Bisalu

7 Kansi nganga-nzambi ya nene tubaka nde: “Keti mambu yai kele mutindu yina?” 2 Etiene vutulaka nde: “Babakala, bampangi mpi batata, beno wa mono. Nzambi ya nkembo monanaka na nkaka na beto Abrahami ntangu yandi vandaka na Mezopotamia, na ntwala nde yandi kwenda kuzinga na Arani,+ 3 mpi yandi tubilaka yandi nde: ‘Katuka na insi na nge mpi na bampangi na nge mpi kwisa na insi yina mono ta songa nge.’+ 4 Ebuna yandi katukaka na insi ya bantu ya Kaldea mpi yandi kwendaka kuzinga na Arani. Na nima ya lufwa ya tata na yandi,+ Nzambi songaka yandi na kuzinga diaka na insi yai ya beno ke zinga ntangu yai.+ 5 Kansi yandi pesaka yandi ve ata dikabu mosi na kati na yo, ve, ata nkutu ve kitini ya kufwana sambu na kutula dikulu na yandi; kansi yandi silaka na kupesa yandi yo bonso kima na yandi mpi na mwana* na yandi+ na nima na yandi, ata yandi vandaka ntete ve na mwana. 6 Diaka, Nzambi tubilaka yandi nde bana* na yandi zolaka kuvanda banzenza na insi yina kele ve ya bo mpi nde bantu zolaka kukumisa bo bampika mpi kumonisa bo mpasi bamvula 400.+ 7 Nzambi tubaka nde, ‘Mono ta sambisa+ dikanda yina bo ta sadila bonso bampika mpi na nima ya mambu yai, bo ta basika mpi bo ta sadila mono kisalu ya santu na kisika yai.’+

8 “Yandi pesaka yandi mpi kuwakana ya luyotisu,+ mpi yandi butaka Izaki+ mpi yotisaka yandi na kilumbu ya nana;+ ebuna Izaki butaka* Yakobi; Yakobi butaka bamfumu ya mabuta 12. 9 Mpi bamfumu ya mabuta kumaka kuwila Yozefi+ kimpala mpi bo tekaka yandi na Ezipte.+ Kansi Nzambi vandaka ti yandi,+ 10 yandi gulusaka yandi na bampasi na yandi yonso, mpi pesaka yandi luzitu mpi mayele na ntwala ya Farao ntotila ya Ezipte. Ebuna yandi tulaka yandi na kuyala Ezipte mpi nzo na yandi yonso.+ 11 Kansi nzala kotaka na Ezipte ya mvimba ti na Kanana ya mvimba, ee mpasi mosi ya nene, mpi ba-nkaka na beto vandaka ve kuzwa ata kima mosi ya kudia.+ 12 Kansi Yakobi waka nde madia* kele na Ezipte, mpi yandi tindaka ba-nkaka na beto na mbala ya ntete.+ 13 Na mbala ya zole Yozefi kudimonisaka na bampangi na yandi, mpi dibuta ya Yozefi zabanaka na Farao.+ 14 Yo yina, Yozefi tindaka nsangu mpi bingaka tata na yandi Yakobi ti bantu yonso ya dibuta na yandi katuka na kisika yina,+ bo vandaka bantu* 75.+ 15 Ebuna, Yakobi kulumukaka na Ezipte+ mpi yandi fwaka kuna,+ ba-nkaka na beto mpi fwaka kuna.+ 16 Bo nataka bo na Shekemi mpi tulaka bo na maziamu yina Abrahami sumbaka na mbongo ya bibende* na bana ya Amore na Shekemi.+

17 “Mutindu ntangu vandaka kufinama sambu lusilu yina Nzambi pesaka Abrahami kulungana, bantu butaka mingi mpi kumaka mingi na Ezipte, 18 tii kuna ntotila ya nkaka kumaka kuyala Ezipte; yandi zabaka ve Yozefi.+ 19 Muntu yai sadilaka dikanda na beto mambu ti mayele ya mbi mpi yandi pusaka batata na beto na ngolo na kuyambula bana na bo ya fioti, sambu bo bikisa bo ve na luzingu.+ 20 Moize butukaka na ntangu yina, mpi yandi vandaka kitoko mingi ata na meso ya Nzambi. Mpi bo sansaka* yandi bangonda tatu na nzo ya tata na yandi.+ 21 Kansi ntangu bo yambulaka yandi,+ mwana-nkento ya Farao bakaka yandi mpi sansaka yandi bonso mwana na yandi mosi.+ 22 Yo yina bo longaka Moize mayele yonso ya bantu ya Ezipte. Ya kieleka, yandi vandaka ngolo na kutuba mpi na bisalu na yandi.+

23 “Ebuna ntangu yandi lungisaka bamvula 40, yandi bakaka lukanu ya* kukwenda kutala bampangi na yandi, bana ya Izraele.+ 24 Ntangu yandi monaka bo ke monisa mosi na kati na bo mpasi, yandi kotilaka yandi mpi vutulaka mbi sambu na muntu yina bo vandaka kuniokula mpi yandi fwaka muntu ya Ezipte. 25 Yandi yindulaka nde bampangi na yandi ta bakisa nde Nzambi vandaka kugulusa bo na maboko na yandi, kansi bo bakisaka ve. 26 Na kilumbu yina landaka, yandi monanaka na bo ntangu bo vandaka kunwana, mpi yandi mekaka kuwakanisa bo na ngemba; yandi tubaka nde: ‘Babakala, beno kele bampangi. Sambu na nki beno ke salana mbi?’ 27 Kansi muntu yina vandaka kusala mpangi na yandi mbi pusaka yandi, mpi tubaka nde: ‘Nani me tula nge mfumu mpi zuzi na beto? 28 Keti nge ke zola kufwa mono mutindu nge fwaka muntu ya Ezipte mazono?’ 29 Ntangu Moize waka mambu yina, yandi tinaka mpi yandi kwendaka kuzinga bonso munzenza na insi ya Madiani. Yandi butaka bana zole ya babakala kuna.+

30 “Na nima ya bamvula 40, wanzio mosi monanaka na yandi na ntoto ya zelo na zelo ya Ngumba ya Sinai na ludimi ya tiya ya mwa-nti ya bansende.+ 31 Ntangu Moize monaka yo, yandi yitukaka sambu na mambu yina yandi monaka. Kansi ntangu yandi vandaka kupusana sambu na kutala mbote-mbote, ndinga ya Yehowa* wakanaka nde: 32 ‘Mono kele Nzambi ya ba-nkaka na nge, Nzambi ya Abrahami, ya Izaki, mpi ya Yakobi.’+ Moize yantikaka kutekita mpi yandi mekaka diaka ve na kutala mbote-mbote. 33 Yehowa* tubilaka yandi nde: ‘Katula basandale na nge, sambu kisika yina nge me telama kele ntoto ya santu. 34 Ya kieleka, mono me mona kibeni mpasi ya bantu na mono yina kele na Ezipte, mono me wa kudila na bo,+ mpi mono me kulumuka sambu na kugulusa bo. Ntangu yai kwisa, mono ta tinda nge na Ezipte.’ 35 Kaka Moize yai ya bo buyaka nde: ‘Nani me tula nge mfumu mpi zuzi?’+ yandi yina kibeni muntu Nzambi tindaka+ bonso mfumu mpi ngulusi na nzila ya wanzio yina monanaka na yandi na mwa-nti ya bansende. 36 Yandi basisaka bo,+ yandi salaka mambu ya kuyituka mpi bidimbu na Ezipte,+ na Nzadi-Mungwa ya Mbwaki,+ mpi na ntoto ya zelo na zelo bamvula 40.+

37 “Moize yai muntu tubilaka bana ya Izraele nde: ‘Nzambi ta basisila beno mbikudi yina kele bonso mono na kati ya bampangi na beno.’+ 38 Yandi muntu vandaka na kati ya dibundu na ntoto ya zelo na zelo ti wanzio+ yina tubilaka yandi+ na Ngumba ya Sinai mpi ti ba-nkaka na beto, mpi yandi bakaka mambu ya santu ya moyo sambu na kupesa beto.+ 39 Ba-nkaka na beto buyaka kulemfukila yandi, bo buyaka yandi,+ mpi bo vutukaka na Ezipte na bantima na bo,+ 40 bo tubilaka Aroni nde: ‘Sadila beto banzambi yina ta kwendaka na ntwala na beto. Sambu beto ke zaba ve nki me kumina Moize yai, yina basisaka beto na insi ya Ezipte.’+ 41 Ebuna bo salaka mwana-ngombe na bilumbu yina mpi pesaka kimenga na kiteki yina mpi bo yantikaka kusepela na bisalu ya maboko na bo.+ 42 Nzambi pesaka bo mukongo mpi yambulaka bo sambu bo sadila basoda ya zulu+ kisalu ya santu, mutindu bo me sonikaka na mukanda ya Bambikudi nde: ‘O nzo ya Izraele, makabu mpi bimenga yina beno vandaka kupesa na nsungi ya bamvula 40 na ntoto-makanga, keti beno vandaka kupesa yo na mono? 43 Kansi yo vandaka tenta ya Moleki+ mpi mbwetete ya nzambi Refani yina beno vandaka kunata, biteki yina beno salaka sambu na kusambila yo. Yo yina, mono ta nata beno ntama kuluta Babilone.’+

44 “Ba-nkaka na beto vandaka ti tenta ya kimbangi na ntoto ya zelo na zelo, mutindu Yandi pesaka bansiku ntangu yandi songaka Moize na kusala yo na kuwakana ti mbandu yina yandi monaka.+ 45 Ba-nkaka na beto bakaka yo, bo kotisaka yo ti Yozue na insi yina vandaka ya makanda;+ Nzambi kulaka makanda na ntwala ya ba-nkaka na beto.+ Yo bikalaka kuna tii na bilumbu ya Davidi. 46 Nzambi ndimaka yandi mpi yandi lombaka nswa ya kutungila Nzambi ya Yakobi kisika ya kuzinga.+ 47 Kansi Salomo muntu tungilaka yandi nzo.+ 48 Ata mpidina, Muntu ya Kuluta Zulu ke zingaka ve na banzo yina bo me sala na maboko,+ mutindu mbikudi ke tuba nde: 49 ‘Yehowa* ke tuba nde, zulu kele kiti na mono ya kimfumu,+ mpi ntoto kele kazune na mono.+ Nzo ya nki mutindu beno ta tungila mono? To wapi kisika na mono ya kupema? 50 Keti diboko na mono ve salaka bima yai yonso?’+

51 “Bantu ya ntu-ngolo mpi ya bo me yotisaka ve na bantima mpi na makutu, ntangu yonso beno ke nwanisa mpeve santu; mutindu ba-nkaka na beno salaka, beno ke sala mutindu mosi.+ 52 Na kati ya bambikudi, nani ba-nkaka na beno monisaka ve mpasi?+ Ee, bo fwaka bantu yina tubilaka na ntwala kukwisa ya muntu ya lunungu,+ yina beno me kuma ntangu yai bantu yina me tekaka yandi mpi me fwaka yandi,+ 53 beno bantu yina bakaka Nsiku yina bo pesaka na nzila ya bawanzio+ kansi beno ke zitisaka yo ve.”

54 Ntangu bo waka mambu yai, bo waka makasi mingi* na ntima mpi bo yantikaka kukwetisila yandi meno. 55 Kansi Etiene vandaka ya kufuluka na mpeve santu; yandi talaka na zulu mpi yandi monaka nkembo ya Nzambi mpi Yezu me telama na diboko ya kitata ya Nzambi,+ 56 ebuna yandi tubaka nde: “Tala, mono ke mona zulu me kanguka mpi Mwana ya muntu+ me telama na diboko ya kitata ya Nzambi.”+ 57 Ebuna, bo bokaka, bo tulaka maboko na bo na makutu, mpi bo yonso kwendaka kubwila yandi. 58 Na nima ya kulosa yandi na nganda ya mbanza, bo yantikaka kulosila yandi matadi.+ Bambangi+ tululaka bilele na bo na makulu ya leke mosi ya bakala, zina na yandi Saule.+ 59 Ntangu bo vandaka kulosila Etiene matadi, yandi lombaka nde: “Mfumu Yezu, baka mpeve na mono.” 60 Ebuna yandi fukamaka, mpi yandi tubaka na ndinga ya ngolo nde: “Yehowa,* kutangila bo ve disumu yai.”+ Ntangu yandi tubaka mambu yai, yandi fwaka.*