Adda Masursurotayo Kadagiti Nagbasolan Dagiti Israelita
AMMO dagiti Israelita no ania ti namnamaen ni Jehova kadakuada idi simrekda iti Naikari a Daga. Imbilinna babaen ken Moises: “Masapul a pagtalawenyo dagiti amin nga agnanaed iti daga manipud sanguananyo ket dadaelenyo dagiti amin a rebultoda a bato, ket amin dagiti ladawanda a sinukog a metal rebbeng a dadaelenyo, ket amin dagiti sagrado a nangato a dissoda rebbeng a talipuposenyo.”—Num. 33:52.
Naibilin kadagiti umili ti Israel a saanda a makitinnulag wenno makiasawa kadagiti agnaed iti daga. (Deut. 7:2, 3) Kinapudnona, napakdaaran ti ili a pinili ti Dios: “Aluadam ti bagim a dika mamatalged iti tulag kadagiti agnanaed iti daga a papanam, ta amangan no agbalin dayta a silo iti tengngam.” (Ex. 34:12) Ngem dagiti Israelita simmukirda iti Dios, ket nasiluanda. Apay a nasiluanda? Ania dagiti masursurotayo manipud iti kapadasanda?—1 Cor. 10:11.
Ti Pannakikadua Nagbanag iti Idolatria
Idi simrek dagiti Israelita iti Naikari a Daga, pinarmekda a dagus dagiti agnanaed iti daga. Ngem dagiti annak ni Israel saanda a naan-anay a tinungpal ti bilin ti Dios. Saanda a pinagtalaw dagiti kabusorda. (Uk. 1:1–2:10) Imbes ketdi, bayat a nakipagtaengda kadagiti “pito a nasion” nga agnanaed iti daga, nagbalin a gagayyemda dagitoy gapu iti kanayon a pannakikadua kadakuada. (Deut. 7:1) Ania ti epekto daytoy kadagiti Israelita? Kuna ti Biblia: “Innalada ti annakda a babbai kas assawa maipaay iti bagbagida, ket ti bukodda nga annak a babbai intedda iti annakda a lallaki, ket nagserbida iti didiosenda. Gapuna, inaramid ti annak ti Israel no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova, ket nagbalinda a mananglipat ken Jehova a Diosda ket nagserserbida kadagiti Baal ken kadagiti sagrado a teddek.” (Uk. 3:5-7) Ti pannakikadua ti Israel kadagiti agnanaed iti daga nagbanag iti pannakiasawada ken iti idolatria. Gapu iti pannakiasawada, narigatan dagiti Israelita a mangpatalaw kadagiti pagano. Namulitan ti pudno a panagdayaw, ket nagserbi dagiti Israelita kadagiti didiosen.
Ad-adda a nagpeggad dagiti Israelita iti naespirituan gapu iti pannakigayyemda kadagiti agnanaed iti Naikari a Daga no idilig idi panawen nga imbilangda ida a kas kabusor. Usigenyo ti sabali pay a pamay-an a mabalin a nangdadael iti relasionda iti Dios.
Panagtalon a Nagturong iti Panagdayaw ken Baal
Idi simrekda iti Naikari a Daga, saanen nga agakar-akar dagiti Israelita ken adu ti nagbalin a mannalon. Mabalin nga agpada ti pamay-an ti panagtalonda kadagiti tattao nga agnanaed iti daga. Nalawag a saan laeng a tinulad dagiti Israelita ti pamay-an ti panagtalon dagiti Canaanita. Ti pannakikadua dagiti Israelita kadagiti agnanaed iti daga ti nangallukoy met kadakuada a mangtulad iti panagdayawda a nainaig iti agrikultura.
Adu a didiosen ti daydayawen dagiti Canaanita—dagiti dios a naipagarup a mangpadam-eg. Malaksid iti panagtalon ken panagapit, dagiti Israelita nakikaduada kadagiti Canaanita nga agdayaw kadagiti didiosen a naipagarup a mangpapaadu iti apitda. Ngarud, adu kadagiti Israelita ti agpampammarang nga agserserbi ken Jehova idinto ta naan-anay a nagapostasiada.
Nainget a Pakdaar Kadatayo Ita
Mabalin a saan met a panggep dagiti Israelita ti makiraman iti panagdayaw ken Baal ken iti kinadakesna idi nakikaduada kadagiti tattao iti Naikari a Daga. Ngem dayta ti epekto ti pannakikaduada. Saan kadi a kasta met ti namnamaentayo nga epekto ti pannakikaduatayo kadagiti mannakigayyem ngem naiduma ti patpatien, moral a pagalagadan, ken prinsipioda? Talaga a saan a maliklikan ti pannakilangentayo kadagiti di manamati iti man pagtrabahuan, eskuelaan, wenno uray iti pagtaengan. Ngem paneknekan ti kapadasan dagiti Israelita a mangyeg iti parikut ti kasta a pannakikadua. Talaga a pudno ti kuna ti Biblia: “Dagiti dakes a pannakitimpuyog dadaelenda dagiti makagunggona nga ugali.”—1 Cor. 15:33.
Iti kaaldawantayo, maipaspasangotayo kadagiti karit a kas iti naipasango idi kadagiti Israelita. Adu met dagiti idolo a daydayawen dagiti tattao iti kaaldawantayo. Karaman kadagitoy ti kuarta, artista, umaayam, politika, lider ti relihion, ken uray pay dagiti miembro ti pamilia. Mabalin a dagitoy ti pangipamaysaantayo iti biagtayo. Madadael ti relasiontayo iti Dios no makigayyemtayo kadagiti saan a mangay-ayat ken Jehova.
Ti imoral a panagbiag ket paset ti panagdayaw ken Baal a nangallukoy iti adu nga Israelita. Agingga ita, adda dagiti adipen ti Dios a natnag kadagita a silo. Kas pagarigan, ti laeng maminsan a panangitalmeg iti buton ti kompiuter iti pagtaengan umdasen a mangdadael iti nadalus a konsiensia ti saan a naannad a tao. Anian a nagsaem no maallukoy ti maysa a Kristiano iti pornograpia iti Internet!
“Naragsak Dagidiay Mangsalsalimetmet Kadagiti Pammalagipna”
Ti tao a mismo ti mangikeddeng no isu ket agtulnog wenno agsukir ken Jehova mainaig iti panangpili kadagiti kakadua. (Deut. 30:19, 20) Gapuna, imtuodentayo ti bagitayo: ‘Siasino dagiti kakaduak no aglinglingayak? Ania ti panangmatmatda kadagiti pagalagadan ti Dios mainaig iti moral? Agdaydayawda kadi ken Jehova? Ti kadi pannakikaduak kadakuada paregtaennak nga agbalin a nasaysayaat a Kristiano?’
Inkanta ti salmista: “Naragsak dagidiay awan pagkuranganna iti dalanda. Dagidiay magmagna iti linteg ni Jehova. Naragsak dagidiay mangsalsalimetmet kadagiti pammalagipna; buyogen ti isuamin a puso agtultuloyda a mangbirok kenkuana.” (Sal. 119:1, 2) Wen, “naragsak ti tunggal maysa nga agbuteng ken Jehova, a magmagna iti daldalanna.” (Sal. 128:1) No maipapan iti panangpili kadagiti kakadua, adda masursurotayo kadagiti biddut dagiti Israelita isu a naan-anay koma nga agtulnogtayo ken Jehova.—Prov. 13:20.
[Ladawan iti panid 26]
Mangituggod iti idolatria ti pannakikadua kadagiti saan a mangay-ayat ken Jehova