Dagiti Kangrunaan a Paset ti Biblia Salmo 107 ingganat’ 150
Naragsak a Dios, Naragsak nga Ili!
Ti kinaragsak ket maysa a kalat a di maragragpat ti kaaduan a tattao. Agpaay iti maysa a bassit a grupo dagiti dadduma, nupay kasta, ti kinaragsak ket maysa a wagas ti panagbiag. Ania ti sekretoda iti dayta? Ti pudno a panagdayaw! Dagiti Salmo kumbinsirennakayo a ni Jehova ket maysa a Dios a naragsak, gapuna mabalintay ti agragsak babaen ti panagdayaw kenkuana. Kas pammaneknek iti daytoy, kumitatayo iti Maikalima a Libro dagiti Salmo, kayatna a sawen, Salmo 107 ingganat’ 150.
Ni Jehova a Manangispal
Pangngaasiyo ta basaenyo ti Salmo 107 ingganat’ 119. Ti kararag dagiti Judio a maipaay iti pannakaisalakan manipud pannakakayawda idiay Babilonia ti nasungbatan, ket “dagiti sinubbot ni Jehova” rinambakanda ti panagsubli iti kanta. (Salmo 107) Iti nasapsapa a pannakaispalna, ni David ti ‘nagkanta’ iti Dios ket inwaragawagna ti kinaimbagna ken ayatna. (Salmo 108, 109) Babaen ti bileg a naggapu ken Jehova, ti Apo ni David, nga isu ni Jesu-Kristo, ket parmekennanto dagiti kabkabusor ti Dios. (Salmo 110) Mainayon iti panangisalakanna iti ilina, bendisionan ni Jehova ti tao a nalinteg nga agbuteng Kenkuana. (Salmo 111, 112) Simmaruno ti pannakaispalda manipud Babilonia, kinanta dagiti Judio dagiti Hallel a Salmo, wenno kankanta ti panagdayaw, iti naindaklan a tinawen a panagpiesta. (Salmo 113-118) Ti maika-119 a Salmo 119 ti kaatiddogan, ket amin malaksid ti 2 kadagiti 176 a bersikulona tuktukoyenna ti sao wenno linteg ti Dios.
◆ 107:27—Kasano a ti ‘kinasiribda ti nariribuk’?
Kas kadagiti marinero a nakemmeg iti makadadael a bagio, ti kinasirib dagiti Judio ti nagbalin a barengbareng bayat iti pannakakayawda idiay Babilonia; amin dagiti natauan a pamay-an a pangispal kadakuada ti napaay. Ngem babaen iti itataliawda ken Jehova iti tengnga daytoy nabagio a kasasaad, immay ti pannakaispalda. Pinasardengna ti simboliko a bagio ket inispalna ida nga impan iti natalged a “pagsangladan”—ti daga ti Juda.—Salmo 107:30.
◆ 110:3—Ania ti pateg ti kaadda dagiti “agtutubo a lallaki a kas linnaaw”?
Ti linnaaw ti nainaig iti bendision, kinamanagbunga, ken kinawadwad. (Genesis 27:28) Dagiti linnaaw ti nakaal-alumamayda met, makapabang-ar, makabiag, ken nagadu. Idi kaaldawan ti puersa militar ti Mesianiko nga ari, dagiti iturayanna ti insigida, siraragsak nga impaayda dagiti bagbagida iti dakkel a bilang a gapu iti dayta naiyarigda kas linnaaw. Kas kadagiti makarepresko a linnaaw, iti intero nga organisasion ni Jehova itatta dagiti nakaad-adu nga agtutubo a lallaki ken babbai ti mangipapaay ti serbisio iti Dios ken kadagiti padada a managdaydayaw.
◆ 116:3—Aniada dagiti “galgalut ni patay”?
Agparang a kasla ni patay ti siiirut a nangbalud iti salmista iti di mapugsat a galut nga imposible iti panagtalaw. Dagiti tali a sipipigsa a naigalut iti aglawlaw dagiti im-ima ti mamataud kadagiti napalalo nga ut-ot, wenno sakit, ket ti Griego a bersion ti Septuagint inyulogna ti sao a Hebreo para iti “galgalut” kas “dagiti ut-ot.” Gapuna, idi natay ni Jesu-Kristo, isut’ adda iti di makagunay a panangpetpet, wenno pananggalut, ni patay. Idi ni Jehova pinagungarna ni Jesus, ngarud, Isu ti “nangpalukay kadagiti rigat ni patay.”—Aramid 2:24.
◆ 119:83—Kasano a ti salmista nagbalin a “kas supot ti arak”?
Bayat ti panagur-urayna ken Jehova a mangliwliwa kenkuana, ti salmista ti nagbalin a kas maysa a supot ti arak a maibitin no saan a maus-usar. Gapu iti asuk iti maysa a tolda wenno iti maysa a balay nga awan ti simburiona, daytoy a kita ti supot ti arak ti agin-inutto a ngumisit, mamagaan, ken kumbet. Iti epektona, daytoy ti napasamak iti salmista iti im-ima dagiti manangidadanesna. (Bersikulo 84 Sal 119) Ti makapadukot a kasasaadna ti nalabit nalawag iti nakaayay-ay ken nagkarenkenen a rupana, ket ti intero a bagina ti mabalin nga apektado unay a mabalin a napukaw metten dagiti dadduma a danumna. (Idiligyo iti Salmo 32:4.) Gapuna mabalin a ti panagriknana ket maysa nga awan mamaaynan a kimbeten a supot ti arak nga ibelbellengen dagiti dadduma a saanen a maikari a pagikabilan ti likido. Kaskasdi saanna a ‘linipatan dagiti pagalagadan ti Dios.’
◆ 119:119—Kasano a ti Dios pukawenna dagiti nadangkes “kas luwed”?
Dagiti luwed a maporma kadagiti matuntunaw a metal wenno kadagiti pagrunawan nga urno ket isuda dagiti awan patpategnan a rugit, banag a di nadalus a maibellengen. Gapuna ti maysa a mananggugor ilasinna dagiti metal kas ti balitok wenno pirak manipud iti “luwed.” Kasta met, ibilbilang ni Jehova dagiti nadangkes a maibagay laeng iti pagitambakan ti rugit ket pukawennanto ida, nga ilasinna ida manipud kadagiti napateg nga addaan ti paborna.—Idiligyo iti Ezequiel 22:17-22.
Leksion para Kadatayo: Kas kadagiti Judio idi ugma, dagiti Saksi ni Jehova itatta ur-urayenda iti pannakaisalakanda—itatta iti pannakailasatda iti bagio ti Armagedon. (Apocalipsis 16:14, 16) Iti tiempo nga inkeddeng ti Dios, daytoy a sistema dagiti bambanag ti maiyayusto babaen iti daytoy dakkel a gubat. Dagidiay di kumitkita ken Jehova maipaay ti pannakaisalakan ti awanto ti gawgawayda inton maipalpallangatokda kadagiti allon daytoy naindaklan a panangdadael. Ngem, dagiti makalasat, “agyamyamandanto ken Jehova iti naayat a kinamanangaasina.” Gapuna, kadagiti maudi nga al-aldaw, agpadpada dagiti napulotan a paspasurot ni Jesus ken ti “dakkel a bunggoy” isaadda amin a panagtalekda ken Jehova.—Salmo 107:31; Apocalipsis 7:9.
‘Kanta iti Panagsang-at’
Basaenyo ti Salmo 120 ingganat’ 134. Dagitoy 15 a Salmo ti maaw-awaganda dagiti “kanta iti panagsang-at.” Saan nga agtutunos dagiti eskolar no ania ti apagpag-isu a kaipapanan iti “panagsang-at,” ngem nalabit dagitoy a salmo ti makankantada babaen kadagiti Israelita no agpangpangatoda, wenno sumangsang-atda, iti nadayag a siudad ti Jerusalem a maipaay iti tallo a tinawen a panagpiestada.—Salmo 122:1.
◆ 120:4—Ania idi dagitoy “natarumamis a pana” ken “beggang ti enebro”?
Iti manangpardaya a dila ti mabalin a makadadael kas ti igam wenno iti maysa nga apuy. (Proverbio 12:18; Santiago 3:6) Kas pammales, kitaento ni Jehova a ti manangpardaya a dila ti mapaulimek babaen kadagiti pana ti mannakigubat. Makapainteres, ti uging a naggapu iti kasla masitas a kayo a pagsagad ti agbalin a nakabarbara no mapuoran, nga itudtudona iti kinapigsa iti nadiosan a panangukom “ti mangikulbo a dila.”—Salmo 120:2, 3.
◆ 131:2—Kasano a ti kararua agbalin a kas “napusot nga ubing”?
Sakbay ti pannakapusotna, il-iliwen ti maysa a maladaga iti inana a penneken iti panagtarigagayna a mapasuso. Ket ti napusot nga ubing kadagiti im-ima ti inana ti makakita ti pannakapnek, kinatalged, ken liwliwa. Iti pannakapennekna a suroten iti napakumbaba a kurso (bersikulo 1 Sal 131), narikna ti salmista ti “pudno a nagulimekak ket pinagtalnak toy kararuak,” kas maysa a napusot nga ubing ken inana. Iti sipapakumbaba a panagur-uray ken Jehova ken panagar-aramid ti pagayatanna ti mangyeg talged ken kadagiti nabaknang a bendision.
Leksion para Kadatayo: Numan pay maispal ni Jehova ti ilina manipud kadagiti didigra, saanna a sarapaen ida manipud amin a pakarigatan. Kinapudnona, dagiti rigrigat ti nangtignay kadagiti manangputar nga iyebkas dagitoy a salmo. Nupay kasta, ti Dios “dinto mangipalubos a masulisogkayo iti aglabes iti mabalinanyo” no di ket “isaganananto met ti dalan a paglisian.” (1 Corinto 10:13) Ni Jehova saannatayo a salakniban manipud naespirituan a pannakadadael. Isu mabalin nga imaniobrana dagiti paspasamak tapno maikkat a mismo iti didigra wenno pabilgennatayo tapno maibturantayo dagiti pammarigat. Agpaay iti dayta, pudno a makaliwliwa ken makagunggona ti panagkaykaysa a tagtagiragsakentay kadagiti Nakristianuan a panaggigimongtayo.—Salmo 133:1-3.
Ti Maikari Unay a Dios
Basaenyo ti Salmo 135 ingganat’ 145. Maisupadi kadagiti didiosen a dagiti managaramidda agbalindanto a kas kadakuada, ni Jehova ti Dios a maikari iti panangdayaw ken ti Manangispal. (Salmo 135, 136) Uray pay idi ti ilina addada idiay Babilonia, saanda a nalipatan “dagiti kankanta ti Sion.” (Salmo 137) Kuna ni David a ‘dagiti ar-ari kantaandanto ni Jehova’ ket itan-okdanto iti nakaskasdaaw a pannakaaramidda. (Salmo 138, 139) Ikararagna ti pannalaknib ti Dios ken idaydayawnanto ti kinaimbagna, a pagaammona a ti laeng naimbag a pannakirelasion ken Jehova iti mangyeg ti pudpudno a ragsak.—Salmo 140-145.
◆ 138:2—Kasano a ti Dios pinadaegna ti sasaona iti ringbaw ti amin ti naganna?
No adda kunaen ni Jehova a maipagapu ti naganna, dakkel ti namnamaentayo iti kaitungpalanna. Nupay kasta, kanayon a ringringbawanna ti pananginanamatayo, a pagbalinenna a ti kaitungpalan ket malab-awanna nga adayo iti pananginanamatayo. Pinadaeg ti Dios ti “sasaona” babaen iti panamagbalinna a ti kaitungpalanna ket dakdakkel ngem iti ninamnamatayo.
◆ 139:9—Ania ti kayat a sawen ti “dagiti payak ni bannawag”?
Daytoy a balikas iladladawanna ti lawag ti bannawag, kas addaan kadagiti payak, a nasiglat nga agsaknap iti tangatang manipud daya nga agpalaud. No koma ni David ket “alaenna dagiti payak ni bannawag” ket madanonna ti kapupungtoan a paset ti laud, kaskasdi a sadiay addanto pay ti sidong ti panangaywan ken panangkontrol ni Jehova.—Salmo 139:10; idiligyo iti Amos 9:2, 3;
◆ 141:3—Apay a tinarigagayan ni David a ‘masaluadan ti ruangan dagiti bibigna’?
Ammo ni David ti panangdadael a maaramidan ti dila ken no kasano a masulisog dagiti imperpekto a tattao nga agsao a sidadarasudos, nangnangruna no masulbogda. Ni Moises ti kaemmaan a tao ditoy daga, kaskasdi a nagbasol babaen iti dilana maipapan kadagiti dandanum ti Meriba. (Numeros 12:3; 20:9-13) Ti panangmedmed kadagiti bibig ti nasken, ngarud, tapno maliklikan dagiti makasugat a sasao ket mataginayon ti naimbag a puso.—Santiago 3:5-12.
◆ 142:7—Apay nga impagarup ni David a ti kararuana ket adda iti maysa a “pagbaludan”?
Nariknana nga isu ti agbukbukod kadagiti parparikutna, kas adda iti maysa a nasipnget, napeggad a pagbaludan, a di matartarusan ken naisina manipud amin a tattao. No addaantay ti umas-asping a rikna ket panunoten a ti “kannawantayo” ti silulukat a mangraut, mabalintay ti sitatalek nga umawag ken Jehova a maipaay iti tulongna.—Salmo 142:3-7.
Leksion para Kadatayo: Idiay Salmo 139, inyebkas ni David ti panagragsakna iti abilidad ti Dios a ‘mangsukimat a naan-anay’ kenkuana ken “mangammo” kenkuana ken ti daldalanna. Imbes a sapsapulenna ti panaglisina, tinarigagayan ni David ti ad-adda pay nga agpasakup iti panangaywan ken panangtengngel ni Jehova. Ammona a ti Dios ti kanayon a mangpalpaliiw kenkuana. Ti kasta a pannakaammo ti saan laeng a mangmedmed iti maysa manipud panagaramid ti dakes no di ket mangipaay met iti maysa ti naan-anay a liwliwa. Ti kinapudnona a makitkita ni Jehova dagiti ar-aramidtayo, matarusanna dagiti parikuttayo, ken sisasagana a kanayon a tumulong kadatayo ti mamataud iti nauneg a panagrikna ti talged ken talna, nga isut’ nasken iti kinaragsaktayo.
Idaydayawyo ni Jah!
Basaenyo ti Salmo 146 ingganat’ 150. Dagitoy a Salmo ipalagipda ti tema ti intero a Libro dagiti Salmo—“idaydayawyo ni Jah, dakayo nga il-ili!” Tunggal maysa kadakuada ti mangrugi ken agpatingga kadagidiay nadaeg a sasao. Amin daytoy ti agpangato ti engrande a kresendo idiay maika-150 a Salmo 150, nga aw-awaganna amin a sangaparsuaan nga “idaydayawyo ni Jah!”
◆ 146:3—Apay saan nga agkammatalek kadagiti natauan a papangulo?
Dagiti natauan a papangulo ket matayda. Saanda a maisalakan ti bagbagida wenno dagidiay agkammatalek kadakuada. Gapuna, ti panagkammatalek iti natauan a kinapangulo ti pakapuyen iti agangayto nga ipapatayda. Ngem “naragsak daydiay . . . ti inanamana adda ken Jehova a Diosna.” (Salmo 146:5, 6) Nakita ti salmista ti pannaksapul ti pannakaiwanwan a natantan-ok ngem ti maipaay dagiti tattao laeng.
◆ 148:4—Ania dagiti ‘dandanum nga adda iti labes dagiti langlangit’?
Kaawatan a ti kayat a sawen ti salmo isu dagiti ulep nga agaw-awit ti danum iti ngatuen ti daga nga ibuyatdanto ti bagbagida sagpaminsan iti langa ti tudo, nga iti kamaudiananna agayusto met laeng nga agsubli kadagiti taaw. Daytoy a panagrikos ti nasken iti panagbiag, ket iti mismo a kaaddana mangted dayaw iti Namarsua. Yantangay ti atmosperiko a tangatang iti nagbaetan ti daga ken dagiti ul-ulep ti mabalin a masasao met kas dagiti langlangit, tuktukoyen ti salmista dagiti ul-ulep kas ti ‘dagiti dandanum iti labes dagiti langlangit.’
Dagiti Salmo ti mamagbalin iti daytoy a kinapudno a nalawag: tapno agbalin a pudpudno a naragsak, kasapulantayo iti nasayaat a pannakirelasion ken Jehova. Gapuna, ti interamente a kalat ti ili ti Dios ken ti panggep ti kaaddatayo a sibibiag ti magupgop iti pangserra nga awis ti salmista: “Amin nga adda angesna—idaydayawda koma ni Jah. Idaydayawyo ni Jah, dakayo nga il-ili!”—Salmo 150:6.