Mokapo 33

Mpo na nini koboya pornografi?

Mbala boni ekómelaka yo omona bililingi ya pornografi kozanga ete okana yango?

□ Ata mbala moko te

□ Mbala mingi te

□ Mbala mingi

Ekómelaka yo mbala mingi wapi?

□ Na internet

□ Na kelasi

□ Na televizyo

□ Na bisika mosusu

Osalaka nini?

□ Nalongolaka miso mbala moko.

□ Mposa ya koyeba etindaka ngai nabwaka liso mwa moke.

□ Natalaka yango mpe nalukaka kutu bililingi mosusu.

NTANGO baboti na yo bazalaki bilenge, bato oyo bazalaki kolinga kotala pornografi basengelaki koluka yango koluka. Lelo oyo, emonani ete pornografi ekómi nde koluka yo. Elenge mwasi moko ya mbula 19 alobi boye: “Ntango nasalelaka Internet mpo na kosala bolukiluki, kosomba biloko, to kotala mbongo oyo natikali na yango na banki, mbala mosusu esalemaka ete bililingi ya pornografi ebimela ngai na mbalakaka!” Likambo yango esalemaka mingi. Na ankɛtɛ moko oyo esalemaki, bilenge mingi (90 %) ya mbula kobanda 8 tii 16 balobaki ete ekómelaki bango bámona bililingi ya pornografi na Internet kozanga ete báluka yango, mbala mingi ntango bazalaki kobongisa badevuare ya kelasi!

Lokola pornografi epalanganá mingi boye, mbala mosusu okomituna boye: ‘Ezali mpenza mabe?’ Ɛɛ, ezali mpenza mabe! Pornografi ekitisaka valɛrɛ ya moto oyo azali kosala yango mpe ya moto oyo azali kotala yango; mpe mbala mingi etindaka moto akwea na masumu lokola pite to ekobo. Kasi esuki kaka wana te.

Soki moto akómi na momeseno ya kotala pornografi, yango ekoki kobimisela ye makama oyo ekoumela ntango molai. Na ndakisa, talá maloba ya mobali moko na nkombo Jeff oyo atiká kotala bililingi ya pornografi esili koleka mbula 14; alobi boye: “Ezali etumba ya mokolo na mokolo. Atako mposa ya kotala yango ezali lisusu makasi te, kasi ezalaka kaka. Nayokaka kaka mposa ya kotala yango. Bililingi oyo namoná ezali naino na makanisi na ngai. Nakosepela ata moke te kozongela ezaleli wana. Na ebandeli, nakanisaki ete ekosala ngai mabe te. Sikoyo, nayebi ete esalaka mpenza mabe. Pornografi ezali mabe mpenza, ebebisaka bomoi ya moto mpe esilisaka valɛrɛ ya moto, ezala moto oyo asali yango to oyo atali yango. Ata soki bato oyo bakumisaka pornografi balobi nini, pornografi ezali ata na eloko moko te ya malamu.”

Luká koyeba ntina oyo bililingi ya pornografi ebimelaka yo

Makambo nini okoki kosala mpo okutana te na bililingi ya pornografi na mbalakaka? Libosoliboso, luká koyeba ntina. Ezali nde na makambo oyo mbala mingi esalaka okutana na bililingi ya pornografi? Tótalela bandakisa oyo:

Baninga mosusu ya kelasi batindelaka yo bililingi ya pornografi na Internet to na telefone? Soki ezali bongo, ekozala malamu oboma bamesaje yango kozanga ete ofungola yango.

Ntango ozali kosalela Internet mpe okɔtisi liloba moko mpo na kosala bolukiluki, omonaka mbala moko bililingi to maloba oyo esɛngi yo ofungola esika mosusu ya Internet? Soki ezali bongo, ekozala malamu oyebaka maloba nini okoki kokɔtisa ntango ozali kosala bolukiluki na Internet.

Komá awa na nse makambo oyo esalaki ete okutana na bililingi ya pornografi.

․․․․․

Ezali nde na makambo oyo okoki kosala mpo okutanaka mbala mingi te to ata moke te na bililingi ya pornografi? Soki ezali bongo, komá awa na nse makambo oyo okani kosala.

․․․․․

Okosala nini soki okómá moombo na yango

Kokutana na bililingi ya pornografi na mbalakaka ekeseni na kondima kotalatala yango. Kasi okosala nini soki okómi na momeseno ya kotala bililingi yango? Yebá ete ezalaka pɛtɛɛ kotika momeseno yango. Tózwa ndakisa: Kanisá ete balíngi yo mabɔkɔ na mwa nsinga moko ya pɛtɛɛ. Okoki mbala mosusu kokata yango kaka soki opanzi mabɔkɔ na yo. Kasi ekozala boni soki balíngi mabɔkɔ na yo na nsinga yango mbala mingi? Kokata yango ekokóma mpasi koleka. Ezali mpe bongo mpo na bato oyo bazali na momeseno ya kotala pornografi. Lokola batalaka yango mbala na mbala, ekómaka mpasi koleka mpo bábima na motambo yango. Soki yango nde ekómeli yo, ndenge nini okoki kokata nsinga ya motambo yango?

Yebá ete pornografi ezali mpenza mabe. Pornografi ezali mayele mabe oyo Satana asalelaka mpo na kosilisa valɛrɛ ya eloko moko oyo Yehova alingi ete ezala na lokumu. Soki ozali kotalela pornografi ndenge wana, ekosalisa yo ‘oyina oyo ezali mabe.’—Nzembo 97:10.

Kanisá makama na yango. Pornografi ebebisaka mabala. Esalaka ete bato bázala na limemya te epai ya bato oyo balakisaka na bililingi yango. Esilisaka mpe valɛrɛ ya moto oyo azali kotala yango. Yango wana, Biblia elobi ete: “Moto ya ekɛngɛ nde moto oyo amoni likama mpe amibombi.” (Masese 22:3) Komá awa na nse likama oyo ekoki kokómela yo soki okómi na momeseno ya kotala pornografi.

․․․․․

Mityelá mibeko. Yobo, moto moko ya sembo, alobaki boye: “Napesaki miso na ngai mobeko oyo: natala elenge mwasi na miso ya boluli te.” (Yobo 31:1, Liloba lya Nzambe) Talá mwa ‘mibeko’ oyo okoki komityela:

Nakosalela Internet te soki nazali kaka ngai moko.

Nakokanga mbala moko mesaje to esika nyonso na Internet oyo elobeli makambo ya kosangisa nzoto.

Soki nakwei lisusu na likambo yango, nakoyebisa moninga moko oyo akɔmeli.

Okoki kokanisa mobeko mosusu moko to mibale oyo okoki komityela mpo olonga momeseno ya kotala pornografi? Soki ezali, komá yango awa na nse.

․․․․․

Bondelá mpo na likambo yango. Mokomi ya nzembo abondelaki Yehova ete: “Salá ete miso na ngai eleka kozanga kotala eloko oyo ezangi ntina.” (Nzembo 119:37) Yehova Nzambe alingi ete olonga etumba yango mpe akoki kopesa yo nguya mpo osala oyo ezali sembo!​—Bafilipi 4:13.

Sololá na moto moko. Kozala na moto moko ya motema oyo okoki koyebisa ye likambo yango ekosalisa yo otika momeseno yango. (Masese 17:17) Komá awa na nse nkombo ya moto moko oyo akɔmɛli, oyo okobanga te koyebisa likambo yango.

․․․․․

Yebá ete okoki kolonga etumba ya koboya kotala pornografi. Mbala nyonso oyo oboyi kotala yango, olongi etumba. Yebisá Yehova ndenge olongi mpe pesá ye matɔndi na ndenge apesaki yo makasi. Yebá ntango nyonso ete soki oboyi pornografi, mpo ebimisaka makama mingi, ozali kosepelisa motema ya Yehova!​—Masese 27:11.

VƐRSƐ OYO EKOSALISA YO

“Bóboma binama ya nzoto na bino ya mabele na likambo ya pite, mbindo, mposa ya kosangisa nzoto, mposa oyo eyokisaka mpasi, mpe bilulela, oyo ezali losambo ya bikeko.”​—Bakolose 3:5.

TOLI

Salá nyonso mpo ordinatɛrɛ na yo ezala na programɛ oyo ekopekisa yo okɔta na basite ya pornografi. Lisusu kofungolaka te bamesaje oyo ezali kotinda yo na basite ya mabe.

OYEBAKI YANGO . . . ?

Komipesa na pornografi ekeseni te na mposa mabe ya kosangisa nzoto oyo bilimo mabe bazalaki na yango na mikolo ya Noa.​—Ebandeli 6:2.

MAKAMBO OYO NAKOSALA

Mpo na kotala pornografi te, nako . . .

Na mokapo oyo, nakosepela kotuna moboti (baboti) na ngai boye:

OKANISI NINI?

● Ndenge nini pornografi ekitisaka valɛrɛ ya eloko moko ya lokumu?

● Ndenge nini okoki kosalisa ndeko na yo oyo azali kokoka te kotika pornografi?

[Likanisi ya paragrafe na lokasa 278]

‘‘Liboso nabanda koyekola Biblia, nazalaki komɛla bangi ya ndenge na ndenge oyo eyebani mingi, kasi na biloko nyonso oyo nazalaki moombo na yango, kotika momeseno ya kotala pornografi ezalaki mpenza mpasi. Kaka na lisalisi ya Yehova nde natikaki momeseno yango.’’​—Jeff

[Elilingi na lokasa 276]

Makama ya pornografi ebakisamaka mokemoke ntango nyonso oyo moto azali kotala yango​—soki ozali kotala yango mingi, ekozala mpe mpasi otika yango