Ang Bugana nga Pagkaayo ni Jehova
“O daw ano ka bugana sang imo pagkaayo, nga gintigana mo sa mga nagakahadlok sa imo!”—SALMO 31:19.
1, 2. (a) Anong daku nga hilikuton ang ginhimo ni Jehova sadto anay sang nagligad? (b) Paano ginalaragway ni Jehova ang resulta sang iya hilikuton sa pagpanuga?
MAY tion sadto anay nga ang Dios nagsugod sa pagtuga ‘sang langit nga iya trono kag sang duta nga palatungan sang iya mga tiil.’ (Isaias 66:1) Wala ginasugid sang balaan nga rekord kon san-o ini natabo. Nagsiling lamang ini: “Sa ginsuguran gintuga sang Dios ang mga langit kag ang duta.” (Genesis 1:1) Sa panag-on sang pagpanuga, dimaisip nga minilyon ka galaksiya ang ginhimo, ang madamo may binilyon ka mga bituon. Sa naguwa nga bahin sang isa sinang galaksiya may isa ka masanag nga bituon nga ginapalibutan sang madamong magagmay nga mga planeta. Ang isa sa ila ginatawag nga duta. Ipaanggid sa daku kag masanag nga mga bituon, ang duta diutay lamang. Apang, amo ini ang gintuyo ni Jehova nga mangin palatungan sang iya mga tiil.
2 Busa ginhimo ni Jehova ang iya mga ikasarang sa pagpanuga sa planeta nga Duta. “Ang panganay sang tanan nga tinuga” yara sa iya tupad subong Sampaton nga Manugpangabudlay sang ining diutay kag maitom nga masa ginbalhin sa anum ka malawig nga “mga adlaw” sa pagpanuga. Sing malaragwayon, nangin nagakaigo ini nga palahuwayan para sa mga tiil sang Dios. (Colosas 1:15; Exodo 20:11; Hulubaton 8:30) Diri sini nga gintuyo sang Dios nga ibutang ang bag-ong dagway sang intelihente nga kabuhi: ang katawhan. Ang unang tawhanon nga mag-asawa, nga gintuga halin sa mga elemento nga makita sa duta, ginbutang sa matahom kag katulad paraiso nga mga palibot. (Genesis 1:26, 27; 2:7, 8) Himpit gid katama, matahom gid katama, ang ulihi nga resulta sining tumalagsahon nga buhat sang pagpanuga sa bagay nga ginasugid sang Biblia ang balatyagon sang Dios sa aga—ang katapusan nga bahin—sang ikaanum nga adlaw sang pagpanuga: “Nakita sang Dios ang tagsa ka butang nga nahimo niya kag, yari karon! tama gid kaayo.”—Genesis 1:31.
Pagkaayo sang Dios
3. Anong tumalagsahon nga kinaiya sang Dios ang ginpakita sa pagpanuga?
3 Mga linibo ka tuig sang ulihi, ang kaliwat sadtong unang tawhanon nga mag-asawa nagbalikid sa tion sang pagpanuga kag nagsulat: “Ang dimakita nga mga kinaiya [sang Dios] nakita sing maathag kutob sa pagtuga sang kalibutan, kay nahantop ini sa mga butang nga nahimo, bisan ang iya walay katapusan nga gahom kag pagka-Dios.” (Roma 1:20) Huo, ang pagkaekselente sang duta kag sang mga tinuga sa sini isa gid ka matahom nga pagpabanaag sang dimakita nga mga kinaiya sang Dios—ang isa sini amo ang bugana nga pagkaayo sang Dios. Daw ano ka nagakaigo, nian, nga ang Dios nagsiling nga ang tanan nga gintuga niya tama gid kaayo!—Salmo 31:19.
4, 5. Ano ang pagkaayo?
4 Ang pagkaayo amo ang ikaanum nga aspeto sang bunga sang espiritu sang Dios nga ginlaragway ni apostol Pablo sa Galacia 5:22. Ang nagligad nga pagtinuon sa magasin nga Lalantawan naghinun-anon sang nahaunang lima ka bunga sang espiritu, nagapakita sang importansia sini sa pagpalambo sang hamtong nga Cristianong personalidad.a Apang, importante gid nga indi naton pagkalimtan ang pagkaayo! Sing nagakaigo, hatagan naton karon sing igtalupangod ini nga kinaiya.
5 Ano ang pagkaayo? Amo ini ang kinaiya ukon kahimtangan nga maayo. Pagkaekselente ini sa moral, kaayo. Gani, isa ini ka positibo nga kinaiya nga nagapakita sang iya kaugalingon sa paghimo sing maayo kag mapuslanon nga mga buhat sa iban. Paano naton mapakita ining mahigugmaon nga kinaiya? Una, paagi sa pag-ilog kay Jehova. Gani, antes naton hambalan kon paano kita subong indibiduwal nga mga Cristiano makapadayag sang pagkaayo, usisaon anay naton ang pagkaayo nga ginpakita sang aton mahigugmaon nga Dios, si Jehova, sa pag-aman niya kag sa pagpakig-angot sa tawhanon nga panimalay.
Ang Pagkaayo Ginpadayag sa Pagpanuga
6. Ano ang nagpahulag kay Jehova sa pagtuga sang iban pa intelihente nga dagway sang kabuhi?
6 Una sa tanan, ano ang nagtiklod sa aton mahigugmaon nga Amay nga ipaambit ang iya pagkalipay sa kabuhi upod sa intelihente nga mga tinuga nga buhi? Si apostol Juan nagasabat sina nga pamangkot sang nagsiling sia: “Ang Dios gugma.” (1 Juan 4:8) Huo, ang dimakagod nga gugma nagpahulag sa dakung Tuburan sang kabuhi sa pagtuga sang iban pa nga mga dagway nga buhi, nagaaman sa iban sing langitnon nga puluy-an kag sa iban sing dutan-on nga puluy-an. Sa pagkamatuod, diutay lamang ang aton nahibaluan kon kaangay sang ano ang langit ukon ang langitnon nga mga tinuga. Mga espiritu sila—dikitaon sa tawhanon nga mga mata—kag ang ila puluy-an yara sa espirituhanon nga duog. Apang tan-awa ang dutan-on nga puluy-an nga nagalibot sa imo nga gin-aman ni Jehova para sa iya tawhanon nga mga anak. Kag binagbinaga mismo ang katawhan. Nian makita mo paagi sa imo kaugalingon nga mga mata ang gamhanan nga ebidensia sang pagkaayo sang Dios.
7-9. Paano nakita ang pagkaayo sang Dios sa kon paano niya gintuga ang duta kag ang tawo sa sini?
7 Ginhatagan ni Jehova ang aton unang mga ginikanan sing kabuhi. Labaw pa sa sina, ginhimo niya ang kabuhi nga makalilipay kag makakulunyag. Sa pag-umpisa, gintuga niya ang ila puluy-an, ang duta, nga nagalibot, temperatura, kag atmospera nga huluhusto gid lamang. Ginpaandar niya ang mga siklo sang tubig, nitrohena, kag oksiheno nga nagapanghikot sing himpit para sa kaayuhan kag kasulhay sang mga tawo. Gintabunan niya ang kadaygan sang duta sing linibo ka sahi sang tanum, ang iban para kalan-on sang tawo kag ang iban nagapahalipay gid sa mata. Ginpuno niya ang kahawaan sing mga pispis nga nagahatag sing daku nga kalipay bangod sang ila mga duag kag sang ila mga ambahanon. Ginpuno niya ang mga dagat sing mga isda kag ang duta sing madamong sari sang mga sapat, ang iban maila kag ang iban sarang maanta. Daku gid nga pagkaalwan! Kag daku gid nga ebidensia sang pagkaayo sang Dios sa tagipusuon!—Salmo 104:24.
8 Tan-awa, karon, kon paano ginhimo sang Dios ang tawo. Ang iya mga butkon, mga batiis, kag mga kamot amo gid ang ginakinahanglan agod mahuptan niya ang iya pagkatimbang kag makahulaghulag sing maayo. Busa, gikan sa materyal nga makita sing bugana sa duta sa palibot niya, matigayon niya ang pagkaon kag ang iban pa nga mga kinahanglanon para sa iya kaugalingon. Si Jehova nag-aman sing ikasarang sa pagpanabor agod ang pagkaon kag pag-inom indi mangin de-makina lamang nga buhat nga ginahimo sa pagtigayon sing enerhiya—kaangay sang pag-angot sang aplayans sa outlet sang koryente karon. Indi, ang pagkaon kag pag-inom gindesinyo sa paghatag sing kalipay, kay wala lamang sini ginabusog ang tiyan kundi ginapukaw man ang igbalatyag sa pagpanabor. Si Jehova naghatag sa tawo sing mga dulunggan kag nagbutang sa iya palibot sang madamong mga tunog sa pagpahalipay sa mga dulunggan. Daw ano nga kalipay ang magpamati sa nagapasulhay nga huganas sang nagailig nga sapa, paghuni sang tukmo, ukon pag-udyak sang lapsag! Huo, bangod sa pagkaayo sang Dios, walay sapayan sang tanan nga malain nga mga butang nga natabo kutob sang pagpanuga, isa ka kalipay gihapon ang magkabuhi.
9 Tan-awa, man, ang aton iban pa nga mga igbalatyag. Daw ano kadamo nga pagkalainlain kag katahom nga mga duag ang nagapahamuot sa aton mga mata! Kag daw ano gid ka makaalayaw nga simhuton ang kahumot sang isa ka bulak! Indi makatilingala nga ang salmista nagtu-aw kay Jehova: “Magapasalamat ako sa imo kay ginhimo ako sing makahalangawa kag makatilingala. Makatilingala ang imo mga binuhatan”!—Salmo 139:14.
Ang Pagkapukan kag Pagluwas sa Katawhan
10. Paano ang kalabanan nga mga tawo naghulag sa pagkaayo sang Dios, apang paano sila padayon nga nakabenepisyo gikan sa sini?
10 Sing masubo, ang aton unang mga ginikanan nagpakita sang ulihi sing kakulang sing apresasyon para sa tanan nga pagkaayo sang Dios sa ila. Ginpakita nila ini sang wala nila gintuman ang mga sugo ni Jehova kag ginlapas ang isa ka pagdumili nga ginhatag niya. Subong resulta, sila kag ang ila mga kaanakan nakaagom sing kasubo, pag-antos, kag kamatayon. (Genesis 2:16, 17; 3:16-19; Roma 5:12) Sa bug-os nga mga milenyo nga nagligad kutob sadtong buhat sang pagkadimatinumanon, ang kalabanan nga mga tawo wala nagasapak ukon wala nagaapresyar sa pagkaayo sang Dios. Apang, walay sapayan sini, ang dimapasalamaton kag dimainapresyahon nga katawhan nagabenepisyo gihapon sa pagkaayo sang Dios. Sa anong paagi? Si apostol Pablo nagpaathag sa mga pumuluyo sang Listra sa Natungang Sidlangan: “[Ang Dios] wala magpabaya sa iya kaugalingon nga walay saksi nga naghimo sia sing maayo, naghatag sa inyo sing ulan sa langit kag mga panag-on nga mapatubason, nga nagapuno sang inyo mga tagipusuon sing pagkaon kag kasadya.”—Binuhatan 14:17.
11. Sa anong paagi ang pagkaayo sang Dios labi pa sa pag-aman sing matahom nga puluy-an para sa katawhan?
11 Apang ang pagkaayo sang Dios wala ginlatiran sa padayon nga pag-aman sing makalilipay kag nagasakdag sing kabuhi nga mga aman nga sa sini ang duta bugana. Wala, naghimo sia sing dugang pa. Ginpakita ni Jehova ang iya kaugalingon nga handa sa pagpatawad sa mga kasal-anan sang kaanakan ni Adan kag sa pagpadayon sa pagpalambo sing kaangtanan upod sa mga matutom sa tunga sang katawhan. Ining aspeto sang pagkaayo sang Dios ginpatalupangod kay Moises sang nagsaad si Jehova nga ‘paagihon niya ang bug-os niya nga pagkaayo sa atubangan [ni Moises].’ Nian nabatian ni Moises ang pinamulong: “Si Jehova, si Jehova, Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kalulo kag kamatuoran, nga nagatipig sing mahigugmaon nga kalulo sa mga linibo, nga nagapatawad sang kalautan kag sang paglapas kag sang sala.”—Exodo 33:19; 34:6, 7.
12. Anong mga aman sang Mosaikong Kasuguan ang nagpakita sang pagkaayo ni Jehova?
12 Sadtong adlaw ni Moises, si Jehova nagtukod sing legal nga sistema para sa bag-ong pungsod sang Israel diin ang dihungod nga mga makasasala sarang makatigayon sing probisyonal, ukon, simbuliko, nga kapatawaran sang sala. Paagi sa Katipan nga kasuguan nga ginpatung-an ni Moises, ang mga Israelinhon nangin pinasahi nga pungsod sang Dios kag gintudluan sa paghalad kay Jehova sing lainlain nga mga halad sang sapat nga magatumbas sang ila mga sala kag dimatinlo nga mga buhat. Busa, walay sapayan sang ila dihimpit nga mga kinaugali, ang mahinulsulon nga mga Israelinhon padayon nga makapalapit kay Jehova sing kalahamut-an kag makahibalo nga ang ila pagsimba kalahamut-an sa iya. Si Hari David, nga katapo sina nga pungsod sa idalom sang Kasuguan, nagpabutyag sang iya pagkahibalo sang pagkaayo sang Dios sa sining bahin: “Dili pagpanumduma ang mga sala sang akon pagkapamatan-on ukon ang akon mga paglalis. Suno sa imo mahigugmaon nga kalulo dumduma ako, tungod sang imo pagkaayo, O Jehova.”—Salmo 25:7.
13. Paano si Jehova nag-aman sing labi pa ka epektibo nga paagi sa mga sapat nga halad para sa kapatawaran sang mga sala?
13 Sang ulihi ang pagkaayo ni Jehova nagpahulag sa iya sa pag-aman sing labi ka epektibo kag permanente nga paagi sa pagpatawad sang mga sala. Paagi ini sa halad ni Jesus, nga kaliwat ni Hari David. (Mateo 1:6-16; Lucas 3:23-31) Si Jesus wala makasala. Gani, sang napatay sia, ang iya kabuhi nga ginhatag nga halad may dakung balor, kag ginbaton ini sang Dios subong gawad nga makatabon sang tanan nga makasasala nga kaanakan ni Adan. Si apostol Pablo nagsulat: “Ang tanan nagpakasala kag nawad-an sang himaya sang Dios, kag sila ginpakamatarong sa walay bayad paagi sa iya dibagay nga kaluoy sa pagtubos nga yara kay Cristo Jesus. Ginpahayag sia sang Dios nga katumbasan paagi sa pagtuo sa iya dugo.”—Roma 3:23-26.
14. Anong makalilipay nga mga paglaum ang ginpaposible para sa katawhan sang halad gawad?
14 Ang pagtuo sa halad gawad ni Jesus daku ang mahimo para sa mga Cristiano, daku pa sa mahimo sang mga sapat nga halad sa idalom sang Kasuguan nga katipan para sa mga Israelinhon. Nagdul-ong ini sa limitado nga kadamuon sang mga Cristiano nga mapahayag nga matarong kag maadoptar sang espiritu sang Dios nga mangin mga anak niya. Busa nangin mga utod sila ni Jesus kag nakatigayon sing paglaum nga mabanhaw subong espiritu nga mga tinuga agod makig-ambit kaupod niya sa iya langitnon nga Ginharian. (Lucas 22:29, 30; Roma 8:14-17) Handurawa nga ang Dios magabukas sinang langitnon nga paglaum sa mga tinuga nga nagakabuhi sa sining diutay nga planeta, ang duta! Ang isa ka diutay nga grupo nga nagapakabahandi sini nga paglaum yara gihapon. Apang para sa minilyon ka iban pa nga mga Cristiano, ang pagtuo sa gawad nagabukas sang dalan nga maagom ang nadula nanday Adan kag Eva—ang kabuhi nga dayon sa isa ka paraiso kag katulad katamnan nga duta. Ang Kasuguan nga katipan lamang ang makahatag sang langitnon ukon dutan-on nga paglaum sa palaabuton para sa mga nagasakdag sini.
15. Ano ang ginalakip sa maayong balita?
15 Daw ano ka nagakaigo nga ang mensahe nahanungod sa bag-ong mga kahimusan nga ginpapanghikot sang Dios paagi kay Jesucristo ginatawag nga “maayong balita,” kay nagabanaag ini sang pagkaayo sang Dios. (2 Timoteo 1:9, 10) Sa Biblia, ang maayong balita ginatawag kon kaisa nga “maayong balita sang ginharian.” Sa karon nasentro ini sa kamatuoran nga ang Ginharian natukod na sa idalom sang pagginahom sang ginbanhaw nga si Jesus. (Mateo 24:14; Bugna 11:15; 14:6, 7) Apang, ang maayong balita nagadalahig sing labi pa. Subong sang ginpakita sang pinamulong ni Pablo kay Timoteo nga bag-o lang ginbalikwat, nagalakip ini sang paghibalo nga si Jesus naghatag sang halad gawad tungod sa aton. Kon wala ina nga halad, ang aton kaangtanan sa Dios, ang aton mismo kaluwasan—indi na pagsambiton ang Ginharian ni Jesus kag ang 144,000 ka saserdote kag hari nga ginkuha gikan sa duta—indi mangin posible. Daw ano ka makalilipay nga pagpadayag sang pagkaayo sang Dios ang gawad!
Ang Pagkaayo sang Dios Karon
16, 17. Paano natuman ang Oseas 3:5 (a) sang 537 B.C.E. (b) sang 1919 C.E.?
16 Nagapaabot sang “katapusan nga mga adlaw,” si apostol Pablo nagpaandam: “Ang mga tawo . . . wala sing gugma sa pagkaayo.” (2 Timoteo 3:1-3) Bisan ang normal nga pagpadayag sang pagkaayo, subong sang kaalwan kag pagkaisigkatawo, indi maapresyar. Daw ano ka makapalig-on, nian, ang makalilipay nga tagna sang Oseas 3:5: “Ugaling magabalik ang mga anak sang Israel kag magapangita kay Jehova nga ila Dios, kag kay David nga ila hari; kag magadangop nga may kahadlok kay Jehova kag sa iya pagkaayo sa ulihi nga mga adlaw.”
17 Ining tagna natuman primero sang 537 B.C.E. sang ang mga Judiyo nagbalik sa Ginsaad nga Duta gikan sa pagkatapok sa Babilonia. Sa modernong tion, nagsugod ang katumanan sini sang tuig 1919 sang ang nagkalabilin sang espirituwal nga Israel nagguwa sa organisasyon ni Satanas kag nagsugod sa pagpangita sing hanuot kay Jehova kag sa iya pagkaayo. Nasapwan nila nga “si David nga hari nila” nagagahom na sa persona ni Jesucristo sa langitnon nga gahom kutob sang 1914. Sa idalom sang iya langitnon nga pagtatap, mapagsik nila nga ginbaton ang responsabilidad nga ibantala ining maayong balita sa mga pungsod. Gani ginsugdan nila ang pagtuman sang sugo nga narekord sa Mateo 24:14: “Ining maayong balita sang [natukod na] nga Ginharian pagaibantala sa bug-os napuy-an nga duta nga panaksi sa tanan nga kapungsuran; kag ugaling magaabot ang katapusan.”
18. Sin-o ang nagbuylog sa nagkalabilin sang espirituwal nga Israel sa pagbantala sang maayong balita?
18 Karon, ang nagkalabilin sang mga hinaplas ginbuylugan sang “dakung kadam-an,” nga nagbantala man sang pagkaayo ni Jehova. (Bugna 7:9) Karon, kapin sa apat ka milyon ang nagapalanog sang tingog sang anghel nga nakita ni apostol Juan sa palanan-awon samtang ginapahibalo nila sa tanan nga pungsod: “Kahadluki ninyo ang Dios kag hatagi sia sing himaya, kay nag-abot na ang takna sang iya paghukom, kag simbaha Sia nga naghimo sang langit kag duta kag sang dagat kag mga tuburan sang tubig.”—Bugna 14:7.
19. Ihatag ang isa sang labing daku nga ebidensia sang pagkaayo sang Dios.
19 Ang isa sang labing daku nga mga pamatuod sang pagkaayo sang Dios amo nga ginatugutan niya kita nga mangin kaupod nga mga manugpangabudlay niya sa sining talipuspusan nga hilikuton. Daw ano nga pribilehiyo nga itugyan sa aton ang “mahimayaon nga maayong balita sang malipayon nga Dios!” (1 Timoteo 1:11) Paagi sa pagbantala kag pagtudlo naton sini sa iban, ginapadayag naton sa daku nga kasangkaron ang importante nga bunga sang espiritu sang Dios, ang pagkaayo. Busa, natigayon naton ang panimuot sang dumaan nga alagad sang Dios nga si David, nga nagsiling: “Ibungat nila ang handumanan sang imo dakung pagkaayo, kag magaamba sang imo pagkamatarong.”—Salmo 145:7.
20. Anong dugang nga impormasyon nahanungod sa pagkaayo ang hambalan sa masunod nga artikulo?
20 Apang, ang pagpakigbahin bala sa pagbantala sang maayong balita amo lamang ang paagi sa pagpadayag sing pagkaayo sa aton kabuhi? Indi gid! Ginapalig-on kita nga mangin “mga manug-ilog sang Dios, subong hinigugma nga mga anak.” (Efeso 5:1) Ang pagkaayo sang Dios ginpadayag sa lainlain nga mga paagi. Gani, ang aton pagkaayo dapat man magaapektar sang madamong aspeto sang aton kabuhi. Ang iban sini pagabinagbinagon sa masunod nga artikulo.
[Footnote]
a Ang indibiduwal nga mga bunga sang espiritu amo ang gugma, kalipay, paghidait, pagkamabinatason, kalulo, pagkaayo, pagtuo, kalum-ok, kag pagpugong sa kaugalingon.
Masabat Mo Bala?
◻ Sa anong paagi ang pagpanuga nagapakita sang pagkaayo sang Dios?
◻ Anong mga kahimusan ang ginhimo ni Jehova sa pagpatawad sang mga sala sang mahinulsulon nga mga tawo?
◻ Sa katumanan sang Oseas 3:5, san-o ang hinaplas nga nagkalabilin nagkari kay Jehova kag sa iya pagkaayo, kag sa ano ini nagdul-ong?
◻ Ano ang isa sang labing daku nga ebidensia sang pagkaayo sang Dios karon?
[Laragway sa pahina 15]
Ang pagpanuga nagahatag sing ebidensia sang bugana nga pagkaayo sang Dios
[Laragway sa pahina 16]
Ang pagtugot sa aton nga makigbahin sa pagbantala nga hilikuton isa ka tumalagsahon nga pamatuod sang pagkaayo sang Dios