MVOVO MISASILU

E nkumbu a Nzambi, Yave, ina ye nsasa vo “Oyandi Okadisanga.” Yave i Nzambi wa mpungu-ngolo ona wavanga lekwa yawonso. Una yo nkuma wa vanga konso dina kazolele.

Muna Kiyibere, e nkumbu a Nzambi mu sono yá yasonekenuanga. E sono yá yayi muna Kimputu i YHWH. E nkumbu a Nzambi mu tezo kia 7.000 ma fulu yasonama muna ndambu ya Bibila yasonekenua muna Kiyibere. O wantu mu nza yawonso, mu mpila zaswaswana beyikilanga e nkumbu a Yave mun’owu wa nding’au.

▸ Kapu kia 1, tini kia 15

Nzambi i nsonekesi a Bibila, wasadila wantu kimana basoneka kio. Ediadi dilenda tezaneswa yo nkaka ovovese ntekelo andi vo kansadisa mu soneka nkanda, ekolo nkaka kevovanga o ntekelo mu soneka kena. O nkanda ke wa ntekelo ko, kansi wa nkaka, kadi ngindu zandi zina mo. Nzambi wasadila mwand’andi avelela mu sadisa asoneki a Bibila basoneka ngindu zandi. Mwand’a Nzambi wabafilanga mu mpila zayingi. Ezak’e ntangwa wabasonganga e mona-meso yovo kubalotesa ndozi, i bosi basonekanga mana bamonanga.

▸ Kapu kia 2, tini kia 5

I malongi ma Bibila mekutusadisanga mu baka nzengo zambote. Kasikil’owu, o nkanikinu, “e yikundi yambi fu yambote ifwasanga,” ukutulonganga vo tusambukilanga e fu yambote yovo yambi y’awana tuvanganga yau kikundi. (1 Korinto 15:33) O nkanikinu, “o muntu konso kina kekuna i kiau mpe kekutika,” ukutulonganga vo ka tulendi venga mfwilu mia mavangu meto ko.—Ngalatia 6:7.

▸ Kapu kia 2, tini kia 12

I nsangu za Nzambi. O ungunza, ulenda sasila luzolo lwa Nzambi, malongi mu kuma kia kadilu kiambote, nkanikinu yovo mfundisa. Ulenda zayisa mpe mambu mevangama kuna sentwala. Ungunza wayingi una muna Bibila walungana kala.

▸ Kapu kia 2, tini kia 13

Yesu walungisa ungunza wa Bibila mu kuma kia Masia. Tala e babu kina yo ntu a diambu, “Ungunza mu Kuma kia Masia.”

▸ Kapu kia 2, tini kia 17, mvovo vana yand’a lukaya.

Yave wasema o ntoto kimana wakituka se paradiso izingilwa kwa wantu ana bekunzolanga. E kani diandi ke diasoba ko. Ke kolo ko, Nzambi ofokola umpumbulu yo vana moyo a mvu ya mvu kwa nkangu andi.

▸ Kapu kia 3, tini kia 1

I mbasi antete wakolamena Nzambi. E nkumbu Satana ina ye nsasa vo “Mbeni,” kadi watelamena Yave. Vo i nkumbu “Nkadi ampemba,” ina ye nsasa vo, “Nkumbi.” Wavewa e nkumbu yayi kadi luvunu kavova mu kuma kia Nzambi ye ovukumunanga o wantu.

▸ Kapu kia 3, tini kia 4

Yave wasema e mbasi mvu miayingi vitila kasema o ntoto. Basemwa kimana bazingila kuna zulu. Vena ye mafunda ye mafunda ma mbasi. (Daniele 7:10) Bena ye nkumbu ye kiwuntu kiaswaswana. Kuna lembama kwawonso, e mbasi zakwikizi ke bezolanga ko vo basambilwa kwa wantu. Bavambulwa mu buka ye besalanga salu yaswaswana. Akaka besadilanga vana kunda kia Yave, akaka besamunanga e nsangu zandi, betaninanga yo fila selo yandi ova ntoto, belungisanga e mfundisa za Yave yo yikama e salu kia umbangi. (Nkunga 34:7; Lusengomono 14:6; 22:8, 9) Kuna sentu, beyikama Yesu muna vita ya Armangedo.—Lusengomono 16:14, 16; 19:14, 15.

▸ Kapu kia 3, tini kia 5; Kapu kia 10, tini kia 1

I konso diambu tuyindulanga yovo vanga ke dina ngwizani ko ye luzolo lwa Yave. Yave ozeye wo vo e sumu ngwizani eto difwasanga yo yandi, muna kuma kiaki, watuvana nsiku ye nkanikinu milenda kutusadisa mu lembi sumuka kuna lukanu. Kuna lubantiku, lekwa yawonso Yave kasema yalunga yakala. Kansi, vava Adami yo Eva basola kolamena Yave, basumuka ye ke bakala diaka balunga ko. Banuna yo fwa. Wau vo twasambukila e sumu dia Adami, yeto mpe tununanga yo fwa.

▸ Kapu kia 3, tini kia 7; Kapu kia 5, tini kia 3

I vit’a Nzambi muna fwasa e nza ya Satana yo fokola o bi wawonso.

▸ Kapu kia 3, tini kia 13; Kapu kia 8, tini kia 18

I luyalu Yave kasikidisa kuna zulu. Yesu Kristu oyalanga se Ntinu a luyalu lwalu. Kuna sentu, Yave osadila Kintinu mu fokola e mpasi zawonso. E Kintinu kia Nzambi kiyala e nza yawonso.

▸ Kapu kia 3, tini kia 14

Nzambi wasema Yesu vitila kasema lekwa yawonso. Yave wafila Yesu ova ntoto kimana kafwa muna wete dia wantu awonso. Vava Yesu kavondwa, Yave wamfula. Owau, Yesu oyalanga kuna zulu nze Ntinu a Kintinu kia Nzambi.

▸ Kapu kia 4, tini kia 2

Ungunza wa Bibila wasakula e ntangwa ina Masia kadi moneka. Ungunza wau wadi lungana kuna mfoko a kolo kiyikilwanga vo 69 dia tumingu. Tumingu twatu twayantika muna mvu wa 455 Vitila Tandu Kieto yo fokoka muna mvu wa 29 wa Tandu Kieto.

Aweyi tuzayidi wo vo e kolo kiaki kiafokoka muna mvu wa 29 wa Tandu Kieto? E tumingu 69 twayantika muna mvu wa 455 Vitila Tantu Kieto vava Nekemiya kalwaka muna Yerusaleme yo yantika tungulula e mbanza. (Daniele 9:25; Nekemiya 2:1, 5-8) Vava tuwanga o mvovo “lumingu,” tusungamenanga lutangu 7. O tumingu tuyikwanga muna ungunza wau ke tumingu twa lumbu nsambwadi ko, kansi tumingu twa mvu nsambwadi nze una usonganga ungunza uyikanga vo “konso lumbu mvu mosi.” (Ntalu 14:34; Yezekele 4:6) Ediadi disongele vo konso lumingu mvu nsambwadi, o tumingu 69, mvu 483 (69 x 7). Avo tutangidi mvu 483 tuka muna mvu wa 455 Vitila Tandu Kieto, tulwaka muna mvu wa 29 wa Tandu Kieto. Owau i mvu Yesu kavubwa yo kituka Masia.—Luka 3:1, 2, 21, 22.

O ungunza wau lumingu lwankaka diaka uyikanga, i sia vo, mvu nsambwadi miankaka. Muna kolo kiakina, i sia vo, muna mvu wa 33 wa Tandu Kieto, Masia ovondwa. Tuka muna mvu wa 36 wa Tandu Kieto, e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi ke zisamunuanga kaka kwa Ayuda ko, kansi kwa wantu a zula yawonso.—Daniele 9:24-27.

▸ Kapu kia 4, tini kia 7

Bibila kivovanga vo Yave wa Nzambi i Mvangi, ona wasema Yesu vitila lekwa yawonso yasemwa. (Kolosai 1:15, 16) O Yesu ke Nzambi wa Mpungu-ngolo ko. Yesu kasidi vova nkutu ko vo wafwanana yo Nzambi. Kansi wavova vo: “O Se unsundidi.” (Yoane 14:28; 1 Korinto 15:28) Kansi, mabundu mankaka melonganga e longi dia nzambi mu Ntatu, i sia vo, Nzambi i wantu atatu muna muntu mosi: Se, Mwana yo mwand’avelela. O mvovo “nzambi mu Ntantu” ke una mu Bibila ko. E longi diadi dia luvunu.

O mwand’avelela ke muntu ko, kansi i ngolo za Nzambi, nkum’andi ulembi moneka una kesadilanga mu vanga luzolo lwandi. Kasikil’owu, Bibila kivovanga vo Akristu a tandu kiantete ‘bazala yo mwand’avelela.’ Yave wavova vo: “Ibungula mwand’ame kwa wantu a mpila zawonso.”—Mavangu 2:1-4, 17.

▸ Kapu kia 4, tini kia 12; Kupu kia 15, tini kia 17

Ekuma Akristu akieleka ke besadilanga kuluzu ko?

1.  Tuka kolo, e kuluzu disadilwanga muna mabundu maluvunu. Kuna nz’ankulu, e kuluzu diasadilwanga muna nsambil’a nsema ye muna nkinzi mia esi zula mianungununanga mavangu ma zumba. Akristu ke basadilanga kuluzu ko muna nsambil’au. Kansi, kuna nima lufwa lwa Yesu, vava vavioka mvu 300, Constantino wa mfumu a Roma wakitula e kuluzu se sinsu kia Kikristu. E sinsu kiaki kiasadilwanga mu sayanesa e nsambila ya Kikristu. Kansi, Yesu Kristu kakomwa va kuluzu ko. O nkanda Nova Enciclopédia Católica, muna kingelezo, uvovanga vo: “E kuluzu diasadilwanga kwa nkangu kuna nz’ankulu, vitila Kristu ye kwa awana bakala vo ke Akristu ko.”

2.  Yesu kakomwa va kuluzu ko. O mvovo wa Kingerekia wasekolwa vo “kuluzu,” una ye nsasa vo “baya” yovo “nti wadongelekwa.” E nsekola ya The Companion Bible isonganga vo: Muna [Luwawanu Lwampa] lwa nding’a Kingerekia ke vena fulu kiyikanga nti miole ko, umosi watelama wankaka wakambama. Yesu va nti umosi kaka kakomwa.

3.  Yave ke zolanga ko vo twasadila teke yovo sinsu muna nsambil’eto.—Luvaiku 20:4, 5; 1 Korinto 10:14.

▸ Kapu kia 5, tini kia 12

Yesu wavovesa alandi andi bayindulanga lufwa lwandi. Bevanganga wo konso mvu, kina kia 14 kia ngonde a Nisani, lumbu kina betela ye kina Aneyisaele bakembelelanga nkinzi a Nduta. E mbolo ina isunzulanga e nitu a Yesu ye vinyu ina isunzulanga e menga ma Yesu, iviokeswanga kwa wantu awonso bekalanga muna Luyindulu. Awana beyala kumosi yo Yesu kuna zulu, bedianga e mbolo yo nua vinyu. Awana bena ye vuvu kia zingila ova ntoto yakwele mvu, bekalanga mpe muna Luyindulu, kansi ke bedianga mbolo ko ngatu nua vinyu.

▸ Kapu kia 5, tini 21

Muna Bibila—Nsekola ya Nz’ampa, o mvovo “moyo” usadilwanga mu yika (1) muntu, (2) bulu, (3) zingu kia muntu yovo kia bulu. Tala yaka nona:

• Muntu. ‘Muna lumbu ya Noa . . . wantu akete kaka bavuluzwa muna maza, i sia vo, nana dia wantu.’ (1 Petelo 3:20; mvovo vana yand’a lukaya.) O wantu yovo mioyo nana miami i Noa yo nkaz’andi, wan’au tatu amakala ye akazi au.

• Bulu. “Nzambi ovovele vo: ‘Yambula maza mazala ye vangwa yamoyo, yambula e vangwa itilumukanga yatilumuka ova ntandu a ntoto muna ngambwil’a zulu.’ I bosi, Nzambi ovovele vo: ‘Yambula o ntoto wawuta vangwa yamoyo mun’owu wa makanda mau, bulu ya vata, vangwa iyatatanga ye bulu ya mfuta mun’owu wa makanda mau.’ I diau diavangama.”—Tuku 1:20, 24.

• Zingu kia muntu yovo kia bulu. Yave wavovesa Mose vo: “Wantu awonso bavavanga kuvonda [“bavavanga moyo aku,” mvovo vana yanda lukaya] bafwa.” (Luvaiku 4:19) Vava Yesu kakala ova ntoto, wavova vo: “Mono i mvungudi ambote; o mvungudi ambote okalanga wakubama mu yekola moyo andi muna wete dia mameme.”—Yoane 10:11.

  Vana ntandu, vava muntu kevanganga diambu, ye ‘moyo andi wawonso’ disonganga vo ovangilanga dio kuna mvevo wawonso yo vanga mawonso kalenda mun’owu wa tezo kiandi. (Matai 22:37; Nsiku 6:5) E vimbu dia muntu wafwa dilenda yikilwa vo moyo wafwa.—Ntalu 6:6; Kangai 2:13.

▸ Kapu kia 6 tini kia 5; Kapu kia 15 tini kia 17

O mvovo wa Kiyibere ye Kingerekia wasekolwa vo “mwanda” muna Bibila—Nsekola ya Nz’ampa, ulenda yika lekwa yaswaswana. Kansi, lekwa ilembi moneka kwa wantu uyikanga, nze mupepe yovo fulumwinu kia wantu ye bulu. O mvovo wau ulenda sadilwa mpe mu yika vangwa ya mwanda yo mwand’avelela una vo i ngolo za Nzambi. Bibila ke kilonganga ko vo vena ye lekwa muna nitu a muntu kikwamanananga zinga avo muntu ofwidi.—Nkunga 104:29; Matai 12:43; Luka 11:13.

▸ Kapu kia 6, tini kia 5; Kapu kia 15, tini kia 17

I nkumbu a yenga diakala lukufi ye mbanz’a Yerusaleme kuna kwayokelwanga e titi. Ke vena ye ziku ko kisonganga vo muna lumbu ya Yesu, e bulu yovo wantu babangikwanga yovo yokwa kimoyo kuna yenga diadina. Muna kuma kiaki, Ngeena ke fulu kilembi monekanga ko kuna wantu afwa bebangikilwanga yo yokwa yakwele mvu. Vava Yesu kavovela awana bena kuna Ngeena, lufwasu lwakwele mvu kayika, i sia vo, kondwa vuvu kia lufuluku.—Matai 5:22; 10:28.

▸ Kapu kia 7, tini kia 20

I sambu kavanga o Yesu vava kalonga alongoki andi una bafwete sambilanga. Kiyikilwanga mpe vo Sambu kia Mfumu. Kasikil’owu, Yesu watulonga twasambanga vo:

• “Yambula nkumbu aku yazitiswa”

  Tusambanga kwa Yave kimana kavelelesa e nkumbu andi muna luvunu lwawonso. Ediadi disongele vo awonso kuna zulu ye ova ntoto bezitisa e nkumbu a Nzambi.

• “E Kintinu kiaku kiza”

  Tusambanga kimana luyalu lwa Nzambi lwafwasa e nza yambi ya Satana, lwayala e nza yawonso yo kitula ntoto se paradiso.

• “O luzolo lwaku lwavangama ova ntoto”

  Tusambanga vo e kani dia Nzambi mu kuma kia ntoto dialungana, kimana awana besonganga lemvo bazinga yakwele mvu muna Paradiso yo kituka wantu alunga nze una Yave kakana vava kasema o wantu.

▸ Kapu kia 8, tini kia 2

Yave wakubika lukûlu muna vevola wantu muna sumu yo lufwa. O lukûlu i ntalu yavavuanga muna sumba moyo alunga kavidisa Adami wa muntu antete yo vutulwisa ngwizani ambote vana vena wantu yo Yave. Nzambi watuma Yesu ova ntoto kimana kafwa mu kûla asumuki awonso. Mu kuma kia lufwa lwa Yesu, wantu awonso bena ye lau dia zinga yakwele mvu yo kituka alunga.

▸ Kapu kia 8, tini kia 21; Kapu kia 9, tini kia 13

O ungunza una muna Daniele kapu kia 4 usonganga vo Nzambi wasikidisa Kintinu kiandi muna mvu wa 1914.

Ungunza: Yave walotesa Nebukandesa wa Ntinu e ndozi mu kuma kia nti ampwena wazengwa. Muna ndozi, e kasu kia tadi ye nsongo yazingwa muna sinza kia nti kimana walembi savuka diaka yavana vevioka “kolo nsambwadi.” Vava kivioka e kolo kiaki, o nti usavuka diaka.—Daniele 4:1, 10-16.

O ungunza wau, nkia nsasa wina kwa yeto? O nti, luyalu lwa Nzambi usunzulanga. Mu mvu miayingi, Yave wasadila atinu bazingilanga muna Yerusaleme mu yala zula kiawonso kia Isaele. (1 Tusansu 29:23) Kansi, atinu awaya bayambula songa e kwikizi. Muna kuma kiaki, Yave walambula kubasadila. Yerusaleme yafwaswa muna mvu wa 607 Vitila Tandu Kieto. Lwalu i lubantiku lwa “kolo nsambwadi.” (2 Ntinu 25:1, 8-10; Yezekele 21:25-27) Vava Yesu kavova vo “Yerusaleme idiatakeswa kwa zula, yavana e ntangwa ya zula ilungana,” “kolo nsambwadi” kayika. (Luka 21:24) Ozevo, vava Yesu kakala ova ntoto, e “kolo nsambwadi” ke yakifokokela ko. Yave wasia o nsilu wa tumbika Ntinu kuna mfoko a “kolo nsambwadi.” O Yesu wa Ntinu a luyalu lwalu, otwasa nsambu zayingi kwa nkangu a Nzambi ova ntoto yakwele mvu.—Luka 1:30-33.

Mvu nkwa kiazingila e “kolo nsambwadi”? E “kolo nsambwadi” mvu 2.520 kiazingila. Avo tutangidi mvu 2.520 tuka muna mvu wa 607 Vitila Tandu Kieto, tulwaka muna mvu wa 1914. I mvu una Yave kakitula Yesu wa Masia se Ntinu a Kintinu kia Nzambi kuna zulu.

Akweyi kutukidi o lutangu lwa 2.520? Bibila kivovanga vo e kolo tatu ye ndambu a kolo, betela ina ye 1.260 ma lumbu. (Lusengomono 12:6, 14) Muna kuma kiaki, e “kolo nsambwadi” i bundakesa lutangu lwa 1.260 nkumbu miole, i sia vo, 2.520 ma lumbu. Muna kuma kia ungunza usonganga vo “konso lumbu mvu mosi,” e lumbu 2.520 isunzulanga 2.520 ma mvu.—Ntalu 14:34; Yezekele 4:6.

▸ Kapu kia 8, tini kia 23

O mvovo “mbasi ambuta” usongele vo “mfumu a mbasi.” Mbasi ambuta mosi kaka oyikwanga muna Bibila, e nkumbu andi Mikaele.—Daniele 12:1; Yuda 9.

Mikaele i Mfumu a mbasi zakwikizi za Nzambi. E sono kia Lusengomono 12:7 kivovanga vo: “Mikaele ye mbasi zandi banuene ye ngobodi . . . ye mbasi zandi.” O nkand’a Lusengomono uvovanga vo Yesu i Mfumu a makesa ma Nzambi. Ozevo, Mikaele i nkumbu yankaka ya Yesu.—Lusengomono 19:14-16.

▸ Kapu kia 9, tini kia 4

E mvovo miami miyikanga e kolo kivangama mambu mayingi ova ntoto vitila Kintinu kia Nzambi kiafwasa nza ya Satana. Diau dimosi mpe ye mvovo, “mbaninu a tandu” ye “ngiz’a Mwan’a muntu,” misadilwanga muna ungunza wa Bibila mu yika kolo kiau kimosi. (Matai 24:3, 27, 37) E “lumbu yambaninu” yayantika vava Kintinu kia Nzambi kiayantika yala kuna zulu muna mvu wa 1914 ye ifokoka vava nza ya Satana ifwaswa muna Armangedo.—2 Timoteo 3:1; 2 Petelo 3:3.

▸ Kapu kia 9, tini kia 5

I vava Nzambi kevutulwisanga o moyo a muntu wafwa. Wantu vua beyikwanga muna Bibila bafuluka. Eleya, Elesa, Yesu, Petelo yo Paulu bafula wantu bafwa. O masivi mama mu nkum’a Nzambi mavangamena. Yave osianga o nsilu wa fula “ansongi ye awana bena vo ke ansongi ko” mu zingila ova ntoto. (Mavangu 24:15) Bibila kiyikanga mpe lufuluku lwa awana bekwenda zingila kuna zulu. O lufuluku lwau luvangamanga vava wantu awaya Nzambi kasola yovo akuswa befulwanga mu kwenda zingila kumosi yo Yesu kuna zulu.—Yoane 5:28, 29; 11:25; Filipi 3:11; Lusengomono 20:5, 6.

▸ Kapu kia 9, tini kia 13

I vava mokena ye nkuya. O muntu olenda mokena ye nkuya yandi kibeni yovo muna nzil’a wantu ankaka nze nganga za nkisi. Awana bekuyisianga muna mavangu ma mpandu, bekwikilanga muna longi dia luvunu dia sia vo awana bafwa bekwamanananga zinga ku fulu kiankaka yo kituka vangwa yankuma. E nkuya bevukumunanga mpe wantu kimana bakolamena Nzambi. Besadilanga nganga za nkisi, awana betanga ngombo, atadi a matuti, avandi a nkisi, ye mankaka mpe. Nkanda miayingi, zulunalu, horóscopo, filme, nkunga, nsaka ye kalati, ikitulanga mavangu ma nkuya yovo ma mpandu nze mambote. Vena mpe ye fu yayingi mu kuma kia luziku, nze vana tukau kwa mvumbi, dia, nua yo kina muna lumbu kia luziku, luyindulu lwa lumbu kiafwa muntu, vanga sanzala yovo zalala kuna lufwa yo mokena ye nkuya. Nkumbu miayingi, wantu benuanga droga vava bezolanga sadila o nkuma wa nkuya.—Ngalatia 5:20; Lusengomono 21:8.

▸ Kapu kia 10, tini kia 10; Kapu kia 16, tini kia 4

Yave i Nzambi wa Mpungu-ngolo, yandi wavanga nsema wawonso. (Lusengomono 15:3) Ekiaki i kuma kenena mfumu a lekwa yawonso ye una ye wisa kia yala nsema wawonso. (Nkunga 24:1; Yesaya 40:21-23; Lusengomono 4:11) Wasikidisa e nsiku miyalanga e lekwa yawonso kasema. Yave una mpe ye wisa kia sola wantu ankaka mu kala se ayadi. Tuyikamanga kimfumu kia Nzambi vava tukunsonganga o zola yo kunlemvokela.—1 Tusansu 29:11.

▸ Kapu kia 11, tini kia 10

O katula e vumu i vonda nsedia muna vumu kuna lukanu. Ke mpila mosi ko ye vumu kisulukidi mu kuma kia sumbula yovo mu kuma kia diambu divangamene muna nitu. Tuka muna ntangwa keyimitanga o nkento, o nsedia ke mpasi kikwa kaka ko kia nitu a ngudi. Kansi, wantu wole baswaswana.

▸ Kapu kia 13, tini kia 5

I mpila ina madotolo besadilanga menga yovo ngengele ziyá zikatulwanga muna menga ma nitu a muntu yovo menga malundwa yo sia mo muna muntu ankaka. E ngengele ziyá zikatulwanga muna menga, ziyikilwanga muna kimputu vo plasma, glóbulos vermelhos, glóbulos brancos ye plaquetas.

▸ Kapu kia 13, tini kia 13

Muna Bibila, o mvovo “longi” ke usadilwanga kaka ko mu vana e tumbu. O vewa e longi disongele vo ludikwa yovo singikwa. Yave ke sadilanga wisa kiandi mu mpila yambi ko ngatu kota nsoki kwa wantu kelonganga. (Ngana 4:1, 2) Yave osonganga mbandu ambote kwa mase. Wau vo e longi Yave kevananga diambote kikilu, difilanga muntu mu yangalela dio. (Ngana 12:1) Yave ozolanga nkangu andi yo kubalonga. Okubavananga luludiku mu singika ngindu zabendomoka yo kubasadisa mu yindula yo vanga mambu mekunyangidikanga. Kuna kwa mase, o longa wana divavanga vo babasadisa babakula e kuma bafwete lemvokelanga. O longa, i sadisa mpe o wana bazola Yave, bazola e Bibila yo bakula e nkanikinu mina mo.

▸ Kapu kia 14, tini kia 13

Vangwa ilembi monekanga, mianda miambi misundidi o wantu muna nkuma. E nkuya i mbasi zambi. Bakituka mbasi zambi vava bayikitula se mbeni za Nzambi yo kunkolamena. (Tuku 6:2; Yuda 6) Bayikama Satana ona watelamena Yave.—Nsiku 32:17; Luka 8:30; Mavangu 16:16; Yakobo 2:19.

▸ Kapu kia 16, tini kia 4