Vanda ti Dibanza ya Mbote na Makwela ya Mpasi
“Sambu na beno bakristo yina me kwelaka, mono ke pesa beno nsiku yai (yo kele nsiku na mono ve kansi nsiku ya Mfumu Yesu).”—1 KOR. 7:10.
KETI NGE LENDA TENDULA?
Inki mutindu Nzambi kevukisaka bankwelani kumosi?
Inki mutindu bankuluntu lenda sadisa Bakristu yina kekutana ti bampasi ya makwela?
Inki mutindu beto fwete tadila makwela?
1. Inki mutindu Bakristu ketadilaka makwela mpi sambu na nki?
NTANGU Bakristu kekwelanaka, bo kesalaka lusilu na meso ya Nzambi—bo fwete baka lusilu yina na mbalu. (Lo. 5:4-6) Sambu Yehowa kele na Kisina ya makwela, yandi ‘kevukisaka’ bantu yina mevukana sambu na makwela. (Mar. 10:9) Na meso ya Nzambi, kana bantu mekwelana bo fwete bikala kumosi yo vanda nsiku ya bwala na bo kendima yo to ve. Bansadi ya Yehowa fwete tadila makwela bonso ngidika yina kevukisaka bantu, ata bo vandaka bansambidi na yandi to ve ntangu bo kwelanaka.
2. Inki bangyufula beto tatadila na disolo yai?
2 Makwela ya mbote kenataka kyese ya mingi. Kansi, inki bankwelani lenda sala kana bangwisana na bo mebeba? Keti makwela yina mebeba lenda bonga dyaka? Inki lusadisu bankwelani yina mekonda ngemba kele ti yo?
KETI YO TAVANDA MAKWELA YA KYESE TO YA MPASI?
3, 4. Inki lenda salama kana muntu mosi mebaka lukanu ya mbi ntangu yandi mesala nsola ya nkwelani?
3 Ntangu Mukristu kele na makwela ya mbote, yo kepesaka kyese mpi kekumisaka Yehowa. Kana Mukristu kele na makwela ya mbi, yo kepesaka mpasi mingi. Mukristu yina mekwelaka ntete ve ya keyindula kukwela fwete yantika mambu na mutindu ya mbote na kulandaka lutwadisu ya Nzambi. Na ndambu yankaka, muntu yina mebaka lukanu ya mbi na ntangu ya kupona kwelani lenda lemba nitu mpi kumona mpasi. Mumbandu, batoko mingi keyantikaka kinduku ya makwela ntangu bo kele ve ya kuyilama sambu na kulungisa mikumba ya makwela. Bankaka, kezwaka bankwelani na nzila ya Internet mpi kevandaka ve na makwela ya kyese. Bankaka dyaka, kesalaka masumu ya nene ntangu bo ketalanaka mpi ata mpidina bo kekwelanaka, kansi bo lenda yantika makwela na bo ti mwa luzitu.
4 Bakristu yankaka kekwelaka ve ‘kaka na mfumu’ mpi mbala mingi bo kekutanaka ti malanda ya mbi ya kekatukaka na dibuta ya mekabwana na mambu ya lusambu. (1 Kor. 7:39) Kana nge kekutana ti mambu yai, samba sambu na kulomba ndolula mpi lusadisu ya Nzambi. Yandi kekatulaka ve malanda ya bifu yina muntu salaka na ntangu ya ntama, kansi yandi kesadisaka bantu yina kebalulaka ntima na kunwana ti bampasi. (Nk. 130:1-4) Bika nde ntima na nge kusepedisa yandi ntangu yai mpi kimakulu, ebuna ‘kiese ya Yehowa tapesa beno, yo ta kumisa beno ngolo.’—Neh. 8:10.
NTANGU BANGWISANA YA MAKWELA KELE NA KIGONSA
5. Inki mabanza bankwelani fwete buya ntangu makwela na bo mekonda kyese?
5 Bantu yina kekutana ti bampasi na makwela lenda kudiyula nde: ‘Keti mono lenda tanina makwela na mono ya kukonda kyese? Kana mono lenda vutula mambu na nima mpi kuyantika dyaka luzingu ti nkwelani yankaka!’ Bo lenda baka lukanu ya kufwa makwela na kuyindulaka nde: ‘Mono lenda vanda dyaka na kimpwanza mpenza! Sambu na nki ve kufwa makwela? Ata mono kemona ve kikuma ya Masonuku sambu na kufwa makwela, sambu na nki ve kukabwana mpi kusepela dyaka na luzingu?’ Na kisika ya kuyindula buna to kuyindula mambu yina lenda salama ve, Bakristu fwete sadila na mutindu ya mbote mambu ya bo kekutana ti yo na kusosaka mpi na kulandaka lutwadisu ya Nzambi.
6. Tendula mambu yina Yezu tubaka ya kele na Matayo 19:9.
6 Kana yo kelomba nde Mukristu mosi kufwa makwela, Masonuku kepesa yandi ve nswa ya kukwela dyaka. Yezu tubaka nde: “Konso muntu yina ta bikisa nkento na yandi kana nkento yina me sala pite ve, ebuna muntu yina kukwela nkento ya nkaka, muntu yango me sala pite.” (Mat. 19:9) Na verse yai ngogo “pite” ketadila kusala bizumba mpi masumu yankaka ya nene na yina metala kuvukisa nitu. Yo kele mfunu nde Mukristu kusamba ngolo kana dibanza ya kufwa makwela mekwisila yandi ntangu nkwelani yankaka mesala bizumba.
7. Inki bantu yankaka lenda tuba kana makwela ya Mukristu mosi menunga ve?
7 Makwela yina menunga ve lenda basisa ketiketi na kimpeve ya nkwelani yankaka. Ntumwa Polo yulaka ngyufula yai ya mfunu: “Sambu, kana muntu zaba kuyala nzo na yandi mosi ve, nki mutindu yandi lenda twadisa Dibundu ya Nzambi?” (1 Tim. 3:5) Ya kyeleka, ntangu bankwelani yina kele Bakristu menunga ve na makwela na bo, bantu yankaka lenda tuba nde Bakristu yai kesadilaka ve mambu yina bo kelongaka.—Roma 2:21-24.
8. Kana bankwelani mebaka lukanu ya kufwa makwela to ya kukabwana, mbi mekatuka na wapi?
8 Ntangu bankwelani yina kele Bakristu kebaka bangidika ya kukabwana to ya kufwa makwela sambu na kikuma yina Masonuku kepesa ve nzila, ntembe kele ve nde kima mosi kekwendila ve na kimpeve na bo. Ziku nkwelani mosi to bo zole kesadila dyaka ve minsiku ya Masonuku. Ya kyeleka, kana bo ‘tulaka ntima na bo yonso na Yehowa’ bo zolaka kutanina makwela na bo.—Tanga Bingana 3:5, 6.
9. Inki mutindu Bakristu yankaka kebakaka lufutu sambu na bikesa na bo na yina metala makwela?
9 Makwela mingi yina zolaka kufwa mekumaka makwela ya mbote bubu yai. Mbala mingi, Bakristu yina kebuyaka kubaka lukanu ya ntinu-ntinu ntangu makwela kele na mavwanga kebakaka lufutu ya mbote. Tadila mambu yina lenda salama na dibuta yina mekabwana na mambu ya lusambu. Ntumwa Piere sonikaka nde: “Beno bankento . . . , beno fweti lemfuka na babakala na beno, sambu kana babakala na beno ya nkaka ke ndimaka ve nsangu ya Nzambi, bo ta baka lukwikilu sambu na bikalulu na beno ya mbote. Mfunu ta vanda diaka ve beno na kutubila bo diaka ata kima mosi, sambu bo ta mona nde bikalulu na beno kele ya kinzambi ti ya luzitu.” (1 Pie. 3:1, 2) Ya kyeleka, nkwelani yina kele ve Mukristu lenda kuma Mukristu sambu na bikalulu ya mbote ya nkwelani na yandi! Makwela yina kenungaka kekumisaka Nzambi mpi lenda vanda lusakumunu ya nene sambu na bakala, nkento mpi bana.
10, 11. Inki mambu ya kukonda kukana lenda basika na makwela, kansi na nki Mukristu lenda tula ntima?
10 Sambu bo kevandaka ti mpusa ya kusepedisa Yehowa, Bakristu mingi ya bampumpa kekwelanaka ti Bakristu yina mekudipesaka na Nzambi. Kansi, ata mpidina mambu lenda salama mutindu bo vandaka kuvingila ve. Mumbandu, na bantangu yankaka nkwelani mosi lenda yantika kunyokwama na mawi. To na nima ya makwela, nkwelani mosi lenda samuna dyaka ve mbala na mbala. Mumbandu, Lindaa yina kele Mukristu ya kikesa mpi mama mosi ya zola, kondaka lusadisu ntangu bakala na yandi ya Mukristu yina salaka mambu ya mbi mpi buyaka kubalula ntima bo basisaka yandi na dibundu. Inki mambu Mukristu fwete sala kana yo kemonana bonso nde makwela tanunga ve?
11 Nge lenda kudiyula nde: ‘Keti mono fwete landa na kusala ngolo sambu na kutanina makwela na mono yo vanda mambu yina lenda salama?’ Ata muntu mosi ve lenda baka lukanu ya mutindu yai na kisika na nge. Kansi, yo kele ti bikuma ya mbote ya kuyambula ve makwela yina kele na kigonsa. Nzambi kezolaka bakala to nkento yina kezitisaka yandi mpi kekangaka ntima na bampasi yina makwela kenataka. (Tanga 1 Piere 2:19, 20.) Na nsadisa ya Ndinga mpi ya mpeve na yandi, Yehowa tasadisa Mukristu yina kesalaka bikesa ya masonga sambu na kukumisa bangwisana ya makwela na yandi ngolo.
BO KELE YA KUYILAMA SAMBU NA KUSADISA
12. Inki mutindu bankuluntu tatadila beto kana beto sosa lusadisu na bo?
12 Kana nge kekutana ti bampasi ya makwela, nge lenda sosa lusadisu na Bakristu ya kuyela na kimpeve. Bankuluntu kele bangungudi ya mameme mpi na kyese yonso tabenda dikebi na nge na bandongisila yina kele na Masonuku. (Bis. 20:28; Yak. 5:14, 15) Beno tuba ve nde kana beno sosa lusadisu ya kimpeve mpi kuzabisa bankuluntu bampasi ya makwela na beno, bo tazitisaka beno dyaka ve. Dikebi na bo ya zola sambu na beno tayela ntangu bo kemona nde beno kele na mpusa ya ngolo ya kusepedisa Nzambi.
13. Inki ndongisila kele na 1 Korinto 7:10-16?
13 Ntangu Bakristu yina kezingaka na dibuta ya mekabwana na mambu ya lusambu kele na mfunu ya lusadisu, bankuluntu ketadilaka bandongisila bonso yai ya Polo sonikaka: “Sambu na beno bakristo yina me kwelaka, mono ke pesa beno nsiku yai (yo kele nsiku na mono ve kansi nsiku ya Mfumu Yesu): Nkento ya makwela lenda bikisa bakala na yandi ve. Kana yandi me sala mpidina yandi lenda kwenda kukwela bakala ya nkaka ve, kansi kana yandi zola, yandi lenda vutukila bakala na yandi diaka; bakala mpi lenda fwa dibala na yandi ti nkento na yandi ve. . . . Ebuna nge mukristo ya nkento, nki mutindu nge lenda zaba nde nge ta gulusa bakala na nge? To nge mukristo ya bakala, nki mutindu nge lenda zaba nde nge ta gulusa nkento na nge?” (1 Kor. 7:10-16) Yo kele mpenza lusakumunu ntangu nkwelani yina kele ve Mukristu mekuma nsadi ya Yehowa!
14, 15. Inki ntangu nkento yina kele Mukristu fwete baka lukanu ya kukabwana ti nkwelani na yandi, kansi sambu na nki kisambu mpi dikebi ya masonga kele mfunu?
14 Inki bikuma lenda sala nde nkento yina kele Mukristu kukabwana ti bakala na yandi? Bankwelani yankaka kekabwanaka sambu nkwelani mosi kelungisaka ve bampusa ya nkwelani yankaka na luzolo yonso. Bankaka dyaka mekabwanaka sambu nkwelani mosi vandaka kubula nkwelani yankaka ngolo to ketulaka kimpeve ya nkwelani na yandi na kigonsa.
15 Lukanu ya kukabwana to ve metadila muntu yandi mosi. Kansi, nkwelani yina kele Mukristu fwete samba mpi kutudila yandi dikebi ya masonga. Mumbandu, keti nkwelani yina kele ve Mukristu kele mpenza na kisina ya kubeba ya kimpeve ya nkwelani yina kele Mukristu to keti yandi meyambulaka kulonguka na yandi mosi, kukwenda na balukutakanu mpi kusamuna mbala na mbala?
16. Inki fwete buyisa Bakristu na kubaka ve nswalu lukanu ya kufwa makwela?
16 Mutindu beto kebakaka na mbalu bangwisana na beto ti Nzambi mpi kemonisaka ntonda sambu na dikabu na yandi ya makwela fwete buyisa beto na kubaka ve nswalu lukanu ya kufwa makwela. Sambu beto kele bansadi ya Yehowa, beto kekudibanzaka na yina metala kusantisama ya zina na yandi ya santu. Ya kyeleka, beto tasosa ve ata fyoti kufwa makwela ntangu ntima na beto keyindula na kukwela muntu yankaka.—Yer. 17:9; Mal. 2:13-16.
17. Inki ntangu beto lenda tuba nde Nzambi kelombaka Bakristu yina mekwelaka na kuzinga na ngemba?
17 Mukristu yina mekwelaka muntu yina kele ve Mukristu fwete sala bikesa ya masonga sambu na kutanina makwela na yandi. Kansi, yandi fwete kudipesa ve mpasi kana, na nima ya kusala bikesa sambu na kutanina makwela, nkwelani yina kele ve Mukristu kebuya kulanda kuzinga ti yandi. Polo sonikaka nde: “Kana mumpani ke zola kufwa dibala ti mukristo, bika yandi sala mpidina. Na mambu ya mutindu yina, mukristo yina me kwelaka, ata yandi vanda nkento ata yandi vanda bakala, yandi ke na nswa ya kusala mutindu yandi me zola; sambu Nzambi me solaka beno na kuzinga na ngemba.”—1 Kor. 7:15.b
TULA NTIMA NA YEHOWA
18. Yo vanda mpila ya kugulusa makwela kele ve, inki mambote nge lenda baka na bikesa yina nge kesalaka sambu na kugulusa makwela na nge?
18 Ntangu nge kekutana ti bampasi ya makwela, lomba kikesa na Yehowa mpi ntangu yonso tudila yandi ntima. (Tanga Nkunga 27:14.) Tadila mbandu ya Linda yina beto tubilaka na luyantiku. Ata yandi salaka bikesa na nsungi ya bamvula mingi sambu na kutanina makwela na yandi, nsuka-nsuka yo fwaka. Keti yandi yindulaka nde yandi lutisaka ntangu ya mpamba? Yandi ketuba nde: “Ata fyoti ve. Bikesa na mono taka kimbangi ya mbote na bantu yankaka. Mono vandaka ti kansansa ya bunkete. Dyambu ya kuluta mfunu kele nde bamvula yina sadisaka mwana na beto ya nkento na kubikala na kyeleka. Yandi yelaka, bakaka kikesa, bakaka mbotika mpi kumaka Mbangi ya Yehowa.”
19. Inki lenda salama kana nkwelani mosi kusala bikesa sambu na kutanina makwela na yandi?
19 Mukristu mosi ya nkento na zina ya Marilyn kele na kyese sambu yandi tulaka ntima na Nzambi mpi bikesa yina yandi salaka taninaka makwela na yandi. Yandi ketuba nde: “Mono vandaka ti dibanza ya kukabwana ti bakala na mono sambu yandi vandaka kulungisa ve bampusa na mono ya kinsuni mpi ya kimpeve, kansi bakala na mono vandaka ntete nkulutu na ntwala nde yandi kudikotisa na mumbongo yina kewakana ve ti minsiku ya Biblia. Yandi yantikaka kukonda balukutakanu mpi yambulaka kusolula ti mono. Mvita yina bantu ya mubulu basisaka na mbanza na beto pesaka mono boma na mpila nde mono kudiwaka mono mosi na kati ya nzo. Na nima, mono bakisaka nde mono mpi salaka kifu. Beto vutukilaka kusolula, kulonguka na beto ya dibuta mpi kukwenda na balukutakanu mbala na mbala. Bankuluntu vandaka mawete mpi sadisaka beto. Makwela na beto kumaka dyaka ya mpa. Na nima, bakala na mono lungisaka dyaka malombo sambu na kubaka mikumba na dibundu. Yo vandaka dyambu mosi ya mpasi kansi yo nataka kyese na nima.”
20, 21. Sambu na kuzitisa makwela, inki lukanu beto fwete baka?
20 Yo vanda beto kele bampumpa to bankwelani, bika nde konso ntangu beto sala mambu na kikesa yonso mpi kutudila Yehowa ntima. Kana beto kekutana ti bampasi ya makwela, beto fwete sala bikesa sambu na kumanisa yo mpi kuyibuka nde bantu yina mekwelaka “kele diaka bantu zole ve kansi kaka muntu mosi mpamba.” (Mat. 19:6) Bika beto yibuka nde kana beto kekutana ti bampasi na makwela yina kele ya kukabwana na mambu ya lusambu mpi kekwamina, beto lenda sepela na kumona nkwelani na beto mekuma kusadila Yehowa.
21 Kukonda kutadila mambu ya luzingu na beto, bika beto baka lukanu ya kuzinga na mayele yonso sambu na kuvanda ti lukumu ya mbote na meso ya bantu yina ketala beto kansi ya kele ve Bakristu. Kana makwela na beto kele na kigonsa, bika beto baka lukanu ya kutadila na masonga yonso bikuma na beto, kutadila mbote-mbote Masonuku mpi kusosa lusadisu ya bankuluntu. Dyaka, bika beto baka lukanu ya kusepedisa Yehowa Nzambi na mambu yonso mpi kumonisa ntonda ya kyeleka sambu na makwela yina kele dikabu na yandi ya kitoko.
[Banoti na nsi ya lutiti]
a Beto mesoba bazina.
b Tala mukanda ‘Beno Zinga Kaka na Zola ya Nzambi,’ balutiti 219-221; Nzozulu ya Nkengi ya Kifalansa ya Novembri 1, 1988, balutiti 26-27; Yanuari 1, 1976, lutiti 31.
[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 16]
Bakristu yina kebuyaka kubaka lukanu ya ntinu-ntinu ntangu makwela kele na mavwanga kebakaka lufutu ya mbote
[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 18]
Lomba kikesa na Yehowa mpi ntangu yonso tudila yandi ntima
[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]
Yehowa kesakumunaka Bakristu yina kesalaka bikesa sambu na kukumisa bangwisana ya makwela ngolo
[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]
Dibundu ya Bukristu lenda vanda nto ya kikesa mpi ya lusadisu ya kimpeve