunmẹ etọn de hinhọ́n lẹ jẹgbonu. To ojlẹ enẹ mẹ, mẹlẹpo wẹ na mọnukunnujẹemẹ dọ osẹ́n lọ lẹ gọ́ na zẹẹmẹ taun.—Eksọdusi 32:15-19; 34:1, 4, 29, 30.
4. Naegbọn Gbedide Ao lẹ do yin nujọnu taun?
4 Tafo awe he ji Gbedide Ao lẹ yin winwlan do yin zizedo aki alẹnu tọn mẹ to Fiwiwe Gbaugbau gòhọtúntún lọ tọn mẹ podọ to nukọn mẹ to Fiwiwe Gbaugbau tẹmpli tọn mẹ. Osẹ́n he yé bẹhẹn lẹ do nunọwhinnusẹ́n tangan alẹnu Osẹ́n Mose tọn lẹ hia bo ze dodonu dai na aliho he mẹ Jiwheyẹwhe na deanana akọta Islaeli tọn te. Yé dekunnu dọ Jehovah to nukunpedo akọta tangan de go, yèdọ omẹ dide etọn lẹ.
5. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ osẹ́n he Jiwheyẹwhe na Islaeli de owanyi etọn hia te?
5 Osẹ́n enẹlẹ de nususu hia gando Jehovah go, titengbe owanyi he e tindo na omẹ etọn lẹ. Nunina họakuẹ de wẹ yé yin na mẹhe yìn yé lẹ. Weyọnẹntọ de dọ dọ Gbedide Ao lẹ yiaga taun hú nujinọtedo walọ dagbe tọn depope he gbẹtọvi lẹ ko wleawuna pọ́n. Gando Osẹ́n Mose tọn lọ blebu go, Jehovah dọmọ: “Eyin mìwlẹ na yí ogbè ṣie sè nugbonugbo, bo yìn alẹnu ṣie, whenẹnu wẹ mìwlẹ na yin adọkunnu vivẹ de hlan mi sọn ṣẹnṣẹn gbẹtọ lẹpo tọn: na aigba lẹpo wẹ ṣie: mìwlẹ nasọ yin ahọludu yẹwhenọ lẹ tọn de, podọ akọta wiwe de hlan mi.”—Eksọdusi 19:5, 6.
Osẹ́n He Yin Winwlan do Ahun mẹ De
6. Osẹ́n tẹwẹ ko sọawuhia nado họakuẹ taun hú osẹ́n he yin winwlan do zannu ji lẹ?
6 Mọwẹ, osẹ́n sọn olọn mẹ wá enẹlẹ họakuẹ taun. Ṣigba, be hiẹ yọnẹn dọ Klistiani yiamisisadode lẹ tindo nude he họakuẹ tlala hú osẹ́n he yin winwlan do zannu ji lẹ ya? Jehovah dọ dọdai dọ alẹnu yọyọ de na yin awuwlena he na gbọnvona alẹnu Osẹ́n tọn he yin bibasi hẹ akọta Islaeli tọn. “Yẹn na yí osẹ́n ṣie do ohò yetọn mẹ dọ́n, podọ [ahun] yetọn mẹ wẹ yẹn na wlan ẹn do.” (Jẹlemia 31:31-34) Jesu, Whẹgbọtọ alẹnu yọyọ lọ tọn, ma ze todohukanji osẹ́n tọn he yin kinkàndai de na hodotọ etọn lẹ tlọlọ gba. E zín osẹ́n Jehovah tọn do ayiha po ahun devi etọn lẹ tọn po mẹ gbọn nuhe e dọ bosọ wà lẹ gblamẹ.
7. Mẹnu wẹ “osẹ́n Klisti tọn” yin nina jẹnukọn, podọ mẹnu wẹ wá kẹalọyi i to nukọn mẹ?
7 Osẹ́n ehe nọ yin yiylọdọ “osẹ́n Klisti tọn.” E ma yin akọta Islaeli jọwamọ tọn, he yin kúnkan Jakobu tọn lẹ, wẹ e yin nina jẹnukọn gba, ṣigba hlan akọta gbigbọmẹ tọn de, yèdọ “Islaeli Jiwheyẹwhe tọn.” (Galatianu lẹ 6:2, 16; Lomunu lẹ 2:28, 29) Islaeli Jiwheyẹwhe tọn lọ bẹ Klistiani he yin dide gbọn gbigbọ dali lẹ hẹn. To nukọn mẹ, “gbẹtọ susugege” sọn akọta lẹpo mẹ he jlo nado sẹ̀n Jehovah ga wá kọnawudopọ hẹ yé. (Osọhia 7:9, 10; Zekalia 8:23) Taidi “apó dopo” to “lẹngbọhọtọ dopo” glọ, pipli awe lẹ kẹalọyi “osẹ́n Klisti tọn,” bo nọ na ẹn dotẹnmẹ nado deanana nuyiwa yetọn lẹpo.—Johanu 10:16.
8. Vogbingbọn tẹwẹ tin to Osẹ́n Mose tọn po osẹ́n Klisti tọn po ṣẹnṣẹn?
8 To vogbingbọnmẹ na Islaelivi jọnun lẹ he tin to dandannu glọ nado yìn Osẹ́n Mose tọn na yé yin jiji do akọta Islaeli tọn mẹ wutu, ojlo mẹ wẹ Klistiani lẹ desọn bo gbọṣi osẹ́n Klisti tọn glọ; nujọnu lọ ma yin akọ̀ kavi fie mẹde yin jiji te gba. Yé nọ plọnnu dogbọn Jehovah po aliho etọn lẹ po dali bo jlo vẹkuvẹku nado wà ojlo etọn. To whenuena e yindọ Klistiani yiamisisadode lẹ tindo osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn to “ohò yetọn mẹ,” taidi dọ e yin winwlan ‘do ahun yetọn mẹ’ nkọtọn, yé ma nọ setonuna Jiwheyẹwhe na ewọ sọgan sayana mẹhe vẹtolina ẹn lẹ wutu poun gba; mọjanwẹ yé ma nọ setonuna ẹn na yé tin to dandannu glọ nado wàmọ poun wutu do niyẹn. Tonusise yetọn sinai do onú titengbe he sọ tindo huhlọn hugan de ji, podọ lẹngbọ devo lẹ lọsu nọ setonu to aliho dopolọ mẹ na yé tindo osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn to ahun yetọn mẹ wutu.
Osẹ́n He Sinai do Owanyi ji Lẹ
9. Nawẹ Jesu dohia dọ owanyi wẹ yin dodonu osẹ́n Jehovah tọn lẹ tọn gbọn?
9 Dodonu osẹ́n po gbedide Jehovah tọn lẹpo po tọn sọgan yin bibladopọ to hogbe dopo gee mẹ: owanyi. E ko yin adà titengbe de to sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke mẹ kakajẹ din bo nasọ to mọ yin zọnmii. To whenuena Jesu yin kinkanse dọ gbedide tẹwẹ klohugan to Osẹ́n lọ mẹ, e gblọn dọmọ: “Yí ayiha towe lẹpo, podọ alindọn towe lẹpo po nuyọnẹn towe lẹpo po do yiwanna [Jehovah] Jiwheyẹwhe towe.” Awetọ die: “Yiwanna kọmẹnu towe di dewe.” To enẹgodo e dọmọ: “Osẹ́n awe ehelẹ go wẹ osẹ́n lọ pete, plá do po yẹwhegán lẹ po.” (Matiu 22:35-40) Jesu gbọnmọ dali dohia dọ, gbọnvona Osẹ́n lọ po Gbedide Ao lẹ po, Owe-wiwe Heblu tọn lẹpo wẹ sinai do owanyi ji.
10. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ osẹ́n Klisti tọn sinai do owanyi ji?
10 Be owanyi na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu po ji wẹ osẹ́n he tin to ahun Klistiani lẹ tọn mẹ sinai do ga ya? Gbau! Osẹ́n Klisti tọn zinnudo owanyi ahundopo tọn tintindo na Jiwheyẹwhe ji bosọ bẹ osẹ́n yọyọ de hẹn—yèdọ Klistiani lẹ dona tindo owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn na yenọzo. Yé dona tindo owanyi dile Jesu wà do, bo ze ogbẹ̀ etọn liai na họntọn etọn lẹ sọn ojlo mẹ wá. E plọn devi etọn lẹ nado yiwanna Jiwheyẹwhe bo yiwanna ode awetọ yetọn, kẹdẹdile ewọ yiwanna yé do. Owanyi vonọtaun he yé nọ dohia yenọzo wẹ yin jẹhẹnu titengbe he nọ do Klistiani nugbo lẹ hia. (Johanu 13:34, 35; 15:12, 13) Jesu tlẹ degbena yé nado yiwanna kẹntọ yetọn lẹ.—Matiu 5:44.
11. Nawẹ Jesu do owanyi hia na Jiwheyẹwhe po gbẹtọvi lẹ po gbọn?
11 Jesu ze apajlẹ pipé de dai to owanyi didohia mẹ. Taidi nudida huhlọnnọ de to olọn mẹ, e yí homẹhunhun do kẹalọyi dotẹnmẹ hundote lọ nado nọgodona nuhe yin ojlo Otọ́ etọn tọn lẹ to aigba ji. Gbọnvona dọ e ze ogbẹ̀ gbẹtọvi tọn etọn jo na mẹdevo lẹ nido sọgan nọgbẹ̀ kakadoi, e dohia gbẹtọ lẹ lehe yé dona nọgbẹ̀ gbọn. E yin whiwhẹnọ, homẹdagbenọ, mẹtọnhopọntọ, bo gọalọna mẹhe tin to agbàn pinpẹn po kọgbidinamẹ po glọ lẹ. E sọ dọ “ohó ogbẹ̀ madopodo tọn” na mẹdevo lẹ, bo dó magbọjẹ na ede to alọgigọna yé mẹ nado yọ́n Jehovah.—Johanu 6:68.
12. Naegbọn e sọgan yin didọ dọ kanṣiṣa pẹkipẹki de tin to owanyi na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu po ṣẹnṣẹn?
12 Na nugbo tọn, kanṣiṣa pẹkipẹki de tin to owanyi na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu po ṣẹnṣẹn. Apọsteli Johanu dọmọ: “Owanyi jọ sọn Jiwheyẹwhe dè . . . Eyin mẹde dọ, Yẹn yiwanna Jiwheyẹwhe, bo gbẹwanna mẹmẹsunnu etọn, lalonọ wẹ ewọ: na ewọ he ma yiwanna mẹmẹsunnu etọn he e mọ, nawẹ e na yiwanna Jiwheyẹwhe mẹhe e ma mọ do?” (1 Johanu 4:7, 20) Jehovah wẹ asisa po apajlẹ pipé owanyi tọn po. Nuyiwa etọn lẹpo wẹ owanyi nọ deanana. Mí sọgan do owanyi hia na mí yin didá to apajlẹ etọn mẹ wutu. (Gẹnẹsisi 1:27) Gbọn owanyi didohia kọmẹnu mítọn dali, mí nọ dohia dọ mí yiwanna Jiwheyẹwhe.
Owanyi Didohia Zẹẹmẹdo Tonusise
13. Etẹwẹ mí dona wà jẹnukọn nado sọgan yiwanna Jiwheyẹwhe?
13 Nawẹ mí sọgan yiwanna Jiwheyẹwhe he mí ma nọ mọ gbọn? Afọdide tintan he yin dandan lọ wẹ nado jẹakọ hẹ ẹ. Mí ma sọgan yiwanna jonọ de kavi dejidego mlẹnmlẹn gba. Nuhe zọ́n niyẹn bọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn nọ na tuli mí nado jẹakọ hẹ Jiwheyẹwhe gbọn Biblu hihia, dẹ̀hiho, po gbẹdido hẹ mẹhe ko yọ́n ẹn bosọ yiwanna ẹn lẹ po dali. (Psalm 1:1, 2; Filippinu lẹ 4:6; Heblu lẹ 10:25) Owe Wẹndagbe tọn ẹnẹ lẹ yin nuhọakuẹ taun, na yé do jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ hia dile yé sọawuhia do to gbẹzan po lizọnyizọn Jesu Klisti tọn po mẹ. Ojlo mítọn nado setonuna Jiwheyẹwhe bo hodo apajlẹ etọn nọ lodo dogọ to whenuena mí jẹakọ hẹ ẹ bo yọ́n pinpẹn owanyi he e dohia mí tọn. Mọwẹ, owanyi na Jiwheyẹwhe bẹ tonusise hẹn.
14. Naegbọn e sọgan yin didọ dọ osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma yin nupẹnagbanmẹ?
14 Eyin mí yiwanna mẹde, mí nọ yọ́n nuhe e yiwanna po nuhe e gbẹwanna lẹ po, bo nọ yinuwa sọgbe hẹ enẹ. Mí ma nọ jlo nado hẹn homẹgblena mẹhe mí yiwanna lẹ. “Ehe wẹ owanyi Jiwheyẹwhe tọn,” wẹ apọsteli Johanu wlan, “dọ mí ni yìn osẹ́n etọn: osẹ́n etọn masọ yin nupẹnagbanmẹ gba.” (1 Johanu 5:3) Yé ma yin nupẹnagbanmẹ, mọjanwẹ yé masọ sù zẹjlẹgo do niyẹn. Owanyi wẹ nọ deanana nuyiwa mítọn. Nuhudo ma tin dọ mí ni hẹn todohukanji osẹ́n susu tọn de do ayiha mẹ nado deanana nuyiwa mítọn dopodopo gba; owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe wẹ nọ deanana mí. Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma yin nupẹnagbanmẹ, na devizọnwiwa na mẹhe mí yiwanna nugbonugbo lẹ nọ hẹn ayajẹ wá na mí. Eyin mí yiwanna Jiwheyẹwhe, awuvivinu wẹ e nọ yin nado wà ojlo etọn. Mí nọ gbọnmọ dali mọ nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn, bo nọ mọaleyi, na anademẹ etọn nọ wà dagbe na mí to whepoponu.—Isaia 48:17.
15. Etẹwẹ na whàn mí nado hodo apajlẹ Jehovah tọn? Basi zẹẹmẹ.
15 Owanyi na Jiwheyẹwhe nọ whàn mí nado hodo apajlẹ jẹhẹnu etọn lẹ tọn. Eyin mí yiwanna mẹde, jẹhẹnu etọn lẹ nọ dọ̀n mí bọ mí nọ jlo nado tin taidi ewọ. Lẹnnupọndo haṣinṣan he tin to Jehovah po Jesu po ṣẹnṣẹn ji. Yé ko nọpọ́ to olọn mẹ na nudi owhe liva susu lẹ. Owanyi sisosiso madoblọ wẹ tin to ṣẹnṣẹn yetọn. Jesu di Otọ́ etọn olọn mẹ tọn to pipé mẹ sọmọ bọ e sọgan dọna devi etọn lẹ dọ: “Ewọ he ko mọ mi ko mọ Otọ́.” (Johanu 14:9) Dile mí to vivẹnudo nado yọ́n Jehovah po Ovi etọn po bo do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia yé, mí nọ yin whinwhàn nado tin taidi yé. Owanyi mítọn na Jehovah, gọna alọgọ gbigbọ wiwe etọn tọn na hẹn mí penugo nado ‘klọ́n gbẹtọ hoho lọ dai po azọ́n etọn po; bo ze gbẹtọ yọyọ lọ dogo.’—Kọlọsinu lẹ 3:9, 10; Galatianu lẹ 5:22, 23.
Nuyiwa Owanyi Tọn
16. Nawẹ azọ́n yẹwhehodidọ po mẹpinplọn tọn mítọn po nọ do owanyi na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu po hia gbọn?
16 Taidi Klistiani lẹ, mí nọ dike owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu po ni whàn mí nado tindo mahẹ to azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta tọn po mẹhẹnzun devi po tọn mẹ. To mọwiwà mẹ, mí nọ hẹn homẹhun Jehovah Jiwheyẹwhe, “mẹhe to jijlo dọ yè ni whlẹn omẹ popo gán, podọ na yé ni wá oyọnẹn nugbo tọn kọ̀n.” (1 Timoti 2:3, 4) Mí sọgan gbọnmọ dali mọ ayajẹ to alọgigọna mẹdevo lẹ mẹ nado tindo osẹ́n Klisti tọn to ahun yetọn mẹ. Podọ homẹ mítọn nọ hùn nado mọ nukọnyiyi yetọn dile gbẹtọ-yinyin yetọn yin didiọ nado de jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ hia. (2 Kọlintinu lẹ 3:18) Na nugbo tọn, nunina họakuẹ hugan he mí sọgan na mẹdevo lẹ wẹ nado gọalọna yé nado yọ́n Jiwheyẹwhe. Mẹhe kẹalọyi họntọnjihẹmẹ Jehovah tọn lẹ sọgan duvivi etọn kakadoi.
17. Naegbọn e do yin nuyọnẹnnu nado wleawuna owanyi na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu po kakati nido yin na agbasanu lẹ?
17 Mí to gbẹnọ to aihọn de mẹ fie agbasanu lẹ nọ yin nukun nujọnu tọn yido pọ́n bo tlẹ sọ yin wanyina te tlala. Ṣogan, agbasanu lẹ ma nọ nọ̀ aimẹ kakadoi gba. Yé sọgan gble kavi yin finfin. (Matiu 6:19) Biblu na mí avase dọmọ: “Aihọn . . . to jujujei po wantuntun etọn po: ṣigba ewọ he to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wà wẹ na nọte kakadoi.” (1 Johanu 2:16, 17) Mọwẹ, Jehovah na tin kakadoi, podọ mọwẹ e na yin na mẹhe yiwanna ẹn bo nọ sẹ̀n ẹn lẹ. Enẹwutu, be e ma yin nuyọnẹnnu wẹ dọ mí ni wleawuna owanyi na Jiwheyẹwhe po gbẹtọ lẹ po kakati nado doafọna onú aihọn tọn he ma sọgan nọ̀ aimẹ dẹn lẹ ya?
18. Nawẹ mẹdehlan de do owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn hia gbọn?
18 Mẹhe doafọna owanyi lẹ nọ hẹn pipà wá na Jehovah. Pọ́n apajlẹ Sonia tọn, he yin mẹdehlan de to Sénégal. E plọn Biblu hẹ yọnnu de he nọ yin Heidi, he asu mayisenọ etọn bẹ owánvu SIDA tọn plá. To okú asu etọn tọn godo, Heidi yin bibaptizi, ṣigba lanmẹ etọn gble to madẹnmẹ bọ e yin ginglọndo dotowhé na SIDA wutu. Sonia dọmọ: “Azọ́nwatọ dotowhé lọ tọn lẹ wà nuhe go yé pé lẹpo, ṣigba sọha yetọn ma sù gba. Mẹdezejotọ lẹ yin oylọ-basina sọn agun mẹ nado penukundo nuhudo etọn lẹ go to dotowhé. To ozán awetọ mẹ, n’gbọṣi akanma etọn pá to ozàn ji bo penukundego kakajẹ whenuena e kú. Doto he to nukunpedego lọ dọmọ: ‘Nuhahun daho hugan mítọn wẹ yindọ mẹhe tlẹ yin hẹnnumẹ lẹ nọ saba gbẹkọ hagbẹ whẹndo yetọn tọn lẹ go eyin yé yọnẹn dọ yé bẹ SIDA. Naegbọn hiẹ, he ma yin hẹnnumẹ etọn, bo ma wá sọn otò dopolọ mẹ hẹ ẹ, bo ma tlẹ sọ tindo sinmẹ agbasa tọn dopolọ hẹ ẹ, do yigbe nado ze dewe do owù mẹ?’ Yẹn basi zẹẹmẹ dọ to pọndohlan ṣie mẹ, nọviyọnnu ṣie wẹ Heidi yin, podọ e sẹpọ mi taun taidi dọ otọ́ dopolọ, onọ̀ dopolọ wẹ ji mí nkọtọn. Na haṣinṣan he tin to nọviyọnnu ṣie yọyọ ehe po yẹn po ṣẹnṣẹn wutu, homẹhunnu wẹ e yin na mi nado penukundego.” Nalete, Sonia ma jiya nugandomẹgo ylankan depope tọn na vivẹnudido owanyinọ etọn nado penukundo Heidi go wutu gba.
19. To whenuena e yindọ mí tindo osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn to ahun mítọn lẹ mẹ, nawẹ mí dona yí dotẹnmẹ hundote lẹpo zan gbọn?
19 Apajlẹ owanyi mẹde-yido-sanvọ́ tọn susu wẹ sọgan yin mimọ to devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ ṣẹnṣẹn. Todohukanji osẹ́n tọn he yin kinkàndai depope ma nọ dohiagona omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to egbehe gba. Kakatimọ, mí to hẹndi nuhe yin kinkàndai to Heblu lẹ 8:10 mẹ tọn mọ dọmọ: “Ehe wẹ alẹnu he yẹn na basi hẹ owhé Islaeli tọn to azán nẹlẹ godo, wẹ [Jehovah] dọ; yẹn na yí osẹ́n ṣie do yé homẹ, bosọ wlan yé do [ahun] yetọn ji ga: yẹn nasọ yin Jiwheyẹwhe de hlan yé, yé nasọ yin gbẹtọ de hlan mi.” Mì gbọ mí ni nọ wlebòna osẹ́n owanyi tọn he Jehovah ko wlan do ahun mítọn lẹ mẹ to whepoponu, bo nọ yí dotẹnmẹ hundote lẹpo zan nado do owanyi hia.
20. Naegbọn osẹ́n Klisti tọn yin nutindo họakuẹ de?
20 Ayajẹ nankọ die nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe to pọmẹ hẹ mẹmẹsunnu-yinyin lẹdo aihọn pé tọn he nọ do owanyi mọnkọtọn hia! Mẹhe tindo osẹ́n Klisti tọn to ahun yetọn mẹ lẹ nọ duvivi nutindo họakuẹ de tọn to aihọn he ma tindo owanyi ehe mẹ. E ma yindọ yé nọ duvivi owanyi Jehovah tọn kẹdẹ wẹ gba, ṣigba kanṣiṣa pẹkipẹki owanyi tọn he tin to mẹmẹsunnu-yinyin lọ mẹ sọ nọ hẹn yé hùnhomẹ. “Doayi e go, na e yin dagbe bosọ yọ́n do na mẹmẹsunnu lẹ nado nọ nọpọ́ to dopo mẹ!” Dile etlẹ yindọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tin to akọta voovo lẹ mẹ, bo nọ dó ogbè voovo lẹ, bosọ wá sọn aṣa voovo lẹ mẹ, yé nọ duvivi pọninọ sinsẹ̀n tọn he ma tindo awetọ. Pọninọ ehe nọ hẹn nukundagbe Jehovah tọn wá. Psalm-kantọ lọ wlan dọmọ: “Finẹ [to mẹhe yin kinkọndopọ to owanyi mẹ lẹ ṣẹnṣẹn] wẹ OKLUNỌ degbè dona tọn te, yèdọ ogbẹ̀ kakadoidoi.”—Psalm 133:1-3.
Be Hiẹ Sọgan Na Gblọndo Ya?
• Nawẹ Gbedide Ao lẹ yin nujọnu sọ?
• Etẹwẹ yin osẹ́n he yin winwlan do ahun mẹ lọ?
• Adà tẹwẹ owanyi nọ yiwà to “osẹ́n Klisti tọn” mẹ?
• Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan do owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe po kọmẹnu po hia te?
[Yẹdide to weda 25]
Islaelivi lẹ tindo osẹ́n he yin winwlan do tafo zannu tọn ji lẹ
[Yẹdide lẹ to weda 26]
Klistiani lẹ tindo osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn to ahun yetọn mẹ
[Yẹdide to weda 28]
Sonia po viyọnnu Sénégal-nu de po to plidopọ agbegbe 2004 tọn ji