Ti Biag ken Ministerio ni Jesus
Pannakipangan Kadua ti Fariseo
KALPASAN a sinungbatan ni Jesus dagiti kritiko a nagduaduaanda ti gubuayan ti pannakabalinna a nangpaimbag ti lalaki nga umel, maysa a Fariseo ti nangawis kenkuana iti maysa a pannangan. Sakbay a manganda, dagiti Fariseo makiramanda iti seremonia ti panagbugbuggo ti imada aginggat’ siko. Aramidenda daytoy sakbay ken kalpasan ti pannangan ken uray pay iti tengnga ti pannangan. Nupay ti tradision awan salsalungasingenna a naisurat a linteg ti Dios, daytat’ limbes iti kalkalikaguman ti Dios maipapan iti seremonial a kinadalus.
Idi saan a tinungpal ni Jesus ti tradision, nagsiddaaw ti nangsangaili kenkuana. Nupay ti panagsiddaawna ti di naiyebkas iti sao, nadlaw ni Jesus dayta ket kinunana: “Ita dakayo a Fariseo, ugasanyo ti ruar ti baso ken pinggan, ngem ti unegyo napno ti panagsamsam ken kinadakes. Agkakakuneng! Ti nagaramid iti akinruar saan aya nga isu met ti nagaramid iti akin-uneg?”
Gapuna imbutaktak ni Jesus ti kinamanaginsisingpet dagiti Fariseo a sisiseremonia a mangug-ugas ti im-imada ngem saanda nga ug-ugasan ti puspusoda manipud kinadakes. Isu ti nangbalakad: “Itedyo kas sagsagut ti asi ti adda kadakayo, ket, adtoy! dagiti amin a banag nadalusda kadakayo.” Ti panangtedda ti rebbeng a tignayen ti naayat a puso, saan a babaen iti tarigagay a manggun-od dayaw kadagiti dadduma babaen iti sinsinan a kinalintegda.
“Asikay pay Fariseo,” intuloy ni Jesus, “ta agbayadkayo ti apagkapullo ti yerbabuena ken ti ruda ken ti amin a nateng, ket liklikanyo ti kinalinteg ken ti ayat ti Dios! Ngem dagitoy a banag rebbengyo koma nga inaramid a dikay met binaybay-an dagidiay.” Ti Linteg ti Dios iti Israel sapulenna ti panagbayadda ti apagkapullo, wenno ti maikasangapulo a kapaset, iti ani manipud pagtalonanda. Ti yerbabuena ken ti ruda ti babassit a mulmula wenno yerba a maus-usar a pangpananam ti taraon. Dagiti Fariseo ti siaannad a mangbaybayad ti apagkapullo ti uray kadagitoy nagbabassitan a yerba, ngem kinondenar ni Jesus ida gaput’ saanda a panangikankano kadagiti mas napapateg a pagannurotan a mangipakita ti ayat, panangipamatmat ti kinamanangaasi, ken panagbalin a nanumo.
Iti ad-adda pay a panangkondenarna, kuna ni Jesus: “Asikay pay Fariseo, ta ayatenyo dagiti nagundawayan a tugaw kadagiti sinagoga ken maluglugayan kadagiti plasa! Asikay pay, ta umaspingkayo kadagiti tanem a di makita, ket dagiti tao a magna iti rabawda dida ammo!” Ti kinarugitda ti saan a madmadlaw. Ti relihion dagiti Fariseo ti addaan pammarang a buya ngem awan makin-uneg a pategna! Daytat’ naibatay iti kinamanaginsisingpet.
Ti panagdengngeg iti kasta a panangkondenar, maysa nga abogado, maysa kadagidiay nalaing iti Linteg ti Dios, ti nagreklamo: “Mannursuro, iti panagsaom itoy babalawennakami met.”
Pabpabasolen ni Jesus dagitoy a mamasirib iti Linteg a responsable met, a kunkunana: “Asikay met a mamasirib iti Linteg, ta paawitanyo dagiti tao kadagiti awit a nadagsen unay nga awiten, ket kadakayo dikay met a sagiden dagiti awit uray iti maysa kadagiti ramayyo laeng! Asikay pay, ta bangonenyo dagiti tanem a pakalaglagipan dagiti mammadto, ket pinatay ida dagiti ammayo!”
Dagiti awit a dinakamat ni Jesus ket isuda dagiti naisao a tradision, ngem dagitoy nga abogado ti dida man laeng ikkaten ti maysa a bassit a regulasion tapno pagbalinen a nalaklaka koma dayta kadagiti tattao. Imbutaktak ni Jesus nga inanamonganda pay ti pannakapapatay dagiti mammadto, ket isut’ namakdaar: “Maisingir[to] itoy a kaputotan ti naiparukpok a dara dagiti amin a mammadto nanipud idi pannakabangon ti lubong, nanipud idi dara ni Abel agingga iti dara ni Zacarias, a natay iti nagbaetan ti altar ken ti santuario.’ Wen, kunak kadakayo, a maisingirto itoy a kaputotan.”
Ti lubong ti masubbot a sangatauan ti nangrugi iti pannakaipasngay dagiti annak kada Adan ken Eva; gapuna, nagbiag ni Abel “nanipud iti pannakabangon ti lubong.” Simmaruno iti pannakapapatay ni Zacarias, maysa a buyot ti Siria ti nangdadael iti Juda. Ngem impadto ni Jesus ti dakdakes pay a pannakadadael ti mismo a kaputotanna agsipud iti nakarkaro a kinadakesna. Daytoy a pannakadadael ti napagteng agarup 38 a tawen kamaudiananna, idi 70 K.P.
Iti panangitultuloyna ti panangkondenarna, kuna ni Jesus: “Asikay pay a mamasirib iti Linteg, ta inikkatyo ti tulbek ti sirib; dakayo dikay simrek, ket pinawilanyo pay dagiti sumrek koma!” Dagiti nalalaing iti Linteg rebbengenda nga ilawlawag ti Sao ti Dios kadagiti tattao, nga ibuksilan ti kaipapananda. Ngem napaayda a nangaramid iti daytoy ken inikkatda pay kadagiti tattao ti gundaway koma a makaawat iti dayta.
Dagiti Fariseo ken dagiti mamasirib iti linteg makaungetda ken Jesus gaput’ panangibutaktakna kadakuada. Idi pimmanaw iti balay, isut’ rinugianda a binusor unay ket ginargarida kadagiti salsaludsod. Isut’ pinadpadasda a masiluan babaen iti panagsaona iti banag a mabalinda a pangpatiliwan kenkuana. Lucas 11:37-54; Deuteronomio 14:22; Mikias 6:8; 2 Cronicas 24:20-25.
◆ Apay a kinondenar ni Jesus dagiti Fariseo ken dagiti mamasirib iti Linteg?
◆ Ania nga awit ti impabaklay dagiti abogado kadagiti tattao?
◆ Kasano “ti pannakabangon ti lubong?”