Kapitulo Beinte-siete

Ibubo ni Jehova ang Iya Kaalipungot sa mga Pungsod

Isaias 34:1-17

1, 2. (a) Tuhoy sa pagtimalos ni Jehova, ano ang mapat-od naton? (b) Ano ang matigayon sang pagtimalos sang Dios?

SI Jehova nga Dios mapailubon indi lamang sa iya matutom nga mga alagad kundi sa iya man mga kaaway, kon nagahisanto ini sa iya katuyuan. (1 Pedro 3:19, 20; 2 Pedro 3:15) Mahimo nga wala ginaapresyar sang mga kaaway ni Jehova ang iya pagpailob kag ginatamod ini subong kakulang sing ikasarang ukon di-kahanda sa paghikot. Sa gihapon, subong ginapakita sang ika-34 nga kapitulo sang Isaias, pirme nagapanukot si Jehova sa iya mga kaaway sa ulihi. (Sofonias 3:8) Sa sulod sang pila ka tion, gintugutan sang Dios ang Edom kag ang iban pa nga mga pungsod nga pamatukan ang iya katawhan nga walay sablag. Apang may nagakaigo gid nga tion si Jehova sa pagtimalos. (Deuteronomio 32:35) Sing kaanggid, sa iya gintalana nga tion, magatimalos si Jehova batok sa tanan nga bahin sang malaut nga kalibutan karon nga nagapamatok sa iya pagkasoberano.

² Ang panguna nga katuyuan sang pagtimalos sang Dios amo ang pagpasundayag sang iya pagkasoberano kag paghimaya sa iya ngalan. (Salmo 83:13-18) Ang iya pagtimalos magabindikar man sang iya mga alagad subong amo ang matuod nga mga tiglawas niya kag magaluwas sa ila gikan sa malain nga mga kahimtangan. Dugang pa, ang pagtimalos ni Jehova pirme nga nagahisanto sa iya katarungan.—Salmo 58:10, 11.

Magtalupangod, Kamo nga mga Pungsod

3. Ano ang imbitasyon ni Jehova sa mga pungsod paagi kay Isaias?

³ Antes talupangdon ang pagtimalos batok sa Edom, naghatag anay si Jehova sing hanuot nga imbitasyon sa tanan nga pungsod paagi kay Isaias: “Palapit kamo nga mga pungsod agod mamati; kag kamo nga pungsudnon nga mga grupo, magtalupangod kamo. Magpamati ang duta kag ang tanan nga kabug-usan sini, ang mabungahon nga duta kag ang tanan nga patubas sini.” (Isaias 34:1) Makapila nga naghambal ang manalagna batok sa di-diosnon nga mga pungsod. Iya na karon sumaryuhon ang mga pagpakamalaut sang Dios batok sa ila. May kahulugan bala para sa aton adlaw ining mga paandam?

4. (a) Ano ang ginapangabay sa mga pungsod, subong narekord sa Isaias kapitulo 34:1? (b) Nagapamatuod bala ang paghukom ni Jehova sa mga pungsod nga isa sia ka mapintas nga Dios? (Tan-awa ang kahon sa pahina 363.)

⁴ Huo. Ang Soberano sang uniberso may hulusayon batok sa tanan nga bahin sining di-diosnon nga sistema sang mga butang. Amo kon ngaa ginapangabay ang “pungsudnon nga mga grupo” kag “ang duta” nga mamati sa napasad-sa-Biblia nga mensahe nga ginapabantala ni Jehova sa bug-os nga kalibutan. Sa mga pulong nga katulad sang Salmo 24:1, nagsiling si Isaias nga ang bug-os nga duta makabati sining mensahe—isa ka tagna nga nagmatuod sa aton tion, kay ang mga Saksi ni Jehova nagabantala “tubtob sa ukbong sang duta.” (Binuhatan 1:8) Apang, wala mamati ang mga pungsod. Wala nila ginasapak ang paandam tuhoy sa ila nagapakari nga kalaglagan. Sa pagkamatuod, indi gid ini magapugong kay Jehova sa pagtuman sang iya pulong.

5, 6. (a) Ano ang salabton sang mga pungsod sa Dios? (b) Paano magmatuod nga “ang kabukiran matunaw bangod sa ila dugo”?

⁵ Ginalaragway karon sang tagna ang madulom nga palaabuton sang di-diosnon nga mga pungsod—isa ka bug-os nga kabaliskaran sang masanag nga paglaum sang katawhan sang Dios nga ilaragway sa ulihi. (Isaias 35:1-10) Ang manalagna nagsiling: “Si Jehova may kaalipungot batok sa tanan nga pungsod, kag kasingkal batok sa ila bug-os nga kasuldadusan. Laglagon niya sila; itugyan niya sila sa palatyan. Kag ang mga pinatay sa ila ipilak; kag ang baho sang ila mga bangkay magausbong; kag ang kabukiran matunaw bangod sa ila dugo.”—Isaias 34:2, 3.

⁶ Ginapatalupangod ang kasal-anan sa dugo sang mga pungsod. Ang mga pungsod sang Cristiandad amo karon ang may pinakadaku nga kasal-anan sa dugo. Sa duha ka bug-os kalibutan nga inaway kag sa madamo nga magagmay nga inaway, ginbulit nila ang duta sing dugo sang tawo. Sin-o gid ang dapat nga mangayo sing katarungan para sa sini tanan nga kasal-anan sa dugo? Walay liwan kundi ang Manunuga, ang daku nga Manughatag-sing-Kabuhi. (Salmo 36:9) Ang Kasuguan ni Jehova nagpahamtang sing talaksan: “Magbayad ka sing kalag sa kalag.” (Exodo 21:23-25; Genesis 9:4-6) Nahisanto sa sining kasuguan, paagayon niya ang dugo sang mga pungsod—sa ila kamatayon. Ang baho sang ila wala malubong nga mga bangkay magaalisngaw sa kahanginan—isa gid ka makahuluya nga kamatayon! (Jeremias 25:33) Ang dugo nga ginapangayo subong balos mangin hustuhan, sa malaragwayon nga hambal, sa pagtunaw, ukon sa pagdula, sang kabukiran. (Sofonias 1:17) Sa bug-os nga pagkalaglag sang ila militar nga mga puwersa, makita sang kalibutanon nga mga pungsod ang pagkapukan sang ila mga panguluhan, nga kon kaisa ginalaragway sa tagna sang Biblia subong kabukiran.—Daniel 2:35, 44, 45; Bugna 17:9.

7. Ano ang “mga langit,” kag ano ang “kasuldadusan sang mga langit”?

⁷ Sa paggamit liwat sing maathag nga paglaragway, si Isaias nagsiling pa: “Ang bug-os nga kasuldadusan sang mga langit madunot. Kag ang mga langit lukuton, subong sang tulun-an nga linukot; kag ang ila kasuldadusan malaya tanan, subong sang laya nga mga dahon nga nagakataktak gikan sa balagon kag subong sang kuyos nga higuera nga nagakadagas gikan sa puno sang higuera.” (Isaias 34:4) Ang ekspresyon nga “bug-os nga kasuldadusan sang mga langit” wala nagapatuhoy sa literal nga mga bituon kag mga planeta. Ang bersikulo 5 kag 6 nagahambal tuhoy sa espada nga inugpatay nga nahumog sang dugo sang “mga langit.” Busa, mahimo gid nga isa ini ka simbulo sang butang nga yara sa ginapuy-an sang tawo. (1 Corinto 15:50) Bangod sang ila kataason subong superyor nga mga awtoridad, ang mga panguluhan sang katawhan ginapaanggid sa mga langit nga nagagahom sa katilingban sang tawo sa duta. (Roma 13:1-4) Gani ang “kasuldadusan sang mga langit” nagarepresentar sa tingob nga mga hangaway sining mga panguluhan sang katawhan.

8. Paano ang simbuliko nga mga langit mangin “subong sang tulun-an nga linukot,” kag ano ang matabo sa ila “kasuldadusan”?

⁸ Ining “kasuldadusan . . . madunot,” mapugday, subong sang isa ka butang nga madali mapierde. (Salmo 102:26; Isaias 51:6) Sa panulok sang mata lamang, ang literal nga mga langit sa ibabaw naton daw nagakurba tulukon, subong sang isa ka dumaan nga tulun-an nga linukot, nga ang masami nga ginasulatan amo ang nasulod nga bahin. Kon ang nasulat nga materyal sa nasulod nga bahin sang isa ka linukot natapos na basahon, ang natapos nga linukot ginalukot kag ginatago. Sing kaanggid, “ang mga langit lukuton, subong sang tulun-an nga linukot,” kay ang mga panguluhan sang tawo magadangat sa ila katapusan. Sa ila pagdangat sa hingapusan nga pahina sang ila maragtas, laglagon sila sa Armagedon. Ang ila mabakod tulukon nga “kasuldadusan” mapukan subong sang laya nga mga dahon nga nagakataktak gikan sa puno sang ubas ukon “sang kuyos nga higuera” nga nagakadagas gikan sa puno sang higuera. Ang ila tion magaligad.—Ipaanggid ang Bugna 6:12-14.

Isa ka Adlaw Sang Pagbalos

9. (a) Ano ang ginhalinan sang Edom, kag ano nga relasyon ang nagtubo sa ulot sang Israel kag sang Edom? (b) Ano ang ginmando ni Jehova tuhoy sa Edom?

⁹ Ginpili karon sang tagna ang isa ka pungsod nga nagluntad sang adlaw ni Isaias—ang Edom. Ang mga Edomnon amo ang mga kaliwat ni Esau (Edom), nga nagbaligya sang iya pagkapanganay sa iya kapid, nga si Jacob, kabaylo sang tinapay kag linaga nga lentehas. (Genesis 25:24-34) Bangod nakuha sa iya ni Jacob ang pagkapanganay, naakig gid si Esau sa iya utod. Sang ulihi ang pungsod sang Edom kag ang pungsod sang Israel nangin magkaaway, bisan pa gikan sila sa kapid nga mag-utod. Bangod sini nga kaawayon batok sa katawhan sang Dios, nagsingkal si Jehova batok sa Edom, kag nagsiling karon: “Ang akon espada pat-od nga mahumog gid sa mga langit. Yari karon! Magapanaug ini sa Edom, kag sa katawhan nga gintugyan ko sa kalaglagan suno sa katarungan. Si Jehova may espada; mapuno ini sing dugo; palangison ini sa tambok, sa dugo sang mga tinday nga lalaki nga karnero kag sang mga lalaki nga kanding, sa sapay sang mga batobato sang mga lalaki nga karnero. Kay si Jehova may halad sa Bozra, kag isa ka daku nga pagpamatay sa duta sang Edom.”—Isaias 34:5, 6.

10. (a) Sin-o ang paubson ni Jehova kon gamiton niya ang iya espada sa “mga langit”? (b) Ano nga panimuot ang ginpakita sang Edom sang ginsalakay sang Babilonia ang Juda?

¹⁰ Ang Edom nahamtang sa isa ka mataas, bulubakulod nga duog. (Jeremias 49:16; Abdias 8, 9, 19, 21) Apang, bisan ining kinaugali nga mga pamakod indi makabulig kon gamiton na ni Jehova ang iya espada sang paghukom sa “mga langit,” agod paubson ang mga manuggahom sang Edom gikan sa ila mataas nga posisyon. Mabakod ang militar sang Edom, kag ang iya naarmasan nga puwersa nagamartsa sa mataas nga kabukiran agod amligan ang pungsod. Apang wala magtabang ang gamhanan nga Edom sang ginsalakay sang mga hangaway sang Babilonia ang Juda. Sa baylo, nalipay ang Edom sang makita niya nga napukan ang ginharian sang Juda kag ginsugyot pa niya ang mga kaaway. (Salmo 137:7) Ginlagas pa gani sang Edom ang mga Judiyo nga nagapinalagyo para sa ila kabuhi kag gintugyan sila sa mga Babilonianhon. (Abdias 11-14) Nagplano ang mga Edomnon nga agawon ang ginbiyaan nga pungsod sang mga Israelinhon, kag bugalon nga naghambal sila batok kay Jehova.—Ezequiel 35:10-15.

11. Paano balusan ni Jehova ang mga Edomnon bangod sang ila malimbungon nga paggawi?

¹¹ Ginpaligad bala ni Jehova ining indi utudnon nga paggawi sang mga Edomnon? Wala. Sa baylo, nagtagna sia tuhoy sa Edom: “Ang simaron nga mga baka manaug upod sa ila, kag ang torite nga mga baka upod sa mga makusog; kag ang ila duta mahumog sa dugo, kag ang ila mismo mga yab-ok mangin malangis sa tambok.” (Isaias 34:7) Ginapatuhuyan ni Jehova ang mga dalagku kag ang mga kubos sa pungsod subong simbuliko nga simaron nga mga baka kag torite nga mga baka, subong mga tinday nga lalaki nga karnero kag mga lalaki nga kanding. Ang duta sining nakasala sa dugo nga pungsod dapat mahumog sa dugo mismo sang katawhan paagi sa “espada” sang paghukom ni Jehova.

12. (a) Sin-o ang gamiton ni Jehova sa pagsilot sa Edom? (b) Ano ang gintagna ni manalagna Abdias tuhoy sa Edom?

¹² Katuyuan sang Dios nga silutan ang Edom bangod sang kalautan nga ginhimo sa Iya dutan-on nga organisasyon, nga gintawag Sion. Ang tagna nagsiling: “Si Jehova may adlaw sang pagtimalos, isa ka tuig sang mga pagbalos tungod sa kasaba tuhoy sa Sion.” (Isaias 34:8) Wala madugay sa tapos malaglag ang Jerusalem sang 607 B.C.E., ginsugdan ni Jehova nga ipabutyag ang iya matarong nga pagtimalos sa mga Edomnon paagi sa hari sang Babilonia, si Nabocodonosor. (Jeremias 25:15-17, 21) Kon salakayon sang mga kasuldadusan sang Babilonia ang Edom, wala sing bisan ano nga makaluwas sa mga Edomnon! Isa ini ka “tuig sang mga pagbalos” batok sa sinang bulubakulod nga duta. Paagi kay manalagna Abdias, si Jehova nagtagna: “Bangod sang kasingki nga ginhimo sa imo utod nga si Jacob, magatabon sa imo ang kahuya, kag papason ka sing dayon. . . . Suno sa imo ginhimo, amo ang himuon sa imo. Ang imo paghisayo ibalik sa imo kaugalingon nga ulo.”—Abdias 10, 15; Ezequiel 25:12-14.

Ang Madulom nga Palaabuton Sang Cristiandad

13. Sin-o karon ang kaangay sang Edom, kag ngaa?

¹³ Sa modernong mga tion, may yara organisasyon nga may rekord kaangay sang Edom. Ano nga organisasyon? Ti, sin-o sa modernong mga tion ang nagapanguna sa pagpasipala kag sa paghingabot sa mga alagad ni Jehova? Indi bala ang Cristiandad, paagi sa iya mga klero? Huo! Ginpataas sang Cristiandad ang iya kaugalingon sa katulad-bukid nga kataason sa mga nagakatabo sa sining kalibutan. Nagapangangkon sia sing isa ka mataas nga posisyon sa sistema sang mga butang sang katawhan, kag ang iya relihion amo ang nagapangibabaw nga bahin sang Babilonia nga Daku. Apang nagmando si Jehova sing “isa ka tuig sang mga pagbalos” batok sa sining modernong-adlaw nga Edom bangod sang malain gid nga paggawi batok sa Iya katawhan, ang Iya mga Saksi.

14, 15. (a) Ano ang matabo sa duta sang Edom kag sa Cristiandad? (b) Ano ang kahulugan sang pagpatuhoy sa nagadabdab nga aspalto kag dayon nga aso, kag ano ang indi kahulugan sini?

¹⁴ Busa, samtang ginabinagbinag naton ang nabilin sini nga bahin sang tagna ni Isaias, hunahunaon naton indi lamang ang dumaan nga Edom kundi ang Cristiandad man: “Ang iya mga ilig mahimo nga aspalto, kag ang iya yab-ok nga asupre; kag ang iya duta mangin subong sang nagadabdab nga aspalto. Indi ini mapalong sa gab-i ukon sa adlaw; ang aso sini magatub-ok sing dayon.” (Isaias 34:9, 10a) Ang duta sang Edom nangin kigas gid nga subong bala ang yab-ok daw asupre kag ang mga suba napuno, indi sing tubig, kundi sing aspalto. Nian ginsindutan ining madali magsagrab nga mga elemento!—Ipaanggid ang Bugna 17:16.

¹⁵ Ginatamod sang iban ang pagsambit sa kalayo, aspalto, kag asupre subong ebidensia nga may yara isa ka kalayuhon nga impierno. Apang wala ginhaboy ang Edom sa isa ka ginasugidsugid nga kalayuhon nga impierno agod magdabdab sing dayon. Sa baylo, ginlaglag ini, kag nadula sa kalibutan nga subong bala ginlamon ini sing bug-os sang kalayo kag asupre. Subong sang ginasiling pa sang tagna, ang katapusan nga resulta sini, indi amo ang walay katapusan nga pagpaantos, kundi ang “pagkawalay sulod . . . pagkahapay . . . walay pulos.” (Isaias 34:11, 12) Maathag nga ginalaragway ini sang aso nga ‘nagatub-ok sing dayon.’ Kon masunog ang isa ka balay, nagaaso pa gihapon ang mga abo sing madugaydugay sa tapos mapalong ang kalayo, nagahatag sa mga tumalan-aw sing ebidensia nga may sunog nga natabo. Sanglit ang mga Cristiano karon nagatuon sing mga leksion gikan sa pagkalaglag sang Edom, ang aso sang pagkasunog sang Edom, masiling pa, nga nagatub-ok gihapon.

16, 17. Ano ang matabo sa Edom, kag daw ano kalawig magapabilin ini sa sina nga kahimtangan?

¹⁶ Ang tagna ni Isaias nagpadayon pa sa pagtagna nga ang mga pumuluyo sang Edom buslan sang talunon nga mga sapat, nga nagapahangop sing nagapakari nga kahapayan. “Kutob sa kaliwatan pa kaliwatan mangin kigas sia; wala gid sing mag-agi sa iya tubtob sa walay katubtuban. Kag ang pelikano kag ang porcupino magatag-iya sa iya, kag ang malaba-dulunggan nga mga bukaw kag mga uwak magapuyo sa iya; kag untayon niya sa ibabaw niya ang inugtakus nga pisi sang pagkawalay-sulod kag ang mga tunton sang pagkahapay. Ang iya mga dungganon—wala sa ila ang tawgon sa pagkahari, kag ang iya mismo mga prinsipe mangin walay pulos tanan. Ang mga talungon magatubo sa iya puluy-an nga mga torre, ang mga kulitis kag mga ragiwriw sa iya napamakuran nga mga duog; kag mangin puluy-an sia sang mga chakal, ang luwang sang mga avestruz. Kag ang mga sapat nga talunon sang desyerto magakilita upod sang nagauwang nga mga sapat, kag bisan ang korte-kanding nga demonyo magatawag sa iya kaupod. Huo, ang pispis sa kagab-ihon magahukmong didto kag makakita sing duog nga palahuwayan. Didto ang sumbilingon nga man-ug nagapamugad kag nagapangitlog.”—Isaias 34:10b-15.a

¹⁷ Huo, ang Edom mangin walay unod nga pungsod. Mangin isa ini ka duta nga nahapay nga ginaistaran lamang sang talunon nga mga sapat, mga pispis, kag mga man-ug. Ining kigas nga kahimtangan sang pungsod magapabilin, suno sa bersikulo 10, “tubtob sa walay katubtuban.” Indi na ini ipasag-uli.—Abdias 18.

Pat-od nga Katumanan Sang Pulong ni Jehova

18, 19. Ano ang “tulun-an ni Jehova,” kag ano ang ginatigana para sa Cristiandad sa sini nga “tulun-an”?

¹⁸ Daw ano nga walay paglaum nga palaabuton ang ginalandong sini para sa sinang modernong-adlaw nga katumbas sang Edom, ang Cristiandad! Nangin mapait nga kaaway sia ni Jehova nga Dios, nga ang iya mga Saksi mapintas nga ginahingabot niya. Kag indi maduhaduhaan nga tumanon ni Jehova ang iya pulong. Kon ipaanggid sang isa ang tagna kag ang katumanan sini, masapwan niya nga nagasigo gid ining duha—sing subong kapat-od nga ang mga sapat nga nag-istar sa nahapay nga Edom ang tagsa ‘may ila kaugalingon nga paris.’ Ginpatuhuyan ni Isaias ang palaabuton nga mga estudyante sang tagna sa Biblia, sa pagsiling: “Usisaa ninyo sa tulun-an ni Jehova kag basaha sing mabaskog: walay isa sa ila nga nadula; wala gid sing nawad-an sang iya paris, kay ang baba ni Jehova ang nagsugo sini, kag ang iya espiritu ang nagtipon sa ila. Kag Sia ang nagpagabutgabot para sa ila, kag ang iya kamot ang nagpartida sina nga duog sa ila paagi sa inugtakus nga pisi. Panag-iyahan nila ina sing dayon; sa kaliwatan pa kaliwatan magapuyo sila didto.”—Isaias 34:16, 17.

¹⁹ Ang nagahilapit nga kalaglagan sang Cristiandad gintagna sa “tulun-an ni Jehova.” Ginatul-id sini nga “tulun-an ni Jehova” ang mga hitabo nga si Jehova magaatubang sa iya mga kaaway nga nagapakatig-a kag walay paghinulsol nga nagapigos sa iya katawhan. Ang ginsulat tuhoy sa dumaan nga Edom nagmatuod, kag nagapalig-on ini sang aton pagsalig nga ang tagna nga naaplikar sa Cristiandad, ang modernong-adlaw nga katumbas sang Edom, magmatuod man. Ang “inugtakus nga pisi,” ang talaksan sang paghikot ni Jehova, nagagarantiya nga ining nagahimumugto sa espirituwal nga organisasyon mangin isa ka nahapay nga duta.

20. Kaangay sang dumaan nga Edom, ano ang maeksperiensiahan sang Cristiandad?

²⁰ Ginahimo sang Cristiandad ang tanan nga masarangan niya agod uluuluhan ang iya politiko nga mga abyan, apang walay pulos ini! Suno sa Bugna kapitulo 17 kag 18, ibutang sang Labing Gamhanan nga Dios, si Jehova, sa ila tagipusuon ang paghikot batok sa bug-os nga Babilonia nga Daku, lakip ang Cristiandad. Dulaon sini sa bug-os nga duta ang huwad nga Cristianismo. Ang kahimtangan sang Cristiandad mangin subong sang masubo nga kahimtangan nga ginlaragway sa Isaias kapitulo 34. Wala na gani sia kon mag-abot ang magatapos sang tanan nga “inaway sang dakung adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan”! (Bugna 16:14) Kaangay sang dumaan nga Edom, ang Cristiandad bug-os nga mapanas sa kadaygan sang duta, “tubtob sa walay katubtuban.”

[Nota]

[Kahon sa pahina 363]

Isa Bala ka Akig nga Dios?

Ang mga ekspresyon subong sang masapwan sa Isaias 34:2-7 nagpahunahuna sa madamo nga si Jehova, subong ginlaragway sa Hebreong Kasulatan, isa ka mapintas, maakigon nga Dios. Matuod bala ini?

Indi. Bisan pa kon kaisa nagakaakig ang Dios, pirme may matarong nga kabangdanan ini nga kaakig. Pirme ini napasad sa prinsipio, indi sa di-makontrol nga emosyon. Dugang pa, pirme ini ginadiktahan sang kinamatarong sang Manunuga sa pagbaton sing eksklusibo nga debosyon kag sang iya dalayon nga pagsakdag sa kamatuoran. Ang kaakig sang Dios ginakontrol sang iya gugma sa pagkamatarong kag sa mga nagahimo sing pagkamatarong. Makita ni Jehova ang tanan nga hulusayon nga nadalahig sa isa ka butang kag may yara sia kompleto kag walay latid nga ihibalo tuhoy sa isa ka kahimtangan. (Hebreo 4:13) Ginabasa niya ang tagipusuon; ginatalupangod niya ang kadakuon sang pagkawalay hinalung-ong, sang pagpatumbaya, ukon sang hungod nga pagpakasala; kag nagahikot sia nga walay pinasulabi.—Deuteronomio 10:17, 18; 1 Samuel 16:7; Binuhatan 10:34, 35.

Apang, si Jehova nga Dios “mahinay sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaayo.” (Exodo 34:6) Ang bisan sin-o nga nagakahadlok sa iya kag nagatinguha sa paghimo sing pagkamatarong makabaton sing kaluoy, kay ginakilala sang Labing Gamhanan ang napanubli nga pagkadihimpit sang tawo kag nagapakita sia sing kaluoy sa iya bangod sini. Sa karon, ginahimo ini sang Dios pasad sa halad ni Jesus. (Salmo 103:13, 14) Sa nagakaigo nga tion, ang kaakig sang Dios pagadulaon gikan sa tanan nga nagabaton sang ila sala, nagahinulsol, kag nagaalagad gid sa iya. (Isaias 12:1) Si Jehova kinaugali nga indi isa ka maakigon nga Dios kundi isa ka malipayon nga Dios, indi mabudlay palapitan kundi maabiabihon, mahidaiton, kag kalmado kay bisan sin-o nga nagapalapit sa iya sa nagakaigo nga paagi. (1 Timoteo 1:11) Baliskad gid ini sa walay kaluoy, mapintas nga mga kinaiya sang butig nga mga dios sang mga pagano nga ginalaragway sa mga imahen sining mga dios.

[Mapa sa pahina 362]

(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)

Daku nga Dagat

Damasco

Sidon

Tiro

ISRAEL

Dan

Dagat Sang Galilea

Suba Jordan

Megido

Ramot-galaad

Samaria

FILISTIA

JUDA

Jerusalem

Libna

Laquis

Beer-seba

Kades-barnea

Dagat nga Asin

AMON

Raba

MOAB

Kir-hareset

EDOM

Bozra

Teman

[Mga retrato sa pahina 359]

Ginbulit sang Cristiandad ang duta sing dugo

[Retrato sa pahina 360]

“Ang mga langit lukuton, subong sang tulun-an nga linukot”