Pakasarakan iti Pudno a Liwliwa?

‘Ti Dios ken Ama ni Apotayo a Jesu-Kristo liwliwaennatayo iti amin a rigattayo.’​—2 CORINTO 1:3, 4.

 1. Gapu kadagiti ania a kasasaad a kasapulan unay dagiti tattao ti liwliwa?

KASLA awan serserbi ti biag no ti tao ket agsagaba iti nakaro a sakit. Dagiti ginggined, bagyo, ken bisin pagbalinenda a nakaay-ay-ay ti kasasaad dagiti tattao. Gapu iti gubat, mabalin a matay dagiti kapamilia, madadael dagiti pagtaengan, wenno mapilitan dagiti tattao a mangpanaw kadagiti sanikuada. Gapu ta awan ti kinahustisia, mabalin a marikna dagiti tattao nga awan ti makatulong. Dagiti naapektaran kadagita a rigat ket desperado nga agsapsapul iti liwliwa. Pakasarakan iti dayta?

 2. Apay a naisangsangayan ti panangliwliwa ni Jehova?

² Adda dagiti indibidual ken organisasion a mangikagkagumaan a mangipaay iti liwliwa. Maapresiar dagiti naayat a sasao. Makatulong dagiti material a donasion tapno mapunnuan dagiti agdama a kasapulan. Ngem ni Jehova, ti pudno a Dios, isu laeng ti makaikkat kadagiti amin a pakarigatan ken makaipaay iti tulong a kasapulan tapno saanton a mapasaran dagita a didigra. Kuna ti Biblia maipapan kenkuana: “Bendito koma ti Dios ken Ama ni Apotayo a Jesu-Kristo, ti Ama dagiti nadungngo nga asi ken ti Dios ti amin a liwliwa, a mangliwliwa kadakami iti amin a rigatmi, tapno mabalinanmi a liwliwaen dagidiay adda iti aniaman a kita ti rigat babaen ti liwliwa a pinangliwliwa kadakami ti Dios.” (2 Corinto 1:3, 4) Kasano ti panangliwliwa kadatayo ni Jehova?

Panangparut Kadagiti Parikut

 3. Kasano a ti liwliwa nga ipaay ti Dios parutenna dagiti parikut ti sangatauan?

³ Tinawid ti intero a sangatauan ti kinaimperpekto kas bunga ti basol ni Adan. Dayta ti nangyeg iti di mabilang a parikut nga agbanag iti ipapatay. (Roma 5:12) Ad-adda pay a dimmegdeg ti kasasaad gapu ta ni Satanas a Diablo ti “agturay iti daytoy a lubong.” (Juan 12:31; 1 Juan 5:19) Saan laeng a naasian ni Jehova iti nakaay-ay-ay a kasasaad ti sangatauan. Imbaonna ti bugbugtong nga Anakna kas subbot agpaay iti pannakaispal, ken kinunana a mawayawayaantayo manipud kadagiti epekto ti basol ni Adan no ipakitatayo ti pammatitayo iti Anakna. (Juan 3:16; 1 Juan 4:10) Ti Dios impakpakaunana met a ni Jesu-Kristo, a nakaitalkan ti amin nga autoridad idiay langit ken ditoy daga, dadaelennanto ni Satanas ken ti intero a dakes a sistema ti bambanag.​—Mateo 28:18; 1 Juan 3:8; Apocalipsis 6:2; 20:10.

 4. (a) Ania ti impaay ni Jehova tapno ad-adda a makapagtalektayo kadagiti inkarina a pannakabang-ar? (b) Kasano a tulongannatayo ni Jehova tapno maawatantayo no kaano a dumteng ti pannakabang-ar?

⁴ Tapno ad-adda a makapagtalektayo kadagiti karina, intalimeng ti Dios ti nakaad-adu a pammaneknek a sigurado a matungpal ti aniaman nga impadtona. (Josue 23:14) Inrekordna iti Biblia dagiti inaramidna a panangispal kadagiti adipenna iti sidong dagiti kasasaad a kasla imposible a sarangten iti panangmatmat ti tao. (Exodo 14:4-31; 2 Ar-ari 18:13–19:37) Sa babaen ken Jesu-Kristo, impakita ni Jehova a karaman iti panggepna ti panangpaimbag kadagiti tattao manipud iti “tunggal kita ti sagubanit,” pinagungarna pay dagiti natay. (Mateo 9:35; 11:3-6) Kaano a mapasamak amin dagitoy? Kas sungbat, inladawan ti Biblia ti maudi nga al-aldaw daytoy daan a sistema, a mapasamak sakbay a dumteng ti baro a langlangit ken baro a daga nga inkari ti Dios. Maitutop iti tiempo a pagbibiagantayo dayta a panangiladawan ni Jesus.​—Mateo 24:3-14; 2 Timoteo 3:1-5.

Liwliwa Kadagiti Tattao a Marigrigatan

 5. No liwliwaenna idi ti nagkauna nga Israel, nangiturongan ni Jehova iti atensionda?

⁵ Iti pannakilangen ni Jehova iti nagkauna nga Israel, naadaltayo no kasano a liniwliwana ida kadagiti panawen ti rigat. Impalagipna kadakuada no ania ti personalidadna kas Dios. Dayta ti nangpabileg iti panagtalekda kadagiti karina. Babaen dagiti propetana, pinagminar ni Jehova ti nakaidumaanna kas ti pudno ken sibibiag a Dios manipud kadagiti idolo, a dida matulongan ti bagida wenno dagiti agdaydayaw kadakuada. (Isaias 41:10; 46:1; Jeremias 10:2-15) Idi kinunana ken ni Isaias, “Liwliwaenyo, liwliwaenyo ti ilik,” tinignay ni Jehova ti propetana a mangusar kadagiti ilustrasion ken deskripsion dagiti pinarsuana tapno maipaganetget ti kinanaindaklan ni Jehova kas ti maymaysa a pudno a Dios.​—Isaias 40:1-31.

 6. No dadduma, kasano nga impamatmat ni Jehova no kaano a dumteng ti pannakaispal?

⁶ Adda gundaway a nangliwliwa ni Jehova babaen ti panangibagana iti espesipiko a tiempo no kaano nga ispalenna ti ilina, mabiit man wenno mabayag pay. Bayat nga umad-adani idi ti pannakaispal manipud Egipto, kinunana kadagiti mairurrurumen nga Israelita: “Maysa pay a saplit ti iyegko ken Faraon ken iti Egipto. Kalpasan dayta palubosannakayto manipud ditoy.” (Exodo 11:1) Idi a ti tallo a nagkakappon a nasion rinautda ti Juda idi kaaldawan ni Ari Jehosafat, kinuna ni Jehova nga isu ket bumallaet maipaay kadakuada “inton bigat.” (2 Cronicas 20:1-4, 14-17) Iti sabali a bangir, ti pannakaispalda manipud Babilonia ket inlanad ni Isaias dandani 200 a tawen a nasaksakbay, ken naipaay dagiti kanayonan a detalye babaen ken ni Jeremias agarup sangagasut a tawen sakbay a napasamak ti pannakaispal. Anian a makaparegta dagidi a padto kadagiti adipen ti Dios bayat nga umad-adani ti pannakaispalda!​—Isaias 44:26–45:3; Jeremias 25:11-14.

 7. Ania ti masansan a nairaman kadagiti kari ti pannakaispal, ken kasano a nakaapektar daytoy kadagiti matalek a tattao iti Israel?

⁷ Makapainteres ta masansan a naglaon kadagiti impormasion maipapan iti Mesias dagiti makaliwliwa a kari a naited iti ili ti Dios. (Isaias 53:1-12) Iti kinapkaputotan, nangyeg daytoy iti namnama kadagiti matalek a tattao bayat a naipasangoda iti nagadu a suot. Mabasatayo iti Lucas 2:25: “Adtoy! adda idi maysa a lalaki idiay Jerusalem a managan Simeon, ket daytoy a lalaki nalinteg ken managdayaw, nga agur-uray iti pannakaliwliwa ti Israel [kinapudnona, ti iyaay ti Mesias], ket adda kenkuana ti nasantuan nga espiritu.” Ammo ni Simeon ti namnama maipapan iti Mesias a nadakamat iti Kasuratan, ket naimpluensiaan ti biagna gapu iti panagur-urayna iti pannakatungpal dayta. Dina ammo no kasano a matungpal dayta, ken dina personal a nakita ti pannakatungpal ti naipadto a pannakaisalakan, ngem nagrag-o idi nabigbigna Daydiay ‘usaren ti Dios a mangisalakan.’​—Lucas 2:30.

Ti Liwliwa Babaen ken Kristo

 8. Kasano a naiduma ti tulong nga inted ni Jesus iti daydiay ipagarup ti adu a tattao a kasapulanda?

⁸ Bayat nga intungpal ni Jesu-Kristo ti ministeriona ditoy daga, saanna a kanayon nga impaay ti tulong nga impagarup dagiti tattao a kasapulanda. Namnamaen ti dadduma ti maysa a Mesias a mangwayawaya kadakuada manipud iti panangituray ti Roma. Ngem saan nga inlungalong ni Jesus ti panagalsa; binilinna ida nga ‘bayadanda ken Cesar ti bambanag ni Cesar.’ (Mateo 22:21) Ti panggep ti Dios ket saan laeng a tapno wayawayaan dagiti tattao manipud iti maysa a napolitikaan a turay. Kayat dagiti tattao a pagbalinen nga ari ni Jesus, ngem kinunana nga “itedna ti kararuana kas subbot a kasukat dagiti adu.” (Mateo 20:28; Juan 6:15) Saan pay a panawen idi tapno agari, ken ni Jehova ti mangted kenkuana iti autoridad a mangituray, saan a dagiti awan pannakapnekda a tattao.

 9. (a) Ania a makaliwliwa a mensahe ti impakaammo ni Jesus? (b) Kasano nga impakita ni Jesus ti pakainaigan ti mensahena kadagiti kasasaad a personal a nakaipasanguan dagiti tattao? (c) Ania ti impasdek ti ministerio ni Jesus?

⁹ Ti liwliwa nga impaay ni Jesus ket nairaman iti “naimbag a damag ti pagarian ti Dios.” Daytoy ti mensahe nga impakaammo ni Jesus iti sadinoman a napananna. (Lucas 4:43) Impaganetgetna ti kinapateg dayta a mensahe kadagiti inaldaw a parikut dagiti tattao babaen ti panangipakitana no ania ti aramidenna kas Mesianiko nga Agturay para iti sangatauan. Inikkanna dagiti agsagsagaba nga indibidual iti namnama nga agbiag babaen ti panangisublina iti panagkita ken panagsaoda (Mateo 12:22; Marcos 10:51, 52), panangpaimbagna kadagiti baldado (Marcos 2:3-12), panangagasna kadagiti nakaar-ariek a sakit dagiti padana nga Israelita (Lucas 5:12, 13), ken panangpaimbag iti dadduma a nakaro nga an-annayenda. (Marcos 5:25-29) Impaayna ti dakkel a pannakabang-ar kadagiti malmaldaangan a kameng ti pamilia babaen ti panangpagungarna kadagiti pimmusay nga annakda. (Lucas 7:11-15; 8:49-56) Imparangarangna ti abilidadna a mangkontrol iti nadawel a bagyo ken mangipaay iti taraon a kasapulan ti dakkel a tallaong. (Marcos 4:37-41; 8:2-9) Insurona pay kadakuada dagiti prinsipio ti panagbiag a makatulong iti epektibo a panangtamingda kadagiti agdama a parikut ken mangipanamnama iti puso dagiti tattao ti maysa a nalinteg a turay iti sidong ti Mesias. Gapuna bayat nga intungpal ni Jesus ti ministeriona, saanna laeng a liniwliwa dagidiay dimngeg nga addaan iti pammati no di pay ket impasdekna ti pakaibatayan ti pammaregta kadagiti tattao iti simmaruno a rinibu a tawtawen.

10. Ania ti posible a masagrap gapu iti daton ni Jesus?

¹⁰ Nasurok nga 60 a tawen kalpasan nga indaton ni Jesus ti biagna kas tao ken napagungar iti nailangitan a biag, napaltiingan ni apostol Juan a mangisurat: “Babassit nga annakko, isursuratko kadakayo dagitoy a banag tapno saankayo a makaaramid iti basol. Ket kaskasdi, no ti asinoman makaaramid iti basol, addaantayo iti katulongan iti Ama, ni Jesu-Kristo, daydiay nalinteg. Ken isu ket pangikappia a sakripisio maipaay kadagiti basoltayo, ngem saan a maipaay kadatayo laeng no di ket maipaay met iti intero a lubong.” (1 Juan 2:1, 2) Makaliwliwa unay kadatayo dagiti gunggona nga iyeg ti perpekto a natauan a daton ni Jesus. Ammotayo a mabalin a mapakawan dagiti basoltayo, maaddaan iti nadalus a konsiensia ken naanamongan a relasion iti Dios, ken ti namnama a biag nga agnanayon.​—Juan 14:6; Roma 6:23; Hebreo 9:24-28; 1 Pedro 3:21.

Ti Nasantuan nga Espiritu kas Manangliwliwa

11. Ania pay a makaliwliwa a probision ti inkari ni Jesus sakbay ti ipapatayna?

¹¹ Idi kaduana dagiti apostolna iti maudi a rabii sakbay ti sakripisio nga ipapatayna, dinakamat ni Jesus ti sabali pay a probision ti nailangitan nga Amana tapno maliwliwada. Kinuna ni Jesus: “Agkiddawakto iti Ama ket ikkannakayto iti sabali a katulongan [manangliwliwa; Griego, pa·raʹkle·tos] tapno adda kadakayo iti agnanayon, ti espiritu ti kinapudno.” Impanamnama kadakuada ni Jesus: ‘Ti katulongan, ti nasantuan nga espiritu, isuronanto kadakayo ti amin a bambanag ket ipalagipna kadakayo ti amin a bambanag nga imbagak kadakayo.’ (Juan 14:16, 17, 26) Kasano a liniwliwa ida ti nasantuan nga espiritu?

12. Kasano a nangyeg iti liwliwa kadagiti adu a tattao ti akem ti nasantuan nga espiritu kas katulongan iti memoria dagiti adalan ni Jesus?

¹² Adu ti nasursuro dagiti apostol ken ni Jesus. Sigurado a dida pulos malipatan dayta a pannakaisuro, ngem malagipda ngata dagiti mismo a sinaona? Malipatandanto kadi dagiti napateg nga instruksion gapu iti imperpekto a memoriada? Impanamnama ni Jesus nga ‘ipalagipto ti nasantuan nga espiritu ti amin a bambanag nga imbagana kadakuada.’ Gapuna, agarup walo a tawen kalpasan ti ipapatay ni Jesus, nabaelan nga insurat ni Mateo ti umuna nga Ebanghelio, a nangilanadanna iti makaliwliwa a Sermon ni Jesus iti Bantay, ti nakaad-adu nga ilustrasionna mainaig iti Pagarian, ken ti detalyado a pannakaisalaysay ti pagilasinan ti kaaddana. Nasurok a 50 a tawen kalpasanna, insurat ni apostol Juan ti maysa a mapagtalkan a salaysay a napno iti adu a detalye maipapan kadagiti maudi nga al-aldaw ti biag ni Jesus ditoy daga. Anian a makaliwliwa dagitoy a naipaltiing a rekord agingga iti kaaldawantayo!

13. Kasano a nagserbi kas mannursuro ti nasantuan nga espiritu kadagiti nagkauna a Kristiano?

¹³ Saan laeng nga impalagip ti nasantuan nga espiritu ti sasao ni Jesus. Insuro ken inwanwanna pay dagiti adalan tapno maaddaanda iti naun-uneg a pannakaawat iti panggep ti Dios. Idi kadua pay la ni Jesus dagiti adalanna, adda dagiti dinakamatna a dida pay unay maawatan idi. Ngem idi agangay, babaen ti nasantuan nga espiritu, natignay da Juan, Pedro, Santiago, Judas, ken Pablo a mangisurat kadagiti kanayonan a pannakailawlawag ti panggep ti Dios. Gapuna, nagserbi ti nasantuan nga espiritu kas mannursuro, a nangted iti dakkel a pammatalged nga iwanwan ida ti Dios.

14. Kadagiti ania a pamay-an a tinulongan ti nasantuan nga espiritu ti ili ni Jehova?

¹⁴ Dagiti namilagruan a sagut ti nasantuan nga espiritu pinagminarna a ti kongregasion Kristiano ti an-anamonganen ti Dios, saanen a ti nainlasagan nga Israel. (Hebreo 2:4) Ti bunga ti espiritu kadagiti biag dagiti indibidual ket napateg a pagilasinan kadagiti pudno nga adalan ni Jesus. (Juan 13:35; Galacia 5:22-24) Ti nasantuan nga espiritu pinabilegna met dagiti kameng dayta a kongregasion nga agbalin a natured a saksi.​—Aramid 4:31.

Tulong iti Sidong ti Nakaro a Rigat

15. (a) Aniada a rigat ti sinango dagiti Kristiano idi ken ita? (b) Apay a dagidiay mangparparegta kasapulanda met no dadduma ti pammaregta?

¹⁵ Amin a dedikado ken nasungdo ken ni Jehova ket makapasar iti aniaman a kita ti pannakaidadanes. (2 Timoteo 3:12) Ngem adu a Kristiano ti naipasango kadagiti nakaro a rigat. Iti moderno a panawen, adda dagiti riniribuk dagiti managderraaw ken naipan kadagiti kampo konsentrasion, pagbaludan, ken kadagiti kampo a puersado ti panagtrabaho iti sidong dagiti nakas-ang a kasasaad. Adda dagiti gobierno nga aktibo a mangidaddadanes, wenno nangpalubos kadagiti dakes nga elemento a mangranggas ngem di madusa. Kanayonanna, naipasango dagiti Kristiano kadagiti nakaro a sakit wenno serioso a problema iti pamilia. Mabalin met a maipasango iti rigat ti maysa a nataengan a Kristiano a tumultulong kadagiti kakabsat a mangsaranget kadagiti narigat a kasasaad. Kadagita a kasasaad, daydiay mangparparegta ket mabalin nga agkasapulan met iti pammaregta.

16. Idi naipasango ni David iti nakaro a rigat, kasano a nakaawat iti tulong?

¹⁶ Idi kamkamaten ni Ari Saul ni David tapno papatayenna, nagbaw-ing ni David iti Dios kas Katulonganna: “O Dios, denggem ti kararagko,” impakaasina. “Iti salinong dagiti payakmo agkamangak.” (Salmo 54:2, 4; 57:1) Nakaawat kadi iti tulong ni David? Wen. Kadagita a tiempo, ni Jehova inusarna ni Gad a propeta ken ni Abiatar a padi tapno iwanwanda ni David, ken inusarna ni Jonatan nga anak ni Saul tapno pabilgenna ni David. (1 Samuel 22:1, 5; 23:9-13, 16-18) Impalubos met ni Jehova a rauten dagiti Filisteo ti daga, isu a nasinga ti panangkamat ni Saul.​—1 Samuel 23:27, 28.

17. Nagpatulongan ni Jesus idi naipasango iti nakaro a rigat?

¹⁷ Napasaran met a mismo ni Jesu-Kristo ti nakaro a rigat idi dandani agngudo ti biagna ditoy daga. Naan-anay nga ammona ti epekto ti konduktana iti nagan ti nailangitan nga Amana ken iti masanguanan ti amin a tattao. Sipapasnek a nagkararag, nga uray la ‘natutuok.’ Sinigurado ti Dios a nagun-od ni Jesus ti tulong a kasapulanna kabayatan dagiti narikut a panawen.​—Lucas 22:41-44.

18. Ania a liwliwa ti impaay ti Dios kadagiti nagkauna a Kristiano a naipasango iti nakaro a pannakaidadanes?

¹⁸ Nadangkok ti pannakaidadanes dagiti Kristiano kalpasan a naipasdek ti kongregasion idi umuna a siglo nga uray la napagtalawda amin manipud Jerusalem malaksid kadagiti apostol. Puersado a napagtalaw dagiti lallaki ken babbai manipud kadagiti pagtaenganda. Ania a liwliwa ti impaay ti Dios kadakuada? Isu ti pammasiguro ti Saona nga addaanda iti “nasaysayaat ken mataginayon a sanikua,” maysa a natalged a tawid idiay langit a kadua ni Kristo. (Hebreo 10:34; Efeso 1:18-20) Bayat nga intultuloyda ti nangasaba, nakitada ti pammaneknek nga adda kadakuada ti espiritu ti Dios, ket nangyeg dagiti kapadasanda iti kanayonan a rason nga agrag-o.​—Mateo 5:11, 12; Aramid 8:1-40.

19. Nupay napasaran ni Pablo ti nakaro a pannakaidadanes, ania ti panagriknana iti liwliwa nga ipapaay ti Dios?

¹⁹ Idi agangay, gapu ta nagbalin a Kristiano, naidadanes ti mismo a dati a naranggas a manangidadanes a ni Saulo (Pablo). Iti isla ti Cyprus, adda maysa a mangkukulam a nangpadas a mangpasardeng iti panangasaba ni Pablo babaen ti panangsaur ken panangballikug. Idiay Galacia, naubor ni Pablo ken naipagarup a natay. (Aramid 13:8-10; 14:19) Napangpang-or idiay Macedonia. (Aramid 16:22, 23) Kalpasan ti panangranggas dagiti tattao idiay Efeso, insuratna: “Nakaro ti pannakapadagsenmi iti labes ti pigsami, iti kasta napalalo ti saanmi a pannakasigurado uray pay kadagiti biagmi. Iti kinapudnona, nariknami iti unegmi nga inawatmi ti sentensia nga ipapatay.” (2 Corinto 1:8, 9) Ngem iti dayta met laeng a surat, inlanad ni Pablo dagiti makaliwliwa a sasao a nadakamat iti parapo 2 iti daytoy nga artikulo.​—2 Corinto 1:3, 4.

20. Ania ti usigentayo iti sumaganad nga artikulo?

²⁰ Kasano a mairanudyo dayta a kita ti liwliwa? Iti kaaldawantayo, kasapulan dayta ti adu a malmaldaangan, gapu man iti kalamidad a kellaat a sumangbay iti rinibu a tattao wenno gapu iti rigat nga isuda laeng ti nakapasar. Iti sumaganad nga artikulo, usigentayo no kasano a liwliwaen dagiti adda kadagita a kasasaad.

Malagipyo Pay Kadi?

• Apay a kasayaatan a liwliwa ti naggapu iti Dios?

• Ania a liwliwa ti naipaay babaen ken Kristo?

• Kasano a nagbalin a manangliwliwa ti nasantuan nga espiritu?

• Mangted kadagiti pagarigan no kasano a nangliwliwa ti Dios idi naipasango dagiti adipenna kadagiti nakaro a rigat.

[Dagiti Ladawan iti panid 15]

Ipakita kadatayo ti Biblia a nangliwliwa ni Jehova babaen ti panangispalna iti ilina

[Dagiti Ladawan iti panid 16]

Nangliwliwa ni Jesus babaen ti panangisuro, panangpaimbag, ken panangpagungarna kadagiti natay

[Ladawan iti panid 18]

Immawat ni Jesus iti tulong manipud langit