“Sagrado a Panagserbi Buyogen ti Pannakabalinyo nga Agrason”

“Iparangyo ti bagbagiyo a maysa a sakripisio a sibibiag, nasantuan, makaay-ayo iti Dios, maysa a sagrado a panagserbi buyogen ti pannakabalinyo nga agrason.”​—ROMA 12:1.

1, 2. Kasano a ti panangsursuro a mangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia ket kaasping ti panagbalin a nasayud nga agsao iti baro a pagsasao?

PINADASYO kadin ti nagsursuro iti sabali a pagsasao? No kasta, awan duadua nga umanamongkayo a daytat’ narigat a trabaho. Ta, saan laeng a panagsursuro kadagiti baro a sasao ti nairaman. Ti nasayud a panagsao sapulenna met ti panagbalin a nalaing iti gramatikana. Masapul a maawatanyo no kasano a mainaig dagiti sasao iti maysa ken maysa ken no kasano nga agsisilpoda a mangporma kadagiti kompleto a kapanunotan.

² Umasping dayta iti pananggun-odtayo iti pannakaammo iti Sao ti Dios. Saan laeng a ti basta panangadal kadagiti napili a teksto ti Kasuratan ti nairaman. Iti piguratibo a panagsao, masapul a sursuruentayo met ti gramatika (panangyulog) ti Biblia. Masapul a maawatantayo no kasano a nainaig dagiti kasuratan iti maysa ken maysa ken no kasano nga agserbida kas prinsipio a mayaplikar iti inaldaw a panagbiag. Ngarud, agbalintayo a “naan-anay koma a makabael, naan-anay a nakabalan maipaay iti tunggal naimbag nga aramid.”​—2 Timoteo 3:17.

 3. Maipapan iti panagserbi iti Dios, ania a panagbalbaliw ti napasamak idi 33 K.P.?

³ Iti sidong ti urnos ti kodigo ti Linteg ni Moises, naipakita ti kinamatalek babaen ti nainget a panangalagad kadagiti espesipiko a pagalagadan. Nupay kasta, idi 33 K.P., pinukaw ni Jehova ti Linteg, a kayariganna “inlansana iti kayo a pagtutuokan” isu a nakatayan ti Anakna. (Colosas 2:13, 14) Kalpasanna, saanen a naikkan ti ili ti Dios iti adu a listaan dagiti sakripisio nga idaton ken pagalagadan a suroten. Imbes ketdi, naibaga kadakuada: “Iparangyo ti bagbagiyo a maysa a sakripisio a sibibiag, nasantuan, makaay-ayo iti Dios, maysa a sagrado a panagserbi buyogen ti pannakabalinyo nga agrason.” (Roma 12:1) Wen, dagiti Kristiano masapul nga ipaayda ti bagbagida, iti isuamin a puso, kararua, isip, ken pigsa iti panagserbi iti Dios. (Marcos 12:30; idiligyo iti Salmo 110:3.) Ngem ania ti kaipapanan ti panagidaton iti “sagrado a panagserbi buyogen ti pannakabalinyo nga agrason”?

4, 5. Ania ti nairaman iti panagserbi ken ni Jehova buyogen ti pannakabalintayo nga agrason?

⁴ Ti grupo dagiti sasao a ‘pannakabalin nga agrason’ ket naipatarus manipud iti Griego a sao a lo·gi·kosʹ, a kaipapananna “nainkalintegan” wenno “intelihente.” Makalikaguman dagiti adipen ti Dios a mangusar iti nasanay-Biblia a konsiensiada. Imbes nga ibatayda ti pangngeddengda iti adu a naikeddeng a pagalagadan, masapul a siaannad a tingitingen ti Kristiano dagiti prinsipio ti Biblia. Masapul a maawatanda ti “panangyulog” ti Biblia, wenno ti pakainaigan ti nadumaduma a prinsipiona iti maysa ken maysa. Iti kasta, makaaramidda kadagiti natimbeng a pangngeddeng a buyogen ti pannakabalinda nga agrason.

⁵ Daytoy kadi kaipapananna nga awanan linteg dagiti Kristiano? Talaga a saan. Nabatad nga iparit ti Kristiano a Griego a Kasuratan ti idolatria, seksual nga imoralidad, panangpapatay, panagulbod, espiritismo, di umiso a panangusar iti dara, ken nadumaduma a basol. (Aramid 15:28, 29; 1 Corinto 6:9, 10; Apocalipsis 21:8) Ngem, ad-adda nga usarentayo ti pannakabalin nga agrason a mangsursuro ken mangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia ngem kadagiti Israelita idi. Kas iti panangawat iti baro a pagsasao, daytoy sapulenna ti tiempo ken panangikagumaan. Kasano a mapatanortayo ti pannakabalin nga agrason?

Panangpatanor iti Pannakabalinyo nga Agrason

 6. Ania ti ramanen ti panagadal iti Biblia?

⁶ Umuna, masapul nga agbalintayo a napasnek nga estudiante ti Biblia. Ti naipaltiing a Sao ti Dios ti “makagunggona iti panangisuro, iti panangtubngar, iti panangpalinteg iti bambanag, iti panangdisiplina iti kinalinteg.” (2 Timoteo 3:16) Ditay koma kanayon nga inanamaen a maibinsabinsa ti sungbat ti maysa a parikut iti maymaysa a bersikulo ti Biblia. Imbes ketdi, mabalin nga usigentayo ti sumagmamano a kasuratan a makalawlawag iti dayta a kasasaad wenno parikut. Masapul a siiinget a sukimatentayo ti kapanunotan ti Dios maipapan iti banag. (Proverbio 2:3-5) Masapultayo met ti pannakaawat, ta ti “tao a mannakaawat isu daydiay manggun-od iti nagsayaat a pannakaiwanwan.” (Proverbio 1:5) Ti mannakaawat a tao mailasinna dagiti sinaggaysa a bambanag ken maawatanna ti relasionda iti maysa ken maysa. Kas iti maysa a [jigsaw] puzzle, pagtitiponenna dagiti piesa tapno makitana ti intero a ladawan.

 7. Kasano nga ikalintegan ti nagannak dagiti prinsipio ti Biblia maipapan iti disiplina?

⁷ Kas pagarigan, usigenyo ti panagbalin a nagannak. Kuna ti Proverbio 13:24 a ti ama nga agayat iti anakna “ti mangaywan kenkuana a buyogen ti disiplina.” No daytoy laeng a kasuratan ti usigentayo, mabalin nga iyaplikar daytoy a mangikalintegan iti nauyong, kankanayon a panangdusa. Ngem, mangipaay iti mangtimbeng a balakad ti Colosas 3:21: “Dakayo nga amma, dikay rurruroden dagiti annakyo, tapno saan a maupay ti riknada.” Dagiti nagannak a mangusar iti pannakabalinda nga agrason ken mamagtunos kadagitoy a prinsipio dida mangusar iti disiplina a maikuna a “mangabuso.” Tratuenda dagiti annakda a buyogen ti kinasinged, kinamannakaawat, ken dignidad. (Efeso 6:4) Gapuna, iti panagbalin a nagannak wenno iti aniaman a banag a pakairamanan dagiti prinsipio ti Biblia, mapatanortayo ti pannakabalintay nga agrason babaen ti panangtingiting iti amin a mainaig a bambanag. Iti kastoy a pamay-an, maawatantayo ti “panangyulog” kadagiti prinsipio ti Biblia, no ania ti panggep ti Dios ken no kasano a maibanag dayta.

 8. Kasanotay a maliklikan ti maaddaan iti nainget, dogmatiko a panangmatmat no maipapan iti panaglinglingay?

⁸ Ti maikadua a pamay-an a mapatanor ti pannakabalintayo nga agrason isu ti panangliklik iti nainget, dogmatiko a panangmatmat. Ti nainget unay a panangmatmat lapdanna ti irarang-ay ti pannakabalintayo nga agrason. Usigenyo ti maipapan iti panaglinglingay. Kuna ti Biblia: “Ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.” (1 Juan 5:19) Daytoy kadi kaipapananna a tunggal libro, sine, wenno programa ti telebision a pinataud ti lubong ket dakes ken sataniko? Ti kasta a panangmatmat ket talaga a saan a nainkalintegan. Siempre, mabalin a pilien ti dadduma a liklikan a naan-anay ti telebision, sine, wenno sekular a literatura. Kalinteganda dayta, ket saanda koma a mababalaw iti dayta. Ngem saanda met koma nga impluensiaan ti dadduma a mangala iti kasta a nainget a takder. Nangipablaak ti Sosiedad kadagiti artikulo a mangipaay kadagiti prinsipio ti Biblia a mamagbalin kadatayo a nainsiriban iti panagpilitayo iti pagaliwaksayan ken paglinglingayantayo. Saan ngarud a nainsiriban no aglablabestayo kadagitoy a pagalagadan ken isarangtayo ti bagitayo kadagiti imoral a pampanunot, nakaro a kinaranggas, wenno espiritismo nga adda iti adu a paglinglingayan daytoy a lubong. Kinapudnona, ti nainsiriban a panagpili iti paglinglingayan kalikagumanna nga usarentayo ti pannakabalintayo nga agrason a mangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia tapno maaddaantayo iti nadalus a konsiensia iti imatang ti Dios ken iti tao.​—1 Corinto 10:31-33.

 9. Ania ti kaipapanan ti “naan-anay a panangilasin”?

⁹ Adu kadagiti paglinglingayan itatta ti nabatad a saan a mayanatup para kadagiti Kristiano.a Ngarud, masapul a sanayentay ti pusotayo a ‘manggura ti dakes’ tapno ditay agbalin a kas iti dadduma idi umuna a siglo a “napukawda ti amin a moral a kaririknada.” (Salmo 97:10; Efeso 4:17-19) Tapno maikalintegantayo dagita a bambanag, masapultayo ti “umiso a pannakaammo ken naan-anay a panangilasin.” (Filipos 1:9) Ti sao a Griego a naipatarus a “panangilasin” ipamatmatna ti “sensitibo a moral a pannakaawat.” Ti sao tuktukoyenna ti literal a sentido ti tao, kas ti panagkita. No maipapan iti panaglinglingay wenno aniaman a sabali a banag a makasapul iti personal a pangngeddeng, ti moral a sentidotayo maipamaysa koma tapno maawatantayo saan laeng a ti nabatad a dakes ken naimbag nga isyu no di ket dagidiay pay saan unay a nabatad. Kasta met a liklikantayo ti mangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia iti di nainkalintegan a panaglablabes ken ipapilit nga aramiden dagiti amin a kakabsattayo dayta.​—Filipos 4:5.

10. Kasanotay a maawatan ti personalidad ni Jehova kas naiparangarang idiay Salmo 15?

¹⁰ Ti maikatlo a pamay-an ti panangpatanor iti pannakabalintayo nga agrason isu ti pannakaammo iti kapanunotan ni Jehova ken ipasagepsep dayta iti pusotayo. Iti Saona, ipalgak ni Jehova ti personalidad ken dagiti pagalagadanna. Idiay Salmo 15, kas pagarigan, mabasatayo ti kita ti tao nga awisen ni Jehova a sangaili iti toldana. Ti kasta a tao agaramid iti kinalinteg, agsao iti pudno manipud iti pusona, matalek kadagiti karina, ken saan a manggundaway iti sabsabali. Bayat a basbasaenyo daytoy a salmo, imtuodenyo ti bagiyo, ‘Iladawannak kadi dagitoy a kualidad? Awisennak kadi ni Jehova a sangaili iti toldana?’ Mapabileg ti pannakabalin ti pannakaawattayo bayat a makitunostayo kadagiti dalan ken kapanunotan ni Jehova.​—Proverbio 3:5, 6; Hebreo 5:14.

11. Kasano a “linabsan [dagiti Fariseo] ti kinahustisia ken ti ayat iti Dios”?

¹¹ Nagkurang dagiti Fariseo iti napalalo iti daytoy a banag. Ammo dagiti Fariseo ti pamay-an ti pannakasangal ti Linteg, ngem dida naawatan ti “pannakayulogna.” Mabalinda a sawen ti nagadu a detalye ti Linteg, ngem dida naawatan ti Personalidad ti nagtaudan dayta. Imbaga ni Jesus kadakuada: “Itedyo ti apagkapullo ti yerbabuena ken ti ruda ken ti tunggal dadduma pay a nateng, ngem labsanyo ti kinahustisia ken ti ayat iti Dios!” (Lucas 11:42) Gapu iti nainget a kapanunotan ken natangken a pusoda, saan nga inusar dagiti Fariseo ti pannakabalinda nga agrason. Naiparangarang ti di agtutunos a panagrasonda idi binabalawda dagiti adalan ni Jesus a nagruros ken nangan kadagiti dawa ti binukel iti Sabbath; kalpasanna, iti dayta met la nga aldaw, di man la nariribuk ti konsiensiada idi insíkatda a papatayen ni Jesus!​—Mateo 12:1, 2, 14.

12. Kasanotay nga agbalin nga ad-adda a maitunos ken Jehova kas Persona?

¹² Kayattay ti maiduma kadagiti Fariseo. Ti pannakaammotayo iti Sao ti Dios masapul a tulongannatay a makitunos ken Jehova kas Persona. Kasano a maaramidtayo daytoy? Kalpasan ti panangbasa iti paset ti Biblia wenno ti naibatay-Biblia a literatura, natulongan ti dadduma babaen ti panangutobda kadagiti saludsod a kas kadagitoy, ‘Ania ti isuro daytoy nga impormasion kaniak maipapan ken Jehova ken dagiti kalidadna? Kasano a maiparangarangko dagiti kalidad ni Jehova iti pannakilangenko iti sabsabali?’ Ti panangmennamenna kadagita a saludsod patanorenna ti pannakabalintayo nga agrason ken pagbalinennatayo a “tumutulad iti Dios.”​—Efeso 5:1.

Ad-adipen ti Dios ken ni Kristo, Saan nga iti Tattao

13. Kasano a nagtignay dagiti Fariseo a kas diktador iti kababalin?

¹³ Masapul a palubosan dagiti panglakayen dagiti adda iti aywanda a mangusar iti pannakabalinda nga agrason. Saan nga ad-adipen ti tattao dagiti miembro ti kongregasion. “No kaskasdi nga ay-aywek dagiti tattao,” insurat ni Pablo, “saanakto nga adipen ni Kristo.” (Galacia 1:10; Colosas 3:23, 24) Maisupadi ketdi, kayat dagiti Fariseo a mamati dagiti tattao a napatpateg a magun-odan ti anamong ti tattao ngem ti anamong ti Dios. (Mateo 23:2-7; Juan 12:42, 43) Intuding dagiti Fariseo ti bagbagida a diktador iti kababalin a nangaramid kadagiti bukodda a pagalagadan ket kalpasanna ukomenda ti dadduma iti pamay-an ti panangsurotda kadagita. Kimmapuy dagidiay simmurot kadagiti Fariseo iti panangusarda iti nasanay-Biblia a konsiensiada, a kayariganna nagbalinda nga ad-adipen ti tattao.

14, 15. (a) Kasano a maipakita dagiti panglakayen a katrabahuan ida ti arban? (b) Kasano koma ti panangtaming dagiti panglakayen kadagiti banag maipapan iti konsiensia?

¹⁴ Ammo dagiti Kristiano a panglakayen itatta nga awan sungsungbatan ti arban kadakuada. Tunggal Kristiano masapul nga awitenna ti bukodna nga awit. (Roma 14:4; 2 Corinto 1:24; Galacia 6:5) Maitutop daytoy. Kinapudnona, no dagiti miembro ti arban agbalinda nga ad-adipen ti tattao, nga agtungpalda gapu laeng ta maiturturongda, anianto ti aramidenda no awan dagidiay a tattao? Makapagrag-o ni Pablo kadagiti taga Filipos: “Iti wagas a panagtulnogyo a kankanayon, saan laeng a kabayatan ti kaaddak, no di ket ad-adda pay a sisasagana ita kabayatan ti kaawanko, itultuloyyo nga itrabaho ti bukodyo a pannakaisalakan buyogen ti buteng ken panagpigerger.” Pudno nga ad-adipen ida ni Kristo, ket saan a ni Pablo.​—Filipos 2:12.

¹⁵ Ngarud, no maipapan iti konsiensia, saan a mangikeddeng dagiti panglakayen agpaay kadagidiay adda iti aywanda. Ilawlawagda dagiti prinsipio ti Biblia a nairaman iti maysa a banag ket kalpasanna palubosanda dagiti indibidual a nairaman a mangusar kadagiti pannakabalinda nga agrason a mangaramid iti pangngeddeng. Daytoy ket serioso a responsabilidad, ngem daytoy ket masapul nga ibaklay a mismo ti indibidual.

16. Ania a sistema ti adda idi idiay Israel agpaay iti panangtaming kadagiti parikut?

¹⁶ Usigenyo ti panawen idi nangusar ni Jehova kadagiti ukom a mangiwanwan iti Israel. Ibaga ti Biblia kadatayo: “Kadagidi nga al-aldaw awan idi ti ari idiay Israel. Nairuam idi ti tumunggal tao a mangaramid iti umiso iti bukodna a panangmatmat.” (Oc-ocom 21:25) Ngem nangipaay ni Jehova kadagiti pamay-an tapno makagun-od dagiti tattaona iti pannakaiwanwan. Tunggal siudad addaan kadagiti lallakay a makaipaay iti makagunggona a tulong kadagiti saludsod ken parikut. Mainayon pay, nagtignay dagiti papadi a Levita a kas naimbag nga impluensia babaen ti panangisuroda kadagiti tattao iti linlinteg ti Dios. No rumsua dagiti talaga a narikut a bambanag, mabalin nga agkonsulta ti nangato a padi iti Dios babaen iti Urim ken Tumim. Agkomento ti Insight on the Scriptures: “Ti indibidual a nanggundaway kadagitoy a probision, a nanggun-od iti pannakaammo iti linteg ti Dios ken inyaplikarna dayta, ti naaddaan iti nasayaat a bagnos iti konsiensiana. Ti panangaramidna iti ‘umiso iti bukodna a panangmatmat’ iti kasta a kasasaad saan nga agbanag iti pagdaksan. Pinalubosan ni Jehova ti ilina a mangipakita iti situtulok wenno agkitakit a kababalin ken kurso.”​—Tomo 2, pinanid 162-3.b

17. Kasano a maipakita dagiti panglakayen a mangbalakadda a maitunos kadagiti pagalagadan ti Dios imbes nga iti bukodda?

¹⁷ Kas kadagiti ukom ken papadi nga Israelita, mangipaay dagiti panglakayen ti kongregasion iti makagunggona a tulong kadagiti parikut ken mangtedda iti napateg a balakad. No dadduma, “mangtubngar, mangtinggar, mamagbaga[da pay], buyogen ti amin a mabayag a panagitured ken arte ti panangisuro.” (2 Timoteo 4:2) Aramidenda dayta maitunos iti pagalagadan ti Dios, saan nga iti bukodda. Anian ti kinaepektibo daytoy no mangipakita dagiti panglakayen ti ulidan ken ikagumaanda a tignayen ti puspuso!

18. Apay nga ad-adda nga epektibo ti panangtignay dagiti panglakayen iti puso?

¹⁸ Ti puso isu ti “mangtignay” ti Nakristianuan nga aramidtayo. Ngarud kunaen ti Biblia: “Ta kenkuana ti gubuayan ti biag.” (Proverbio 4:23) Dagiti panglakayen a mangtignay iti puspuso masarakandanto a dagidiay adda iti kongregasion matignaydanto a mangaramid iti amin a kabaelanda iti panagserbi iti Dios. Agtignaydanto a mismo, a din masapul a dagdagen ti dadduma. Di kayat ni Jehova ti mapilpilit a panagtulnog. Sapsapulenna ti panagtulnog nga agtaud iti puso a napno iti ayat. Maparegta dagiti panglakayen ti kasta a nagtaud iti puso a panagserbi babaen ti panangtulong kadagidiay adda iti arban a mangpatanor iti pannakabalinda nga agrason.

Panangpatanor “ti Panunot ni Kristo”

19, 20. Apay a napateg a patanorentayo ti panunot ni Kristo?

¹⁹ Kas naipakitan, saan nga umdas ti basta panangammo iti linlinteg ti Dios. “Ikkannak ti pannakaawat,” indawat ti salmista, “ket salimetmetakto ti lintegmo ken annurotekto iti amin a pusok.” (Salmo 119:34) Impalgak ni Jehova iti Saona “ti panunot ni Kristo.” (1 Corinto 2:16) Kas maysa a nagserbi ken Jehova buyogen ti pannakabalin nga agrason, nangibati ni Jesus kadatayo iti naan-anay a pagwadan. Naawatanna ti linlinteg ken prinsipio ti Dios, ket naan-anay a tinungpalna ida. Babaen ti panangadal iti ulidanna, “naan-anay[to] a maawatan[ta]yo . . . no ania ti kaakaba ken ti kaatiddug ken kangato ken kauneg, ken tapno maammuan ti ayat ni Kristo a manglab-aw iti pannakaammo.” (Efeso 3:17-19) Wen, ti masursurotayo manipud iti Biblia maipapan ken Jesus lab-awanna ti nakaad-adu a pannakaammo kadagiti kinapudno; ikkannatayo ti nabatad a ladawan ti kaasping a mismo ni Jehova.​—Juan 14:9, 10.

²⁰ Gapuna, bayat nga adalentayo ti Sao ti Dios, maawatantayo ti panunot ni Jehova iti bambanag ket makagtengtayo iti natimbeng a pangngeddeng. Daytoy sapulenna ti panangikagumaan. Masapul nga agbalintayo a napasnek nga estudiante ti Sao ti Dios, nga agbalintayo a sensitibo iti personalidad ken dagiti pagalagadan ni Jehova. Kayariganna nga agsursurotayo iti baro a gramatika. Ngem, dagidiay a mangaramid iti kasta sursurotenda ti pammagbaga ni Pablo nga “iparang ti bagbagi[da] a maysa a sakripisio a sibibiag, nasantuan, makaay-ayo iti Dios, maysa a sagrado a panagserbi buyogen ti pannakabalin[da] nga agrason.”​—Roma 12:1.

[Dagiti Footnote]

Ania ti Nasursuroyo?

◻ Ania a panagbalbaliw maipapan iti panagserbi iti Dios ti napasamak idi 33 K.P.?

◻ Kasano a mapatanortayo ti pannakabalin nga agrason?

◻ Kasano a matulongan dagiti panglakayen dagidiay adda iti arban nga agbalin nga ad-adipen ti Dios ken ni Kristo?

◻ Apay a masapul a patanorentayo “ti panunot ni Kristo”?

[Ladawan iti panid 23]

Tulongan dagiti panglakayen ti dadduma a mangusar iti pannakabalinda nga agrason