Ginluwas Kami Gikan sa Lahar!
ANG Oktubre 1, 1995 nangin isa ka adlaw nga tuhay gid sa tanan nga adlaw nga naeksperiensiahan sang pamilya Garcia. Ang mga Garcia aktibo nga mga Saksi ni Jehova, kag ang ila puluy-an nahamtang anay sa isa ka subdibisyon sa Cabalantian, Bacolor, sa probinsia sang Pampanga, sa Pilipinas. Bisan pa malapit ang ila puluy-an sa mga duog nga naapektuhan sang lahar sang Mount Pinatubo, ang ila lugar wala malab-ot sini. Ang Cabalantian ginaamligan sang mga dike nga gintukod sang gobierno agod punggan ang lahar. Apang madasig nga nagbag-o ang kahimtangan.
Ang isa ka mabaskog nga pangtropiko nga bagyo nagbundak sing 216 milimetros nga ulan sa Mount Pinatubo. Sang kaagahon, nagragingring ang telepono sa puluy-an sang mga Garcia. Halin yadto sa isa ka tawo nga nagsala sa numero sang telepono nga iya gingamit, apang nagsiling ang tawo nga ang dike nabulwang kag dapat magpangaman ang ila pamilya para sa baha.
Nagsugod ang Mabudlay nga Eksperiensia
Si Nonato Garcia, ang amay sang pamilya kag ang nagadumala nga manugtatap sa Kongregasyon sang Villa Rosemarie, nagaasoy: “Sang Domingo sang aga antes sang alas singko, nagsugod sa pagdalom ang tubig sa palibot sang amon puluy-an.
“Nagdumdom ako nga baha lamang ang matabo, gani ginpanghakwat namon ang amon mga pagkabutang sa ibabaw. Apang paglampas sang alas dies sang aga, nakita ko nga ang lunang sang lahar nagasimpon sa tubig. Ang nagailig nga tubig nagdalom kag nagbaskog sing amat-amat tubtob nangin malapuyot ini kag may ginaanod nga dalagku nga mga bato. Nagtaklas kami sa atop.
“Sang ulihi, mga awto na kag mga balay pa gani ang ginaanod sang sulog. Ang isa ka balay nga naigo sang daku nga bato nalusod kag gin-anod. Ang atop sini gindala sang lahar malapit sa amon balay. May mga tawo sa atop. Gintawag ko sila kag ginpalig-on nga magsaylo sa atop sang amon balay. Agod mahimo ini, nag-uyat sila sa isa ka kable nga ginhaboy sa ila. Ginhigot ini sa akon lawas, kag ginbutong ko sila sing isa-isa. Dugang pa nga mga tawo ang nagsaylo halin sa iban pa nga mga atop nga natabunan sing lahar. Samtang nagakatabo ini, ang ulan nagabubo gihapon.
“Pag-abot sang hapon may mga helikopter nga naglupadlupad. Apang wala sing bisan isa ang nanaug agod luwason kami, bisan pa daw maano kami sa pagpamaypay sa ila. Nagdumdom kami nga may mga tawo nga mas labi nga nagakinahanglan sing bulig sangsa amon, kag sila anay ang ginauna. Wala ako maghunahuna nga makuha kami sing madasig, kay kadamo gid sang naalangan sa mga atop sang mga balay.
“Ang pangamuyo importante gid sa tion sinang sahi sang kahimtangan. Bisan sa dakung katalagman, ang imo kahadlok nagakadula sa tapos ikaw makapangamuyo. Wala kami mangamuyo nga maghimo si Jehova sing milagro, kundi ginpangayo namon kon ano ang iya kabubut-on, bangod ginabaton namon nga ang bisan sin-o nga tawo sarang maapektuhan sing isa ka kalamidad. Apang nangayo ako sing kusog, kaisog, kag kaalam. Ini tanan nakabulig sa amon agod maatubang ang kahimtangan sadto.”
Ang asawa ni Nonato nga si Carmen, nag-ugyon: “Ang ginasiling sang akon bana tuhoy sa pangamuyo matuod gid. May huyog ako nga nerbioson gid kon ang kabuhi sang akon mga hinigugma yara sa katalagman. Sang makita ko nga ang atop ginapuno sing lunang sang lahar kag ginaigo sang dalagku nga mga bato, nagsiling ako sa akon bana: ‘Daw wala na gid kita sing paglaum.’ Apang ginpalig-on niya ako, nga nagasiling: ‘Mangamuyo kita.’”
Nagpadayon si Nonato: “Sang alas kuatro sang hapon, masulog gihapon ang ilig sang lahar. Ang balay ginaigo sang dalagku nga mga igang. Ang halos katunga sang atop natabunan sang mga sagbot sang lahar. Naghunahuna ako nga sa indi madugay magasirom na kag mangin mabudlay gid ang paglakbay. Gani samtang masanag pa, namat-od kami nga magsugod sa paghulag.
“Ginhabuyan ko sing bangko ang lunang sang lahar agod hibaluon kon masalop ini, kag gintindugan ko pa gani ini, apang wala ini magsalop. Gani nagkuha ako sing malaba nga kahoy agod ituslok sa lunang. Gingamit ko ini agod pangitaon ang mga bahin nga matulutig-a nga sarang malaktan. Sa sining paagi, upod sa pila ka kaingod namon, naglakat kami sa lunang. Beinte-seis kami tanan.
“Luyag namon malab-ot ang mas mataas nga atop sa malayo. Ginagamit ang kahoy, ginatusloktuslok namon ang lunang agod hibaluon kon sa diin kami makatapak. Sa mga duog nga mahumok pa, nagkamang kami.”
Nagaluha ang mga mata, si Carmen nagpaathag: “Sa pila ka duog yara kami sa bibi gid sang nagailig nga lahar kag dapat maglakat sing patakilid sa tuman kakitid nga duta. Sa isa ka duog, nagsalop ako tubtob sa akon dughan kag nagsiling ako sa akon bana: ‘Indi na ako makapadayon. Mapatay na ako.’ Apang nagsiling sia: ‘Indi, masarangan mo ina. Magpadayon ka lang.’ Sa bulig ni Jehova, nagpadayon kami sa paglakat.”
Si Nora Menggullo, nga paryente sang pamilya, nagdugang pa: “Sa mga duog nga tuman kahumok kamangan, nagahigda kami nga ginagamit ang amon tiil sa pag-abante. Kon kaisa, nagasalop kami sing tuman, apang nagabuligay kami sa pagbutong sa isa kag isa, labi na sa kabataan.”
Tabang nga Bulig—Sa Katapusan!
Si Nonato nagpadayon: “Samtang nagapakabudlay kami sa pagkamang sa bibi sang lahar, may helikopter nga naglupad sa ibabaw namon kag nakita ang amon makatalagam nga kahimtangan—indi sa atop, kundi sa tunga sang mga sagbot sang lahar. Gintib-ong sang isa sa amon kaupod ang iya walo ka bulan nga bata, nagalaum nga makita sang mga manugtabang ang amon kahimtangan. Nagpaubos sila agod kuhaon kami. Ginpauna namon ang kabataan kag ang mga babayi, kay indi kami tanan makaigo.
“Sang ulihi, ginkuha man kami kag gindala sa isa ka evacuation center. Wala kami mahatagi sang mga tawo didto sing bisan anong panapton nga masuksok namon, bisan pa ang mga panapton namon nabulit sing lunang gikan sa lahar. Ginsilingan ko sila nga ang akon pamilya indi mag-upod sa evacuation area, kay luyag namon magkadto sa Kingdom Hall. Pag-abot namon didto, sa gilayon ginpapanaptan kami, ginpakaon, kag ginhatagan sing iban pa nga bulig. Dugang pa nga kauturan gikan sa kongregasyon ang nag-abot, kag ginbuligan man nila kami.”
Si Carmen nagdugang pa: “Bisan pa indi namon malauman ang bulig gikan sa iban nga bahin, nabatyagan namon ang pagpakamaayo sang amon Cristianong paghiliutod.”
Bisan pa ang ila duha-ka-panalgan nga puluy-an natabunan sing lahar, makalilipay mahibaluan nga sila kag ang ila kabataan nga sanday Lovely, Charmy, kag Charly, naluwas upod sa tanan nga iban pa nga mga Saksi sa sadto nga duog. Sa baylo nga mangasubo sa mga materyal nga nadula, malipayon sila nga magamit nila gihapon ang ila kabuhi sa pag-alagad sa Dios.
[Laragway sa pahina 23]
Ang ikaduha nga panalgan sang ginkutkot nga bahin sang puluy-an sang mga Garcia
Ang panimalay ni Nonato Garcia sa atubang sang ila nalubong nga puluy-an