Panangsukay ti Kasayaatan a Pannakipagayam iti Intero nga Uniberso
“Ngem sika, O Israel, nga adipenko, O Jacob, a pinilik, ti bin-i ni Abraham a gayyemko.”—ISAIAS 41:8.
1. Ania ti mamagbalin iti pudpudno a pannakipagayam a di mapaay?
ANIAN a nagsudi ti pudno a gayyem! Ngem iti ania ti pakaibatayan iti kaadda ti pudpudno a gayyem? Aniat’ adda iti lansad iti naandor a pannakipagayam? Daytat’ banag a di mapaay, gapuna ti pudno a gayyem ti di mapaay. Ania ngay dayta? Siempre, daydiay kualidad nga insitar ni apostol Pablo idi kinunana, “Ti ayat saan a mapaay”!—1 Corinto 13:8.
2. Ti berbo nga isut’ nakaadawan ti sao a Griego maipaay iti “gayyem” ti addaan ania a naisangsangayan a kaipapanan?
2 Idiay Hebreo a Kasuratan, ti nombre a naipatarus nga “ayat” ti naadaw manipud iti berbo a kayatna a sawen “ti agayat.” (Deuteronomio 6:4, 5; idiligyo ti Mateo 22:37.) Ket iti Griego a Septuagint Version, ti berbo a naipatarus “ayatem” manipud Hebreo a teksto ket a·ga·panʹ. Nupay kasta, iti dayta kadaanan a bersion ken iti Kristiano a Griego a Kasuratan ti nombre a naipatarus a “gayyem” saan a naibatay iti dayta a berbo no di ket iti Griego a nombre a phiʹlos, a naadaw manipud iti berbo a kaipapananna “maaddaan iti panangdungngo.” Gapuna, sigun iti orihinal a Griego, ti naayat a panangdungngo ti maiyebkas iti maysa a gayyem wenno iti nagbaetan ti aggagayyem. Uray pay iti pagsasao nga Ingles ti sao a “gayyem” naadaw manipud iti berbo nga Anglo-Saxon a kaipapananna “ti agayat.”
3. No maidilig iti panagayat ti Dios iti lubong ti sangatauan, iti ania a kita ti ayat ti nakaisinggalutan dagiti adalan ni Jesus kenkuana?
3 Ti Griego a berbo a nakaadawan ti “gayyem” iyebkasna ti maysa a rikna a nabarbara ken nasingsinged ngem ti ayat nga inyebkas ti berbo nga a·ga·panʹ, a nagparang iti teksto a Griego idiay Juan 3:16, a sadiay ni Jesus ti naadaw a kunkunana: “Ta kasta la unay ti panagayat ti Dios iti lubong nga intedna ti Anakna a bugbugtong, tapno ti tunggal maysa a mangipamatmat ti pammati kenkuana saan a mapukaw no di ket adda biagna nga agnanayon.” Gapuna ti ayat (Griego, a·gaʹpe) iti biang ni Jehova a Dios ti nalawa metten tapno saklawenna ti intero a lubong ti sangatauan agpapan pay ti kinamanagbasol ti natauan a rasa. Ngem ti bugbugtong nga Anak ti Dios imbagana kadagiti 11 a matalek nga apostolesna nga isudat’ naisinggalut kenkuana babaen iti nabarbara, ad-adda a nasingsinged a kita ti ayat.
Maysa a Nasudi a Pannakipagayam
4. Babaen ti panangaramid iti ania a makapagtultuloy dagiti adalan ni Jesus kas dagiti “pagayamna,” ket iti ania a kinasinged ti pangiserrekan daytoy a kasasaad kadakuada?
4 Imbaga ni Jesus kadagidiay nga apostoles nga agtultuloyda a “gagayyemna” no salimetmetanda dagiti bambanag nga imbilinna nga aramidenda. Iti panangipakitana a ramanen daytoy ti napribilehiuan a kinasinged nga ibunga ti agpadpada a panagtalek iti maysa ken maysa, kinunana: “Dikay naganenen ti ad-adipen, ta ti adipen dina ammo ti aramiden ti apona. Ngem ninagankayo ti pagpagayam, ta isuamin dagiti nangngegko ken Amak ipakaammok kadakayo.” (Juan 15:14, 15) Iti panangibagana iti dayta, inyaplikar ni Jesus ti termino a phiʹlos iti tunggal maysa kadagidiay nga apostoles.
5. Ti pannakipagayam a tuktukoyen ti Proverbio 18:24 ti naibatay iti ania, ket kasano katibker dayta a pannakirelasion?
5 Sigun iti Proverbio 18:24, ti napaltiingan a masirib a tao ti nagkuna: “Ti tao a mannakigayyem la unay pakadadaelanna met laeng, ngem adda gayyem a nadekdekket ngem kabsat.” Ti kasta a pannakipagayam saan a naibatay iti nainlasagan a relasion; daytat’ agsaad iti panangapresiar iti pudpudno a pateg daydiay maysa a nakigayyeman. Wen, dagiti agkakabagyan iti lasag mabalin nga agsisinada iti maysa ken maysa nga aggapu kadagiti nadumaduma a naagum a rasrason, ngem ti natibker a gayyem ti saan nga agalla-alla ken agtalinaed iti pannakigayyemna agpapan pay dagiti makasuot wenno narigat a kasasaad, wenno kadagiti makasukisok-puso a kasasaad a rumsua.
6. Mapalagipantayo iti napigsa a pannakigayyem iti siasino, ket kasano nga iti kamaudianan sinupapakan ni David dayta a pannakigayyem?
6 Ditoy mabalin a mapanunottayo ni Jonatan, nga anak ti nailaksid nga Ari Saul, ken ni David, nga isut’ pinili ken pinulotan ni Jehova a Dios nga agbalin nga ari ti Israel. Ti panaggayyemda nagtultuloy agingga iti ipapatay ni Jonatan idiay pagbabakalan. Idi nangngeganna ti nakalkaldaang a damag, ni David nagunnoy la unay kas nailanad idiay 2 Samuel 1:17-27. Kas panangipakita no kasano kalailo ti pannakirelasionna ken Jonatan, kuna ni David: “Mapaladingitak a gapu kenka, kabsatko a Jonatan, makaay-ayoka unay idi kaniak. Ti ayatmo kaniak idi nakaskasdaaw, a ringbawan ti ayat dagiti babbai.” Ti kasta a panaggayem saan a malipatan wenno agtungpal a di masupapakan. Daytat’ mangisalaysay iti panangiparangarang ni Ari David iti asi ken Mifiboset, ti sibibiag nga anak ni Jonatan.—2 Samuel 9:1-10.
7. (a) Ti kadi kasta a panaggayyem nga adda ken David ken Jonatan nagkupasen, nangnangruna iti daytoy “panungpalan ti sistema dagiti bambanag”? (b) Iti ania nga ebkas iti kinasinged ti pangiserkan ti kasta a pannakipagayam iti maysa a tao, kas inlawlawag ni Jesus kadagiti matalek nga apostolesna?
7 Dayta a nasudi a kita ti pannakipagayam saan a natay iti rabaw ti daga. Ita, iti daytoy “panungpalan ti sistema dagiti bambanag” inton ‘ti ayat ti dakkel a bilang lumamiisto,’ ti kinabara ti kasta a naayat a pannakipagayam ti sipipigsa a marikrikna iti nagbabaetan dagiti dedikado, nabautisaran a saksi ni Jehova a Dios a mangipapaay iti sangalubongan a pammaneknek ti Pagarian nga impadto ni Jesus. (Mateo 24:3-14) Dagiti gagayyem adda pagannayasanda a mangipanayag kadagiti bambanag iti maysa ken maysa agsipud ta addaanda iti panagtalek iti maysa ken maysa. Laglagipenyo a bayat ti panagpapatangda iti rabii unayen a kaduana dagiti 11 nga apostolesna a nakipagtalinaed kenkuana, kuna ni Jesus: “Ninagankayo ti pagpagayam, ta isuamin dagiti nangngegko ken Amak impakaammok kadakayo.” (Juan 15:14, 15) Wen, dagiti naespirituan a bambanag iti Sao ti Dios a ngangnganin matungpal wenno maiyaplikar ti maipakaammo nga umuna kadagiti pudpudno a naiyanak-espiritu a “gagayyem” ti Apo, a ni Jesu-Kristo. Kalpasanna dagitoy a “gagayyem” addaanda met ti pribilehio ken responsabilidad a mangipakaammo kadagita a nalimed a bambanag kadagidiay a tarigagayanda ti sumrek iti pannakipagayam ken Jehova a Dios, nga isut’ namunganayan dagita a nalimed a bambanag.
8. Iti siasino ti pangipaayan ni Jehova ti kinasinged kenkuana, ket kasano a tinukoy ni Jesus ti tulag a nairaman iti kasta a kinasinged?
8 Dayta ti pamay-an a panangaramid ni Jehova kadagiti napulotan-espiritu a managdaydayawna a naiyeg iti baro a tulagna babaen iti Manangibabaet, a ni Jesu-Kristo. Idi nga inyuswatna ti Pangrabii ti Apo, kuna ni Jesus: “Daytoy a kopa kaipapananna ti baro a tulag iti darak, a maibuyat gapu kadakayo.” (Lucas 22:20) Maitunos daytoy iti Salmo 25:14, a kunana: “Ti kinapagayam ni Jehova addanto kadagiti agbuteng kenkuana, ket iparangnanto kadakuada ti tulagna.” Anian a naisalsalumina unay a pannakaammo ti maipaay kadagidiay umay iti naingayyeman a pannakirelasion ken Jehova a Dios ken ti Manangibabaetna, ni Jesu-Kristo!
Dagidiay Pakigayyeman ni Jehova
9. Kinatangsit aya ti panangpanunottayo a ni Jehova alaennanto dagiti natauan a parparsua iti pannakipagayamna, ket ania dagiti teksto ti Biblia a maipaaytayo a mangpaneknek iti sungbattayo?
9 Ay, ngem pudno aya a ti Kangatuan ken ti Dios a Mannakabalin-amin mabalin a personal a Gayyemtayo? Impakumbabana met laeng aya ti bagina iti kasta a kababa tapno agbalin a Gayyemtayo? Saan a kinatangsit ti panangipagarup a kasta. Iti surat a naipaay kadagiti naespirituan nga Israelitas sakbay a nadadael ti Jerusalem idi 70 K.P., nagsurat ni Santiago: “Ket natungpalen ti surat a kunana: ‘Ni Abraham pinatina ti Dios, ket naibilang kenkuana a kinalinteg,’ ket napanaganan ‘gayyem ni Jehova.’” (Santiago 1:1; 2:23; Genesis 15:6; Galacia 6:16) Iti maysa a Hebreo a “kasuratan” a dinakamat ni Santiago sadiay mabasatayo daytoy a dawat nga inaramid ni Ari Josafat iti Dios idi a ti sarikedked ti Jerusalem ti agpegpeggad gapu iti naindaklan a panangraut: “O Diosmi, saanmo aya a pinagtalaw dagiti agnaed ditoy a daga iti sango ti ilim nga Israel ket intedmo kadagiti putot ni Abraham a kaayan-ayatmo [“a gayyemmo,” King James Version], iti agnanayon?” (2 Cronicas 20:7) Ditoy makitatayo a ti pamunganayan a sao a Hebreo a naipatarus a “gayyem” (KJ) kaipapananna “maysa a kaayan-ayat.” Di masuppiat, a ni Abraham ket maysa a kaayan-ayat ni Jehova, ti Dios a nangawag kenkuana manipud Ur dagiti Caldeo ket inyegna idiay Naikari a Daga. Kas maysa a kaayan-ayat, ni Abraham ket maysa a tao a pakigayyeman ni Jehova, wenno alaenna iti pannakipagayamna.
10. Idiay Isaias 41:8, asino ti nagsao a maipaay iti bagina maipapan iti pannakipagayam, ket maibatay iti ania a kababalin ken Jehova a ni Abraham naikkan iti naisangsangayan a marka wenno grado iti Dios?
10 Nupay kasta, idiay Isaias 41:8 nagsao ni Jehova maipapan iti bagina met laeng ket inyebkasna dagiti makaparegta a sasao kadagiti kapuonan ni Abraham kas maysa a nasion: “Sika, O Israel, nga adipenko, O Jacob a pinilik, ti bin-i ni Abraham a gayyemko.” Ti Kangatuan unay a Dios pinadayawanna daytoy a pannakipagayam ken Abraham babaen ti panangitudingna kenkuana nga agbalin kas ti natan-ok nga Ama ni Jesu-Kristo, ti Manangisalakan ti sangatauan, agraman ni Abraham a mismo. Daytoy a kapuonan ni Abraham ti nangnangruna pay ngem maysa a gayyem ni Jehova a Dios, ta isut’ Anak a dungdungnguen ti Dios.—Juan 3:16.
11. Apay a ti pannakipagayam ken Jehova sigurado a maikabil iti pannakasuot?
11 Manipud kadagiti amin a napalabas, ania a konklusion ti intay maadaw? A posible gayam para iti natauan a parparsua ditoy “pagbatayan” ni Jehova ti agbalin a gayyemna. (Isaias 66:1) Siempre, ti nasudi a pannakipagayamtayo kenkuana iti daytoy a lubong ti maikabil iti pannakasuot, ta ni Satanas a Diablo, “ti Dios daytoy a sistema dagiti bambanag,” padpadasenna a buraken dayta.—2 Corinto 4:4.
12. Kas ken Job idiay daga ti Uz, ania koma ti determinadotay nga aramiden maipapan iti mismo a pannakipagayamtayo iti Kangatuan?
12 Usigenyo ti kaso dayta a naisalsalumina a tao idi ugma nga agnagan Job, nga isut’ nagkunaan ti Kristiano nga adalan a ni Santiago: “Adtoy! Naganentayo a naragsak dagiti nagitured. Nangngegyo ti anus ni Job ket nakitayo ti panungpalan nga impaay ni Jehova, ta ni Jehova napno iti ayat ken manangngaasi.” (Santiago 5:11) Ni Job saan a maysa laeng a pinarparbo a tao no di ket aktual a nagbiag idiay daga ti Uz. Nagduaduaan ti Diablo ti makaibtur a kualidad ti pannakigayyem ni Job iti Dios, ket ni Jehova pinalubosanna ni Satanas a mangikabil ken Job iti nakaro a pannakasuot. Babaen kadagiti nasaem a kalamidad nga inyegna ken ni Job, inkagumaan ni Satanas nga isut’ pagtallikudenna ken Jehova. Ngem ni Job dina kayat a suportaran ti Diablo babaen ti panangtallikudna iti Dios, nga isu koma ti nangibunga iti nakatayan ni Job iti dasig ni Satanas iti isyu iti sapasap a kinaturay. Iti kasunganina, pinaneknekan ni Job ni Satanas a Diablo a maysa a kadadaksan a managulbod. Ditoy daga, pinaneknekan ni Jesu-Kristo dayta met laeng a banag. Ngem komosta met kadatayo itatta? Dagidiay a patpatgenda ti pannakipagayam ni Jehova determinadoda a mangitandudo iti dasigna iti daytoy a suppiat a paginteresan ti sapasap. Ket aramidenda dayta agingga a ni Satanas ken dagiti demoniona maigarangugongdanto iti mangliwengliweng nga abut ket mapagulimekdanto sakbay ti Milenial a Panagturay ni Jesu-Kristo.—Apocalipsis 20:1-4.
13. Kasano a mairanggo ti pannakipagayam ken Jehova a Dios ken ti bugbugtong nga Anakna, ket ania a kurso ti masapul a surotentayo tapno ditay maibilang a piguratibo a “mannakikamalala a babbai”?
13 Awan ti adda a pannakigayyem a manglab-aw iti pannakigayyem ti Kangatuan a Dios, ni Jehova. Ti pannakipagayam iti bugbugtong nga Anak ti Dios ti sumarsaruno. Ti kasta a natalna a pannakirelasion kadakuada kaipapananna ti biag nga agnanayon iti kinaragsak nga awan inggana nga agpaay kadatayo. Nainkalintegan ti panangikalikagumda iti naipamaysa a kinasungdo manipud kadatayo. Ditay mabalin ti makilangenlangen iti daytoy naikeddengen a madadael a daan a lubong ket iti dayta met laeng suksukayantayo ti pannakigayyemda. Iti naespirituan a panagsao, ditay kayat ti maibilang kas mannakikamalala, sigun iti Santiago 4:4, nga isut’ nangidatag iti dayta a banag a sibabatad ket kunana: “Makikamkamalala a babbai, dikay ammo aya a ti pannakipagayam iti lubong isu ti pannakibusor iti Dios? Daydiay ngarud, agtarigagayto a gayyem ti lubong agbalin a kabusor ti Dios.” Dagidiay a sasao ti naiturong kadagidiay naespirituan nga Israelitas idi immuna a siglo K.P., ngem agaplikarda met kadagiti Saksi ni Jehova nga agbibiag iti daytoy maika-20 a siglo a lubong, wenno sistema dagiti bambanag.
Idian ti Pannakipagayam a Mapaayto
14. Maipapan iti pannakipagayam, kasano a malisian dagiti Saksi ni Jehova ti panagpasarda iti adda a naipadto idiay Zacarias 13:4-6?
14 Agsipud ta dida pinagbalin ti bagbagida a gagayyem daytoy narugit, naranggas a daan a lubong, dagiti Saksi ni Jehova di umiso ti pannakaiparangda, di umiso ti pannakatratoda, ken naidadanesda. Kasta met idi ti naindaklan a saksi ni Jehova ditoy daga, ni Jesu-Kristo, ket saanda a nasaysayaat ngem isu. (Apocalipsis 1:5; 3:14) Agsipud ta sisisingpet a binalbaliwanda dagiti panagpampanunotda a maitunos iti Sao ti kasasayaatan a Gayyemda, ni Jehova a Dios, naispalda manipud iti kapadasan a nailadawan babaen iti padto idiay Zacarias 13:4-6, a sadiay adda a naisurat: “Ket maaramidto iti daydiay nga aldaw a dagiti mammadto mababainandanto tunggal maysa iti sirmatana, inton isu agpadto; didanto met agkawes iti kagay a dutdotan a mangallilaw. No di ket isu kunananto, ‘Saanak a mammadto. Siak agtartrabahoak iti daga, ta naaramidak a bag-en nanipud pay idi kinabumarok.’ Ket adda agkunanto kenkuana, ‘Ania dagitoy sugsugat iti nagbaetan dagiti takkiagmo?’ Isu sumungbatto, ‘Dagitoy a sugat naalak ida idiay balay dagiti kaayan-ayatko [“dagiti gagayyemko,” KJ].’”
15. Apay a dagiti klero iti Kakristianuan agus-usarda kadagiti naisangsangayan a pagan-anay iti publiko, ket iti siasino ti nangaramidanda ti inaagum a pannakipagayam?
15 Iti adu a siglon dagiti klero iti Kakristianuan nagkawesda kadagiti ‘opisial a kawkawes’ nga agpaay iti panggep a panangawis iti atension kadagiti narelihiusuan a propesionda ken agpaay iti panggep a panangidayaw iti bagbagida ken panangisinsina ti bagbagida manipud kadagiti miembro ti kongregasionda nga inaramidda nga estilo “ti laigo” wenno pasurot. Daytoy ti ar-aramiden dagitoy a klero, nupay awan ti uray sangkabassit a pammaneknek a mangpaneknek a ni Jesu-Kristo ken dagiti apostolesna ken dagiti managebanghelio nga imbaonna nagusarda ti aniaman nga opisial a narelihiusuan a kawes a mangawis iti atension iti kasasaadda ken tapno maitan-okda. Itan naunegtayo unayen “iti panungpalan ti sistema dagiti bambanag” a nangrugi iti panungpalan “ti naituding a panawen dagiti nasnasion,” wenno “ti panawen Gentil,” idi tawen 1914. (Mateo 24:3; Lucas 21:24; KJ) Iti nakabaybayagen pinadpadas dagiti klero ti agbalin a kasasayaatan a gagayyem dagiti nakomersialan, namilitaran, ken napolitikaan nga elemento daytoy a lubong. Daytoy inaramidda a maipaay kadagiti bukbukodda a naagum a pakagunggonaan ket awan ti aniaman a pakariribukan ti konsiensiada. Ngem daytoy a kita ti naagum a pannakipagayam ti apagbiitto!
16. (a) Sigun padto ti Biblia, anianto ti aramiden dagiti nailubongan a “gagayyem” dagiti klase klero iti mabiiten? (b) Nupay addada iti baro a kasasaad, ania a maudi a kapadasan ti dinto malisian dagiti klero?
16 Agpadpada a dagiti klero ken ti laigo nasarakanda dagiti bagbagida iti maysa a sientipiko unay a panawen. Dagiti nailubongan a relasion ti adda a madagdagsenan agingga iti punget iti sidong ti panangparigat dagitoy a panawen. Ti klero, agpapan pay ti panagkunada makidasigda iti Dios ti langit, awan nagun-odanda a pabor kenkuana a maipaay iti nakomersialan, namilitaran ken napolitikaan nga urnos dagiti bambanag ken awan ipapaayna a pakabang-aran a maipaay iti dumakdakes a kasasaad ti lubong. Iti mabiiten, dagiti nailubongan a “gagayyemda” mailasindanto a dagiti klero awan patpategda, wen, nabantotda kadakuada, ulbodda kadagiti padpadtoda maipapan kadagiti nasasayaat a panawen a namaterialan a naisina manipud iti Pagarian ni Jehova babaen ken Kristo. Pudno unay, dagidiay nailubongan a “gagayyem” matignaydanto iti kamaudianan a mangipaay iti naan-anay a panangiyebkas iti pannakapukaw ti panagtalekda, ti panangilunodda, wen, ti gurada. Sirurungsotto a dadaelenda ti klero wenno ussobandanto ida iti propesional nga opisial a kawesda ket ipababadanto ida iti di propesional, a kasasaad ti maysa a laigo, kas nailawlawag iti Zacarias 13:4-6. Ngem daytoy a panagbalbaliw ti kasasaad saanto a mangispal kadakuada manipud pannakadadaelda a kadua ti Babilonia a Dakkel, ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion, kas naipadto idiay Apocalipsis kapitulo 17 ken 18. Dagiti nailubongan a “gagayyem” dagiti klero ti mangpaayto a naan-anay kadakuada.
17. Ania a pannakipagayam ti maikari iti intay panangsukay, ken agpaay iti kasano kabayag?
17 Iti imatang amin daytoy, anian a nagpateg ti panangidian iti di umiso a kita dagiti naagum a pannakipagayam! Ngem anian a nagsudi ti kasasayaatan a pannakipagayam iti intero nga uniberso kadatayo! Maikari dayta iti intay panangsukay iti agnanayon.
Ania dagiti Pampanunotyo?
◻ Babaen ti panagaramid laeng iti ania a makapagtultuloy dagiti adalan ni Jesus kas dagiti gagayyemna?
◻ Kasanotay nga ammo a mabalin a tagiragsaken dagiti tattao ti pannakipagayam ni Jehova, ket iti siasino ti pangipaayanna itoy a kinasinged kenkuana?
◻ Apay a ti pannakipagayam iti Dios sigurado a maikabil iti pannakasuot?
◻ Maipapan iti pannakipagayam, kasano a maliklikan dagiti Saksi ni Jehova ti panaglak-amda iti adda a naipadto idiay Zacarias 13:4-6?
[Ladawan iti panid 9]
Tinagiragsak da David ken Jonatan ti naimpusuan, nasudi a pannakipagayam. Mabalinanyo met dayta
[Ladawan iti panid 11]
Ni Abraham “gayyem ni Jehova.” Dakayo ngay?