BEDBED ITI MUGING
Bedbed a maibarabad iti muging.
Nupay naibaga kadagiti Israelita a rebbeng nga ‘igalutda ti linteg ti Dios kas pagilasinan iti imada’ ken ikabilda dayta kas ‘bedbed iti muging iti baet dagiti matada,’ nabatad a saan a timmukoy daytoy iti literal a panangikapet kadagiti teksto ti Kasuratan. (De 6:6-8; 11:18) Pudno, naibilin kadakuada a mangikapetda iti literal a barayubay kadagiti kawesda kas pammalagip iti bilbilin ti Dios. (Nu 15:38-40) Nupay kasta, ti pammaneknek a piguratibo ti “pagilasinan” ken “bedbed iti muging” ket makita manipud kadagiti pammilin ti Dios kadagiti Israelita maipapan iti pananglaglagipda iti panangispalna kadakuada. Daytoy a pananglaglagip agserbi met “kas pagilasinan ita imam ken kas pakalaglagipan iti baet dagita matam” ken “kas bedbed iti muging iti baet dagita matam.”—Ex 13:9, 14-16.
Iti ania nga anag nga ikapet dagiti Israelita ti linteg ti Dios kas bedbed iti muging iti nagbaetan dagiti matada?
Agparang a ti kayat a sawen ni Jehova ket rebbeng a ti Linteg mapagtalinaed a kas sibabatad a makitkita ken siaannad a maipapaayan iti asikaso a kasla ket tay naisurat iti maysa a tapi iti nagbaetan dagiti matada, ken kasla ket tay maysa a pagilasinan kadagiti imada, tapno, sadinoman ti kumitaanda ken aniaman ti aramidenda, kanayon nga adda ti Linteg iti sanguananda. Nupay kasta, iti maysa a tiempo kalpasan ti isusublida manipud Babilonia, nangpataud dagiti Judio iti pormalistiko a relihion a naibatay kadagiti tradision ti tattao (Mt 15:3, 9), nga iti dayta a relihion literal ti panangyaplikarda iti daytoy a linteg. Naaramat dagiti piliego a pergamino, nga iti dayta adda naisurat nga uppat a teksto ti Kasuratan, awan sabali ti Exodo 13:1-10, 11-16; Deuteronomio 6:4-9; 11:13-21. Kadagiti laeng naud-udi a tiempo a ti pergamino nalukot iti babassit a kahita a lalat ti kigaw a baka ket naipakapet iti muging ken iti makannigid a takiag. Dagiti lalaki a Judio inkapetda dagitoy bayat ti panagkararag iti agsapa, malaksid iti al-aldaw ti piesta ken iti Sabbath.
Kinondenar ni Jesu-Kristo ti panaginsisingpet dagiti eskriba ken Fariseo a nangpaakaba kadagiti naglaon-kasuratan a kahita nga inkapetda kas pangsaluad, tapno pagsiddaawenda ti sabsabali gapu iti kinalintegda. (Mt 23:2, 5) Ti Griego a sao a phy·la·kteʹri·on, “filakteria,” nga agaplikar iti kasta a naglaon-kasuratan a kahita, kangrunaan a kaipapananna ti maysa a kampo, sarikedked, wenno pangsaluad. Ngarud, naikapet dagitoy kas pangsaluad, an-anib, wenno anting-anting.
Nupay kasta, mamatigmaan ti Biblia a ti banag a saluadan ket, saan a ti napintas wenno relihioso a makinruar a langa, no di ket ti puso. (Mt 23:27, 28; Pr 4:23) Igunamgunamna a ti makagunggonanto unay iti maysa a tao ket, saan a ti panangikapet iti bagi kadagiti naisurat a teksto ti Kasuratan, no di ket ti panangsaluad iti praktikal a kinasirib ken pannakabael nga agpanunot ken ti pananggun-od iti pannakaawat.—Pr 3:21, 22; 4:7-9.
[Ladawan iti panid 417]
Filakteria iti takiag nga inkapet dagiti Judio a nangyaplikar iti linteg ni Jehova iti pormalistiko a pamay-an