Silas​—Gubuayan ti Pammaregta

MANIPUD pay idi panawen dagiti nagkauna a Kristiano, nagpateg ti trabaho dagiti matalek nga agdaldaliasat a manangaywan iti panangparegta kadagiti kongregasion dagiti tattao ti Dios ken iti panangirakurak iti naimbag a damag agingga kadagiti kaadaywan a paset ti daga. Maysa ni Silas kadagiti kaunaan a nadutokan a manangaywan. Maysa met idi a mammadto ken nalatak a kameng ti kongregasion sadi Jerusalem. Nagpateg ti akemna iti irarang-ay ti trabaho a panangasaba ken maysa kadagiti misionero nga immuna a nangaskasaba idiay Europa. Apay a maikari unay ni Silas a mangaramid amin iti daytoy? Ket ania dagiti galadna a nasayaat a tuladentayo?

Ti Isyu Maipapan iti Panagkugit

Idi agarup 49 K.P., rimsua ti mamagsisina a susik maipapan iti panagkugit. Nasken a mangiwaras ti bagi a manarawidwid sadi Jerusalem iti nalawag a bilin kadagiti Kristiano tapno marisut dayta nga isyu. Kadagitoy a kasasaad a nagparang iti rekord ti Biblia ni Silas, a napanaganan met iti Silvano. Nalabit isu ti maysa kadagiti agar-aramid idi iti desision ken napili a kas pannakabagi dagiti “apostol ken lallakay” a mangipakaammo iti desisionda kadagiti “kakabsat idiay Antioquia ken Siria ken Cilicia.” Idi addadan idiay Antioquia, kimmuyog da Silas ken Judas (Barsabas) kada Bernabe ken Pablo tapno idanonda ti mensahe a naipaw-it kadakuada. Sinaritada la ketdi dagiti napasamak iti taripnong idiay Jerusalem, dagiti banag a napagnunumuan, ken ti linaon ti surat. “Pinaregtada [met] dagiti kakabsat babaen kadagiti adu a palawag ket pinabilegda ida.” Makaparagsak ti resulta daytoy ta ‘nagrag-o’ dagiti Kristiano idiay Antioquia.​—Aramid 15:1-32.

No kasta, napateg ti paset ni Silas iti pannakarisut daytoy nasken nga isyu. Ngem saan a nalaka ti naipaannong kenkuana. Awan idi ti pamalatpatan no ania ti mabalin a reaksion ti kongregasion idiay Antioquia iti naaramid a desision. “Nasken [ngarud] a napnuan sirib ken nakaan-annad ti asinoman a mangilawlawag iti linaon ti surat dagiti apostol,” kuna ti maysa a komentarista. Ti pannakapili ni Silas para iti daytoy narigat nga annongen adda ipamatmatna kadatayo maipapan iti katataona. Mapagpiaran a mangipakaammo a simamatalek kadagiti bilin ti bagi a manarawidwid. Mabalin a maysa met a masirib a manangaywan a makabael a mamagkakappia no rumsua ti susik iti kongregasion.

Ti Panagdaliasatda ken Pablo

Saan a masinunuo no nagsubli ni Silas idiay Jerusalem kalpasan daydi a mision. Aniaman ti kasasaad, kalpasan ti panagsinnupiat da Bernabe ken Pablo gapu ken Juan Marcos, pinili ni Pablo ni Silas, nga adda idi idiay Antioquia, a kaduana nga agdaliasat. Panggep idi ni Pablo a sarungkaranda nga umuna dagiti siudad a nangaskasabaanna iti umuna a panagdaliasatna kas misionero.​—Aramid 15:36-41.

Ni Silas ti napili nalabit gapu iti positibo a kababalinna iti daydi misionna kadagiti Gentil ken gapu iti autoridadna kas mammadto ken pannakangiwat ti bagi a manarawidwid a mangipakaammo iti desisionda kadagiti manamati idiay Siria ken Cilicia. Nagsayaat dagiti resultana. Kastoy ti kuna ti libro dagiti Aramid: “Ita bayat ti panagdaliasatda kadagiti siudad iyaw-awatda kadagiti adda sadiay dagiti bilin a napagtitinongan dagiti apostol ken dagiti lallakay nga adda idiay Jerusalem tapno salimetmetanda. Gapuna, iti kinapudnona, dagiti kongregasion nagtultuloyda a napatibker iti pammati ken immadu iti bilang iti inaldaw-aldaw.”​—Aramid 16:4, 5.

Bayat a nagtultuloy ti panagdaliasatda kas misionero, namindua nga imbaw-ing ida ti nasantuan nga espiritu iti nairanta a rutada. (Aramid 16:6, 7) Idi addada idiay Listra, inkuyogda ni Timoteo kalpasan dagiti di nadakamat a “padles” maipapan kenkuana. (1 Timoteo 1:18; 4:14) Babaen ti maysa a sirmata a nagparang ken Pablo, a naparaburan met idi iti sagut a panagipadto, naibilin nga agkukuyogda nga aglayag nga agturong idiay Macedonia, iti Europa.​—Aramid 16:9, 10.

Nakabkabil ken Naibalud

Idiay Filipos, “a kangrunaan a siudad ti distrito,” adda nasaem ken di pulos malipatan a napagteng ni Silas. Adda idi maysa a tagabo a balasang nga addaan iti espiritu a nangted kenkuana iti pannakabalin nga agipadles. Pinaruar ni Pablo dayta nga espiritu, ket idi makita dagiti appo ti balasang nga awanen ti pagsapulanda, inulodda da Silas ken Pablo nga impan iti saklang dagiti mahistrado ti siudad. Nagbanaganna, naibabainda a dua babaen ti pannakaidatagda iti publiko kas managdakdakes, napigpigis dagiti makinruar a kawesda ken nauksobanda, ket kalpasanna napangpang-orda iti plasa.​—Aramid 16:12, 16-22.

Saan laeng a nakaam-amak a pannusa ti kakasta a panangkabil, a mangsubok iti pagpatinggaan ti kinaandur ti tao no di pay ket saan a legal dagitoy iti kaso da Pablo ken Silas. Apay? Iparit ti linteg ti Roma ti panangkabil iti maysa a Romano. Romano ni Pablo, ken nalabit uray ni Silas. Kalpasan ti ‘adu a pannakakabkabilda,’ naipisok da Pablo ken Silas iti pagbaludan, ket naikabil dagiti sakada iti tul-ong. Kastoy ti panangilawlawag ni Gustav Stählin: “Nakabutbuteng nga instrumento [dagitoy]. Mabalin a pagkayangen dagiti balud iti kasta unay tapno saanda a makaturog.” Ngem iti tengnga ti rabii, “nagkarkararag da Pablo ken Silas ket indaydayawda ti Dios babaen iti kanta,” nupay awan duadua a napno dagiti bukotda kadagiti naut-ot a sugat.​—Aramid 16:23-25.

Adda pay ipamatmat daytoy kadatayo maipapan iti personalidad ni Silas. Agragrag-o idi agsipud ta agsagsagaba gapu iti nagan ni Kristo. (Mateo 5:11,12; 24:9) Nalawag a kasta met laeng nga espiritu ti nakatulong kada Silas ken dagiti kakaduana a nagbalin nga epektibo iti panangparegta ken panangpabileg iti kongregasion, a pinagrag-oda dagiti padada a Kristiano idi addada idiay Antioquia. Sigurado nga ad-adda ti rag-o da Pablo ken Silas idi simimilagro a naruk-atanda iti pagbaludan babaen ti ginggined ken natulonganda ti agpakamatay koma idin nga agbambantay iti pagbaludan ken ti pamiliana a mamati iti Dios.​—Aramid 16:26-34.

Saan a nagbuteng da Pablo ken Silas iti laksid ti pannakakabkabil ken pannakaibaludda. Idi napakaammuanda a mawayawayaandan, nagkedkedda a pumanaw a sililimed idiay Filipos a kasla mababain, kas ninamnama dagiti mahistrado. Nagtalinaedda ket isuda met ita ti namagproblema kadagiti napangas ken naulpit nga opisiales. “Publiko a sinaplitdakami a di nakondenar, tattao a Romano, ket impisokdakami iti pagbaludan; ket parparuarendakami kadi ita a sililimed?” insaludsod ni Pablo: “Saan, la ketdi! no di ket bay-anyo nga isuda a mismo ti umay ket iruardakami.” Tangay mabutengda iti posible a mapasamak, kapilitan nga impakpakaasida kadagiti dua a pumanawdan iti siudad.​—Aramid 16:35-39.

Gapuna kalpasan a naipaganetget iti panunot dagiti agtuturay dagiti kalinteganda kas Romano, pinatgan da Pablo ken Silas ti kiddaw dagiti mahistrado​—ngem nagpakadada pay nga umuna kadagiti gagayyemda. Kas iti masansan nga aramidenda iti sadinoman a papananda a pangasabaan, ‘pinaregta’ manen da Silas ken ti kaduana dagiti kakabsat sada pimmanaw.​—Aramid 16:40.

Manipud Macedonia Agingga iti Babilonia

Imbes a madidigrada iti dakes koma a kapadasan, intultuloy da Pablo, Silas, ken dagiti kakaduada ti napan kadagiti baro a teritoriada kas misionero. Idiay Tesalonica, naipasangoda manen kadagiti pakarigatan. Gapu ta naballigi ti ministerio ni Pablo iti las-ud ti tallo a Sabbath, nangparnuay iti riribuk dagiti agilem a bumusbusor, ket nainsiriban a pinanawan dagiti misionero ti siudad iti rabii. Nagturongda idiay Berea. Idi madamagda dagiti nagapuanan da Pablo ken dagiti kakaduana iti dayta a siudad, napan sadiay dagiti bumusbusor nga adda idi sadi Tesalonica. Agmaymaysa a pimmanaw ni Pablo, ket nagtalinaed da Silas ken Timoteo idiay Berea tapno asikasuenda ti grupo dagiti kabbaro nga interesado. (Aramid 17:1-15) Sinurot da Silas ken Timoteo ni Pablo idiay Corinto, nga adda naimbag a damag nga awitda ken nalabit maysa a sagut nga impaw-it dagiti matalek a gagayyemda idiay Macedonia. Nakatulong la ketdi daytoy iti apostol a nangisardeng iti pagsapulanna, ta nangged ngamin idi agkasapulan, ket nagsubli iti amin-tiempo a panangaskasabana buyogen ti kinaregta. (Aramid 18:1-5; 2 Corinto 11:9) Idiay Corinto, natukoy met da Silas ken Timoteo kas ebanghelisador ken kas kakadua ni Pablo. No kasta, nabatad a saan a gimminad ti trabahoda uray iti dayta a siudad.​—2 Corinto 1:19.

Naikuna a gapu ta naaramat ti sao a “dakami” kadagiti surat a naiturong kadagiti taga Tesalonica​—nga agpada a naisurat idiay Corinto iti daydi a tiempo​—adda paset da Silas ken Timoteo iti pannakaisurat dagitoy. Nupay kasta, ti panangipapan a nagsursurat met idi ni Silas ket naibatay kangrunaanna iti kuna ni Pedro maipanggep iti maysa kadagiti suratna. Kuna ni Pedro nga inaramidna ti umuna a suratna “babaen ken Silvano, a kabsat a matalek.” (1 Pedro 5:12) Nupay mabalin a kayat a sawen laeng daytoy a ni Silvano ti nakaipaw-itan dayta a surat, ti panagduma ti estilo dagiti dua a surat ni Pedro ipasimudaagna a pinaisuratna ken Silas daydi umuna a surat ngem saan ti maikadua. No kasta, ti maysa pay kadagiti adu a talento ken teokratiko a pribilehio ni Silas ket nalabit ti panagbalinna a sekretario.

Maysa a Pagwadan a Rebbeng a Tuladen

No utobentayo dagiti banag nga ammotayo nga inar-aramid ni Silas, nagsayaat ti pakasarsaritaanna. Maysa ni Silas nga ekselente a pagwadan para kadagiti misionero ken agdaldaliasat a manangaywan iti moderno a panawen. Awanan panagimbubukodan a napan kadagiti adayo a lugar ken adu a sakripisio ti inaramidna, saan a gapu iti material a gunggona wenno dayaw, no di ket tapno tumulong kadagiti sabsabali. Kayatna a paregtaen ida kadagiti nainsiriban ken nataktika a balakad, nasayaat pannakaisaganana ken nabara a palpalawag, ken kasta met ti regtana a nangaskasaba. Aniaman ti akemyo iti organisado nga ili ni Jehova, no ikagumaanyo met ti agbalin a positibo​—uray iti sango ti pakarigatan​—agbalinkayto met a gubuayan ti pammaregta kadagiti kapammatianyo.

[Mapa iti panid 29]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

Maikadua a Panagdaliasat ni Pablo kas Misionero

Ti Dakkel a Baybay

Antioquia

Derbe

Listra

Iconio

Troas

Filipos

Amfipolis

Tesalonica

Berea

Atenas

Corinto

Efeso

Jerusalem

Cesarea

[Credit Line]

Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.