Jihova Ọ Riẹ Unu “Egẹ-eto Uzou Rai Kpobi”
“[Omuedi] ọvuọvo . . . o re kie otọ emu Ọsẹ rai hi. Makọ egẹ-eto uzou rai kpobi a kele i rai.”—MATIU 10:29, 30.
1, 2. (a) Fikieme Job o ro roro nọ Ọghẹnẹ ọ nya se iẹe ba no? (b) Kọ eme Job na i dhesẹ nọ o mukpahe Jihova? Ru ei vẹ.
“ME BO se owhẹ, [O Ọghẹnẹ,] whọ kẹ omẹ uyo ovo ho; me dikihẹ aro dede re mẹ ta ẹme, rekọ whọ kezọ mẹ hẹ. Who kurẹriẹ mukpahe omẹ, ẹgba obọ ra who bi ro kpokpo omẹ.” Ọzae nọ ọ ta eme nana ọ jọ idhọvẹ ilogbo, yọ oware jọ o wha riẹ ze! Eyero-akpọ riẹ kpobi o vru no, okpẹtu idhude jọ ọ rehọ uzuazọ emọ riẹ, ọ tẹ be jẹ mọ okpẹyao. Ohwo yena họ Job, yọ a kere iku uye ulogbo nọ u te rie fihọ Ebaibol na rọkẹ erere mai.—Job 30:20, 21.
2 Eme nọ Job ọ ta na e sae lẹliẹ ohwo roro nọ o mukpahe Ọghẹnẹ, rekọ ere o jọ họ. Job ọ ta eware nọ e be jọ udu kẹe idhọvẹ ọvo. (Job 6:2, 3) Ọ riẹ nọ obọ Setan edawọ riẹ i bi noze he, fikiere o te roro nọ Ọghẹnẹ ọ nya se iẹe ba no. Job ọ tubẹ ta kẹ Jihova ẹsejọ nọ: “Fikieme who je si ovao ra no omẹ, nọ who je kele omẹ wọhọ ọwegrẹ ra?”a—Job 13:24.
3. Nọ okpẹtu o te t’omai, eme ọ rẹ sae ziọ omai iroro?
3 Nẹnẹ, idibo Jihova buobu a be ruẹ uye ebẹbẹ unọjọ utọjọ fiki ẹmo, ozighi esuo-ohrowo, okpẹtu nọ ohwo ọ robọ so ho, owho, ẹyao, uvuhu, gbe awhaha nọ egọmeti o fihọ iruo mai. O sae jọnọ whọ be ruẹ oghẹrẹ uye odawọ jọ. Ẹsejọ, whọ sai roro nọ Jihova o bi si ovao no owhẹ. Whọ riẹ eme nọ e rrọ Jọn 3:16 na ziezi inọ: “Ọghẹnẹ o you akpọ na hrọ, ọ jẹ rehọ Ọmọvo riẹ kẹ.” Rekọ, nọ uye u te bi te owhẹ ababọ irẹro inọ who ti wo ufuoma ẹdẹjọ, o rẹ sai gb’owhẹ unu nọ: ‘Kọ Ọghẹnẹ o gine you omẹ? Kọ o bi muẹrohọ uye nọ mẹ be ruẹ? Kọ ọ be daezọ mẹ?’
4. Uyero vẹ Pọl o thihakọ riẹ, kọ idhere vẹ uyero utioye na o sai ro kpomahọ omai?
4 Roro kpahe oware nọ o via kẹ Pọl ukọ na. O kere nọ: “[A] kẹ omẹ edada eva oma, o nọ o rọ ukọ Setan, re o nwa omẹ,” o te je fibae nọ: “Isiasa gbagba mẹ lẹ Ọnowo na fiki onana, re o ruẹse kẹ omẹ uvẹ.” Jihova o yo ayare riẹ. Dede na, ọ ta kẹ Pọl nọ ọ te rehọ ẹkwoma edhere usiwo igbunu jọ si uye na no ho. Ukpoye, Pọl ọ rẹ rẹro so ogaga Ọghẹnẹ re u fi obọ họ kẹe thihakọ ‘edada oma’ riẹ na.b (2 Ahwo Kọrint 12:7-9) Wọhọ Pọl, o sae jọnọ whọ be ruẹ uye ẹbẹbẹ jọ nọ o bi siotọ. Ẹsejọhọ u bi gb’owhẹ unu nọ, ‘Nọ o wọhọ nọ Jihova o bi ru oware ovo kpahe ẹbẹbẹ mẹ hẹ na, kọ u gbe dhesẹ nọ ọ riẹ kpahe uye nọ u bi te omẹ hẹ, hayo kọ oyena u gbe dhesẹ nọ ọ be daezọ mẹ hẹ?’ Uyo na họ ijo! Ẹme nọ Jesu ọ ta kẹ ikọ riẹ nọ ọ nwane salọ ai no u fi ẹgba họ ọdawẹ odidi nọ Jihova o wo kẹ omomọvo idibo riẹ nọ i wo ẹrọwọ. Joma ruẹ epanọ eme Jesu yena e sae rọ bọ omai ga nẹnẹ.
“Wha Dhẹ Ozọ Họ”—Fikieme?
5, 6. (a) Ẹvẹ Jesu o ro fi obọ họ kẹ ikọ na re a se ozọ ba ẹdhẹ fiki eware nọ i ti te ai evaọ obaro? (b) Ẹvẹ Pọl o ro dhesẹ nọ o wo udufihọ inọ Jihova ọ be sẹro riẹ?
5 Jesu ọ kẹ ikọ na ogaga oghẹrẹsa, onọ o kẹre te ogaga nọ a ro wo “udu [vi] izi iyoma, re a le ai no, a je siwi eghẹrẹ emo kpobi gbe eghẹrẹ eyao kpobi.” Ghele na, orọnikọ onana u dhesẹ inọ a gbe ti wo ebẹbẹ gbe edawọ evaọ uzuazọ họ họ. Ukpoye, Jesu ọ ta kẹ ai vevẹ kpahe eware nọ i ti te ai. Rekọ ọ ta udu họ ai awọ nọ: “Wha dhozọ enọ i re kpe oma na ha, rekọ a rẹ sai kpe ẹzi hi; rekọ ikpoye, wha dhẹ ọnọ ọ rẹ raha ẹzi gbe oma evaọ [Gehena, NW].”—Matiu 10:1, 16-22, 28.
6 Re ọ ruẹsi fi obọ họ kẹ ikọ riẹ wo otoriẹ oware nọ a gbẹ rọ dhozọ họ, Jesu ọ tẹ kẹ etadhesẹ ivẹ jọ. Ọ ta kẹ ai nọ: “A be zẹ [imuedi] ivẹ ẹnini hi? Rekọ ọvuọvo rai o re kie otọ emu Ọsẹ rai hi. Makọ egẹ-eto uzou rai kpobi a kele i rai. Fikiere wha dhẹ ozọ họ; wha wo aghae vi [emuedi] buobu.” (Matiu 10:29-31) Muẹrohọ nọ ẹme nọ Jesu ọ ta inọ ma dhozọ evaọ otọ ẹbẹbẹ hẹ na o jẹhọ udufihọ nọ ma re wo inọ Jihova ọ be daezọ mai omomọvo. Avro ọ riẹ hẹ, Pọl ukọ na o wo udufihọ utioyena. O kere nọ: “Otẹrọnọ Ọghẹnẹ ọ rọ abọ mai no, kọ ono ọ rẹ rọ suọ omai? Ọnọ ọ gboke Ọmọ riẹ hẹ, rekọ ọ tẹ rehọ iẹ kẹ omai kpobi, kẹvẹ ọ rẹ rọ siọ omai eware edekọ gheghe ba ẹkẹ?” (Ahwo Rom 8:31, 32) Ghelọ ebẹbẹ nọ whọ rẹriẹ ovao dhe kpobi kẹhẹ, o rẹ sai mu owhẹ ẹro re inọ Jihova ọ be daezọ ra thakpinọ who kru ẹrọwọ ra. Onana o sai tube mu omai ẹro viere nọ ma tẹ roma totọ rri ohrẹ nọ Jesu ọ kẹ ikọ riẹ na.
Epanọ Omuedi Ọ Ghare Te
7, 8. (a) Ẹvẹ a je rri imuedi evaọ edẹ Jesu? (b) Fikieme Jesu ọ jẹ rehọ ubiẹme Griki nọ otofa riẹ u dhesẹ “imuedi esese” rọ ta ẹme evaọ Matiu 10:29?
7 Etadhesẹ Jesu e nabi dhesẹ ọdawẹ nọ Jihova o wo kẹ idibo Riẹ omomọvo. Joma kaki ta kpahe onọ u kiekpahe ọvra nọ a re se omuedi na. Evaọ edẹ Jesu, a jẹ hai kpe imuedi ro there emu, rekọ fikinọ e jẹ hae raha ekakọ, a rri rai wọhọ evra ọraha. Imuedi i bu je ku te epanọ a sae rọ dẹ imuedi ivẹ kpotọ vi enaira ihrẹ evaọ unuigho oke mai na. Akuava ugho yena u re te ohwo dẹ imuedi isoi—ọrọ avisoi na o jọ ufihọ gheghe wọhọ ẹsenọ o wo aghare ọvuọvo ho!—Luk 12:6.
8 Joma je roro kpahe epanọ ọvra nana ọ kawo te. Nọ a tẹ rehọ iẹe wawo evra efa buobu, omuedi ọ rẹ kakao. Dede na, ubiẹme Griki ọsosuọ nọ a jọ Matiu 10:29 fa “emevra” na u dhesẹ imuedi esese. Avro ọ riẹ hẹ, Jesu ọ gwọlọ nọ ikọ riẹ a roro kpahe ọvra nọ a se gb’oware he.
9. Obọdẹ uwuhrẹ vẹ Jesu ọ rehọ ọtadhesẹ riẹ ọrọ emevra hayo imuedi na kẹ?
9 Ọtadhesẹ Jesu ọrọ emevra hayo imuedi na o kẹ obọdẹ uwuhrẹ jọ: Oware nọ o rẹ wọhọ nọ u wo aghare evaọ aro ahwo-akpọ họ o rẹ jọ ghaghae evaọ aro Jihova Ọghẹnẹ. Jesu o fi ẹgba họ uzẹme nana nọ ọ ta haro nọ omuedi ọsese “o re kie otọ” ababọ ẹromuhọ Jihova ha.c Uwuhrẹ na u re vevẹ. Otẹrọnọ Jihova Ọghẹnẹ o re muẹrohọ ọvra nọ o te oware ovo ho, nọ ọ rrọ kakao gheghe, kọ ẹvẹ o re wo ọdawẹ te kpahe ahwo-akpọ nọ a salọ nọ a rẹ gọe!
10. Eme họ otọ ẹme na: “Egẹ-eto uzou rai kpobi a kele i rai”?
10 U te no ọtadhesẹ emevra na nọ, Jesu ọ ta re inọ: “Egẹ-eto uzou rai kpobi a kele i rai.” (Matiu 10:30) Ẹme ọkpẹkpẹe nana nọ o wo otofa ruaro na u fi ẹgba họ ọtadhesẹ Jesu ọrọ emevra na. Wọhọ oriruo: Uzou ohwo-akpọ u wo oware wọhọ egẹ-eto 100,000. Egẹ-eto na i tho ohwohwo gaga evaọ abọ buobu, yọ ogẹ-oto ovuovo o nwani wuzou ga te epanọ ohwo o re ro muẹrohọ iẹe he. Ghele na, Jihova Ọghẹnẹ o re muẹrohọ, jẹ riẹ unu egẹ-eto na ọvuọvo. Nọ o rrọ ere na, kọ u wo oware udidi jọ evaọ uzuazọ mai nọ Jihova ọ rẹ sai riẹ hẹ? Avro ọ riẹ hẹ, Jihova ọ riẹ oghẹrẹ ohwo nọ idibo riẹ omomọvo a rrọ. Ẹhẹ, ọ be ruẹ ohwo nọ ma rrọ ‘evaọ obọ eva.’—1 Samuẹle 16:7.
11. Ẹvẹ Devidi o ro dhesẹ udufihọ riẹ inọ Jihova o wo ọdawẹ kpahe iẹe?
11 Devidi nọ ọ ruẹ uye ebẹbẹ buobu o wo udufihọ inọ Jihova o muẹro họ iẹe. O kere nọ: “O ỌNOWO, whẹ ọnọ ọ gwọlọ omẹ whọ tẹ riẹ omẹ! Whọ riẹ oke ẹkeria mẹ gbe oke etovrẹ mẹ; whọ riẹ ẹjiroro eva mẹ no anwọ abae ze.” (Olezi 139:1, 2) O sai mu owhẹ ẹro re inọ Jihova ọ riẹ owhẹ omara na totọ. (Jerimaya 17:10) O vẹrẹ owhẹ obọ họ re who roro inọ Jihova nọ ọ rẹ ruẹ eware kpobi na o bi muẹrohọ owhẹ hẹ fikinọ who roro nọ who te ohwo ọvo ho!
“Fi Irui Mẹ họ Eva Ololo Ra”
12. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ Jihova o bi muẹrohọ uye kpobi nọ u bi te idibo riẹ?
12 Orọnikọ Jihova ọ riẹ idibo riẹ omomọvo ọvo ho rekọ ọ be jẹ ruẹ ebẹbẹ gbe uye nọ u bi te ai omomọvo. Wọhọ oriruo, okenọ a je kienyẹ ahwo Izrẹl wọhọ erigbo, Jihova ọ ta kẹ Mosis nọ: “Mẹ ruerẹ uye ahwo mẹ nọ a rọ evaọ Ijipti, me te je yo oviẹ rai fiki ahwo nọ a bi su ai; mẹ riẹ uye rai.” (Ọnyano 3:7) Ẹvẹ o rẹ kẹ omosasọ te re ma riẹ nọ okenọ ma tẹ rrọ otọ odawọ hayo uye-oruẹ, Jihova ọ be ruẹ oware nọ o be via, o te je bi yo urru ubo mai! Avro ọ riẹ hẹ, ọ be ginẹ daezọ uye-oruẹ mai.
13. Eme o dhesẹ nọ Jihova ọ be ginẹ daezọ idibo riẹ?
13 Ma rẹ jẹ jọ ọdawẹ nọ o wo kẹ ahwo Izrẹl ruẹ nọ Jihova ọ be daezọ ahwo nọ a rrọ usu kugbei wọhọ idibo riẹ. Dedenọ aghẹmeeyo obọrai oye o wha uye se ai ẹsibuobu, Aizaya o kere kpahe Jihova nọ: “Uye rai kpobi o [da] riẹ.” (Aizaya 63:9) Wọhọ odibo Jihova nọ o wo ẹrọwọ, o sai mu owhẹ ẹro nọ o rẹ da Jihova nọ whọ tẹ rrọ edada. Kọ oyena o gbẹ wọ owhẹ rehọ ovao dhe ẹbẹbẹ ababọ ozọ, jẹ ruabọhọ daoma gọe?—1 Pita 5:6, 7.
14. Evaọ otọ uyero vẹ a ro kere eme nọ e rrọ Olezi avọ 56 na?
14 Imuẹro Devidi inọ Jihova ọ be sẹro jẹ daezọ riẹ u dhesẹ oma via evaọ eme Olezi avọ 56, enọ Devidi o kere eva okenọ ọ jẹ dhẹ no obọ Sọl, ovie ojihẹ na. Devidi ọ dhẹ kpohọ Gat, rekọ nọ ahwo Filistia a vuhu iei, ozọ u te je mu ei inọ a ti mu ei. O kere nọ: “Ebe mẹ i bi he thihi omẹ yawo otọ bẹsenọ oke u ro kpo, keme ibuobu e be rehọ uvre lele omẹ họra.” Devidi o bo bru Jihova fiki uyero ọza nọ ọ jọ. Ọ ta nọ: “A gwọlọ omẹ raha no ohiohiẹ te owọwọ; eva rai kpobi a ro roro umuomu kpahe omẹ.”—Olezi 56:2, 5.
15. (a) Eme Devidi o wo họ iroro okenọ ọ yare Jihova nọ o fi irui oviẹ riẹ họ ololo hayo kere ai fihọ obe? (b) Nọ ma te bi thihakọ uyero jọ nọ o gwọlọ ẹrọwọ ọgaga, didi imuẹro ma rẹ sai wo?
15 Kẹsena, wọhọ epanọ a kere fihọ Olezi avọ 56:8 na, Devidi ọ ta eme isiuru nana: “Who kele unuẹse nọ a gbolo omẹ; fi irui mẹ họ eva ololo ra! Kọ e gbẹ rọ eva obe ra?” Oghẹrẹ nọ a jọ etenẹ ikere na dhesẹ ọdawẹ nọ Jihova o wo u re gine te ohwo udu! Nọ ma tẹ rrọ otọ ọyawọ, ma sai bo se Jihova avọ irui oviẹ. Makọ Jesu, ọzae ọgbagba na o ru ere. (Ahwo Hibru 5:7) U mu Devidi ẹro nọ Jihova o muẹrohọ uye riẹ yọ ọ te kareghẹhọ edada riẹ, wọhọ ẹsenọ o bi fi irui riẹ họ ololo hayo kere ai họ evaọ obe.d Ẹsejọhọ o rrọ owhẹ oma inọ irui ra e te joma vọ ololo yena hayo vọ ewẹ buobu obe yena. O tẹ rrọ ere, kru udu ga. Ebaibol na e kẹ omai imuẹro nọ: “ỌNOWO ọ kẹle enọ i wo eva owhrori, o je siwi enọ a nwẹ eva ẹzi.”—Olezi 34:18.
Ẹjọ Ogbẹnyusu Ọkpekpe Ọghẹnẹ
16, 17. (a) Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ Jihova ọ be daezọ ebẹbẹ nọ i bi te idibo riẹ? (b) Eme Jihova o ru no re ahwo a ruẹse reawere usu kugbei?
16 Uzẹme na inọ Jihova ọ riẹ ‘egẹ-eto uzou mai kpobi’ u ru omai riẹ epanọ Ọghẹnẹ nọ ma wo uvẹ-ọghọ egagọ riẹ o re mu ẹro họ otọ je wo ọdawẹ te. Dede nọ ma rẹ hẹrẹ bẹsenọ edada gbe uye-oruẹ u ti ro notọ riẹriẹriẹ evaọ akpọ ọkpokpọ nọ a ya eyaa riẹ na, Jihova o bi ru oware isiuru jọ kẹ idibo riẹ enẹna. Devidi o kere nọ: ‘Usu onyakugbe ỌNOWO na o rrọ kẹ enọ e rẹ dhozọ riẹ, o re ti dhesẹ ọvọ riẹ ke ae.’—Olezi 25:14.
17 ‘Usu onyakugbe ỌNOWO na.’ Ẹhẹ, rọkẹ ahwo-akpọ sebaẹgba, o wọhọ nọ usu utioye na o rẹ sae lọhọ họ! Ghele na, Jihova o zizie ahwo nọ a be dhozọ riẹ re a ziọ uwou-egagọ riẹ. (Olezi 15:1-5) Eme Jihova o re ru kẹ ahwo nọ a ziọ uwou-egagọ riẹ? Wọhọ epanọ Devidi ọ ta, Jihova o re wuhrẹ ai kpahe ọvọ riẹ. Jihova ọ rẹ ta eme ididi riẹ kẹ ai, dhesẹ “idhere riẹ” kẹ eruẹaro na re a ruẹse riẹ ẹjiroro eva riẹ gbe oware nọ a re ru hrọ re a ruẹse rria lele ai.—Emọs 3:7.
18. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma nya usu okpekpe kugbei?
18 Uzẹme, o rẹ kẹ omosasọ re ma riẹ nọ mai ahwo-akpọ sebaẹgba ma rẹ sae jọ egbẹnyusu ekpekpe erọ Jihova Ọghẹnẹ nọ Ọ Mai Kpehru na. Ẹhẹ, ọ ta udu họ omai awọ nọ ma ru ere. Ebaibol na e ta nọ: “Bigba Ọghẹnẹ o re ti bigba owhẹ.” (Jemis 4:8) Jihova ọ gwọlọ nọ ma wo usu okpekpe kugbei. Evaọ uzẹme, ọ kake jowọ na no re o ru usu utioye na lọhọ kẹ omai. Idhe ẹtanigbo Jesu na u rovie uvẹ na fihọ kẹ omai no re ma sae nya usu kugbe Ọghẹnẹ Erumeru na. Ebaibol na e ta nọ: “Ma you [rie] keme ọye ọ kaki you omai.”—1 Jọn 4:19.
19. Ẹvẹ akothiho ọ sae rọ bọ usu mai ga kugbe Jihova?
19 Usu okpekpe utioye na o rẹ ga viere nọ ma te bi thihakọ evaọ otọ iyero ebẹbẹ. Jemis olele na o kere nọ: “Jọ akothiho rai ọ jọ uvi riẹ [ru iruo riẹ gba, NW ], re wha kiete jẹ gbunu, oware ovo o se owhai bẹ ẹkarọ.” (Jemis 1:4) “Iruo” vẹ akothiho ẹbẹbẹ o re rugba? Kareghẹhọ ‘edada oma’ nọ Pọl o wo. Eme akothiho ọ jọ oma riẹ rugba? Pọl ọ ta kpahe edawọ riẹ nọ: “Mẹ rẹ dhigbẹ yoma okuako mẹ viere, re ogaga Kristi o jọ omẹ oma. Koyejabọ, mẹ jẹ rẹ ghọghọ fiki Kristi eva okuako mẹ, ẹpoviẹ, ẹbẹbẹ, ukpokpoma, jegbe eware-ọzadhe; keme nọ omẹ rẹ kuako, kpakiyọ ẹsiẹe mẹ gae.” (2 Ahwo Kọrint 12:9, 10) Oware nọ Pọl o vuhumu họ, Jihova ọ te kẹe ẹgba nọ o gwọlọ—“ogaga ulogbo nọ othesiwa” nọ o tẹ gwọlọ ere—onọ ọ sai ro thihakọ. Oyena u si rie kẹle Jihova Ọghẹnẹ gbe Kristi ziezi.—2 Ahwo Kọrint 4:7; Ahwo Filipai 4:11-13.
20. Ẹvẹ o sai ro mu omai ẹro nọ Jihova ọ te kẹ omai uketha gbe omosasọ evaọ etoke uye?
20 O sae jọnọ Jihova ọ gbẹ kuvẹ kẹ edawọ ra. O tẹ rrọ ere, kareghẹhọ eyaa nọ ọ yaa kẹ ahwo nọ a be dhozọ riẹ: “Mẹ sae se owhẹ ba hayo kiukeku owhẹ gbehe.” (Ahwo Hibru 13:5) Whọ sai wo uketha gbe omosasọ utioye. Jihova ọ riẹ “egẹ-eto uzou [ra] kpobi.” O bi muẹrohọ akothiho ra. Edada ra e be kẹe uye. O wo obọdẹ ọdawẹ kpahe owhẹ. Yọ ‘iruo ra i ti voi ẹro vievie he gbe uyoyou nọ who bi dhesẹ kẹ odẹ riẹ.’—Ahwo Hibru 6:10.
[Oruvẹ-obotọ]
a Devidi, ọzae okiẹrẹe na gbe emọ Kora nọ i wo ẹrọwọ a ta ọkpọ eme evona.—Olezi 10:1; 44:24.
b Ebaibol na e vuẹ omai oware nọ o jọ ‘edada oma’ Pọl na dẹẹ hẹ. O sae jọnọ ẹyao, wọhọ ẹbẹbẹ ibiaro. Hayo ẹme na “edada eva oma” o sae jọ ikọ erue gbe amọfa nọ a jẹ wọso ọkwa ukọ nọ Pọl ọ jọ, gbe odibọgba riẹ.—2 Ahwo Kọrint 11:6, 13-15; Ahwo Galesha 4:15; 6:11.
c Ewena-isukulu jọ a ta nọ ekie-otọ ọrọ ọvra nọ a jọ etenẹ ta kpahe na orọnikọ orọ oke uwhu ọvo u kie kpahe he. A ta inọ ẹme Griki ọsosuọ nọ a rọ ta ẹme na o rẹ sai dhesẹ epanọ ọvra o re kie mu otọ gwọlọ emu soro. Otẹrọnọ onana Jesu o wo họ iroro rọ kẹ ọtadhesẹ na, kiyọ u dhesẹ nọ Ọghẹnẹ o bi muẹrohọ jẹ sẹro ọvra na evaọ uzuazọ ikẹdẹ kẹdẹ riẹ, orọnikọ nọ o te whu ọvo ho.—Matiu 6:26.
d Ubiẹme Hibru ọsosuọ nọ a fa “ololo” na họ ukoko nọ a rehọ oviẹ-arao ru. Evaọ oke Ebaibol na, a jẹ hae rọ eviẹ-erao wọhọ ẹwe, ogodẹ gbe eruẹ nọ a ru ga no ru ikoko itienana. A jẹ hae rehọ ai wha imiliki, ebọta, ame ivie nọ o dhẹmu, hayo ame. A jẹ hẹ sae rẹhọ ukoko oviẹ-erao itienana nọ a ru ga ziezi wha ewhri hayo udi.
Kọ Whọ Kareghẹhọ?
• Eware vẹ e rẹ sae lẹliẹ ohwo roro nọ Ọghẹnẹ ọ nya se iẹe ba no?
• Eme ma wuhrẹ no ọtadhesẹ Jesu ọrọ omuedi na ze, gbe ọrọ egẹ-eto uzou mai nọ Ọghẹnẹ ọ riẹ unu rai?
• Re Jihova o fi irui oviẹ ohwo họ “ololo” hayo eva “obe” riẹ, eme u dhesẹ?
• Ẹvẹ ma sae rọ reawere ‘usu onyakugbe ỌNOWO na’?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 18]
Fikieme Jihova o gbe ro si ‘edada oma’ Pọl no ho?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]
Eme ma rẹ sai wuhrẹ no ọtadhesẹ Jesu ọrọ imuedi na ze?
[Ọnọ o wo uwoho]
© J. Heidecker/VIREO
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]
Ẹkwoma Ebaibol nọ ma re se ẹsikpobi, ma rẹ sae ruẹ imuẹro inọ Ọghẹnẹ ọ be ginẹ daezọ mai omomọvo