Pagkilala sa Balaan nga Espiritu
NAHIBALUAN mo bala nga ang balaan nga espiritu nagaapektar sang kabuhi sang kada isa sa aton? Kag nahibaluan mo bala nga makahimo ini sing daku nga pag-uswag sa imo kabuhi? Mahimo ka makibot sa sini. Sa katunayan, mahimo ka mamangkot: ‘Sin-o ukon ano bala ang balaan nga espiritu?’
Kon miembro ka sang isa sa mga relihion sang Cristiandad, ayhan nabatian mo na ang isa ka klerigo nga nagabunyag sa isa ka lapsag “sa ngalan sang Amay kag sang Anak kag sang Balaan nga Espiritu.” (Mateo 28:19, The New English Bible) Sang ginpangabay nga ipakilala ang balaan nga espiritu, ang kalabanan nga klerigo maabtik nga nagsabat: ‘Ang balaan nga espiritu amo ang ikatlo nga persona sa Trinidad, pareho sa tanan nga paagi sa Dios nga Amay kag kay Ginuong Jesucristo.’
Apang, ini nga pagpati wala gintuohan sadtong nahaunang mga pila ka siglo sang aton Kumon nga Dag-on. Sa pag-ilustrar: Sang 381 C.E.—mga tatlo ka siglo sa tapos napatay ang mga apostoles ni Jesucristo—si Gregory Nazianzus nagsulat: “Ang iban nagahaumhaum nga [ang balaan nga espiritu] amo ang gahom (energeia), ang iban nga amo ang tinuga, ang iban nga sia Dios, ang iban indi makapamat-od kon diin sa sini.”
Sa karon, ginabaton sang kalabanan nga mga relihion sang Cristiandad ang Trinitaryo nga pagpati sa balaan nga espiritu. Apang amo bala sina ang ginsakdag sang Biblia? Ukon opinyon lamang bala ini nga pasad sa tradisyon? Sa pagkamatuod, ang Biblia wala gid nagapamulong nahanungod sa balaan nga espiritu sa pareho nga paagi nga nagapamulong ini nahanungod sa Dios ukon kay Jesus. Halimbawa, sa Biblia, ang balaan nga espiritu wala sing personal nga ngalan.
Isa lamang bala ina ka indi importante nga detalye? Indi, ang mga ngalan importante sa Biblia. Ginpadaku sang Dios ang importansia sang iya mismo ngalan sang nagsiling sia: “Ako amo si Jehova. Ina amo ang akon ngalan; kag indi ko pag-ihatag sa iban ang akon himaya, ukon ang akon pagdayaw sa mga larawan nga tinigban.” (Isaias 42:8) Ang importansia sang ngalan ni Jesucristo ginpadaku antes sang iya pagkabun-ag sang ginsilingan sang anghel si Maria: “Tawgon mo ang iya ngalan Jesus.” (Lucas 1:31) Kon ang ngalan sang Amay kag sang Anak tuman ka importante, ngaa ang balaan nga espiritu wala sing personal nga ngalan? Kon amo, ini mismo nga detalye magapatingala sa isa ka tawo kon bala ang espiritu pareho gid sa Amay kag sa Anak.
Ang Kasulatan kag ang Balaan nga Espiritu
Sa Hebreong Kasulatan, ukon sa “Daan nga Testamento,” may mga pagpatuhoy sa “balaan nga espiritu” ukon sa “akon [Dios] espiritu.” (Salmo 51:11; Joel 2:28, 29) Mabasa naton nga ang balaan nga espiritu mahimo nga magpuno sa isa ka tawo, mag-abot sa iya, maglibot sa iya. (Exodo 31:3; Hukom 3:10; 6:34) Ang iban nga espiritu sang Dios sarang makuha gikan sa isa ka tawo kag mahatag sa iban. (Numeros 11:17, 25) Ang balaan nga espiritu mahimo nga makapanghikot sa isa, nagapaposible sa iya nga mahimo ang labaw sa tawo nga mga buhat.—Hukom 14:6; 1 Samuel 10:6.
Ano ang makatarunganon nga mahinakop gikan sa sinang mga pinamulong? Ang balaan nga espiritu indi gid isa ka persona. Paano ang isa ka bahin sang persona makuha gikan sa isa ka indibiduwal kag mahatag sa iban? Dugang pa, wala sing ebidensia nga sang si Jesus yari pa sa duta, gintamod sang matutom nga mga Judiyo ang balaan nga espiritu subong isa ka persona nga katumbas sa Amay. Wala gid nila ginsimba ang balaan nga espiritu. Sa baylo, gindirekta nila ang ila pagsimba kay Jehova lamang, ang Isa nga gintawag mismo ni Jesus nga “Amay ko” kag “Dios ko.”—Juan 20:17.
Kaangay sang ginatawag nga Daan nga Testamento, ang bahin sang Biblia nga ginatawag nga Cristianong Griegong Kasulatan, ukon “Bag-o nga Testamento,” nagasiling nga ang balaan nga espiritu ‘makapuno’ sa isa ka tawo ukon mangin “sa” iya. (Binuhatan 2:4; Lucas 2:25-27) Ang balaan nga espiritu ‘ginhatag,’ ‘ginbubo,’ kag ‘ginpanagtag.’ (Lucas 11:13; Binuhatan 10:45; Hebreo 2:4) Sang Pentecostes 33 C.E., ang mga disipulo nakabaton sang “iban sa” espiritu sang Dios. (Binuhatan 2:17) Ang Kasulatan nagapamulong man nahanungod sa bawtismo sa balaan nga espiritu kag sa paghaplas sini.—Mateo 3:11; Binuhatan 1:5; 10:38.
Ang iban nga mga pinamulong sang Biblia nagapamatuod nga ang balaan nga espiritu indi isa ka persona. Ini nga konklusion ginalig-on kon makita naton nga ang balaan nga espiritu ginlista kaupod sang iban pa indi persona nga mga butang. Halimbawa, ang Biblia nagasiling nga si Esteban “puno sang pagtuo kag sang balaan nga espiritu.” (Binuhatan 6:5) Kag ginrekomendar ni apostol Pablo ang iya kaugalingon subong ministro sang Dios “sa pagkaputli, sa ihibalo, sa pagbatas, sa kalulo, sa balaan nga espiritu, sa gugma nga indi salimpapaw.”—2 Corinto 6:4-6.
Matuod, kon kaisa ginapersonalisar sang Biblia ang balaan nga espiritu. Halimbawa, si Isaias nagsiling nga ang mga rebelde ‘nagpasubo sa balaan nga espiritu sang Dios.’ (Isaias 63:10) Si Pablo nagsiling nga mahimo ini ‘magkasubo.’ (Efeso 4:30) Kag madamong teksto ang nagasiling nga ang balaan nga espiritu nagatudlo, nagatuytoy, nagahambal, kag nagasaksi. (Juan 14:26; 16:13, 14; 1 Juan 5:7, 8) Apang ginapersonalisar man sang Biblia ang walay kabuhi nga mga butang, subong sang kaalam, kamatayon, kag sala. (Hulubaton 1:20; Roma 5:17, 21) Isa gid ini ka malaragwayon nga paagi nga sa sini ginapabutyag sang Kasulatan ang mga butang kon kaisa.
Sa karon, ginapatuhuyan naton ang Biblia sa sina man nga paagi kon magsiling kita nga nagasiling ini sang pila ka butang ukon nagatudlo sang isa ka doktrina. Sa paggamit sa sina nga mga ekspresyon, indi naton buot silingon nga ang Biblia isa ka persona, kita bala? Indi buot silingon sang Biblia nga ang balaan nga espiritu isa ka persona sang ginagamit ini sa nagapaanggid nga mga ekspresyon.
Ano, nian, ang balaan nga espiritu? Indi ini persona. Sa baylo, aktibo nga puwersa ini sang Dios, nga gingamit niya sa pagtuman sang iya kabubut-on. (Genesis 1:2) Apang paano naapektuhan sang balaan nga espiritu ang aton kabuhi? Kag paano kita personal nga makabenepisyo gikan sa pagpanghikot sini?