Leksion Manipud kadagiti Kasuratan: Dagiti Un-unnoy 1:1–5:22

Ni Jehova Mangted Namnama iti Tengnga dagiti Leddaang

NI Jehova isu “ti Dios a mangted inanama,” uray iti tengnga ti kinaliday. (Roma 15:13) Nalawag daytoy a punto iti libro a Dagiti Un-unnoy, a riningpas ti mammadto ken saksi ni Jehova nga isu ni Jeremias idi 607 K.K.P. Ngem intay itampok ti sumagmamano kadagiti leksion a linaonna.

Ti Kasasaad ti Jerusalem

Ti basol awan iyegna a ragsak. Adtoy! Ti sibabasol a Jerusalem, naminsan a natagitao a kabisera ti Juda, ti naiputputongen, Ti Juda a mismo ket arigna ti aglulua, nabalo a prinsesa gapu ta isu’t nalangalangen. Dagiti “kaayan-ayatna” kas ti Egipto ti di nangisalakan kenkuana manipud panangparmek ti Babilonia idi 607 K.K.P. Dagiti tattao saandan nga agdadarison iti Sion agpaay iti piesta. Dagiti annakna ti nakayawanda, ket dagiti kabusor pagkatkatawaanda ti pannakarbana. Dagiti narugit a ganggannaet ti nangtulaw iti templona, ket dagiti umilina itedda dagiti napateg a gamgamengda maipaay iti taraon. Amin daytoy gapu iti basol!​—1:1-11.

Ni Jehova nalinteg iti panangdusana kadagiti managdakdakes. Naannugot daytoy idi agsao a mismo ti Jerusalem. Insaludsodna no adda ladingit kas ti ut-ot nga impalak-am ti Dios kenkuana. Isut’ nagbaon ti apuy a nanglangalang iti templo. Dagiti basol ti siudad ti nagbalin a sangolna, ket nagayus ti dara kas tubbog bayat a pinayatpayat ti Dios ti “pagpespesan ti arak.” Indeppa ti Sion ti im-imana iti ladingit ken panagpakpakaasi ngem awan nakitana a mangliwliwa, ket ni Jehova nalinteg iti panangdusana iti immalsa a Jerusalem. Sapay koma ta isu met ti sikakas-ang a makilangento kadagiti maragsakan a kabkabusorna.​—1:12-22.

“Ti Pungtot ni Jehova”

Ibaklay ti dadduma ti basol no saanda a kondenaren ti panagsalungasing. Intapuak ti Dios ti Jerusalem “manipud langit agingga iti daga,” nga impalubos ti pannakadadaelna agraman ti “pangibatayanna ti sakana,” ti templo. (Salmo 132:7) Gapu itoy “tinulawanna ti pagarian” ti Juda. Kas maysa laeng a sapaw, ti templo ket dinadael ti kabkabusor a ti ariwawa ti panagballigida ket arigna ti ariwawa ti panagpiesta. Dagiti matmatay nga ubing agpakpakaasida kadagiti innada a maipaay iti taraon. Ngem asino ti kangrunaan a makimbasol? Dagiti ulbod a mammadto a nagaramid kadagiti makaallilaw a padto imbes a kondenarenda ti basol ti Jerusalem. (Jeremias 14:13) Maiyanatup ti panagkararag, ta nagadut’ natay iti daytoy ‘aldaw ti pungtot ni Jehova’!​—2:1-22.

Napaut ti Asi ni Jehova

Rebbeng a manginanamatayo a siaanus ken Jehova. Inaramid ni Jeremias daytoy a punto bayat ti panagsaona kas pannakabagi ti napasaktan nga ili. Linapdan ti Dios ti kararagna, ket isut’ nagbalin a tema dagiti mananglais a kanta ti kabkabusorna. Ti inanamana, wenno ti “panagur-urayna ken Jehova,” ti kasla nagpukaw. Ngem isunto ti “aguray” gapu ta “naimbag ni Jehova iti daydiay manginanama kenkuana.”​—3:1-27.

Ti pudno a panagbabawi mangiyeg nadiosan nga asi. Kumbinsido iti daytoy, inggunamgunam ni Jeremias: “Agsublitayo manen ken Jehova.” Iti arigna a napuskol nga ulep a pungtotna, linapdan ti Dios ti iyaasideg babaen ti kararag gaput’ basbasol ti ili. Ngem nagkararag ni Jeremias: “Siak inawagak dayta naganmo, O Jehova. . .. dika kadi ilemmeng dayta pagdengngegmo iti sainnekko.” Siempre, dagiti awan panagbabawida a kabusor madadaeldanto.​—3:28-66.

“Kenka”

Mabalintay nga iyeg ti kabukbukodantay a pannakadadael babaen iti sipapakinakem a panagbasol. Gaput’ basol ti Juda, “dagiti napateg nga annak ti Sion” namatmatanda kas awan ti serserbina a nabubuong a dinamili. Iti pannakalakub, dagidiay napapatay iti kampilan ti nasaysayaat ngem kadagidiay dadduma a matmatay babaen iti in-inut a panagbisin. Pudno, a ti Dios, “imbukbukna ti nakaam-amak a pungtotna.” Dagiti namulitan a mammadto ken papadi ket agalla-allada kas bulsek, ket ni Ari Zedekias-“ti pinulotan ni Jehova”-ti kinayawanda. Ita iturongen ti Dios ti atensionna iti managbasol nga Edom.​—4:1-22.

Ni laeng Jehova ti mangted pudno nga inanama iti tengnga ti leddaang. Nailasin ni Jeremias daytoy, ta inyararawna: “Lagipem, O Jehova, no ania ti dimteng kadakami.” ‘Nagtaengan dagiti ganggannaet dagiti balbalaymi. Imbaklaymi ti bunga ti basbasol dagiti ammami, ket dagiti babassit nga ub-ubbing ti agibaklay ti pagsungrod babaen iti impapilit a panagtrabaho.’ Kaskasdi, nanginanama ni Jeremias iti kinamanangngaasi, nga inkararagna: “Isublikanakami kenka, O Jehova, ket maipulangkamto.”​—5:1-22.

Ngarud, pampanunotenyo dagitoy a leksion a naisuro iti Un-unnoy: Ti basol di mangiyeg ti ragsak, nainkalintegan ti panangdusa ti Dios kadagiti managbasol, ken dagidiay responsable ket sibabasolda no saanda a kondenaren ti kinadakes. Rebbeng nga aguraytayo a siaanus ken siinanama ken Jehova, nga agtalek a ti nadiosan a kinamanangngaasi umay gaput’ pudno a panagbabawi, ngem iyegtay ti pannakadadael iti bagitayo met laeng babaen iti sipapakinakem a panagbasol. Daytoy naipaltiing a libro ti makaited iti pudno a namnama iti tengnga dagiti leddaang.

[Kahon iti panid 27]

DAGITI TEKSTO TI BIBLIA A NASUKIMAT

◻ 1:15​—‘Ni Jehova imbaddekna ti anak a birhen ti Juda’ agsipud ta inkeddengna ken impalubosna ti napasamak. “Ti anak a birhen ti Juda” ket isu idi ti Jerusalem, a naiyasping kas nadalus a babai. Idi dagiti taga Babilonia dinadaelda dayta a kabisera a siudad ti Juda idi 607 K.K.P., adda dakkel a panangiparukpok ti dara, a naiyarig iti panangpespes ti tubbog manipud kadagiti ubas iti pagpespesan ti arak. Kitaento ni Jehova a ti Kakristianuan, ti antitipiko a Jerusalem, ti umasping met ti pannakaipayatna.

◻ 2:6​—Ti “abong-abong” ti Dios isu idi ti templo idiay Jerusalem. Idi dayta a santuario ti dinadael dagiti taga Babilonia, palpalubosanna idi dayta a ‘marabsut,’ kas maysa laeng a kalapaw iti minuyongan. Ti kasta nga apagbiit a linong manipud napudot nga init ket narakrak.

◻ 3:16​—Maysa a didigra nga impalubos ni Jehova nga umapay iti di nagmatalek a Jerusalem kas bunga ti pannakatnag ti siudad kadagiti taga Babilonia isut’ nailadawan kadagiti sasao a, “Binungtolna met dagiti ngipenko kadagiti bisil.” Nalawag, nga idi dagiti Israelitas addada iti dalan a makayawan, lutuenda dagiti tinapayda kadagiti abut a kinali idiay daga. Gapuna, ti tinapay ti naglaon kadagiti rinrinet, ket ti tao a mangmangan iti kasta a tinapay matippingan ti ngipenna.

◻ 4:3​—Ti kinaulpit dagiti inna kadagiti annakda ti naisupadi ditoy iti panangtaripato ti ina nga ipapaay dagiti aso ti bakir. Nupay dagiti aso ti bakir ti maikukuenta kas narurungsot nga animal, uray isuda ‘iruarda ti barukongda ket pasussuenda dagiti annakda.’ Gapu ti aglaplapusanan a kinakirang ti taraon idiay nalakub a Jerusalem, dagiti mabisbisinan a babbai a Judio nagbalinda a nakaul-ulpit kadagiti mismo nga annakda ta awan gatas a maitedda kadagiti annakda ken aktualmente a sinidada dagiti annakda a sibibiag. (Un-unnoy 2:20) Gapuna, dagiti babbai nagbalinda a kas kadagiti avestruz nga agitlog ket sadanto panawan ida.

◻ 5:7​—Dagiti Judio idi kaaldawan ni Jeremias masapul nga ibaklayda ti basbasol dagiti ammada, ngem di kayat a sawen daytoy a ni Jehova t direkta a mangdusdusa kadagiti annak gaput’ basbasol dagiti dadakkelda. Iti kinapudnona, ti dakes a bungbunga ti ar-aramid ti narikna dagiti naud-udi a kaputotan. (Jeremias 31:29, 30) Ngarud nasayaat no laglagipentayo a masapul a personal nga addaantayto ti pannakikuentaan iti Dios.​—Roma 14:12.