Ti Aya Kabukbukodanyo nga Opinion ti Kapapatgan?

“BARO a Pannakabingay ti Simbaan Gapu kadagiti Papadi a Binabai,” kuna ti paulo ti damag. Sa intuloy nga imbutaktak ti pagiwarnak dagiti nauneg a pannakabingaybingay ti Iglesia ti Inglatera gapu iti parikut maipapan kadagiti homoseksual a papadi.

“Adda lugar iti simbaan nga agpaay kadagiti homoseksual,” kuna ti ministro nga enkargado iti panagrekluta ti klero ti simbaan. Iti panangmatmatna, ti homoseksual a ‘nasingpet ken responsable’ iti pannakirelasionna iti sabali a lalaki ket addaan kalintegan a maordinan.

“Dagiti agdama a homoseksual a klero managbasolda ket masapul nga agdissaagda” isut’ kasungani a pammati met ti maysa a rektor ti simbaan. Patienna a dagiti klero ti rebbeng a mapagulidanan kadagiti amin a moral a kababalin.​—The Sunday Times, London, Nobiembre 8, 1987.

Awan duadua a tunggal maysa kadagitoy a lallaki ket kumbinsido a ti opinionna ket umiso. Ngem rebbeng aya a ti kabukbukodan nga opinion ti pinal nga autoridad kadagiti bambanag a pakaseknan unay? Nalabit maikunayo a wen, a salsalimetmetanyo a “tunggal maysa ti maikari iti kabukbukodanna nga opinion.”

Kaskasdi, usigenyo dagitoy dua a naipaltiing a komento iti Biblia: “Iti kasta ngarud, surotentayo dagiti bambanag nga agpataud iti talna ken dagiti bambanag a makapalaing iti maysa ken maysa.” “Dawatek ngarud kadakayo, kakabsat, . . . a sawenyo amin koma ti maymaysa a banag, ket awan koma dagiti panaglalasin kadakayo, no di ket naan-anay koma ti panagtitimpuyogyo iti maymaysa a panunot.”​—Roma 14:19; 1 Corinto 1:10.

Gapuna, kasanon no, kas maysa a Kristiano, natakuatanyo a narigatyo ti umanamong a kadua ti kongregasion Kristiano iti maysa a nasken a banag? Kasanoyo a tamingen dayta tapno ti nagpateg a talna ken panagkaykaysa ti kongregasion ket mataginayon?​—Mateo 5:9; 1 Pedro 3:11.

Usigenyo ti situasion a timmanor iti umuna siglo a kongregasion Kristiano idi dadduma minatmatanda ti kabukbukodanda nga opinion a napatpateg. Kitaenyo no aniat’ nagturongan daytoy iti kamaudiananna ken saludsodanyo ti bagiyo: ‘Ania komat’ inaramidko no addaak sadiay?’

Dagiti Parikut Maipapan ti Pannakakugit

Umuna a naakseptar iti kongregasion Kristiano dagiti di nakugit a Gentil idi 36 K.P. Nupay ti Dios insaganana ni apostol Pedro maipaay iti daytoy dramatiko a pasamak, nagsiddaaw ni Pedro ken dagiti kakaduana a nakakita ti nasantuan nga espiritu a naibuyat kadagiti tattao a di nakugit. (Aramid 10:1-16, 34-48) Narigat nga akseptaren daytoy dagiti adu a dadduma a Judio a Kristiano. Kinapudnona, dadduma kadagiti Judio a Kristiano, a “manangsuportar ti panangkugit,” sinuppiatda ni Pedro gaput’ pannakilangenna kadagiti saan a nakugit.​—Aramid 11:2, 3.

Apay a mariribukan dagidiay a manangbabalaw? Ngamin ta iti ngangngani 2,000 a tawen, ti pannakakugit ti pagilasinan ti espesial a pannakirelasionda iti Dios. Idi ni Jehova a Dios binilinna ni Abraham a pakugitna amin a lallaki nga adda iti sangakabbalayanna, kunana: “Ket daytoyto ti pagilasinan ti tulagta . . . iti awan patinggana.” (Genesis 17:10-13) Adu a siglo iti kamaudiananna, ti pannakakugit ket nakapatpateg pay laeng kadagiti Judio. Patien ti adu kadakuada a ti di pannakakugit kaipapananna ti kinarugit. (Isaias 52:1) Patienda a ti nasantuan nga ili ti Dios ti rebbeng nga awan pannakilangenna kadagiti narugit, di nakugit a Gentil.

Idi 49 K.P. naipasango ni apostol Pablo idiay Antioquia ti Syria iti sumagmamano kadagitoy a “manangsuportar ti pannakakugit.” Idi panagleppas ti umuna a panagdaliasatna kas misionero, impadamagna iti kongregasion sadiay no kasano a ti Dios “linuktanna ti ruangan ti pammati kadagiti [di nakugit a] nasnasion.” Agparang a nalawagen kenkuana a saanen a kasapulan ti pannakakugit pay laeng dagitoy a tattao ti nasnasion. Ngem dadduma a lallaki a taga Judea, ti naidumat’ opinion wenno kapanunotanda. “No dikay pakugit a kas iti pagalagadan ni Moises,” kunada, “saanyo a mabalin ti maisalakan.” Patienda a nasken ti pannakakugit a maipaay iti pannakaisalakan ket amin a Gentil a nakumberte iti Kinakristiano masapul a makugitda.​—Aramid 14:26–15:1.

Nairaman dagiti napigsa a rikrikna. Awan duadua a nangurnongda kadagiti makaallukoy nga argumento a mangsuportar iti opinionda. Kasano a mataginayon ti kinatalna ken panagkaykaysa ti kongregasion? Kalpasan ti adu a diskusion maipapan iti dayta a tema, ti kongregasion idiay Antioquia “nagnunummuanda a sumang-at sadi Jerusalem da Pablo ken Bernabe ken dagiti dadduma kadakuada tapno iyumanda daytoy a suppiat kadagiti apostol ken kadagiti lallakay.” (Aramid 15:2) Awan panangisingasing ditoy nga iti banag a kasta kagrabe, tunggal maysa ket maikari iti kabukbukodanna nga opinion. Adda umdas a kinapakumbaba ken kinasungdo kadagitoy a Kristiano iti nateokratikuan nga urnos tapno sapulen ti autoritatibo a pangngeddeng manipud iti kangrunaan a manangisuro a bagi.​—1 Corinto 14:33, 40; Santiago 3:17, 18; 1 Pedro 5:5, 6.

Naaramid ti Pangngeddeng

Dagiti apostol ken dagiti lallakay idiay Jerusalem (kaawatan a mabigbigbig kas ti bagi a manarawidwid idi umuna a kongregasion Kristiano) ti siaannad a nangsukimat kadagiti impaltiing ti espiritu a Kasuratan ket rinepasoda no kasanot’ panangiturong ti nasantuan nga espiritu iti bambanag kadagiti napalabas a 13 a tawtawen. Ti pangngeddengda? Para kadagiti kumberte a Gentil, saanen a kasapulan ti pannakakugit a maipaay iti pannakaisalakan. (Aramid 15:6-29) Adtoy ti nalawag a pannakaiwanwan nga isut’ mangsandi iti personal nga opinion.

Dagiti kongregasion a nangipangag iti daytoy a pannakaiwanwan “nagtultuloy a napabilegda iti pammati ket ti bilangda immadu nga inaldaw.” (Aramid 16:4, 5) Ngem, dadduma a tattao, saanda nga inawat ti pangngeddeng ti bagi a manarawidwid. Kumbinsidoda pay latta nga umiso ti opinionda ket ti panangannurot iti Linteg Mosaico ti nasken a maipaay iti pannakaisalakan. Ania komat’ inaramidyo? Nagbalinda a napeggad, mamagsinasina nga impluensia kadagiti Kristiano. Matmatanyo ti balakad nga inted ni apostol Pablo iti sumaganad a 15 a tawen bayat a padpadasenna a salakniban dagiti matalek a Kristiano manipud impluensia dagiti natangken-ulona a tattao a natangken iti opinionda.

Galacia, Asia Menor, c. 50-52 K.P. Ti wayawaya a nagun-odan dagiti Kristiano babaen iti daton ni Jesu-Kristo ket agpegpeggad. Ti buteng ti pannakaidadanes babaen kadagiti kabusor a Judio ti namagtarigagay kadagiti sumagmamano a Kristiano nga ipapilit dagiti pagalagadan manipud Linteg Mosaico kadagiti padada a Kristiano. (Galacia 6:12, 13) Pinalagipan ni apostol Pablo dagiti adalan a ti panangaramid kadagita nga ar-aramid a Judio kas ti panagkugit kaipapananna a “paisangolda manen iti babaen ti sangol ti pannakaadipen.” Yantangay managbasolda, awan kadakuada ti makasalimetmet a naan-anay iti Linteg, gapuna isudat’ ilunod ti Linteg, kas pannakailunod idi dagiti Judio. Ti laeng daton ni Jesus ti makadalus ken makaisalakan kadakuada. “No awatenyo ti pannakakugit [ket iti kasta maobligar a mangitungpal iti intero a Linteg],” kuna ni Pablo, “awan ti magunggonayonto ken Kristo.”​—Galacia 5:1-4; Aramid 15:8-11.

Corinto, Grecia, c. 55 K.P. Dagiti argumento gapu ti pannakakugit ti mangbingbingay ti kongregasion. Ammo ni Pablo a ti panagkugit mismo ket saan a pagbasolan. Paset dayta idi ti naan-anay a Linteg ti Dios. (Salmo 19:7; Roma 7:12) Inyurnos mismo ni Pablo a ti agtutubo a kaduana a ni Timoteo (a Judio ti inana) ket makugit. Inaramid ni Pablo dayta, saan a gapu ta daytat’ inkapilitan, no di ket tapno saanna nga ikkan dagiti Judio ti aniaman a pakaitibkolan iti naimbag a damag. (Aramid 16:3) Pinaregtana dagiti Kristiano a lisian ti pannakairamanda kadagiti makariribuk a panagsusuppiat. “Naayaban ti asinoman a tao a nakugit?” insaludsodna. “Agtalinaed koma a nakugit. Adda naayaban a di nagkugit? Dayta saan koma a pakugit [a pampanunoten a nasken daytoy maipaay iti pannakaisalakan].” Ti nasken a banag ket isut’ panagtulnog kadagiti nalawag a bilbilin ti Dios, agraman dagidiay um-umay babaen ti kongregasion Kristiano.​—1 Corinto 7:18-20; Hebreo 13:17.

Filipos, Grecia, c. 60-61 K.P. Dagidiay mamati a dagiti Kristiano ket kaskasdi naigalut pay laeng iti linteg a Judio ti agtultuloy a di mangikankano iti nalawag nga ebidensia a bembendisionan ni Jehova ti kongregasion Kristiano, nga itan ramanennan dagiti nagadu a di nakugit a manamati. Dagidiay mangitantandudo iti pannakakugit ti mangpatpataud ti naespirituan a pakadangran kadagiti dadduma babaen ti panangipilpilitda kadagiti personal nga opinionda. Gapuna, ita napigpigsan ti sasao ni Pablo: “Annadanyo dagiti as-aso [a maibilbilang a narugit kadagiti Judio], annadanyo dagiti dakes nga agar-aramid, annadanyo ti managkugit.”​—Filipos 3:2.

Creta, c. 61-64 K.P. Pinanawan ni apostol Pablo ni Tito tapno aywananna ti trabaho dagiti Kristiano idiay Creta. Makapainteres, ta ni Tito a di Judio ti saan a napilit a makugit. (Galacia 2:3) Itan binilin ni Pablo a makilangen a siinget ni Tito kadagiti kabkabusor ti kinapudno, a nagbalinan dagidiay a manangitandudo iti panagkugit. Rebbeng pay a mailaksidda iti kongregasion no itultuloyda nga iwarwaragawag dagiti mamagsisina a personal nga opinionda. Nasaona ti maipapan kadagiti “adu a manangriribuk, managsao ti awan kapapay-anna ken manangallilaw, nangruna kadagiti adda iti pannakakugit,” ket sana intuloy: “A dagiti ngiwngiwatda masapul nga apputen, tattao a mangriribuk kadagiti amin a sangakabbalayan nga isursuroda ti saanna a karbengan.”​—Tito 1:10, 11; 3:10, 11; 1 Timoteo 1:3, 7.

Anian a nakalkaldaang a pagtungpalan! Dagitoy a tattao ket nakatangtangsitda kadagiti personal nga opinionda a linaksidda ti pannakaiwanwan ti kongregasion Kristiano, a dinadaelda ti pammati dagiti dadduma, ken dinadaelda ti nasayaat a pannakirelasionda iti Dios.​—Idiligyo iti Numeros 16:1-3, 12-14, 31-35.

Aniat’ Aramidenyo?

Maliklikantay aya ti panagaramid ti isu met laeng a biddut itatta? Wen, no umuna a siguraduentayo a ti personal nga opiniontayo ket di makisuppiat iti nalawag a pannursuro ti Biblia. Maipapan iti homoseksualidad, kas pangarigan, kuna ti Biblia: “Uray dagiti imoral a seksual . . . wenno managbasol a homoseksual . . . didanto tawiden ti pagarian ti Dios.” (1 Corinto 6:9, 10, New International Version) Nupay kasta, no ti Nainkasuratan a bilin ti agparang kadatayo a kasla silulukat iti nagduduma nga opinion, kasapulan ti intay panangidemostra ti napakumbaba a panagtignay nga impakita dagiti immuna a Kristiano ket awatentayo ti pangngeddeng ken bilin manipud kongregasion ti Dios. Kamaudiananna, uray kadagiti lugar a ti maysa a banag ket saan met a Nainkasuratan nga umiso wenno di umiso ngem maipabiang iti personal a panangdesision, rebbengna a dayawentayo unay ti pannakikappia kadagiti dadduma, iti kasta silulukattayo iti masansan a panangpabus-ay.

Situtulokkay aya a mangipamatmat iti dayta nga espiritu? No wen, mangipakpakitakayo ti nasayaat a pannakaawat iti kinatimbeng, a bigbigbigen a ti kinatalna ken panagkaykaysa ket nasudsudi ngem ti kabukbukodanyo nga opinion.